Қандағы биллирудинді, қантты және жалпы белокты анықтау
1. Қандағы және қан сарысуындағы билирубинді анықтау.
2. Қан сарысуындағы билирубинді анықтау (Ендрашик, Клеггорн және Граф бойынша).
3. Жалпы ақуыз және ақуыздық фракциялар.
4. Қан сарысуындағы жалпы ақуызды рефрактометрмен анықтау әдісі.
5. Қан құрамындағы қантты анықтау.
6. Қан құрамындағы қантты орто.толуидин байқауымен анықтау.
2. Қан сарысуындағы билирубинді анықтау (Ендрашик, Клеггорн және Граф бойынша).
3. Жалпы ақуыз және ақуыздық фракциялар.
4. Қан сарысуындағы жалпы ақуызды рефрактометрмен анықтау әдісі.
5. Қан құрамындағы қантты анықтау.
6. Қан құрамындағы қантты орто.толуидин байқауымен анықтау.
Билирубин – бауырдан, өттен бөлінетін пигменттік алмасудың соңғы өнімдерінің бірі. Эритроциттердің ыдырауы негізінен бауырдың купферлік жасушаларында, жілік майының гистиоциттерінде, көкбауырда болады. Босап шыққан гемоглобин өзгеріске ұшырап, вердоглобинге айналады да глобинде темір және ақуыз болмайды. Осының нәтижесінде глюкурон қышқылымен толық бірікпеген, бос күйдегі билирубин (гемибилирубин) сатысына тікелей қайта қалыптаса алмайтын биливердин түзіледі. Билирубин суда ерімейді сол себептен нәжіспен шығарылмайды. Ол қан сарысуының қалыпты құрамдас бөлігі болып саналады. Бауыр торшаларындағы тура емес билирубин глюкоурон қышқылымен байланысып, байланысқан тура билирубин (холебилирубин) түзеді, ол суда еритін, он екі елі ішекке өт арқылы бөлінетін екі пигменттен: билирубинмоноглюкуронида (20-25%) және билирубиндиглюкуронида (75-80%) тұрады.
Өт жолдарында және өт қабында тура билирубиннің (10%) глюкурон қышқылына ыдырайды, содан соң қайта қалыптасу процестері, мезобилирубин мен мезобилиногеннің (уробилиноген) түзіледі, ал билирубиннің қалған бөлігінің трансформацисы ащы ішекте іске асырылады. Мезобилиногеннің бір бөлігі ащы ішекте сорылады және қақпалы вена арқылы бауырға келеді де, дипирролдарға дейін толық ыдырайды. Бауыр зақымдалған болса ыдырау процесі бұзылады, уробилиноген қанға, содан соң нәжіске өтеді. Мезобилиногеннің негізгі бөлігі жуан ішектегі анаэробты микрофлора әсерінен стеркобилиногенге дейін қайта қалыптасады.
Стеркобилиногеннің аздаған бөлігі қанға сорылып, бүйрек арқылы зәрмен шығарылады. Зерттеулер нәтижесі сау жануардың зәр құрамында уробилиноген емес, стеркобилиноген болатындығын көрсетті. Қан сарысуындағы билирубин мен оның фракцияларының мөлшерін Иендрашика , Клеггорн және Гроф әдісері арқылы анықтайды.
Жануарлардың қан сарысуындағы билирубиннің концентрациясы 1-кестеде көрсетілген.
Өт жолдарында және өт қабында тура билирубиннің (10%) глюкурон қышқылына ыдырайды, содан соң қайта қалыптасу процестері, мезобилирубин мен мезобилиногеннің (уробилиноген) түзіледі, ал билирубиннің қалған бөлігінің трансформацисы ащы ішекте іске асырылады. Мезобилиногеннің бір бөлігі ащы ішекте сорылады және қақпалы вена арқылы бауырға келеді де, дипирролдарға дейін толық ыдырайды. Бауыр зақымдалған болса ыдырау процесі бұзылады, уробилиноген қанға, содан соң нәжіске өтеді. Мезобилиногеннің негізгі бөлігі жуан ішектегі анаэробты микрофлора әсерінен стеркобилиногенге дейін қайта қалыптасады.
