Емдік ашығу

Кіріспе
Қолданылған әдебиеттер

Еліміздегі Тамақтану институтының деректері бойынша еңбекке жарамды республика тұрғындарының төрттен бірі семіздіктен зардап шегеді екен. Ал олардың көбісі әйелдер көрінеді. Негізінен, семіздікке алып келетін себептердің бірі шектен тыс тамақтану екені белгілі. Осыған орай адамдар семіздіктен, артық салмақтан құтылу үшін емдік ашығуды ұстанып, түрлі амалдар мен дәрі-дәрмектерді қолданып арықтауға тырысады. Адам өзінің дене салмағы қалыпты жағдайдан 3-4 келі өсісімен-ақ, толысудың алдын алуға тиісті. Ол кейін емделгеннен әлдеқайда тиімді. Сол себепті, салмақ өсіп бара жатқанында жеңіл тамақтануға көшкен немесе белсенді әрекет жасау арқылы денеден шығатын қуаттың мөлшерін арттырған жөн. Және де тағамның қуатын май мен көмірсуының есебінен азайту, белоктар тағамның алмастыруға болмайтын бөлігі болғандықтан оларды азайтпау қажет. Артық салмақ қосуды қаламайтын адам
ет, сүт өнімдерін, малдың майын, тәттілерді, нан, ботқа, картопты көп қолданбайды, тәбетті арттыратын дәмдеуіштер мен ащы нәрселерді шектейді, тұзды өте аз мөлшерде пайдаланады. Осы орайда тұздың тәнде су жинайтыны естеріңізде болсын. Сонда қандай тағам жеген дұрыс. Оған тамақтану институтының мамандары мынандай кеңес айтады: қара нан әйтпесе ірі тартылған ұннан жасалған тоқаш жеген, майсыз етті, балықты, майы алынған қатықты, сүтті, көкөністердің барлық түрін қолданған дұрыс. Академик А.Покровский семіз адамдар үшін тамақтану тәртібін жасаудың жалпы шарттары жөнінде былай дейді: «Рационның энергетикалық құндылығын шұғыл шектеу керек, бірақ ағзаның белок, алмастырылмайтын көп жақты қанықтырылған майлы қыш-қылдар, дәрумендер мен минералды заттар жөніндегі қажеттері толық қамтамасыз еті-луге тиіс; Дәрігерлердің кеңесі бойын-ша денеге түсетін салмақты мөлшерлеп көбейту есебінен ағзаның энергия жұмсауын мүмкіндігінше көбейту керек; Тамақты аз-аздап ішуді қам-тамасыз ететін тамақтану тәртібін қатаң сақтау қажет».

1. Қоянбаев Р., Қоянбаев Ж. Педагогика. Алматы 2004.
2. Технология хранения, переработки и стандартизация растениеводческой продукции: учебник / под ред. В. И. Манжесова. - Спб. : Троицкий мост, 2010. - 704с.
3. Управление качеством перерабатывающих и пищевых производств : учебное пособие / О. В. Богомолов, О. М. Сафонова, О. И. Шаповаленко и др. - Харьков: Эспада, 2006. - 296с.
4. Өндірістік технология және өнім сапасы. С.Т.Дүйсенбаев, Қ.Ж.Әмірханов / Астана: Арман – ПВ, - 2008 - 356 б.

Пән: Медицина
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

МӨЖ
Тақырыбы: Емдік ашығу

Орындаған: Идырышев Б.А.
Тексерген:т.ғ.к., и.о доцент Қасымов С.Қ.

