Жүзім зиянкестері
1. Жүзімнің беріш кенесі
2. Жүзім ұнды сымыры
3. Кіші ашытқы қарыскөбелек
4. Жүзім шоғының жапырақ ширатқышы
5. Екі ұрпақты жапырақ ширатқыш
6. Өрмекші кене
7. Жүзімнің қышытпа кенесі
8. Пайдаланылған әдебиеттер.
2. Жүзім ұнды сымыры
3. Кіші ашытқы қарыскөбелек
4. Жүзім шоғының жапырақ ширатқышы
5. Екі ұрпақты жапырақ ширатқыш
6. Өрмекші кене
7. Жүзімнің қышытпа кенесі
8. Пайдаланылған әдебиеттер.
Орта Азиядағы секілді Қазақстандағы жүзімдіктер Ресейдің басқа облыстарына қарағанда анағұрлым қолайлы жағдайда орналасқан. Өйткені біздің республикада филлоксера зиянкесі кездеспейді. Басқа жүзімдік аймақтарда шаруашылықтың негізгі шығынды осы зиянкес келтіреді, негізгі қаржы онымен күресу үшін жұмсалады.
Қазақстандағы жүзім сабақтары зиянкестерінің түрлік құрамы анықталмаған, дегенмен, жекелеген жылдарда бірқатар түрлері әжептәуір зиян келтіреді. Зиянды жәндіктердің ішінде ең алдымен,жүзім шоғы жапырақ ширатқышынатауға болады, ол күн өткен сайын өз ареалын кеңейтіп келеді. Ал, кенелердің ішінде қауіптісіөрмекші және бузғынша кенесі. Оңтүстікте екі жастағы жапырақ ширатқыш пен ұнтақты сымырлар әжептәуір зиян келтіруде. Бұдан өзге жүзім сабақтарында көптеген улы зиянкестер: зауза құрты, құрттар бар.
Жүзімнің беріш кенесі (Eriophyes vitis) Жүзім өсірілетін аймақтарда таралған. Денесінің ұзындығы –0,14–0,18 мм, екі жұп аяғы болады. Кенелер жапырақтың астыңғы бетін мекендеп, сонда қоректенеді. Жапырақтың кене қоректенген жері тереңдеп, шұңқырланады және оның үстін киіздей қалың түктер жауып тұрады. Ал жапырақтың кене қоректенген жерінің қарама-қарсы үстіңгі жағында беріш пайда болады.
Алматы облысы жағдайында аталмыш зиянкес жылына 4–5 ұрпақ береді. Кенелердің ұрғашылары жеміс бүршіктерінің сыртқы қабықшалары астында қыстайды. Зиянкестің зақымдануы нәтижесінде жүзімнің сапасы нашарлайды, қышқылдылығы артып, қанттылығы төмендейді, онымен қатар өнімі де азаяды.
Күресу шаралары:1. Ерте көктемде зиянкестер мен аурудың қыстаушы сатыларында байқалғанда: топырақты қопсыту және ауру белгілері бар салалы бұтақтарды, сабақты кесу міндетті түрде атқарылады.
2.Бүршік ашылған кезде, 3–5 жапырақ түзілгенде: жұмыстық ерітіндіге фунгицидпен бірге төмендегі препараттардың бірі араластырылады: апполо, 50% с.қ. (0,24–0,36 л/га), тазартылған кельтан, к.э. (4,0–5,0 л/га), т.б.
Жүзім ұнды сымыры (Planococcus citri Ris) Кавказ бойы мен Орта Азияда, Қырым мен Краснодар өлкесінің бірқатар аудандарында таралған. Қазақстанда Оңтүстік Қазақстан облысының оңтүстігінде кездеседі. Цитрус және басқа да жемістерді, тұтты, жүзімді бүлдіреді.
Құрт бүлдірген өркендер дами алмайды, жапырақтар түсіп, жүзім шоқтары бүріседі, өнімділік бірден азаяды. Бұдан басқа жапырақтар мен жидектер құрт сұйығының қантты жабысқақтарымен жабылады да, сапрофитті зеңдер дамып, бүлдірген жерлері қараяды. Нәтижесінде жеміс сапасы нашарлап, өсімдіктің тыныс алуы мен фотосинтезі әлсірейді.