Стеркобилиногеннің аздаған бөлігі қанға сорылып, бүйрек арқылы зәрмен шығарылады. Зерттеулер нәтижесі сау жануардың зәр құрамында уробилиноген емес, стеркобилиноген болатындығын көрсетті. Қан сарысуындағы билирубин мен оның фракцияларының мөлшерін Иендрашика , Клеггорн және Гроф әдісері арқылы анықтайды.
Жануарлардың қан сарысуындағы билирубиннің концентрациясы 1-кестеде көрсетілген.
1. Цитология және гистология. Оқу құралы. Сапаров Қ.Ә. — Алматы: Қазақ университеті, 2009. - 128 бет.
2. Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі / — Алматы: «Сөздік-Словарь», 2009 жыл.
3. К.К. Мырзағұлов, Б. Болат, Г.А. Абулгазимова «Жануарлар сынамаларын зертханалық зерттеу» Оқу құралы. Астана. С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті. 2015 ж. – 185 б.
2. Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі / — Алматы: «Сөздік-Словарь», 2009 жыл.
3. К.К. Мырзағұлов, Б. Болат, Г.А. Абулгазимова «Жануарлар сынамаларын зертханалық зерттеу» Оқу құралы. Астана. С.Сейфуллин атындағы Қазақ агротехникалық университеті. 2015 ж. – 185 б.
Қазақстан Республикасы Білім және Ғылым Министрлігі
Семей Қаласы Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті
СӨЖ
Тақырыбы: Қандағы биллирудинді, қантты және жалпы белокты анықтау
Орындаған:Есенғалиев Д.Б.
Тексерген: Жайлаубаева А.Р.
Тобы: ВМ-401
Семей 2015ж
Жоспар:
➢ Қандағы және қан сарысуындағы билирубинді анықтау.
➢ Қан сарысуындағы билирубинді анықтау (Ендрашик, Клеггорн және Граф
бойынша).
➢ Жалпы ақуыз және ақуыздық фракциялар.
➢ Қан сарысуындағы жалпы ақуызды рефрактометрмен анықтау әдісі.
➢ Қан құрамындағы қантты анықтау.
➢ Қан құрамындағы қантты орто-толуидин байқауымен анықтау.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Қандағы және қан сарысуындағы билирубинді анықтау.
Билирубин – бауырдан, өттен бөлінетін пигменттік алмасудың соңғы
өнімдерінің бірі. Эритроциттердің ыдырауы негізінен бауырдың купферлік
жасушаларында, жілік майының гистиоциттерінде, көкбауырда болады. Босап
шыққан гемоглобин өзгеріске ұшырап, вердоглобинге айналады да глобинде
темір және ақуыз болмайды. Осының нәтижесінде глюкурон қышқылымен толық
бірікпеген, бос күйдегі билирубин (гемибилирубин) сатысына тікелей қайта
қалыптаса алмайтын биливердин түзіледі. Билирубин суда ерімейді сол
себептен нәжіспен шығарылмайды. Ол қан сарысуының қалыпты құрамдас бөлігі
болып саналады. Бауыр торшаларындағы тура емес билирубин глюкоурон
қышқылымен байланысып, байланысқан тура билирубин (холебилирубин) түзеді,
ол суда еритін, он екі елі ішекке өт арқылы бөлінетін екі пигменттен:
билирубинмоноглюкуронида (20-25%) және билирубиндиглюкуронида (75-80%)
тұрады.
Өт жолдарында және өт қабында тура билирубиннің (10%) глюкурон қышқылына
ыдырайды, содан соң қайта қалыптасу процестері, мезобилирубин мен
мезобилиногеннің (уробилиноген) түзіледі, ал билирубиннің қалған бөлігінің
трансформацисы ащы ішекте іске асырылады. Мезобилиногеннің бір бөлігі ащы
ішекте сорылады және қақпалы вена арқылы бауырға келеді де, дипирролдарға
дейін толық ыдырайды. Бауыр зақымдалған болса ыдырау процесі бұзылады,
уробилиноген қанға, содан соң нәжіске өтеді. Мезобилиногеннің негізгі
бөлігі жуан ішектегі анаэробты микрофлора әсерінен стеркобилиногенге дейін
қайта қалыптасады.