Семей 2015
Еліміздегі Тамақтану институтының деректері бойынша еңбекке жарамды республика тұрғындарының төрттен бірі семіздіктен зардап шегеді екен. Ал олардың көбісі әйелдер көрінеді. Негізінен, семіздікке алып келетін себептердің бірі шектен тыс тамақтану екені белгілі. Осыған орай адамдар семіздіктен, артық салмақтан құтылу үшін емдік ашығуды ұстанып, түрлі амалдар мен дәрі-дәрмектерді қолданып арықтауға тырысады. Адам өзінің дене салмағы қалыпты жағдайдан 3-4 келі өсісімен-ақ, толысудың алдын алуға тиісті. Ол кейін емделгеннен әлдеқайда тиімді. Сол себепті, салмақ өсіп бара жатқанында жеңіл тамақтануға көшкен немесе белсенді әрекет жасау арқылы денеден шығатын қуаттың мөлшерін арттырған жөн. Және де тағамның қуатын май мен көмірсуының есебінен азайту, белоктар тағамның алмастыруға болмайтын бөлігі болғандықтан оларды азайтпау қажет. Артық салмақ қосуды қаламайтын адам
ет, сүт өнімдерін, малдың майын, тәттілерді, нан, ботқа, картопты көп қолданбайды, тәбетті арттыратын дәмдеуіштер мен ащы нәрселерді шектейді, тұзды өте аз мөлшерде пайдаланады. Осы орайда тұздың тәнде су жинайтыны естеріңізде болсын. Сонда қандай тағам жеген дұрыс. Оған тамақтану институтының мамандары мынандай кеңес айтады: қара нан әйтпесе ірі тартылған ұннан жасалған тоқаш жеген, майсыз етті, балықты, майы алынған қатықты, сүтті, көкөністердің барлық түрін қолданған дұрыс. Академик А.Покровский семіз адамдар үшін тамақтану тәртібін жасаудың жалпы шарттары жөнінде былай дейді: Рационның энергетикалық құндылығын шұғыл шектеу керек, бірақ ағзаның белок, алмастырылмайтын көп жақты қанықтырылған майлы қыш-қылдар, дәрумендер мен минералды заттар жөніндегі қажеттері толық қамтамасыз еті-луге тиіс; Дәрігерлердің кеңесі бойын-ша денеге түсетін салмақты мөлшерлеп көбейту есебінен ағзаның энергия жұмсауын мүмкіндігінше көбейту керек; Тамақты аз-аздап ішуді қам-тамасыз ететін тамақтану тәртібін қатаң сақтау қажет.

