Арна мен сигналдың физикалық сипаттамаларының келісілуі. Арна байланысының деректерді тасымалдау жүйелерінің негізі



1. Кіріспе.
2. Сигналдар.
3. Байланыс арнасы туралы түсінік.
4. Байланыс арналарының математикалық модельдері.
5. Пайдаланылған әдебиеттер.
Беріліс арнасы – берушіден алушыға сигналды жіберу үшін қолданылатын физикалық орта. Сымсыз байланыс арнасы ретінде атмосфера болуы мүмкін (бос кеңістік). Екінші жағынан, сым арқылы байланысты ала отырып, телефондық арна физикалық орта қатарымен, оптикалық талшық кәбелін және сымсыз арнаны қолданады (мысалы, микротолқынды радиоарна). Ақпарат жіберу үшін қолданылатын кез-келген физикалық ортаға тән, электрондық құралдар арқылы құрылатын аддитивті жылулық шу ықпал ететін механизмдерден жіберілетін сигналға кездейсоқ зақымдалуы мүмкін, өндірістік бөгет ықпалы (мысалы, автомобильдің оталдыру жүйесінің бөгеті), атмосфералық бөгет ықпалы (мысалы, күннің күркіреуі кезіндегі найзағайдың электрлік разрядтары) және т.б. Цифрлық байланыс жүйенің кіріс жағында цифрлық демодулятор жіберілген сигналды бағалайтын (екілік немесе М - позициялық), арнамен өзгеріске ұшыраған жіберілетін сигналдың жұмыс істейді және оны сан тіркесіне айналдырады. Осы сандар тізбегі қабылданған деректің мазмұнынан арналық код білімін және артықшылығын қолдана отырып, бастапқы ақпараттық тізбекті қалпына келтіріп, арналық детекторға келіп кіргізеді. Қорытынды кезеңде, аналогты шығыс қаралған кезде, қорек көзі декодері шығыстық кезекті декодер каналынан қабылдаған кезде, және берілісте қолданған қорек көзін кодтау әдісінің білімін қолдана отырып, қорек көзінің бастапқы қалпына келтіруге тырысады. Декодерлеу қатесі және хабар көзінің кодердегі мен декодердегі мүмкін болатын құбылмалы хабар көзінің декодерінің шығысындағы сигнал хабар көзінің шығысыны аппроксимациялауынаәкеліп соғады.
1. Грищенко В.И. Паньшин Б.Н. Информационная технология, вопросы развития и применения. - Киев: Наукова думка,-1986. - 268 с.
2. Дмитриев В.И. Прикладная теория информации. - М.: Высшая школа, 1989.-319с.
3. Мартин Дж. Вычислительные сети и распределенная обработка данных. Т. 1, Т. 2. Мл Финансы и статистика, 1986.
4. Петров В.И. Информационные системы. - СПб.: Питер, 2002 .-688с.
5. Сириденко С.С. Современные информационные технологии. - Мл Радио и связь, 1989.
6. Советов Б.Я. Информационная технология: Учебник для вузов по специальности "Автоматизированные системы обработки информации и управления". - Мл Высшая школа, 1994.- 368 с.

Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті

СӨЖ
Тақырыбы: Арна мен сигналдың физикалық сипаттамаларының келісілуі.
Арна байланысының деректерді тасымалдау жүйелерінің негізі.

Орындаған: Оразканов Б. Б.
Тексерген: Кожахметова Д. О.

2015

Жоспары:
1. Кіріспе.
2. Сигналдар.
3. Байланыс арнасы туралы түсінік.
4. Байланыс арналарының математикалық модельдері .
5. Пайдаланылған әдебиеттер.