Стеркобилиногеннің аздаған бөлігі қанға сорылып, бүйрек арқылы зәрмен
шығарылады. Зерттеулер нәтижесі сау жануардың зәр құрамында уробилиноген
емес, стеркобилиноген болатындығын көрсетті. Қан сарысуындағы билирубин мен
оның фракцияларының мөлшерін Иендрашика , Клеггорн және Гроф әдісері арқылы
анықтайды.
Жануарлардың қан сарысуындағы билирубиннің концентрациясы 1-кестеде
көрсетілген.
1-кесте. Жануарлардың қан сарысуындағы билирубин мөлшері
Жануар түрі Жалпы билирубин Тура билирубин
мг100мл мкмольл мг100мл мкмольл
Сиырлар 0,11-0,48 1,88-8,21 - -
15 күндік 0,16-1,86 2,74-31,81 0,0-0,72 0,0-14,31
бұзаулар
Жылқылар 0,62-1,42 10,6-24,29 0,04-0,58 0,68-9,92
Қойлар 0,0-0,39 0,0-6,67 0,0-0,27 0,0-4,62
Иттер 0,12-0,14 2,05-2,39 - -
Тауықтар 0,1-0,35 1,71-5,99 - -
Шошқалар 0,0-0,4 0,0-0,84 - -
Ескерту. Билирубин мөлшерін мг100 ден мкмольл де кайта санау
коэффициенті 17,104 тең.
Билирубинемия (гипербилирубинемия) - тура және тура емес билирубин
мөлшерінің концентрациясы жоғарылауымен байланысты.
Тура емес билирубин мөлшерінің жоғарылауы гемолитикалық сары ауруында,
бауырдың тура емес билирубинді тура билирубиге айналдыру қызметі
төмендегенде байқалады. Бұл көрініс гемолитикалық улармен улану кезінде,
қан құюларда көрінеді.
Қан сарысуындағы тура билирубин мөлшерінің көбеюі сары аурудың
механикалық түрінде кездеседі. Механикалық сары ауру өт жолдарының
тастармен, паразиттермен, ісіктердің әсерінен, лимфалық өзектер, абсцесстер
есебінен бітелуінен, сондай-ақ он екі елі ішек кілегейлі қабығының қабынуы
салдарынан дамиды. Осы жағдайда тура емес билирубиннің мөлшерінің де аздап
жоғарылағаны байқалады.
Парехиматозды сары ауру кезінде тура билирубин қанға өтеді, оның мөлшері
ұлғаяды. Гепатоциттердің зақымдалуы тура емес билирубиннің тура билирубинге
айналу үрдісін нашарлата отырып,оның қандағы мөлшерін арттырады.
Паренхимотозды сары ауруы барысында қандағы тура және тура емес
билирубиндер мөлшері көбейеді.
Билирубинді анықтауға арналған реактивтер: кофеинді реактив (5 г
химиялық таза кофеин, 7,5 г натрий бензоаты, 12,5 г натрий ацетаты, 100 мл
дейін дистилденген су); NaCl 0,9% ерітіндісі, диазо сұйықтығы (диазореактив
1-5 г сульфанильді қышқылын қыздырылған 400 мл дистилденген суда ерітіп, 15
мл концентрленген НС1 қосып, сумен 1 литрге жеткізеді, диазореактив П-0,5 г
натрий нитрид және 100 мл дейін су, жұмыс алдында 10 мл диазореактив I және
0,3 мл диазореактив II араластырады); гидрокарбонатты реактивтің ерітіндісі
(60 мг натрий гидрокарбонаты, 0,3 г NaCl, 25 мл дистилденген су және 75 мл
этил спирті); билирубин, хлороформ.
Қан сарысуындағы билирубинді анықтау (Ендрашик, Клеггорн және Граф
бойынша).