Емдік ашығу.
Ол - белгілі бір мерзім аралығында ішіп-жеуден бас тарту арқылы емделу тәсілі. Аштықпен емдеу Арылту-диеталық терапиясы (разгрузочно-диетическая терапия - РДТ) ретінде медицина ғылымының емдеу-сауықтыру орталықтарында қолданысқа еніп кеткен. Ғылыми негізі де әлдеқашан дәлелденген. Тіршілік иелерінде ауырып не жараланғанда тамаққа тәбеті тартпайтын қасиет бар екендігі белгілі. Оған ағзадағы сақтану түйсігі итермелейді. Ондайда (жай кезде ас қорытуға жұмсалатын) өмірлік қуат жараланған орынға шоғырланып, сол жерді барлық зиянды заттардан аластайды, денені тазартады. Тағамның жеткіліксіздігінен немесе құнарсыздығынан, тағамның дұрыс қорытылмауынан болатын ағзаның ашығу жағдайы бірнеше түрге бөлінеді. Олар: физиологиялық, патологиялық, емдік ашығулар. Физиологиялық ашығу. Бұл - аңдардың қысқы ұйқы уақытында, балықтардың уылдырық шашу кезінде, тағы да басқа жағдайларда болатын қалыпты құбылыс. Патологиялық ашығу. Бұл - тамақтанбағанда, астың құрамында кейбір қажетті заттар жетіспегенде, ас қорыту жүйе-сінің қызметі нашарлағанда ағ-зада орын алатын жағымсыз жағдай. Емдік ашығу. Бұл - тағамдануға шектеу қою, оны толығымен тоқтату арқылы семіз-діктен арылу, түрлі ауруларды емдеу тәсілі. Демек, ашығу арқылы аурудан арылу, денені улы заттардан тазарту - о бастан барлық тіршілік иелеріне тән қасиет. Аштықпен емделудің тарихы тереңде. Оны сонау көне заманнан бері барлық халықтар қолданып келеді. Айталық, бұл емдеу тәсілін осыдан екі мың жыл бұрын көне Рим дәрігері Асклепиад та қолданған. Грек ойшылы Плутарх Дәрі ішкенше екі күн ашыққаным артық деген екен. Аштықпен емделудің артықшылығын мойындайтын осыған ұқсас деректерді көне үнді, қытай, жапон жазбаларынан да кездестіруге болады. Каббала деп аталатын еврейлердің құпия ғылымы мен мистикалық пәлсапасы да ашығуға оң көзқарас танытуда. Пифагор (б.з.д. VI ғасыр) өз шәкірттеріне математика мен философия ғылымының қыр-сырын үйретер алдында рухани тазару әрі ақыл-ой зеректігін арттыру мақсатында олардан 40 күн ашығуды талап ететін болған. Х-ХІ ғасырда шығыстың шарапатты дәрігері Ибн Сина көптеген ауруларды, әсіресе, шешек пен мерезге шалдыққандарды аштықпен емдеген. Буддалар өз алдына, Дәуіт пайғамбар күнара ауыз бекітсе, Иса мен Мұса пайғамбар 40 күн ораза ұстаған. Ал, Ислам дінінде 30 күндік парыз ораза бар екені бәрімізге белгілі. Оған қосымша, Мұхаммед пайғамбар (с.а.у.) әр айдың 14, 15, 16-сы күндері, сондай-ақ әр аптаның дүйсенбі, бейсенбі күндері жиі-жиі үзбей нәпіл ораза ұстаған. Әрі оны үмбетіне өсиет еткен. Парсының күнге табынушыларына 50 күн бойы ашығу таңсық болмаған. Тіпті, ол дәстүр әлі күнге Үндістанда да бар. Мәселен, Үндістанның рухани көсемі Махатма Ганди жиі-жиі ішіп-жеуден тыйылып тұруды ұнатқан. Ганди ашығуға денені тазалау мен емдік қана емес, рухани тазару, сана-сезімді дамыту тұрғысынан да баға берген. Ашықтыру емі сусыз, тағамсыз жүзеге асса, онда толық ашығуға немесе құрғақ түріне жатады. Мерзіміне қарай ол мынадай түрлерге бөлінеді: қысқа мерзімді (1-3 күн, бір апта, он күндік), ұзақ мерзімді (бір ай, 40-50 күндік). Осы уақыт аралығында денені барлық қалдық атаулыдан, улы заттардан тазарту көзделеді. Денедегі қалдық (шлак) дегеніміз - бірте-бірте ағзамыздың жекел ері: зәр, зәр қышқылы, креатинин, аммондық тұздар, т.б. суда еруі қиын ағзада тұнып қалатын нәрселер. Денеге қалдық жиналуының бірнеше себептері бар. Ең негізгілеріне: тоя тұра үстемелетіп тамақ жеу, дененің белок пен майға, крахмалға бөгуін, сондай-ақ, жеген тамақтың дұрыс қорытылмауы, өте ащты тағам мен өте дәмді тағамды дұрыс қолданбау, ішімдік, темекі, есірткі, ауаның ластығы, күн сәулесінің жетіспеушілігі, қабылдаған дәрі-дәрмек қалдықтарын және т.б. жатқызуға болады. Бұлардың ең маңыздысы, көп тамақтана тұра дененің аз қуат жұмсауы, яғни денедегі алынған қуат пен жұмсаған қуат тепе-теңдігінің сақталмауы. Оған қоса, өкпе, бүйрек, тері, ішек арқылы ыдырайтын өнім мөлшерінің дұрыс болмауы. Ашығу екі түрлі: Ішінара ашығу, толық ашығу. Бұлардың ішінде толық ашығу - аз уақыт немесе ұзақ болуы мүмкін. Ішінара ашығу - рационның калориялығын шектеу. Ол семіздіктен комплексті емдеу мен алдын алу жүйесінің маңызды факторы. Демек, шамадан тыс салмақта, семіру жағдайында ішінара ашығу пайдалы. Толық аштықпен емделу сақтықты талап етеді. Бауыр, жүрек аурулары, жалпы уыты бар созылмалы іріңді аурулар, ден-саулықтың басқа да бұзылуы жағдайында аштықпен емделуге болмайды. Мұндай аурулар болмаған кезде де аштықпен ұзақ емделуге тиым салынады. Туберкулезбен ауырғанда да, жүдеу кезде де жас балалар, қариялар толық ашығу жолымен емделмейді. Емдік ашығу тек қана науқастың денсаулық жағдайы толық тексерілгеннен кейін аурухананың арнаулы бөлімінде жүргізіледі. Ашығукезінде дәрі-дәрмек қабылда-майды, спиртті ішімдіктерді іш-пейді, темекі тартпайды. Толық ашығудан соң тойып тамақ жесе, оның қарынды кернеп, сол адамның жүрегін қысып, ажал құштыруы өте ықтимал.
Емдік ашығудың ағзаға әсері.
Ашығу ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.