Қазіргі дәстүрлі емес діни қозғалыстар мен ғибадат. Бүгінгі Қазақстандағы дін және ұлт

Кіріспе
Қолданылған әдебиеттер

Дәстүрден тыс діндер деп негізінен дүниежүзілік немесе үлкен ұлттық діндерден бөлініп шығып, бір-бірімен косыла отырып, біріккен қазіргі діндерді айтамыз. Олардың шығу себебі үлкен саяси-әлеуметтік және мәдениеттің жаңаруына байланысты, әлеуметтік-саяси өздгерістермен, демографиялы козғалыстармен және де дәстүрлі діндердің ықпалының әлсіреуімен байланыстырылады.
Өздерінің діни ілімдерінің мазмұнына, діни рәсімдерінің атқарылуына қарай жаңа христиандык, жаңа бағдарламалык, оккультистік, жаңапұтшылдық болып бөлінеді. Екінші жағынан, олар ілімімен де ұйымдастыру жүйесімен де ерекшеленеді. Үшінші ерекшелігі, олардың ілімі мен ресми тәжірибесі синкреттілікпен және дүниежүзілік діндердің көптеген кағидаларын ұстанушылығымен дамиды.
Дәстүрден тыс діндер белсенді миссионерлік қызметімен ерекшеленеді. Жаңа көзқарастың басшылары бұл заманның күнәхарлығын көрсетіп, одан шығу жолдарын білетіндігін айта келіп, адамгершілік жолдары мен даналық ақылдың өкілі ретінде өздерін ұсынады.
Қазіргі дәстүрлі емес діни козғалыстардың, сенушілік маңызы бойынша діни әдет-ғұрыптары, рәсімдік іс-әрекеттері арқылы айырмашылығы болады. Олар саны жағынан өте көп.
Жаңа діни қозғалыстар - XX ғасырдың екінші жартысында пайда болған, әлемдік дін дердің басты принциптерінің синкритизм идеяларына негізделген, құрылымдық тұрғыда дәстүрлі діндерге оппозициядағы жаңа конфессиялар. Жаға діни қозғалыстардың қалыптасуы, бір жағынан, дәстүрлі христиандық идеяларды модернизациялаумен байланысты болса, екінші жағынан, жаға діни қозғалыстарға батыстық және шығыстық дәстүрлі діндердің қосылып, бірлесуі себеп болуда. Онымен қоймай, жаңа діни қозғалыстарға діни және ғылыми менталдылықты бірлестіру, сөйтіп, діни мифологияның жаңа түрін қалыптастыру тән.
Жаңа діни қозғалыстың дамуының басты ісі - дәстүрлі діни құндылықтарды киесіздендіріп, қазіргі ғаламдық мәселелерге жауап бере алатын жаңа жүйелерді қасиеттендіруге талпынуында: Шығыс пен Батыстың арасындағы дәстүрлі шекараларды бұзып, әлемдік діндерді біртұтастандырып, сонымен қатар, ғылыми және діни қағидаларды синтездеу арқылы адамзат табиғатын қайта құруға тырысу. Жаңа діни қозғалыстар идеологиясы мен тәжірибесі әлемді тануда қарапайым жолдарды іздестіретін қазіргі адамдардың талаптарына бағытталған ықшамдылығымен, қарабайырлығымен ерекшеленеді.

1. Шәпиев Б. Діни бірлестіктер іс-әрекеттерінің бағыттары. Әдістемелік құрал. – Алматы, 2009. – 5 б.
2. Абдуррахман К., Түмер Г. Діндер тарихы. –Анкара: 1997. – 411 б.
3. Жастардың көзқарасы тұрғысынан Түркі әлемінің діни мәселелері// Форум материалдары/ - Анкара: 1998. 24-25 бб.
4. Дінтану. Д.Кенжетаев, Н. Асқаров, Ә. Сайлыбаев, Ә. Таязбаев:
5. Діни сенім бостандығы және діни бірлестіктер туралы Заң «Жеті жарғы» кітабы.