Үш пробиркаға екі есе 0,9% NaCl ерітіндісімен араластырылған 0,5 мл қан
сарысуын құяды, сонан соң бірінші пробиркаға (тексеру) 1,75 мл кофеин
реактивін және 0,25 мл 0,9% NaCl ерітіндісін қосып, калориметрлейді; екінші
пробиркаға тура (түзу билирубин) 1,75 мл
0,9% NaCl ерітіндісін және 0,25 диазосұйығын құйып, 5 минут уақыт өткеннен
кейін калориметрлейді (5 минут уақыт аралығында); үшінші пробиркаға (жалпы
билирубин) 1,75 мл кофеин реактивін және 0,25 диазосұйығын құйып, 20
минуттан кейін калориметрлейді. Калориметрлеуді фотоэлектрокалориметрдің
жасыл түcтi фильтрінде 5 мм кюветтерде
дистилденген суға қатар жүргізеді. Тура және жалпы билирубинді зерттеуден
шыққан оптикалық тығыздықтардан (көрсеткіш бойынша тексерудің оптикалық
тығыздығының көрсеткішін есептеп табады).
Калибрлеу графигінен (100 млмг немесе ммольл) жалпы және тура
билирубин мөлшерін табады, ал олардың айырмашылығы бойынша тікелей емес
билирубин мөлшерін 100 млмг немесе ммольл анықтайды.
Калибрлеу графигін салу әдісі төмендегідей. Өлшегіш колбаға 10 мг таза
билирубин салып, хлороформды 100 мл дейін қосады (1 мл ерітінді құрамында
0,1 мг билирубин болады). Пробиркаларға билирубин ерітіндісін: 0,05, 0,1,
0,15, 0,2, 0,25, 0,3 мл өлшеп құяды. Бұл пробиркалардағы билирубиннің
құрамы (мг): 0,005, 0,01, 0,015, 0,025 және 0,3. Соңғы үш пробирка
ішіндегіні ыстық су моншасында буландыру арқылы көлемін 0,1- 0,15 мл
жеткізеді. Сонан соң әр пробиркаға 0,75 мл гидрокарбонатты спирт, 2,5 мл
дейін таза этил спиртін, 0,5 мл диазосұйығын, ал 15 минуттан кейін 2 мл
кофеин реактивін (жалпы көлемі 5 мл) құйып, сол мезетте сумен қатарластыра
калориметрлейді.
Ординаталар oci бойынша оптикалық тығыздық көрсеткіштерін, ал абцисса
oci бойынша-билирубин мөлшерін тізбектейді. Бұл көрсеткіштерді 100 млмг
аудару үшін, әpбip пробиркадағы билирубин мөлшерін тексеру үшін 200 санына
көбейтеді, 0,5 мл қан сарысуына бірінші пробирка 1 мг, екінші - 2 мг,
үшінші - 3 мг, төртінші - 4 мг, бесінші - 5 мг және алтыншы -6 мг
билирубинге сай келеді немесе 17,1; 34,2; 51,3; 68,4; 85,5; 102,6 мкмольл.
Қан сарысуының 2 есе еселенуі есептелтелінбейді, ceбeбi стандарт
байқаулардың көлемі зерттелінетін қан сарысуымен салыстырғанда 2 есе көп.
Сау малдың қан сарысуындағы билирубин мөлшері (мг 100 мл). Сиырларда
жалпы билирубин - 0,11-0,48, тура билирубин жоқ; 15 күнге дейін бұзауларда-
жалпы билирубин 0,16-1,86, тура - 0-0,72: жылқыларда жалпы билирубин 0,62-
1,42, түзу - 0,04-0,58 (Н.А.Савкин бойынша); қойларда жалпы билирубин 0-
0,39, тікелей -0-0,27; иттерде жалпы билирубин 0,12- 0,14; тауықтарда -0,1-
0,35 (Л.Шлезингер бойынша).
Қан сарысуындағы жалпы билирубин мөлшері (ммольл): сиырларда - 1,88-
8,21; 15 күнге дейінгі бұзауларда жалпы билирубин 2,74-31,81, тура - 0-
14,31; жылқыларда жалпы билирубин 10,6-24,29, тура - 0,68-9,92; қойларда
жалпы билирубин 0-6,67, тікелей - 0-4,62; иттерде жалпы билирубин 2,05-
2,39; тауықтарда - 1,71-5,99.
Қан сарысуындағы тура емес билирубиннің көбеюі – гипербилирубинемия -
қан паразиттері (пироплазмоз, бабезиоз, нутталиоз) және індетті және т.б.