Қазақстандағы жүзім сабақтары зиянкестерінің түрлік құрамы анықталмаған, дегенмен, жекелеген жылдарда бірқатар түрлері әжептәуір зиян келтіреді. Зиянды жәндіктердің ішінде ең алдымен,жүзім шоғы жапырақ ширатқышынатауға болады, ол күн өткен сайын өз ареалын кеңейтіп келеді. Ал, кенелердің ішінде қауіптісіөрмекші және бузғынша кенесі. Оңтүстікте екі жастағы жапырақ ширатқыш пен ұнтақты сымырлар әжептәуір зиян келтіруде. Бұдан өзге жүзім сабақтарында көптеген улы зиянкестер: зауза құрты, құрттар бар.
Жүзімнің беріш кенесі (Eriophyes vitis) Жүзім өсірілетін аймақтарда таралған. Денесінің ұзындығы –0,14–0,18 мм, екі жұп аяғы болады. Кенелер жапырақтың астыңғы бетін мекендеп, сонда қоректенеді. Жапырақтың кене қоректенген жері тереңдеп, шұңқырланады және оның үстін киіздей қалың түктер жауып тұрады. Ал жапырақтың кене қоректенген жерінің қарама-қарсы үстіңгі жағында беріш пайда болады.
Алматы облысы жағдайында аталмыш зиянкес жылына 4–5 ұрпақ береді. Кенелердің ұрғашылары жеміс бүршіктерінің сыртқы қабықшалары астында қыстайды. Зиянкестің зақымдануы нәтижесінде жүзімнің сапасы нашарлайды, қышқылдылығы артып, қанттылығы төмендейді, онымен қатар өнімі де азаяды.
Күресу шаралары:1. Ерте көктемде зиянкестер мен аурудың қыстаушы сатыларында байқалғанда: топырақты қопсыту және ауру белгілері бар салалы бұтақтарды, сабақты кесу міндетті түрде атқарылады.
2.Бүршік ашылған кезде, 3–5 жапырақ түзілгенде: жұмыстық ерітіндіге фунгицидпен бірге төмендегі препараттардың бірі араластырылады: апполо, 50% с.қ. (0,24–0,36 л/га), тазартылған кельтан, к.э. (4,0–5,0 л/га), т.б.
Жүзім ұнды сымыры (Planococcus citri Ris) Кавказ бойы мен Орта Азияда, Қырым мен Краснодар өлкесінің бірқатар аудандарында таралған. Қазақстанда Оңтүстік Қазақстан облысының оңтүстігінде кездеседі. Цитрус және басқа да жемістерді, тұтты, жүзімді бүлдіреді.
Құрт бүлдірген өркендер дами алмайды, жапырақтар түсіп, жүзім шоқтары бүріседі, өнімділік бірден азаяды. Бұдан басқа жапырақтар мен жидектер құрт сұйығының қантты жабысқақтарымен жабылады да, сапрофитті зеңдер дамып, бүлдірген жерлері қараяды. Нәтижесінде жеміс сапасы нашарлап, өсімдіктің тыныс алуы мен фотосинтезі әлсірейді.
1.Агибаев А.Ж, Тулеева А.К «Ауылшаруашылық дақылдарын зиянкестері мен аурулардан қорғау» Алматы 2014,50-55 бет
2.Можаев Н.И., ӘріновҚ.К.,т.б. Өсімдік шаруашылығы.-Ақмола,1993.
3.Қ. Әріпов, А.Нағымтаев, М.Ысқақов,Н.Серікпаев,И. Жұмағұлов. Агрономия негіздері.-Астана.2007.
2.Можаев Н.И., ӘріновҚ.К.,т.б. Өсімдік шаруашылығы.-Ақмола,1993.
3.Қ. Әріпов, А.Нағымтаев, М.Ысқақов,Н.Серікпаев,И. Жұмағұлов. Агрономия негіздері.-Астана.2007.
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті
СӨЖ
Тақырыбы: Жүзім зиянкестері.