Кіріспе.
Беріліс арнасы – берушіден алушыға сигналды жіберу үшін қолданылатын
физикалық орта. Сымсыз байланыс арнасы ретінде атмосфера болуы мүмкін
(бос кеңістік). Екінші жағынан, сым арқылы байланысты ала отырып,
телефондық арна физикалық орта қатарымен, оптикалық талшық кәбелін
және сымсыз арнаны қолданады (мысалы, микротолқынды радиоарна).
Ақпарат жіберу үшін қолданылатын кез-келген физикалық ортаға тән,
электрондық құралдар арқылы құрылатын аддитивті жылулық шу ықпал
ететін механизмдерден жіберілетін сигналға кездейсоқ зақымдалуы мүмкін,
өндірістік бөгет ықпалы (мысалы, автомобильдің оталдыру жүйесінің бөгеті),
атмосфералық бөгет ықпалы (мысалы, күннің күркіреуі кезіндегі
найзағайдың электрлік разрядтары) және т.б. Цифрлық байланыс жүйенің
кіріс жағында цифрлық демодулятор жіберілген сигналды бағалайтын (екілік
немесе М - позициялық), арнамен өзгеріске ұшыраған жіберілетін сигналдың
жұмыс істейді және оны сан тіркесіне айналдырады. Осы сандар тізбегі
қабылданған деректің мазмұнынан арналық код білімін және артықшылығын
қолдана отырып, бастапқы ақпараттық тізбекті қалпына келтіріп, арналық
детекторға келіп кіргізеді. Қорытынды кезеңде, аналогты шығыс қаралған
кезде, қорек көзі декодері шығыстық кезекті декодер каналынан қабылдаған
кезде, және берілісте қолданған қорек көзін кодтау әдісінің білімін қолдана
отырып, қорек көзінің бастапқы қалпына келтіруге тырысады. Декодерлеу
қатесі және хабар көзінің кодердегі мен декодердегі мүмкін болатын
құбылмалы хабар көзінің декодерінің шығысындағы сигнал хабар көзінің
шығысыны аппроксимациялауынаәкеліп соғады.

Сигналдар.
Кернеу немесе ток деңгейімен сипатталатын цифрлық сигнал (импульс –
таржолақты берілісте немесе синусоида – жолақты берілісте), цифрлық
символдың мәнін беруші. Сигнал сипаттамасы (импульс үшін – амплитуда,
ұзақтық және орны немесе синусоида үшін – амплитуда, жиілік ж әне фаза)
оны алфавиттің соңғы бір символы ретінде белгілейді. 1 - суретте жола қты
цифрлық сигналдың мысалы келтірілген. Сигнал синусоидты болғанмен,
оның аналогты түрі бар, бәрібір ол цифрлық информация кодтағандықтан
цифрлық деп аталады. Берілген суретте цифрлық мағына әрбір Т
интервалдағы белгілі жиілік сигналына бағытталған.

1- сурет - Жолақты цифрлық сигнал
Деректердің беріліс жылдамдығы.Бұл R = kT=(1T) log 2M (битс)
формуласымен берілетін бит секундта ғы бірлік (битс). К битке М=2ксимволдық алфавиттен сигнал аны қтайды, м ұнда ғы Т – к-биттік
сигналды ң ұзақты ғы.
Сигналдар классификациясы. Сигналды детерминделген (кез келген
уақыттағы оны ң мағынасы аны қталма ған болса) немесе кездейсо қ, кері
жағдайда. Детерминделген сигналдар
x(t)=5cos10t математикалық
өрнегімен моделденеді. Кездейсо қ сигнал үшін осындай өрнек жазу
мүмкін емес. Негізінен, кездейсо қ сигналды ба қыла ған кезде ( кездейсо қ
процесс деп те атау ға болады) жеткілікті периодта ғы уа қытта кейбір
заңдылықтар бай қалады, оларды ы қтималдылы қпен ж әне орташа
статистикалықпен сипаттау ға болады. Осындай модель, кездейсо қ
процестегі ы қтималдылы қ сипаттама формасында, сигнал сираттамасы
және байланыс ж үйесіндегі шу сипаттамасына пайдалы.
Периодты ж әне периодты қ емес сигналдар .X(t) сигналы уақыт
бойынша периодты, егер Т 00 тұрақтысы бар бол ған жа ғдайда,
x(t)=x(t+T0) -∞t∞ үшін, t ар қылы уа қыт белгіленген. Б ұл шарт
қанағаттандыратын Т 0 ең кіші мағынасы x(t) сигналыны ң периоды деп
аталады. Т0 периоды x(t) фурциясыны ң толы қ бір циклда ғы ұза қты ғын
анықтайды. (2.1) өрнегін қана ғаттандыратын Т 0 мағынасы болмайтын
жағдайдағы сигнал периодты емес деп аталады.
Аналогты және дискретті сигналдар.x(t) аналогты сигналы үзіліссіз
уақыт функциясы болып табылады, я ғни, x(t) барлы қ t үшін аны қталады.
Электрлік аналогты сигнал физикалы қ сигнал (мысалы, ма ғына) кейбір
құрылғы электрлік сигнал ға айнал ғанда пайда болады. Те ңдік үшін, х(кТ)
дискреттік сигналы дискретті уа қыт аралы қта сигнал болып, әрбір уа қыт