аурулар әсерінен болатын әртүрлі гемолитикалық улармен уланғанда (салонин,
фтор, флюороз және т.б.), сәйкес емес қан құйғанда кездеседі.
Тура билирубиннің қан сарысуындағы мөлшерінің көбеюі механикалық
сарғаюда (өт жолдарының өт тастарымен, паразиттермен бітелуі, ісіктермен
кысылуы, үлкейген лимфа бездерімен қысылғанда, абсцесстермен,
эхинококктармен, тыртықтанып тартылып тарылу кезінде, он eкi елі iшек
кілегей қабығы қабынғанда) кездеседі.
Тура және тура емес билирубиннің қан сарысуындағы мөлшерінің көбеюі
паренхималық сарғаюлары байланысты (жұқпалы қан аздық, жұқпалы
плевропневмония, сақау, жұқпалы энцефаломиелиттер, лептоспироз, жіті және
созылмалы гепатиттер, бауырдың улану дистрофиясында, фосформен улануда және
басқаларда) байқалады.
Жалпы ақуыз және ақуыздық фракциялар.
Қан сарысуы құрғақ массасының көп бөлігін ақуыз құрады. Олар альбуминдер
және глобулиндер (плазмада фибриногендері болады) болып жіктеледі.
Альбуминдер және фибриногендер, глобулиндердің көп бөлігі (әсіресе α- және
β- глобулиндер және аздаған мөлшерде γ-глобулин) бауырда синтезделеді; γ
глобулиндер көбінесе плазмалық торшалардан және Б- лимфоциттерден түзіледі.
Сарысулық ақуыздар қанның тұтқырлық қасиетінің сақталуын қамтамасыз
етуде маңызды роль атқарады, коллоидты - осмостық қысым, көптеген заттардың
тасымалдануы ақуыздармен біріккен күйде ұлпаларға беріледі (альбуминдер С,
К, РР дәрумендерін, антибиотиктерді, жасуша ішілік зат алмасуын
тасымалдайды; май торшаларын, емдік препараттарын, каротин, А,D,Е,К,В12
дәрумендерін, темір, мыс, гемоглобинді тасымалдайды, қанның рН тұрақтылығын
реттейді, қанның ұюы, иммундық үрдістерді (иммуноглобулиндер), қандағы
катион мөлшерін тұрақтандырады.
Қан сарысуындағы жалпы ақуыз мөлшерін рефрактометрлік немесе биуреттік
әдіс арқылы анықтайды. Ақуыз фракцияларын зерртеу мақсатында қағазда
электрофарез жасайды. Бұл әдіс 4-5 (альбуминдер, α-, β- және γ-
глобулиндер) фракцияны бөліп алуға мүмкіндік береді. Олардың көп ... жалғасы
Семей Қаласы Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті
СӨЖ
Тақырыбы: Қандағы биллирудинді, қантты және жалпы белокты анықтау
Орындаған:Есенғалиев Д.Б.
Тексерген: Жайлаубаева А.Р.
Тобы: ВМ-401
Семей 2015ж
Жоспар:
➢ Қандағы және қан сарысуындағы билирубинді анықтау.
➢ Қан сарысуындағы билирубинді анықтау (Ендрашик, Клеггорн және Граф
бойынша).
➢ Жалпы ақуыз және ақуыздық фракциялар.
➢ Қан сарысуындағы жалпы ақуызды рефрактометрмен анықтау әдісі.
➢ Қан құрамындағы қантты анықтау.
➢ Қан құрамындағы қантты орто-толуидин байқауымен анықтау.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Қандағы және қан сарысуындағы билирубинді анықтау.