Пән: Дінтану
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан республикасының білім және ғылым министрлігі
Семей қаласының шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СӨЖ
Тақырыбы: 1. Қазіргі дәстүрлі емес діни қозғалыстар мен ғибадат (жазбаша конспект)
2. Бүгінгі Қазақстандағы дін және ұлт (өздік жұмыс)
3. Діни ұйымдар пайда болуы, таралуы, қоғамға қауптілігі (өздік жұмыс)
4. Дінтанудың қазіргі уақыттағы негізгі мәселелері
5. Дәстүрлі емес діни ағымдардың өз қатарларын көбейту ісіндегі-формалары мен әдіс-амалдары және олармен күресу жолдары (жазбаша конспект (Қазақстанда жұмыс жасап жатқан және тыйым салынған діни ұйымдар жайлы т.б.))

Орындаған: Өмірбеков К
Тексерген: Садыков Д

Семей 2015
1. Қазіргі дәстүрлі емес діни қозғалыстар мен ғибадат (жазбаша конспект)
Дәстүрден тыс діндер деп негізінен дүниежүзілік немесе үлкен ұлттық діндерден бөлініп шығып, бір-бірімен косыла отырып, біріккен қазіргі діндерді айтамыз. Олардың шығу себебі үлкен саяси-әлеуметтік және мәдениеттің жаңаруына байланысты, әлеуметтік-саяси өздгерістермен, демографиялы козғалыстармен және де дәстүрлі діндердің ықпалының әлсіреуімен байланыстырылады.
Өздерінің діни ілімдерінің мазмұнына, діни рәсімдерінің атқарылуына қарай жаңа христиандык, жаңа бағдарламалык, оккультистік, жаңапұтшылдық болып бөлінеді. Екінші жағынан, олар ілімімен де ұйымдастыру жүйесімен де ерекшеленеді. Үшінші ерекшелігі, олардың ілімі мен ресми тәжірибесі синкреттілікпен және дүниежүзілік діндердің көптеген кағидаларын ұстанушылығымен дамиды.
Дәстүрден тыс діндер белсенді миссионерлік қызметімен ерекшеленеді. Жаңа көзқарастың басшылары бұл заманның күнәхарлығын көрсетіп, одан шығу жолдарын білетіндігін айта келіп, адамгершілік жолдары мен даналық ақылдың өкілі ретінде өздерін ұсынады.
Қазіргі дәстүрлі емес діни козғалыстардың, сенушілік маңызы бойынша діни әдет-ғұрыптары, рәсімдік іс-әрекеттері арқылы айырмашылығы болады. Олар саны жағынан өте көп.
Жаңа діни қозғалыстар - XX ғасырдың екінші жартысында пайда болған, әлемдік дін дердің басты принциптерінің синкритизм идеяларына негізделген, құрылымдық тұрғыда дәстүрлі діндерге оппозициядағы жаңа конфессиялар. Жаға діни қозғалыстардың қалыптасуы, бір жағынан, дәстүрлі христиандық идеяларды модернизациялаумен байланысты болса, екінші жағынан, жаға діни қозғалыстарға батыстық және шығыстық дәстүрлі діндердің қосылып, бірлесуі себеп болуда. Онымен қоймай, жаңа діни қозғалыстарға діни және ғылыми менталдылықты бірлестіру, сөйтіп, діни мифологияның жаңа түрін қалыптастыру тән.
Жаңа діни қозғалыстың дамуының басты ісі - дәстүрлі діни құндылықтарды киесіздендіріп, қазіргі ғаламдық мәселелерге жауап бере алатын жаңа жүйелерді қасиеттендіруге талпынуында: Шығыс пен Батыстың арасындағы дәстүрлі шекараларды бұзып, әлемдік діндерді біртұтастандырып, сонымен қатар, ғылыми және діни қағидаларды синтездеу арқылы адамзат табиғатын қайта құруға тырысу. Жаңа діни қозғалыстар идеологиясы мен тәжірибесі әлемді тануда қарапайым жолдарды іздестіретін қазіргі адамдардың талаптарына бағытталған ықшамдылығымен, қарабайырлығымен ерекшеленеді.
Қазіргі дәстүрлі емес діни козғалыстардың, сенушілік маңызы бойынша діни әдет-ғұрыптары, рәсімдік іс-әрекеттері аркылы айырмашылығы болады. Олар саны жагынан өте көп. Осы бір әр түрлі ағымдарын елеулі белгілерімен ең кем дегенде 5 топқа бөлінеді.