кТ моментінде аны қталатын сандар тізбегін сипаттайды. М ұнда ғы к бүтін сан, ал Т – белгіленген уа қыт аралы ғы.
Энергия немесе қуат ар қылы берілетін сигналдар . Электрлік
сигналды R кедергісіне берілетін кернеу өзгерісі v(t) немесе i(t) тогыны ң
p(t) қуаты арқылы елестете аламыз:
p(t)=v2(t)R
(1)
немесе
p(t)=i2(t)R.
(2)
Байланыс жүйелерінде қуат көбінесе нормаланады ( Rкедергісі 1 Ом-ға
тең, бірақ реалды арнада ол кез келген бола алады). Қуаттың тура мағынасын
алу үшін, ол “денормаланған” нормаланған мағыналық жол арқылы алынады.
Нормаланған жағдайда (1.2) және (1.3) теңдіктері бірдей түрде болады.
Осыдан, сигнал кернеуден немесе токтан берілгеніне қарамастан,
нормаланған форма бізге қуатты төмедегі формула арқылы білдіруге
мүмкіндік береді:
p(t)=x2(t) ,
(3)
мұндағы x(t) – кернеу немесе ток.
Байланыс арнасы туралы түсінік.
Байланыс арнасы жіберу құрылғысы және қабылдағыш арасындағы
байланысты қадағалайды. Физикалық арна электр сигналын өткізетін
екісымды немесе ақпарат акустикалық жолмен берілетін немесе ақпарат
антенна арқылы байланысатын бос кеңістіктен, ақпараттың орнын
модульденген күннің сәулесі немесе суішілік мұхит арнасың ауыстыратын
шыныталшықты бола алады.

2.1 сурет-Бағыттағыш жүйелерімен байланыс арналарына арналған
жиіліктік диапазон.
Кез келген арнамен жіберілген сигналдағы бір жалпы қиыншылық аддитивті шу. Жалпы айтқанда, аддитивті шу көбінесе байланыс жүйесінде
қолданылатын әртүрлі резистр және қатты денелі құрылғылар электрлік
компоненттер ішінде пайда болады. Осы шуылдарды көбінесе жылулық
шуылдар деп атайды. Басқа шу көздері және интерференция жүйе сыртында
да пайда бола алады, мысалы, басқа арна қолданушылардың ауыспалы
бөгеттері. Жіберілетін сигналдың қуатын көбейту арқылы шуылдың әсерін
азайтуға болады. Бірақ конструктивті және басқа да практикалық ойлар
жіберілетін сигналдың қуат деңгейін шектейді. Басқа базалық шек – арна
жиілігінің алуға болатын жолақ кеңдігі. Жолақ кеңдігінің шегі негізінен
жіберу құрылғысында және қабылдағышта қолданылатын физикалық
ортаның шегімен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Байланыс арнасы-деректерді беру торабының негізі
Ақпаратты жинақтаумен байланыс
Оптикалық талшықты кабельдердің түрлері
Таратудың тірек сигналының байланыс жүйелер
Ұялы байланыстың транспорттық желі технологиясын таңдау
Ақпаратты басқару жүйелер мен деректерді тарату пәнінен курстық жобаны орындауға арналған әдiстемелiк нұсқау (3601 мамандығы бойынша күндізгі және сырттай оқитын студенттер үшін)
Деректерді тасымалдау жылдамдығы
Бастапқы сандық сигнал
Есептеу желілері (Компьютерлік желілер)
Телекоммуникацияда қолданылатын сигналдардың түрлері
Пәндер