Орындаған: Ахыметбек С
Тобы:АГ-313С
Тексерген:Мұхамеджанова О.Т
2015
Жоспар:
1. Жүзімнің беріш кенесі
2. Жүзім ұнды сымыры
3. Кіші ашытқы қарыскөбелек
4. Жүзім шоғының жапырақ ширатқышы
5. Екі ұрпақты жапырақ ширатқыш
6. Өрмекші кене
7. Жүзімнің қышытпа кенесі
8. Пайдаланылған әдебиеттер.
Орта Азиядағы секілді Қазақстандағы жүзімдіктер Ресейдің басқа облыстарына қарағанда анағұрлым қолайлы жағдайда орналасқан. Өйткені біздің республикада филлоксера зиянкесі кездеспейді. Басқа жүзімдік аймақтарда шаруашылықтың негізгі шығынды осы зиянкес келтіреді, негізгі қаржы онымен күресу үшін жұмсалады.
Қазақстандағы жүзім сабақтары зиянкестерінің түрлік құрамы анықталмаған, дегенмен, жекелеген жылдарда бірқатар түрлері әжептәуір зиян келтіреді. Зиянды жәндіктердің ішінде ең алдымен,жүзім шоғы жапырақ ширатқышынатауға болады, ол күн өткен сайын өз ареалын кеңейтіп келеді. Ал, кенелердің ішінде қауіптісіөрмекші және бузғынша кенесі. Оңтүстікте екі жастағы жапырақ ширатқыш пен ұнтақты сымырлар әжептәуір зиян келтіруде. Бұдан өзге жүзім сабақтарында көптеген улы зиянкестер: зауза құрты, құрттар бар.
Жүзімнің беріш кенесі (Eriophyes vitis) Жүзім өсірілетін аймақтарда таралған. Денесінің ұзындығы - 0,14 - 0,18 мм, екі жұп аяғы болады. Кенелер жапырақтың астыңғы бетін мекендеп, сонда қоректенеді. Жапырақтың кене қоректенген жері тереңдеп, шұңқырланады және оның үстін киіздей қалың түктер жауып тұрады. Ал жапырақтың кене қоректенген жерінің қарама-қарсы үстіңгі жағында беріш пайда болады.
Алматы облысы жағдайында аталмыш зиянкес жылына 4 - 5 ұрпақ береді. Кенелердің ұрғашылары жеміс бүршіктерінің сыртқы қабықшалары астында қыстайды. Зиянкестің зақымдануы нәтижесінде жүзімнің сапасы нашарлайды, қышқылдылығы артып, қанттылығы төмендейді, онымен қатар өнімі де азаяды.
Күресу шаралары:1. Ерте көктемде зиянкестер мен аурудың қыстаушы сатыларында байқалғанда: топырақты қопсыту және ауру белгілері бар салалы бұтақтарды, сабақты кесу міндетті түрде атқарылады.
2.Бүршік ашылған кезде, 3 - 5 жапырақ түзілгенде: жұмыстық ерітіндіге фунгицидпен бірге төмендегі препараттардың бірі араластырылады: апполо, 50% с.қ. (0,24 - 0,36 лга), тазартылған кельтан, к.э. (4,0 - 5,0 лга), т.б.
Жүзім ұнды сымыры (Planococcus citri Ris) Кавказ бойы мен Орта Азияда, Қырым мен Краснодар өлкесінің бірқатар аудандарында таралған. Қазақстанда Оңтүстік Қазақстан облысының оңтүстігінде кездеседі. Цитрус және басқа да жемістерді, тұтты, жүзімді бүлдіреді.
Құрт бүлдірген өркендер дами алмайды, жапырақтар түсіп, жүзім шоқтары бүріседі, өнімділік бірден азаяды. Бұдан басқа жапырақтар мен жидектер құрт сұйығының қантты жабысқақтарымен жабылады да, сапрофитті зеңдер дамып, бүлдірген жерлері қараяды. Нәтижесінде жеміс сапасы нашарлап, өсімдіктің тыныс алуы мен фотосинтезі әлсірейді.