1.Неоориенталдық табыну: Общество Сознания Кришны, Тихоокеанский дзен - буддийский центр, Миссия Божественного Света, Трансендентальная медитация және тағы да басқалары.
Неоориенталдық табынудың шығу тамыры Шығыстан, будда және индуизм діндерінің осы заманга бейімделген түрінен шықты. Будда діни ағым - мистикалык жолмен, алғашқы Құдай жолын имманенті ішкі жолмен жандандыру. Өмір сүріп тұрғандардың барлығы иллюзия (қиял), оның жасырын соңында Қүдайдың шындық табиғаты бар, ол гармониялық және әділеттілік. Мақсат осы табиғатқа әр түрлі әдістермен, медитациямен косылу. Медитациялық үрдіс, әр түрлі мантрлық сөздер айтып, қайталау, кайталау үрдісінде мистикалык маңызы шығады.
2. Неохристиандық одақ -- Церковь объединение, Семья Детей Бога және тағы да басқа. Бұл діни ағымның ерекшелігі - Христиан идеологиясы мен шығыс дінінің әлементтерінің синкретикалык коспасы, эсхатология мен мессиандык көзкараска бұрмалау, кауым басшысы Құдай жіберген пайғамбармен теңестіру.
3. Сейентологиялық ағым Церковь Саентологии, Космические религии және т.б. Бұл табынушылық әр түрлі физикалык приборларға мистикалык мағына беру. Осы аспаптармен әр түрлі мистикалык кұбылыстарды байқау, өлшеу, оның физикалық, биологиялық табиғатының әсерін байқау. Мистикалык тұрғыда әлі де тексеріліп біліп болмаған психикалық құбылысты, коршаған табиғат құбылысын түсіндіру.
4. Жаңа Магия, спиритизм. Бүгінгі күнге дейін сақталып келе жатқан сиқыршылык, балгерлік, шамандар, бал ашқыштармен қатар жаңа магиялық ілім және оның институттары, Батыс пен Шығыс әдет-ғұрыптарын қосып жаңа балгерлерді, сикыршыларды шығарды. Бұл жерде Мексикандық мифтік ілімін Карлос Костанелді алуға болады. Осы кезде Европа және Солтүстік Америка спиритистік қозғалыс және өлген адамдардың жанымен сөйлесу практикасын айтамыз.
5. Ібіліс немесе шайтан тобы (сатанинские группы). Ібілістік түсінік ертедегі Ирактан, Көк кітап деген кітапта жазылған хабарлар туралы діни аңыз. Ібіліс туралы кітапта зорлықты және зомбылыкты бірінші орынға қояды, кесірлікті жаманшылыктың кайнар көзімен, жын-шайтандармен мистикалық жолмен араласып сөйлесу. Олардың айтуы бойынша кесір, жаманшылыкты үгіттеушілер - Христиан дініне қарсы күрес жүргізушілер болып табылады.
Дәстүрлі емес діни ағымдардың таралу жолдары; алдымен белгілі бір тұлғаның дәстүрлі ағымдардың таралуында қолдау көрсетуі болып табылады. Яғни, олар өздерін құқықтық және әлеуметтік тұрғыдан қорғау мақсатында танымал, беделді адамдармен тығыз жұмыс атқаруға барын салады. Екіншіден басқа мемлекеттердің мүддесі тұрғысынан әрекет жасайды. Бұл діни ұйымдардың Қазақстанда таралуына кейбір шет мемлекеттерде өздерін мойындатқан немесе идеологиясына сай келетіндіктен үкіметтік деңгейде таралу қолдауына ие болады. Үшіншіден олардың қаржылық мәселелері жөнінде болып отыр.
Дәстүрлі емес діни ұйымдардың екі қыры бар: бірі коммерциялық, екіншісі идеологиялық. Олар тек діни ағым ретінде ғана емес, инвестор немесе бизнес өкілі ретінде де еркін жұмыс істейді. Ал бұған қарсы тұру үшін жеке тұлғаның құқықтық және діни сауаты маңызды рөл атқарады. Ал жастардың құқықтық және діни сауатын арттыру, жүйелі шаралар өткізу, діни ағартушылық бағдарламалар ұсыну, орта және жоғары білім беру саласында аталмыш олқылықтың орнын толтыру үшін жасалып жатқан шараларды одан әрі жетілдіру міндеті тұр.