Билирубин – бауырдан, өттен бөлінетін пигменттік алмасудың соңғы
өнімдерінің бірі. Эритроциттердің ыдырауы негізінен бауырдың купферлік
жасушаларында, жілік майының гистиоциттерінде, көкбауырда болады. Босап
шыққан гемоглобин өзгеріске ұшырап, вердоглобинге айналады да глобинде
темір және ақуыз болмайды. Осының нәтижесінде глюкурон қышқылымен толық
бірікпеген, бос күйдегі билирубин (гемибилирубин) сатысына тікелей қайта
қалыптаса алмайтын биливердин түзіледі. Билирубин суда ерімейді сол
себептен нәжіспен шығарылмайды. Ол қан сарысуының қалыпты құрамдас бөлігі
болып саналады. Бауыр торшаларындағы тура емес билирубин глюкоурон
қышқылымен байланысып, байланысқан тура билирубин (холебилирубин) түзеді,
ол суда еритін, он екі елі ішекке өт арқылы бөлінетін екі пигменттен:
билирубинмоноглюкуронида (20-25%) және билирубиндиглюкуронида (75-80%)
тұрады.
Өт жолдарында және өт қабында тура билирубиннің (10%) глюкурон қышқылына
ыдырайды, содан соң қайта қалыптасу процестері, мезобилирубин мен
мезобилиногеннің (уробилиноген) түзіледі, ал билирубиннің қалған бөлігінің
трансформацисы ащы ішекте іске асырылады. Мезобилиногеннің бір бөлігі ащы
ішекте сорылады және қақпалы вена арқылы бауырға келеді де, дипирролдарға
дейін толық ыдырайды. Бауыр зақымдалған болса ыдырау процесі бұзылады,
уробилиноген қанға, содан соң нәжіске өтеді. Мезобилиногеннің негізгі
бөлігі жуан ішектегі анаэробты микрофлора әсерінен стеркобилиногенге дейін
қайта қалыптасады.
Стеркобилиногеннің аздаған бөлігі қанға сорылып, бүйрек арқылы зәрмен
шығарылады. Зерттеулер нәтижесі сау жануардың зәр құрамында уробилиноген
емес, стеркобилиноген болатындығын көрсетті. Қан сарысуындағы билирубин мен
оның фракцияларының мөлшерін Иендрашика , Клеггорн және Гроф әдісері арқылы
анықтайды.
Жануарлардың қан сарысуындағы билирубиннің концентрациясы 1-кестеде
көрсетілген.
1-кесте. Жануарлардың қан сарысуындағы билирубин мөлшері
Жануар түрі Жалпы билирубин Тура билирубин
мг100мл мкмольл мг100мл мкмольл
Сиырлар 0,11-0,48 1,88-8,21 - -
15 күндік 0,16-1,86 2,74-31,81 0,0-0,72 0,0-14,31
бұзаулар
Жылқылар 0,62-1,42 10,6-24,29 0,04-0,58 0,68-9,92
Қойлар 0,0-0,39 0,0-6,67 0,0-0,27 0,0-4,62
Иттер 0,12-0,14 2,05-2,39 - -
Тауықтар 0,1-0,35 1,71-5,99 - -
Шошқалар 0,0-0,4 0,0-0,84 - -
Ескерту. Билирубин мөлшерін мг100 ден мкмольл де кайта санау
коэффициенті 17,104 тең.
Билирубинемия (гипербилирубинемия) - тура және тура емес билирубин
мөлшерінің концентрациясы жоғарылауымен байланысты.
Тура емес билирубин мөлшерінің жоғарылауы гемолитикалық сары ауруында,
бауырдың тура емес билирубинді тура билирубиге айналдыру қызметі
төмендегенде байқалады. Бұл көрініс гемолитикалық улармен улану кезінде,
қан құюларда көрінеді.
Қан сарысуындағы тура билирубин мөлшерінің көбеюі сары аурудың
механикалық түрінде кездеседі. Механикалық сары ауру өт жолдарының
тастармен, паразиттермен, ісіктердің әсерінен, лимфалық өзектер, абсцесстер
есебінен бітелуінен, сондай-ақ он екі елі ішек кілегейлі қабығының қабынуы
салдарынан дамиды. Осы жағдайда тура емес билирубиннің мөлшерінің де аздап
жоғарылағаны байқалады.
Парехиматозды сары ауру кезінде тура билирубин қанға өтеді, оның мөлшері
ұлғаяды. Гепатоциттердің зақымдалуы тура емес билирубиннің тура билирубинге
айналу үрдісін нашарлата отырып,оның қандағы мөлшерін арттырады.
Паренхимотозды сары ауруы барысында қандағы тура және тура емес
билирубиндер мөлшері көбейеді.