Ұзындығы 3,5 - 4 мм болатын үлкен аналық сопақ пішіндес, сарғыш-қоңыр түстес болады. Арқасында қара жолақ жүргізілген, ал жанында 34 қалың қылшықтар болады. Дене аяғында екі ұзын құйрықты жіп бар. Барлық дене балауыз бөлінділер секілді ақ ұнтақты үлпілдікпен көмкерілген. Аталықтар сирек ұшырасады. Жұмыртқасы майда, дернәсілдері үлкендерге ұқсас болып, кіші көлемімен ерекшеленеді. Дернәсілдер қыстайды және аналықтар кейбір ғана жағдайда қалдырылған түбірден шығады. Ерте көктемде күннің жылуымен құрт қозғалады да, көп жылдық өркендер мен сүрек түбірлерінен қоректене бастайды. Мамыр айының алғашқы күндерінде қоректенген жерінде ақ түбітпен жабылған жұмыртқа қалдырады. Аналығының көбеюі 40 жұмыртқаны құрайды. 2 аптадан кейін жұмыртқадан дернәсілдер шығады да, бір жылдық өркендерге жорғалап, олардың сөлін сора бастайды. Дернәсілдер қоректене келіп, өздері ұрық шығара алатын жағдайға жетеді де, осылай көбейеді. Жаз мезгілінде құрттардың жаппай бөлігі жапырақтар, жасыл өркендер мен жидектермен қоректенеді. Жаз мезгіліндегі аналық жапырақтарда 175, ал жүзім шоқтарында 250 -ге дейін жұмыртқа қалдыра алады, жыл бойына 3 - 4 рет ұрық шаша алады. Бұл зиянкестердің дамуы үшін 22 - 25°С температурадағы онша ыстық емес, ылғалды кез өте қолайлы. Жүзім құрттары суыққа төзімсіз, олар 15°С-та өліп қалады.
Күресу шаралары: 1. Қыс мезгілі мен ерте көктемде жабылмаған жүзімдіктерде өліп қалған түбірлерден бүлінген зиянкес түптердің сидамдары мен салалы бұтақтарды, өркендерді тазалау.
2. Ерте көктемде ашылмаған бүршіктерді (30 - 60 кгга) 40%-дық ДНОК. (10 - 20 кгга), 60%)-дық нитрафен сұйығымен немесе эмул. препараттарымен № 30 (12 - 37 лга) шашу қажет. Жаз мезгілінде дернәсілдердің жаппай пайда болуымен мына инсектицидтердің бірімен жүзімдіктерді тазалау жұмыстарын жүргізу керек: 50%-дің к. э. карбофоса (1 - 2,6 лга), 50%-ды к. э. трихлорметафоса - 3 (1,2 - 4 лга), 50%-ық к. э. ДДВФ (1 - 2 лга), 50%-ды к. э. цидиала (2 - 4 лга), 40%-ды к. э. фосфамида (1,2 - 3 лга), 20%-дық және 40%-дық к. э. метафоса (2,5 - 3 л немесе 1,25 - 1,5 лга),.
3. Осымен байланысты құрт отырғызатын материалдармен таралады, карантиндік тәртіптерді қатаң сақтау қажет.
4.Бақшалы немесе саяжайлардағы жүзімдіктерді 10%-дық к. э. трихлорметафос - 3 (50 - 100 г 10 л суға), 10% - дық к. э. және с. н. карбофос (75 - 90 г) тазалау жұмыстарын жүргізу ұсынылады.
Кіші ашытқы қарыскөбелек (Pergesa elpenor L.) Ресейдің барлық аймақтарындағы жүзімдіктерде кездеседі. Ал Қазақстанда Оңтүстік Қазақстан облысында кездеседі. Бұл зиянкестің жүзім жапырақтарына тигізген әсері 1982 жылы Сарыағаш ауданының Сарыағаш, Капланбек елді мекендерінде тіркелді. Зиянкес тұрақсыз, кенеттен пайда болып, жүзімдерді бүлдіреді. Көбелек құрттары жапырақтарды түгелдей дерлік жеп қояды да, тек қалемшелерді қалдырады.