2. Бүгінгі Қазақстандағы дін және ұлт (өздік жұмыс)

Қ
Ұ
Р
А
Н

И
С
Л
А
М

Қ
А
З
А
Қ

Т
А
Т
А
Р

Қ
А
Ж
Ы

Х
Р
И
С
Т
И
А
Н
С
Ү
Н
Н
И
Т
Т
І
К

Б
У
Д
Д
А

Д
І
Н
Т
А
Н
У

1) Ислам дінінің қасиетті кітабы
2) Қазақ халқының ежелден ұстанатын діні?
3) Елдің байырғы тұрғындары және мемлекетті қалыптастырушы этнос, ал қалған халықтардың өкілдері Қазақстанға әр түрлі себептермен жәнө белгілі бір тарихи кезеңдерде көшіп келгендер.
4) Басқа ұлттардың арасында облыстар бойынша біркелкі таралғаны?
5) Меккеге барып келген адамға ққасиетті қандай атақ беріледі?
6) Жер бетінде таралған үш дін бар, солардың бірі?
7) Қазақстандағы дінге сенушілердің ішінде кімдердің (70%) сандары басым?
8) Жер бетінде таралған үш дін бар, солардың бірі?
9) Әртүрлі діндердің шығу тегін зерттеп, олардың ерекшеліктерін сипаттайтын ғылым саласы?

3. Діни ұйымдар пайда болуы, таралуы, қоғамға қауптілігі (өздік жұмыс)
1. А
Діни сенімді уағыздау, тарату мақсатында құрылған.
A. Діни бірлестіктер
B. Мешіт
C. Ғибадатхана
D. Медресе
E. Шіркеу
2.С
Британдық Индия, қазіргі Пәкістан жерінде пайда болған діни ұйым?
A. Ата жолы
B. Тәкпіршілер
C. Ахмадия жамағаты
D. Тәкпіршілер
E. Хизб - ут- Тахрир
3.В
Ағымның негізін салушы өзін құдай құдай деп жариялаған Фархат Абдуллаев қай ұйымның басшысы?
A. Ахмадия
B. Алля-Аят
C. Тәкпіршілер
D. Хизб - ут- Тахрир
E. Ата жолы
4.Е
Ақ жол ұйым ретінде өзінің қызметін қашан бастады?
A. 1996 қазан
B. 1993 наурыз
C. 1992 қаңтар
D. 1998 тамыз
E. 1997 ақпан
5.D
Ұйымның негізгі мақсаты белгілі бір сомаға қарапайым адамнан әулие жасау болып табылады.
A. Тәкпіршілер
B. Ахмадия жамағаты
C. Тәкпіршілер
D. Ата жолы
E. Хизб - ут- Тахрир
6. А
Мақсаты- ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.