Билирубинді анықтауға арналған реактивтер: кофеинді реактив (5 г
химиялық таза кофеин, 7,5 г натрий бензоаты, 12,5 г натрий ацетаты, 100 мл
дейін дистилденген су); NaCl 0,9% ерітіндісі, диазо сұйықтығы (диазореактив
1-5 г сульфанильді қышқылын қыздырылған 400 мл дистилденген суда ерітіп, 15
мл концентрленген НС1 қосып, сумен 1 литрге жеткізеді, диазореактив П-0,5 г
натрий нитрид және 100 мл дейін су, жұмыс алдында 10 мл диазореактив I және
0,3 мл диазореактив II араластырады); гидрокарбонатты реактивтің ерітіндісі
(60 мг натрий гидрокарбонаты, 0,3 г NaCl, 25 мл дистилденген су және 75 мл
этил спирті); билирубин, хлороформ.
Қан сарысуындағы билирубинді анықтау (Ендрашик, Клеггорн және Граф
бойынша).
Үш пробиркаға екі есе 0,9% NaCl ерітіндісімен араластырылған 0,5 мл қан
сарысуын құяды, сонан соң бірінші пробиркаға (тексеру) 1,75 мл кофеин
реактивін және 0,25 мл 0,9% NaCl ерітіндісін қосып, калориметрлейді; екінші
пробиркаға тура (түзу билирубин) 1,75 мл
0,9% NaCl ерітіндісін және 0,25 диазосұйығын құйып, 5 минут уақыт өткеннен
кейін калориметрлейді (5 минут уақыт аралығында); үшінші пробиркаға (жалпы
билирубин) 1,75 мл кофеин реактивін және 0,25 диазосұйығын құйып, 20
минуттан кейін калориметрлейді. Калориметрлеуді фотоэлектрокалориметрдің
жасыл түcтi фильтрінде 5 мм кюветтерде
дистилденген суға қатар жүргізеді. Тура және жалпы билирубинді зерттеуден
шыққан оптикалық тығыздықтардан (көрсеткіш бойынша тексерудің оптикалық
тығыздығының көрсеткішін есептеп табады).
Калибрлеу графигінен (100 млмг немесе ммольл) жалпы және тура
билирубин мөлшерін табады, ал олардың айырмашылығы бойынша тікелей емес
билирубин мөлшерін 100 млмг немесе ммольл анықтайды.
Калибрлеу графигін салу әдісі төмендегідей. Өлшегіш колбаға 10 мг таза
билирубин салып, хлороформды 100 мл дейін қосады (1 мл ерітінді құрамында
0,1 мг билирубин болады). Пробиркаларға билирубин ерітіндісін: 0,05, 0,1,
0,15, 0,2, 0,25, 0,3 мл өлшеп құяды. Бұл пробиркалардағы билирубиннің
құрамы (мг): 0,005, 0,01, 0,015, 0,025 және 0,3. Соңғы үш пробирка
ішіндегіні ыстық су моншасында буландыру арқылы көлемін 0,1- 0,15 мл
жеткізеді. Сонан соң әр пробиркаға 0,75 мл гидрокарбонатты спирт, 2,5 мл
дейін таза этил спиртін, 0,5 мл диазосұйығын, ал 15 минуттан кейін 2 мл
кофеин реактивін (жалпы көлемі 5 мл) құйып, сол мезетте сумен қатарластыра
калориметрлейді.
Ординаталар oci бойынша оптикалық тығыздық көрсеткіштерін, ал абцисса
oci бойынша-билирубин мөлшерін тізбектейді. Бұл көрсеткіштерді 100 млмг
аудару үшін, әpбip пробиркадағы билирубин мөлшерін тексеру үшін 200 санына
көбейтеді, 0,5 мл қан сарысуына бірінші пробирка 1 мг, екінші - 2 мг,
үшінші - 3 мг, төртінші - 4 мг, бесінші - 5 мг және алтыншы -6 мг
билирубинге сай келеді немесе 17,1; 34,2; 51,3; 68,4; 85,5; 102,6 мкмольл.
Қан сарысуының 2 есе еселенуі есептелтелінбейді, ceбeбi стандарт
байқаулардың көлемі зерттелінетін қан сарысуымен салыстырғанда 2 есе көп.
Сау малдың қан сарысуындағы билирубин мөлшері (мг 100 мл). Сиырларда
жалпы билирубин - 0,11-0,48, тура билирубин жоқ; 15 күнге дейін бұзауларда-
жалпы билирубин 0,16-1,86, тура - 0-0,72: жылқыларда жалпы билирубин 0,62-
1,42, түзу - 0,04-0,58 (Н.А.Савкин бойынша); қойларда жалпы билирубин 0-
0,39, тікелей -0-0,27; иттерде жалпы билирубин 0,12- 0,14; тауықтарда -0,1-
0,35 (Л.Шлезингер бойынша).
Қан сарысуындағы жалпы билирубин мөлшері (ммольл): сиырларда - 1,88-
8,21; 15 күнге дейінгі бұзауларда жалпы билирубин 2,74-31,81, тура - 0-
14,31; жылқыларда жалпы билирубин 10,6-24,29, тура - 0,68-9,92; қойларда
жалпы билирубин 0-6,67, тікелей - 0-4,62; иттерде жалпы билирубин 2,05-
2,39; тауықтарда - 1,71-5,99.
Қан сарысуындағы тура емес билирубиннің көбеюі – гипербилирубинемия -
қан паразиттері (пироплазмоз, бабезиоз, нутталиоз) және індетті және т.б.
аурулар әсерінен болатын әртүрлі гемолитикалық улармен уланғанда (салонин,
фтор, флюороз және т.б.), сәйкес емес қан құйғанда кездеседі.
Тура билирубиннің қан сарысуындағы мөлшерінің көбеюі механикалық
сарғаюда (өт жолдарының өт тастарымен, паразиттермен бітелуі, ісіктермен
кысылуы, үлкейген лимфа бездерімен қысылғанда, абсцесстермен,
эхинококктармен, тыртықтанып тартылып тарылу кезінде, он eкi елі iшек
кілегей қабығы қабынғанда) кездеседі.
Тура және тура емес билирубиннің қан сарысуындағы мөлшерінің көбеюі
паренхималық сарғаюлары байланысты (жұқпалы қан аздық, жұқпалы
плевропневмония, сақау, жұқпалы энцефаломиелиттер, лептоспироз, жіті және
созылмалы гепатиттер, бауырдың улану дистрофиясында, фосформен улануда және
басқаларда) байқалады.
Жалпы ақуыз және ақуыздық фракциялар.
Қан сарысуы құрғақ массасының көп бөлігін ақуыз құрады. Олар альбуминдер
және глобулиндер (плазмада фибриногендері болады) болып жіктеледі.
Альбуминдер және фибриногендер, глобулиндердің көп бөлігі (әсіресе α- және
β- глобулиндер және аздаған мөлшерде γ-глобулин) бауырда синтезделеді; γ
глобулиндер көбінесе плазмалық торшалардан және Б- лимфоциттерден түзіледі.
Сарысулық ақуыздар қанның тұтқырлық қасиетінің сақталуын қамтамасыз
етуде маңызды роль атқарады, коллоидты - осмостық қысым, көптеген заттардың
тасымалдануы ақуыздармен біріккен күйде ұлпаларға беріледі (альбуминдер С,
К, РР дәрумендерін, антибиотиктерді, жасуша ішілік зат алмасуын
тасымалдайды; май торшаларын, емдік препараттарын, каротин, А,D,Е,К,В12
дәрумендерін, темір, мыс, гемоглобинді тасымалдайды, қанның рН тұрақтылығын
реттейді, қанның ұюы, иммундық үрдістерді (иммуноглобулиндер), қандағы
катион мөлшерін тұрақтандырады.
Қан сарысуындағы жалпы ақуыз мөлшерін рефрактометрлік немесе биуреттік
әдіс арқылы анықтайды. Ақуыз фракцияларын зерртеу мақсатында қағазда
электрофарез жасайды. Бұл әдіс 4-5 (альбуминдер, α-, β- және γ-
глобулиндер) фракцияны бөліп алуға мүмкіндік береді. Олардың көп ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz