Стабилизатордың жұмысы жайлы мәлімет

Кіріспе 3
1 Стабилизаторлар 4
1.1 Кернеу стабилизаторы 4
Қорытынды 9
Пайдаланылған әдебиеттер 10

Стабизатор (тұрақтандырғыш) электронды құрылғыларды жаңып кетуден сақтайтын құрылғы болып табылады. Мысалы қазіргі кезде бір бөлмеде бірнеше компьютер жұмыс істей алады, ал бірнеше бөлемеде компьютерлердің саны өте көп болуы мүмкін. Ол өз кезегінде желіге өте үлкен жүктеме болып табылады. Сондықтан электр құрылғысы қысқа тұйықталу нәтижесінен істен шығуы мүмкін. Сондықтан кез-келген электр құрылғысын қорғау үшін стабилизаторлар өте кеңінен пайдаланылады.
Стабилизатор кернеу бойынша шығыс және кіріс түйініне ие болатын электронды немесе электро механикалық құрылғы. Өзінің түрі бойынша олар тұрақты токты тұрақтандыратын және айнымалы токты тұрақтандыратын болып бөлінеді. Көбінесе шығыс және кіріс жерлерінде кернеу тұрақты болады, бірақ кейбір стабилизаторларда кернеу әр-түрлі болады.

1. Агаханян Т.М. Интегральные микросхемы: Учеб. пособие для вузов. – М.: Энергоатомиздат, 1983. – 464с., ил.
2. Герасимов В.Г., Князев О.М. и др. Основы промышленной электроники. – М.: Высшая школа, 1986.
3. Ефимов И.Е., Козырь И.Я., Горбунов Ю.И. Микроэлектроника. Физические и технологические основа, надежность. – М.: Высшая школа, 1986. – 464 с.

Пән: Электротехника
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министірлігі
Семей қаласындағы Шәкәрім атындағы Мемлекеттік университеті

СӨЖ

Пән: Қолданбалы электроника
Тақырыбы: Стабилизатордың жұмысы

Орындаған : Қабдылқақов Ержан
Топ: ТФ-319
Тексерген: Секербаева А.Б

Семей 2015
Мазмұны:
Кіріспе 3
1 Стабилизаторлар 4
1.1 Кернеу стабилизаторы 4
Қорытынды 9
Пайдаланылған әдебиеттер 10

Кіріспе

Стабизатор (тұрақтандырғыш) электронды құрылғыларды жаңып кетуден сақтайтын құрылғы болып табылады. Мысалы қазіргі кезде бір бөлмеде бірнеше компьютер жұмыс істей алады, ал бірнеше бөлемеде компьютерлердің саны өте көп болуы мүмкін. Ол өз кезегінде желіге өте үлкен жүктеме болып табылады. Сондықтан электр құрылғысы қысқа тұйықталу нәтижесінен істен шығуы мүмкін. Сондықтан кез-келген электр құрылғысын қорғау үшін стабилизаторлар өте кеңінен пайдаланылады.
Стабилизатор кернеу бойынша шығыс және кіріс түйініне ие болатын электронды немесе электро механикалық құрылғы. Өзінің түрі бойынша олар тұрақты токты тұрақтандыратын және айнымалы токты тұрақтандыратын болып бөлінеді. Көбінесе шығыс және кіріс жерлерінде кернеу тұрақты болады, бірақ кейбір стабилизаторларда кернеу әр-түрлі болады

1 Стабилизаторлар

1.1 Кернеу стабилизаторы
Кернеу стабилизаторы - бұл кіріс кернеуі не болмаса жүктемедегі ток өзгерген кезде немесе екеуі қатар өзгергенде шығыс кернеуін тұрақтандыратын құрылғы. Кернеу стабилизаторының негізгі параметры тұрақтандыру коэффициенті болып табылады. Ол келесі өрнек бойынша анықталынады:

(1)

Жұмыс істеу принципіне байланысты мынадай түрлері бар: шамалық және компенсациялық, олар кезегінде параллель немесе тізбекті болады.
1-суретте кернеудің параметрлік тұрақтандырғышының сұлбасы келтірілген.

1-сурет. Жартылай өткізгішті стабилитронда жасалған кернеудің параметрлік тұрақтандырғышының сұлбасы (а) және оның жұмыс істеу принципін түсіндіретін сызба (б)

Шамалық кернеу стабилизатор жұмысы стабилизатордың вольт-амперлік сипаттамасының ерекшеліктеріне негізделген. Стабилизатор сызбаларында стабилитрон эталондық кернеу Uст қызметін атқарады. Стабилитрондарда p-n ауысымдағы электрлік пробой кезінде кері кернеудің ескерілмейтін өзгерісінің қасиеттері қолданылады. Аспаптың негізгі параметрі берілген тоқта өлшенілген Iст тұрақтандыру кернеуі Uст болып табылады. Бұл нүктеге көбінесе кернеу стабилизаторының минималды температуралық тәуелділігі сәйкес келеді. 1-нүктеге пробой болып тұрақталынудың басталуымен туындайтын стабилитронның минималды тоғы сәйкес келеді Iст. мин . Әдетте бұл шама 3 мА көрсетеді. 2-нүктеге p-n ауысымдағы жылулық пробойды тудырмайтын стабилитронның максималды тоғы сәйкес келеді. Стабилитронның түріне байланысты Iст. мак мәні бірнеше милли амперден 1,5 А дейін өзгере алады.
Стабилитронның динамикалық кедергісі жұмыс аумағының наклонын сипаттайтын негізгі параметрі болып табылады:

rд=(U2-U1)(I2-I1)=DUстDIст.

(2)

Бұл шама төменгі кернеулі стабилитрондарда 1 - 30 Ом, жоғарғы кернеулілерде -- 18 - 300 Ом аралығында болады.
Стабилитронның көрсетілген қасиеттерінің негізінде параметрлік кернеу стабилизаторы тұрғызылады. Стабилитронның сәйкес типті сызбасы 42 суретте көрсетілген. Бұл сызба үстеме кедергімен R1 стабилитроннан тұрады VD. Rн жүктемесіндегі шығыс кернеу Uвых стабилитронның тұрақтандырғыш кернеуімен Uст сәйкес келеді.
Стабилизатор жобасында төмендегі мәндер берілуі мүмкін:
1) жүктемедегі номинал кедергі Rн мәнінде тұрақтандырылған кернеу Uст=Uвых;
2) Жүктемедегі тоқ Iн мин және Iн мак мәндері
3) Стабилизатордың кіріс кернеуіндегі оның номинал мәнінен Uвх күтілетін ауытқулар δ+ және δ - .
Есептеулер Кирхгофтың заңдарына негізделінеді:
I=Iст+Iн;
Uвх= I*Rд + Uвых .
Бұл өрнектерден стабилитрондағы ток төмендегідей анықталынады:
Iст = (Uвх - Uвых) R1 - Uвых Rн
Стабилизатор жұмысы кезінде жүктемедегі кернеу Uвых = Uст өзгерісі елеусіз болады сондықтан оны тұрақты деп есептеуге болады. Iст мәні Uвх және жүктемедегі кедергі Rн өзгерісінен өзгеруі мүмкін. Стабилизатордағы есептеулер кіріс кернеуінің Uвх номинал мәні мен кедергі R1 таңдауына байланысты стабилитрондағы тоқ минималды және максималды мәндерінің аралығынан асып кетпейтіндей етіп алынады:

Iст. мин = Iст =Iст. макс .

(3)
Стабилизаторды қоректендіретін кернеу Uвх ном төмендегі формула бойынша анықталынады :

(4)

Егерде бөлімі теріс болса тұрақты емес кіріс кернеу шектерін немесе жүктемедегі тоқтың өзгеру аралығын төмендету немесе Iст мак мәні жоғары стабилитрон қолдану қажеттігі туындайды. Резистор кернеуін R1 төмендегі формула бойынша анықтайды:

(5)

Резистор мен стабилитрондағы қуаттың максималды мәнін төмендегі формула бойынша анықтайды:

(6)

Pст мак = Uвых*Iст. мак .

(7)

Кернеу тұрақтылығының сапа көрсеткіші болып тұрақтандыру коэффициенті қызмет атқарады Kст, ол шығыс кернеудің қатысты приращение оның шақырылған кіріс кернеудің қатыстыартылуы қаншаға аз екенін көрсетеді

Kст =δUвх δUвых = (DUвх Uвх ном) (DUвых Uвых ном)

(8)
Егерде стабилитрондағы динамикалық кедергі белгілі болса, тұрақтандырғыш коэффициентін төмендегі формула бойынша анықтауға болады

(9)

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.