Көбелек ірі болады, қанаттары 60 мм- ге дейін жетеді. Алдыңғы қанаттары сарғыш жасыл, алдыңғы жақтары күлгін, басынан ортасына дейін қанаттарында екі ашық жолақ жүргізілген. Артқы қанаттары күлгін, алдыңғы жақтары мен негізгі бөлігі қызғылт шашақты қара болады. Мұрттары күлгін, ұштары ақ болады. Көбелек құртының ұзындығы 70 мм, денесі қанық жасыл түсті, қара дақтары бар. Топырақтың терең астында қыстап шығады. Көктемде топырақтың босауымен көбелектер ұша бастайды. Әдебиеттерге сүйенсек, көбелектер 45 - 50 күн тіршілік етеді. Бұл зиянкестің биологиясы жеткілікті зерделенбеген.
Күресу шаралары: 1. Көлемі аз егістіктерде ірі көбелектерді қолмен жинап, құртуға болады. Ерте көктемде және күзде жерді қопсыту бірқатар қыста қалатын көбелектерді өлтіреді.
2. Таралу ошақтарында көбелектерге қарсы жүзім түптерін 50%- дық к. э. карбофос (1 - 2,6 лга), 80%-дық с. п. техн. хлорофос (2 - 4,5 кгга), 50%-дық және 75%-дық с. п. гардондар (1,2 - 3 кг немесе 0,8 - 2 кгга) және басқа инсектицидтер ерітінділерімен тазалап, ашық өмір сүріп жатқан көбелектерді құрту ұсынылады.
Жүзім шоғының жапырақ ширатқышы (Polychrosis botrona Schiff.) Ресейдің жүзімді барлық аймақтарында, Молдавияда, Украинаның оңтүстігінде, Кавказ жағалауында және Орта Азияда кеңінен таралған. Қазақстанда бұл зиянкес Оңтүстік Қазақстан облысында ғана едәуір зиян келтірді. Гүлдермен, жидектермен, шанақтарымен қоректене отырып, жүзімдіктерге орасан зор зиян келтіреді, кей ретте өнімділік тек 20 - 40%-ды ғана құрайды. Жидектердің тауарлық сапасы бірден нашарлап, олар шіріп кетеді.
Тенгеқанаттылар отрядының жапырақширатқыштар тұқымдасына жатады.
Көбелек құрттары бүлдірген жүзімдер шырмалып қалады. Осының нәтижесінде берік өрмекші ұясы пайда болады, олар көбелек құрттарының жақсы қорғанысы бола алады. Жидектердің жұмсақ бөліктерін жеп, тұқымына тимейді. Бұл зиянкес те басқалар сияқты тиген мезетте тез жоғалып, төмен қарай кетіп қалады.
Көбелектердің қанаттары 12 - 14 мм-ге дейін жетеді. Алдыңғы қанаттары сарғыш қоңыр түсті, сарыдан өрнекті суреттері мен қоңыр, қара - көк дақтары мен ашық жолақтары бар. Артқы қанаттары сұр түсті, қанық талшықты және аздаған шашақты болады.
Жұмыртқалары сарғыш, сопақ пішіндес диаметрі 0,5 - 0,7 мм келеді. Олар жарыққа шығысымен күміс түске боялады да, жасыл фонда анық көрінеді. Көбелек құрттарының үлкенінің ұзындығы - 10 - 12 мм, 16 аяғы болады. Кішкентайлары ашық қоңыр реңдес, ұзындығы - 5 - 6 мм -ге жетеді. Олар сидам мен жең бұтақтардың тамырында, құрғақ жапырақтарда, кейде топырақта, басқа жерлерде қыстайды. Көбелектердің көктемгі буыны ауа райының жергілікті жағдайына сәйкес сәуірдің ортасы, мамырдың басында ұшып шығады. Жаппай ұшып шығуы жүзімнің гүлдейтін кезімен сәйкес келеді. Көбелектер шанақтарда жұмыртқасын қалдырады. Аналықтың көбею қабілеті 70 - 80 жұмыртқаға жетеді. Эмбриондық кезеңі - 7 - 10 күн. Көктемгі буыны аздау болады, өйткені, қыстап шыққан кішкентай құрттардың көп бөлігі жүзімдерді жерге қайта ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті
СӨЖ
Тақырыбы: Жүзім зиянкестері.
Орындаған: Ахыметбек С
Тобы:АГ-313С
Тексерген:Мұхамеджанова О.Т
2015
Жоспар:
1. Жүзімнің беріш кенесі
2. Жүзім ұнды сымыры
3. Кіші ашытқы қарыскөбелек
4. Жүзім шоғының жапырақ ширатқышы
5. Екі ұрпақты жапырақ ширатқыш
6. Өрмекші кене
7. Жүзімнің қышытпа кенесі
8. Пайдаланылған әдебиеттер.
Орта Азиядағы секілді Қазақстандағы жүзімдіктер Ресейдің басқа облыстарына қарағанда анағұрлым қолайлы жағдайда орналасқан. Өйткені біздің республикада филлоксера зиянкесі кездеспейді. Басқа жүзімдік аймақтарда шаруашылықтың негізгі шығынды осы зиянкес келтіреді, негізгі қаржы онымен күресу үшін жұмсалады.
Қазақстандағы жүзім сабақтары зиянкестерінің түрлік құрамы анықталмаған, дегенмен, жекелеген жылдарда бірқатар түрлері әжептәуір зиян келтіреді. Зиянды жәндіктердің ішінде ең алдымен,жүзім шоғы жапырақ ширатқышынатауға болады, ол күн өткен сайын өз ареалын кеңейтіп келеді. Ал, кенелердің ішінде қауіптісіөрмекші және бузғынша кенесі. Оңтүстікте екі жастағы жапырақ ширатқыш пен ұнтақты сымырлар әжептәуір зиян келтіруде. Бұдан өзге жүзім сабақтарында көптеген улы зиянкестер: зауза құрты, құрттар бар.
Жүзімнің беріш кенесі (Eriophyes vitis) Жүзім өсірілетін аймақтарда таралған. Денесінің ұзындығы - 0,14 - 0,18 мм, екі жұп аяғы болады. Кенелер жапырақтың астыңғы бетін мекендеп, сонда қоректенеді. Жапырақтың кене қоректенген жері тереңдеп, шұңқырланады және оның үстін киіздей қалың түктер жауып тұрады. Ал жапырақтың кене қоректенген жерінің қарама-қарсы үстіңгі жағында беріш пайда болады.
Алматы облысы жағдайында аталмыш зиянкес жылына 4 - 5 ұрпақ береді. Кенелердің ұрғашылары жеміс бүршіктерінің сыртқы қабықшалары астында қыстайды. Зиянкестің зақымдануы нәтижесінде жүзімнің сапасы нашарлайды, қышқылдылығы артып, қанттылығы төмендейді, онымен қатар өнімі де азаяды.
Күресу шаралары:1. Ерте көктемде зиянкестер мен аурудың қыстаушы сатыларында байқалғанда: топырақты қопсыту және ауру белгілері бар салалы бұтақтарды, сабақты кесу міндетті түрде атқарылады.
2.Бүршік ашылған кезде, 3 - 5 жапырақ түзілгенде: жұмыстық ерітіндіге фунгицидпен бірге төмендегі препараттардың бірі араластырылады: апполо, 50% с.қ. (0,24 - 0,36 лга), тазартылған кельтан, к.э. (4,0 - 5,0 лга), т.б.
Жүзім ұнды сымыры (Planococcus citri Ris) Кавказ бойы мен Орта Азияда, Қырым мен Краснодар өлкесінің бірқатар аудандарында таралған. Қазақстанда Оңтүстік Қазақстан облысының оңтүстігінде кездеседі. Цитрус және басқа да жемістерді, тұтты, жүзімді бүлдіреді.
Құрт бүлдірген өркендер дами алмайды, жапырақтар түсіп, жүзім шоқтары бүріседі, өнімділік бірден азаяды. Бұдан басқа жапырақтар мен жидектер құрт сұйығының қантты жабысқақтарымен жабылады да, сапрофитті зеңдер дамып, бүлдірген жерлері қараяды. Нәтижесінде жеміс сапасы нашарлап, өсімдіктің тыныс алуы мен фотосинтезі әлсірейді.
Ұзындығы 3,5 - 4 мм болатын үлкен аналық сопақ пішіндес, сарғыш-қоңыр түстес болады. Арқасында қара жолақ жүргізілген, ал жанында 34 қалың қылшықтар болады. Дене аяғында екі ұзын құйрықты жіп бар. Барлық дене балауыз бөлінділер секілді ақ ұнтақты үлпілдікпен көмкерілген. Аталықтар сирек ұшырасады. Жұмыртқасы майда, дернәсілдері үлкендерге ұқсас болып, кіші көлемімен ерекшеленеді. Дернәсілдер қыстайды және аналықтар кейбір ғана жағдайда қалдырылған түбірден шығады. Ерте көктемде күннің жылуымен құрт қозғалады да, көп жылдық өркендер мен сүрек түбірлерінен қоректене бастайды. Мамыр айының алғашқы күндерінде қоректенген жерінде ақ түбітпен жабылған жұмыртқа қалдырады. Аналығының көбеюі 40 жұмыртқаны құрайды. 2 аптадан кейін жұмыртқадан дернәсілдер шығады да, бір жылдық өркендерге жорғалап, олардың сөлін сора бастайды. Дернәсілдер қоректене келіп, өздері ұрық шығара алатын жағдайға жетеді де, осылай көбейеді. Жаз мезгілінде құрттардың жаппай бөлігі жапырақтар, жасыл өркендер мен жидектермен қоректенеді. Жаз мезгіліндегі аналық жапырақтарда 175, ал жүзім шоқтарында 250 -ге дейін жұмыртқа қалдыра алады, жыл бойына 3 - 4 рет ұрық шаша алады. Бұл зиянкестердің дамуы үшін 22 - 25°С температурадағы онша ыстық емес, ылғалды кез өте қолайлы. Жүзім құрттары суыққа төзімсіз, олар 15°С-та өліп қалады.
Күресу шаралары: 1. Қыс мезгілі мен ерте көктемде жабылмаған жүзімдіктерде өліп қалған түбірлерден бүлінген зиянкес түптердің сидамдары мен салалы бұтақтарды, өркендерді тазалау.
2. Ерте көктемде ашылмаған бүршіктерді (30 - 60 кгга) 40%-дық ДНОК. (10 - 20 кгга), 60%)-дық нитрафен сұйығымен немесе эмул. препараттарымен № 30 (12 - 37 лга) шашу қажет. Жаз мезгілінде дернәсілдердің жаппай пайда болуымен мына инсектицидтердің бірімен жүзімдіктерді тазалау жұмыстарын жүргізу керек: 50%-дің к. э. карбофоса (1 - 2,6 лга), 50%-ды к. э. трихлорметафоса - 3 (1,2 - 4 лга), 50%-ық к. э. ДДВФ (1 - 2 лга), 50%-ды к. э. цидиала (2 - 4 лга), 40%-ды к. э. фосфамида (1,2 - 3 лга), 20%-дық және 40%-дық к. э. метафоса (2,5 - 3 л немесе 1,25 - 1,5 лга),.
3. Осымен байланысты құрт отырғызатын материалдармен таралады, карантиндік тәртіптерді қатаң сақтау қажет.
4.Бақшалы немесе саяжайлардағы жүзімдіктерді 10%-дық к. э. трихлорметафос - 3 (50 - 100 г 10 л суға), 10% - дық к. э. және с. н. карбофос (75 - 90 г) тазалау жұмыстарын жүргізу ұсынылады.
Кіші ашытқы қарыскөбелек (Pergesa elpenor L.) Ресейдің барлық аймақтарындағы жүзімдіктерде кездеседі. Ал Қазақстанда Оңтүстік Қазақстан облысында кездеседі. Бұл зиянкестің жүзім жапырақтарына тигізген әсері 1982 жылы Сарыағаш ауданының Сарыағаш, Капланбек елді мекендерінде тіркелді. Зиянкес тұрақсыз, кенеттен пайда болып, жүзімдерді бүлдіреді. Көбелек құрттары жапырақтарды түгелдей дерлік жеп қояды да, тек қалемшелерді қалдырады.
Көбелек ірі болады, қанаттары 60 мм- ге дейін жетеді. Алдыңғы қанаттары сарғыш жасыл, алдыңғы жақтары күлгін, басынан ортасына дейін қанаттарында екі ашық жолақ жүргізілген. Артқы қанаттары күлгін, алдыңғы жақтары мен негізгі бөлігі қызғылт шашақты қара болады. Мұрттары күлгін, ұштары ақ болады. Көбелек құртының ұзындығы 70 мм, денесі қанық жасыл түсті, қара дақтары бар. Топырақтың терең астында қыстап шығады. Көктемде топырақтың босауымен көбелектер ұша бастайды. Әдебиеттерге сүйенсек, көбелектер 45 - 50 күн тіршілік етеді. Бұл зиянкестің биологиясы жеткілікті зерделенбеген.
Күресу шаралары: 1. Көлемі аз егістіктерде ірі көбелектерді қолмен жинап, құртуға болады. Ерте көктемде және күзде жерді қопсыту бірқатар қыста қалатын көбелектерді өлтіреді.
2. Таралу ошақтарында көбелектерге қарсы жүзім түптерін 50%- дық к. э. карбофос (1 - 2,6 лга), 80%-дық с. п. техн. хлорофос (2 - 4,5 кгга), 50%-дық және 75%-дық с. п. гардондар (1,2 - 3 кг немесе 0,8 - 2 кгга) және басқа инсектицидтер ерітінділерімен тазалап, ашық өмір сүріп жатқан көбелектерді құрту ұсынылады.
Жүзім шоғының жапырақ ширатқышы (Polychrosis botrona Schiff.) Ресейдің жүзімді барлық аймақтарында, Молдавияда, Украинаның оңтүстігінде, Кавказ жағалауында және Орта Азияда кеңінен таралған. Қазақстанда бұл зиянкес Оңтүстік Қазақстан облысында ғана едәуір зиян келтірді. Гүлдермен, жидектермен, шанақтарымен қоректене отырып, жүзімдіктерге орасан зор зиян келтіреді, кей ретте өнімділік тек 20 - 40%-ды ғана құрайды. Жидектердің тауарлық сапасы бірден нашарлап, олар шіріп кетеді.
Тенгеқанаттылар отрядының жапырақширатқыштар тұқымдасына жатады.
Көбелек құрттары бүлдірген жүзімдер шырмалып қалады. Осының нәтижесінде берік өрмекші ұясы пайда болады, олар көбелек құрттарының жақсы қорғанысы бола алады. Жидектердің жұмсақ бөліктерін жеп, тұқымына тимейді. Бұл зиянкес те басқалар сияқты тиген мезетте тез жоғалып, төмен қарай кетіп қалады.
Көбелектердің қанаттары 12 - 14 мм-ге дейін жетеді. Алдыңғы қанаттары сарғыш қоңыр түсті, сарыдан өрнекті суреттері мен қоңыр, қара - көк дақтары мен ашық жолақтары бар. Артқы қанаттары сұр түсті, қанық талшықты және аздаған шашақты болады.
Жұмыртқалары сарғыш, сопақ пішіндес диаметрі 0,5 - 0,7 мм келеді. Олар жарыққа шығысымен күміс түске боялады да, жасыл фонда анық көрінеді. Көбелек құрттарының үлкенінің ұзындығы - 10 - 12 мм, 16 аяғы болады. Кішкентайлары ашық қоңыр реңдес, ұзындығы - 5 - 6 мм -ге жетеді. Олар сидам мен жең бұтақтардың тамырында, құрғақ жапырақтарда, кейде топырақта, басқа жерлерде қыстайды. Көбелектердің көктемгі буыны ауа райының жергілікті жағдайына сәйкес сәуірдің ортасы, мамырдың басында ұшып шығады. Жаппай ұшып шығуы жүзімнің гүлдейтін кезімен сәйкес келеді. Көбелектер шанақтарда жұмыртқасын қалдырады. Аналықтың көбею қабілеті 70 - 80 жұмыртқаға жетеді. Эмбриондық кезеңі - 7 - 10 күн. Көктемгі буыны аздау болады, өйткені, қыстап шыққан кішкентай құрттардың көп бөлігі жүзімдерді жерге қайта ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz