Корпорация табыс салығының мәні және бюджет кірісін қалыптастырудағы рөлі



КIРIСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...3

I КОРПОРАЦИЯ ТАБЫС САЛЫҒЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ ... ... ..4

1.1 Салық туралы жалпы түсiнiк және оның түрлері ... ... ... ... ... ... ... ..4
1.2 Корпорацияға табыс салығы және оның басқа салық түрлерiнен ерекшелiгi ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .7

II КОРПОРАЦИЯ ТАБЫСЫНА САЛЫНАТЫН САЛЫҚТЫҢ ЕРЕКШЕЛIГI ЖӘНЕ ОНЫҢ БЮДЖЕТ КІРІСІН ҚАЛЫПТАСТЫРУДАҒЫ РӨЛІ ... ... ... ...9

2.1 Қазақстан корпорациялары табысына салық салуды ұйымдастыру және оның құқықтық негізі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..9
2.2 “Қазақтелеком” АҚ.ның табыс салығы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .15

ІІІ ҚР.СЫ ПРЕЗИДЕНТІНІҢ ЖОЛДАУ НЕГІЗІНДЕ ШАРУАШЫЛЫҚ ЖҮРГІЗУШІ СУБЪЕКТІЛЕР ТАБЫСЫНА САЛЫҚ САЛУ ... ... ... ... ... 19


ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..23
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...24
“Салық” ұғымы әр түрлi экономикалық әдебиеттерде әр түрлi қарастырылады. Негiзiнен көптеген экономикалық әдебиеттерде “салық” ұғымы бюджет қорына белгiлi бiр көлемежәне белгiлi бiр уақытта түсетiн мiндеттi төлем ретiнде қарастырылады.
Салықтардың мәнiн толық түсiну үшiн олардың экономикалық маңызын түсiну қажет. Ал салықтардың экономикалық маңызы олардың атқаратын қызметiне тiкелей қатысты.
Сонымен, салықтардың жалпы экономика дамуында атқаратын келесiдей үш қызметтерi бар:
• Фискалдық;
• Рететушiлiк;
• Бақылаушылық.
Салық көзi – салық салынатын табыс. Салық салынатын табыс жылдық жиынтық табыс пен шегерiмдердiң айырмасы ретiнде анықталады.
Осы мемлекеттiң қаржы ресурстарының бастапқы категориясы және мемлекеттiк қызметтердi iске асырудың негiзi болып табылатын салықты жан-жақты талдап, салық салу механизмiнiң қызмет етуiн, салықтың негiзгi элементтерiн және осы салық салудың негiзгi түрлерi болып табылатын корпорациялық табыс салығының экономикалық мәнiн ашып, оны салудың механизмiн және оның салықтың басқа түрлерiнен ерекшелiгiн қарастрыру осы тақырыптың өзектiлiгi болып табылады.
Сондықтан мен курстық жұмысымның тақырыбын “Корпорация табыс салығының мәні және бюджет кірісін қалыптастырудағы рөлі” деп алдым.
Осылардың iшiнде корпорациялық табыс салығы бюджет түсiмдерiнде едәуiр орын алады. Бұл салықты Ұлттық банк пен мемлекеттiк мекемелердi қоспағанда Қазақстан Республикасы резидент заңды тұлғалары, сондай-ақ Қазақстанда қызметiн тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын немесе республикадағы көздерiн табыс алатын бейрезидент-заңды тұлғалар төлейдi. Арнаулы салық режимiн қолданушы заңды тұлғалар – шағын бизнестiң субъектiлерi, шаруа қожалықтары, заңды тұлға – ауыл шаруашылығы өнiмiн өндiрушiлер, кәсiпкерлiк қызметтiң жекелеген түрлерi корпорациялық табыс салығын төлейдi.
Корпорациялық табыс салығын салу механизмi заңды тұлғалар салықты есептеу, төлеу тәртiбiн, алу шарттарын, жеңiлдiктер мен санкцияларды, төлеу уақытын айқындайды.
Менiң осы тақырыпты орындаудағы мақсатым мен мiндеттерiме: салық және салық салу механизмi туралы жалпы тоқталу, салықтардың түрлерiн және олардың ерекшелiктерiн қарастыру, тiкелей салық түрiнiң негiзi болып табылатын корпорация табысына салық салудың маңыздылығын және оның iске асырылу барысын қарастыру және елiмiздегi сақтандыру, коммерциялық емес ұйымдарға және шетел тұлғаларының табыстарына салық салудың қағидаларын талдау болып табылады.
1. Қазақстан Республикасының “Салық және бюджетке төленетiн басқа да мiндеттi төлемдер туралы” Заңы. (Салық Кодексi). – Алматы, 2002ж.
2. Ермекбаева Б.Ж. Салықтар және салық салу: Оқу құралы – Алматы: - 2003. – 131 бет.
3. Худяков А.И., Наурызбаева Н.Е. Налог: понятие, элементы, установление, виды. Алматы: - ТОО Баспа, 1998 – 160с.
4. Ильясов К.К., Зейнелғабдин А.Б., Ермекбаева Б.Ж. Налоги и налогообложение. Алматы, Рауан, 1995.
5. Ермекбаева Б.Ж. Жалпы мемлекеттiк салықтар. Алматы, Экономика, - 1997 ж.
6. Iлиясов Қ.Қ., Құлпыбаев С. Қаржы: Оқулық. – Алматы: 2003. – 448 бет.
7. Мельников В.Д. Ли В.Д. Общий курс финансов. Учебник. – Алматы: Институт развития Казахстана, 2001. – 285с.
8. Мэнкью Н.Г. Принципы экономикс. – Спб: Питер Ком, 1999. – 784 с.
9. С.Әкiмбеков, А.С.Баймұхаметова, У.А. Жанайдаров / Экономикалық теория. Оқу құралы. – Астана: 2002. – 446 б.
10. Қазақстан Республикасының Заңы «2009 жылға арналған республикалық бюджет туралы».
11. Статистический ежегодник. Алматы. – 2009г. №5
12. Годовой отчет 2009 АО Казактелеком.

Пән: Салық
Жұмыс түрі:  Курстық жұмыс
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 20 бет
Таңдаулыға:   
ЖОСПАР

КIРIСПЕ
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

I КОРПОРАЦИЯ ТАБЫС САЛЫҒЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ ... ... ..4

1. Салық туралы жалпы түсiнiк және оның түрлері
... ... ... ... ... ... ... ..4
2. Корпорацияға табыс салығы және оның басқа салық түрлерiнен
ерекшелiгi ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7

II КОРПОРАЦИЯ ТАБЫСЫНА САЛЫНАТЫН САЛЫҚТЫҢ ЕРЕКШЕЛIГI ЖӘНЕ ОНЫҢ БЮДЖЕТ
КІРІСІН ҚАЛЫПТАСТЫРУДАҒЫ РӨЛІ ... ... ... ...9

1. Қазақстан корпорациялары табысына салық салуды ұйымдастыру және
оның құқықтық негізі
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...9

2.2 “Қазақтелеком” АҚ-ның табыс салығы
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..15

ІІІ ҚР-сы президентінің жолдау негізінде ШАРУАШЫЛЫҚ ЖҮРГІЗУШІ СУБЪЕКТІЛЕР
табысЫНА салық салу ... ... ... ... ... 19

ҚОРЫТЫНДЫ
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ..23
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .24

КIРIСПЕ

“Салық” ұғымы әр түрлi экономикалық әдебиеттерде әр түрлi
қарастырылады. Негiзiнен көптеген экономикалық әдебиеттерде “салық” ұғымы
бюджет қорына белгiлi бiр көлемежәне белгiлi бiр уақытта түсетiн мiндеттi
төлем ретiнде қарастырылады.
Салықтардың мәнiн толық түсiну үшiн олардың экономикалық маңызын
түсiну қажет. Ал салықтардың экономикалық маңызы олардың атқаратын
қызметiне тiкелей қатысты.
Сонымен, салықтардың жалпы экономика дамуында атқаратын келесiдей үш
қызметтерi бар:
• Фискалдық;
• Рететушiлiк;
• Бақылаушылық.
Салық көзi – салық салынатын табыс. Салық салынатын табыс жылдық
жиынтық табыс пен шегерiмдердiң айырмасы ретiнде анықталады.
Осы мемлекеттiң қаржы ресурстарының бастапқы категориясы және
мемлекеттiк қызметтердi iске асырудың негiзi болып табылатын салықты жан-
жақты талдап, салық салу механизмiнiң қызмет етуiн, салықтың негiзгi
элементтерiн және осы салық салудың негiзгi түрлерi болып табылатын
корпорациялық табыс салығының экономикалық мәнiн ашып, оны салудың
механизмiн және оның салықтың басқа түрлерiнен ерекшелiгiн қарастрыру осы
тақырыптың өзектiлiгi болып табылады.
Сондықтан мен курстық жұмысымның тақырыбын “Корпорация табыс салығының
мәні және бюджет кірісін қалыптастырудағы рөлі” деп алдым.
Осылардың iшiнде корпорациялық табыс салығы бюджет түсiмдерiнде едәуiр
орын алады. Бұл салықты Ұлттық банк пен мемлекеттiк мекемелердi қоспағанда
Қазақстан Республикасы резидент заңды тұлғалары, сондай-ақ Қазақстанда
қызметiн тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын немесе республикадағы
көздерiн табыс алатын бейрезидент-заңды тұлғалар төлейдi. Арнаулы салық
режимiн қолданушы заңды тұлғалар – шағын бизнестiң субъектiлерi, шаруа
қожалықтары, заңды тұлға – ауыл шаруашылығы өнiмiн өндiрушiлер, кәсiпкерлiк
қызметтiң жекелеген түрлерi корпорациялық табыс салығын төлейдi.
Корпорациялық табыс салығын салу механизмi заңды тұлғалар салықты
есептеу, төлеу тәртiбiн, алу шарттарын, жеңiлдiктер мен санкцияларды, төлеу
уақытын айқындайды.
Менiң осы тақырыпты орындаудағы мақсатым мен мiндеттерiме: салық және
салық салу механизмi туралы жалпы тоқталу, салықтардың түрлерiн және
олардың ерекшелiктерiн қарастыру, тiкелей салық түрiнiң негiзi болып
табылатын корпорация табысына салық салудың маңыздылығын және оның iске
асырылу барысын қарастыру және елiмiздегi сақтандыру, коммерциялық емес
ұйымдарға және шетел тұлғаларының табыстарына салық салудың қағидаларын
талдау болып табылады.
І КОРПОРАЦИЯ ТАБЫС САЛЫҒЫНЫҢ ЭКОНОМИКАЛЫҚ МӘНІ

1.1 Салық туралы жалпы түсiнiк және оның түрлері

Салық барлық елдерде олардың қоғамдық – экономикалық құрылысы мен
саяси iс бағытына қарамастан ұлттық мемлекет кiрiстерiнiң негiзгi көзi –
ұлттық табысты қайта бөлудiң басты қаржылық тетiгi, мемлекеттiң кiрiстерiн
және бюджеттiң кiрiстерiн қалыптастырудың шешушi көзi болып табылады.
Ұйымдық-құқықтық жағынан алғанда салықтар – бұл мемлекет бiржақты
тәртiппен белгiленген, белгiлi бiр мөлшерде және мерзiмде бюджетке
төленетiн, қайтарусыз және баламсыз сипаттағы ақшалай және заттай мiндеттi
төлемдер. 1
Салықтар мемлекеттер пайда болуымен бiрге пайда болды. Мемлекет
құрылымының өзгеруi , өркендеуi әрқашан салық жүйесiнiң қайта құрылуымен
және жаңаруымен қабаттаса жүредi.
“Салық” ұғымы әр түрлi экономикалық әдебиеттерде әр түрлi
қарастырылады. Негiзiнен көптеген экономикалық әдебиеттерде “салық” ұғымы
бюджет қорына белгiлi бiр көлемежәне белгiлi бiр уақытта түсетiн мiндеттi
төлем ретiнде қарастырылады.
Салықтардың мәнiн толық түсiну үшiн олардың экономикалық-әлеуметтiк
маңызын түсiну қажет. Ал салықтардың экономикалық маңызы олардың атқаратын
қызметiне тiкелей қатысты.
Сонымен, салықтардың жалпы экономика дамуында атқаратын келесiдей
қызметтерi бар:
• Фискалдық;
• Рететушiлiк;
• Бақылаушылық. 2, 23 б
Салықтардың бiрiншi қызметi – фискалдық немесе бюджеттiк қызмет деп
аталады. Бұл салық қызметi арқылы мемлекеттiк бюджеттiң кiрiс бөлiмi
құрылып, салықтардың қоғамдық мiндетi құрылады. Себебi, салықтар
мемлекеттiк бюджеттiң кiрiсiн топтастыра отырып, әлеуметтiк, әскери,
қорғаныс, қоршаған ортаны қорғау және тағы басқа да шаралардың iске асуын
қамтамасыз еетдi.
Мемлекеттiк бюджеттiң кiрiс көзiн құрайтын негiзгi қаржылық көздер –
салықтар.
Салықтар дегенiмiз мемлекеттiк бюджетке заңды және жеке тұлғалардан
белгiлi бiр мөлшерде және мерзiмде түсетiн мiндеттi төлемдер болып
табылады. Салықтар – шаруашылық жүргiзушi субъектiлердiң, жеке тұлғалардың
мемлекетпен екi арадағы мемлекеттiк орталықтандырылған қаржы көздерiн
құруға байланысты туындайтын қаржылық қатынастарды сипатайтын экономикалық
категория. Салықтардың экономикалық мәнi мынада:
• Бiрiншiден, салықтар шаруашылық жүргiзушi субъектiлер мен халық
табысының қалыптасуындағықаржылық қатынастардың бiр бөлiгiн көрсетедi.

• Екiншiден, шаруашылық жүргiзушi субъектiлер мен халық табысының
белгiлi бiр мөлшерiн мемлекет үлесiне жинақтап, жиынтықтардың қаржылық
қатынастарын көрсетедi.
Салықтар жалпы шығу тегi мемлекеттердiң пайда болуымен қатар өмiр
сүруi мен дамуының негiзгi қаржылық көзi болып табылады. Мемлекет
құрылымының өзгеруi, оның құрылуымен, жаңаруымен бiрге қалыптасады. әрбiр
мемлекетке өзiнiң iшкi және сяртқы саясатын жүргiзу үшiн белгiлi бiр
деңгейде қаржының көздерi керек екенi белгiлi. Ал салықтар болса осы
мемлекет қаржысының негiзгi қайнар көзi. Мемлекет салықтарды экономиканы
дамытуға, ынталндаруға және экономиканың маңызды, дамуды қажет ететiн
салаларына қолдау құралы ретiнде пайдаланылады. 3, 18 б
Осы салық салуға байланысты әр дәуiрде мемлекет қайраткерлерi.
Экономистер, философтар, аңгерлер көптеген еңбектер жазған. Мысалы,
Ф.Аквинский “Салықтарды ұрлаудың рұқсат етiлген нысаны” ретiңде анықтаса,
салық салу теориясының негiзiн салушылардың бiрi А.Смит “Салық төлеушiлер
құлшылықтың белгiсi емес, бостандықтың белгiсi” деп тұжырымдаған.
Салықтардың екiншi маңызды қызметi ол реттеушiлiк қызмет. Реттеушiлiк
қызметi салық механизмi арқылы iске асырылады. Оның iшiндегi негiзгi
тетiктер салық ставкалары мен салық жеңiлдiктерi. Салықтық реттеудiң
тетiктерi тек қана өндiрiстiң дамуын реттеп қана қойиай, сонымен қатар ақша
және баға саясаты, шетелдiк инвесторларды ынталандыру, шағын және орта
кәсiпкерлiктi дамыту және қолдау шаралары, мемлекттiк маңызы бар өндiрiстер
мен өнеркәсiп салаларын қолдау мақсатында қажет болып табылады. Әрине
салықтық реттеу тетiктерi тиiмдi қызмет атқару үшiн олардың басқа да
экономикалық құралдармен және саясаттармен тығыз байланыста болуы қажет.
4, 39 б
Салық мөлшерiн көбейту мақсатында салық ставкаларын шектен тыс жоғары
деңгейде белгiлеу өндiрiстiң тоқтауына, өндiрушi кәсiпкердiң өз iсiне деген
ынтасын жоғалтуына және көлеңкелi экономиканың дамуына әкеледi. Мысалы,
әлемдiк тәжiрибе бойынша табыс салығын салғанда салық ставкасының деңгейi
35-40 пайыздан аспауы қажет.
Салық механизмiмiн, оның iшiнде салық ставкаларының деңгейiн
зерттеген ғалымдардың тұжырымдароы мынаны дәлелдейдi:
• Егер төленетiн салық мөлшерi салық төлеушi табысының 50%-нан асып
кетсе, онда ол өндiрiстiң тоқтап қалуыа әкелiп соқтырады. Себебi,
рыноктағы кәсiпорындар өздерiнiң өндiрiс шығындарын жаба алмай
қалады.
• Ешер салық мөлешi салық төлеушi табысының 45-50%-ы аралығында болса,
онда жай ұдайы өндiрiске әкеледi.
• Егер салық мөлшерi салық төлеушi табысының 35-40%-ы мөлшерi
аралығында болса, онда ұлғаймалы ұдайы өндiрiске әкеледi.
Қазақстан Республикасында корпорациялық табыс салығының қазiргi кездегi
ставкасы 30%, а ауылшаруашылығындағы өндiрiс оырндары үшiн ол шама 10% ғана
болып отыр.
Шаруашылық субъектiлер мен халықтар табысының бiр бөлiгiн мемлекеттiң
орталықтандырылған қаржы көздерiне айналдыру салықтардың ұдайы өндiрiстегi
қызметiн көрсетедi.
Бұл қызметтiң iс-әрекетiнiң көлемiн жалпы iшкi өнiмдегi салықтардың
алатын үлес салмағы арқылы көруге болады. Соңғы жылдардағы мәлiметтер
бойынша Қазақстанның ЖIӨ-гi салықтардың үлес салмағы 20% шамасында болып
отыр.
Салықтардың экономикадағы келесi негiзгi қызметi ол бақылаушылық
қызметi, яғни салықтық бақылау. Салықтардың бақылаушылық қызметi арқылы
салық механизмiнiң қызмет етуiнiң тиiмдiлiгi бағаланады, қаржы
ресурстарының қимылына баылау iсi жүргiзiледi, салық жүйесi мен бюджет
саясатының жетiлдiру жолдары қарастырылады. Салықтық бақылауды тиiмдi
жргiзу арқылы салықтық тәртiптi қатаң сақтау, салық төлеушiлердiң заңға
сәйкес төлейтiн салықтары мен алымдарын толық және уақтылы бюджетке төлеп
отыруы қамтамасыз етiледi.
Барлық өркениеттi елдерде салықтардың бүкiл жиынтығы салық iсiн тиiмдi
ұйымдстыру мақсатында салықтарды белгiлi топтарға бөлiнiп, келесiдей
жiктеледi:
1. Салық салу объектiлерi бойынша;
2. Қолданылу тәртiбiне байланысты;
3. Салықты алатын және салықтан жиналған сомаға билiк жасайтын органға
байланысты;
4. Экономикалық ерекшелiгiне байланысты;
5. Салық салу объектiсiн бағалау дәрежесiне қарай;
Салық салу объектiсiне қарай салықтар тiкелей және жанама салықтар
болып бөлiнедi. 6, 229 б
Тiкелей салықтар тiкелей табысқа немесе мүлiкке салынады. Тiкелей
салықтарға мынадай салықтар жатады:
1. Корпорациялық табыс салығы, бұл салықты Ұлттық банк пен мемлекеттiк
мекемелердi қоспағанда Қазақстан Республикасы резидент заңды тұлғалары,
сондай-ақ Қазақстанда қызметiн тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын
немесе республикадағы көздерiн табыс алатын бейрезидент-заңды тұлғалар
төлейдi. Арнаулы салық режимiн қолданушы заңды тұлғалар – шағын бизнестiң
субъектiлерi, шаруа қожалықтары, заңды тұлға – ауыл шаруашылығы өнiмiн
өндiрушiлер, кәсiпкерлiк қызметтiң жекелеген түрлерi корпорациялық табыс
салығын төлейдi.
Корпорациялық табыс салығын салу механизмi заңды тұлғалар салықты
есептеу, төлеу тәртiбiн, алу шарттарын, жеңiлдiктер мен санкцияларды, төлеу
уақытын айқындайды.
2. Жеке табыс салығы мемлекеттiк бюджеттiң кiрiстерiiнң басты көздерiнiң
бiрi және де басқа салықтарға қарағанда халықтың өмiрiне тiкелей әсер
ететiн салықтың бiр түрi болып табылады.
Осы табыс салығын төлеушi болып салық жылы iшiнде салық салынатын
табысы бар Қазақстан Республикасының азаматтары, шетел азаматтары және
азаматтығы жоқ тұлғалар табылады. Әрбiр салық төлеушiлер табыс салығын
өздерi тұрған жерi бойынша төлеудi жүзеге асырады. Жеке табыс салығын салу
объектiлерiне келесiлер жатады:
• төлем көзiнен салық салынатын табыстар;
• төлем көзiнен салық салынбайтын табыстар;

1.2 Корпорацияға табыс салығы және оның басқа салық түрлерiнен
ерекшелiгi

Корпорациялық табыс салығы – заңды тұлғалардың табысына салынатын
жалпы мемлекеттiк тiкелей салық болып табылады.
Корпорациялық табыс салығы бюджет түсiмдерiнде едәуiр орын алады
(25%). Бұл салықты Ұлттық банк пен мемлекеттiк мекемелердi қоспағанда
Қазақстан Республикасы резидент заңды тұлғалары, сондай-ақ Қазақстанда
қызметiн тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын немесе республикадағы
көздерiн табыс алатын бейрезидент-заңды тұлғалар төлейдi. Арнаулы салық
режимiн қолданушы заңды тұлғалар – шағын бизнестiң субъектiлерi, шаруа
қожалықтары, заңды тұлға – ауыл шаруашылығы өнiмiн өндiрушiлер, кәсiпкерлiк
қызметтiң жекелеген түрлерi корпорациялық табыс салығын төлейдi.
Корпорациялық табыс салығын салу механизмi заңды тұлғалар салықты
есептеу, төлеу тәртiбiн, алу шарттарын, жеңiлдiктер мен санкцияларды, төлеу
уақытын айқындайды.
Негiзгi шектерде бұл механизм заңдамаға сәйкес мынаған саяды. Салықты
табыс алатын заңды тұлғалар, резиденттер мен бейрезиденттер, соның iшiнде
кәсiпкерлiк қызметтен алатын табыстары бойынша коммерциялық емес ұйымдар
да, бюджет ұйымдары да төлейдi. 6, 237 б
Корпорациялық табыс салығын салудың көрiнiсi 1-шi суреттегiдей көрiнiс
табады:
Мыналар – салық салынатын табыс, төлем көзiнен салық салынатын табыс
және Қазақстан республикасында қызметiн тұрақты мекеме арқылы жүзеге
асыратын бейрезидент-заңды тұлғаның таза табысы корпорациялық табыс салығы
салынатын объектiлер болып табылады.
Салық салынатын жылдық жиынтық табыс пен Салық кодексiне сәйкес
жасалған түзетулердi ескере отырып, заңнамалы түрде белгiленген шегерiмдер
арасындағы айырма ретiнде айқындалады. Жылдық жиынтық табыс салық
заңнамасына сәйкес түзетiлуге тиiс.

30% 20% 15% 10% 5%

Сурет-1 – Корпорациялық табыс салығын есептеу және өндiрiп алу

Корпорациялық табыс салығында салық төлеушiлер болып Қазақстан
Республикасының Ұлттық Банкi мен мемлекеттiк мекемелерiн қоспағанда,
Қазақстан Республикасының резидент заңды тұлғалары, сондай-ақ Қазақстанда
қызметiн тұрақты мекеме арқылы жүзеге асыратын немесе республикадағы
көздерiн табыс алатын бейрезидент-заңды тұлғалар төлейдi. Арнаулы салық
режимiн қолданушы заңды тұлғалар – шағын бизнестiң субъектiлерi, шаруа
қожалықтары, заңды тұлға – ауыл шаруашылығы өнiмiн өндiрушiлер, кәсiпкерлiк
қызметтiң жекелеген түрлерi корпорациялық табыс салығын төлейдi.
Резидент-заңды тұлғаның жиынтық жылдық табысы салық кезеңi iшiнде
Қазақстан Республикасы мен одан тыс жерлерден алынуға тиiс табыстардан
тұрады. Қазақстан Республикасында қызметiн тұрақты мекеме арқылы жүзеге
асыратын бейрезидент-заңды тұлғаның жылдық жиынтық табысы салық заңнамасына
сәйкес анықталып, оған тұрақты мекеменiң қызметiне байланысты табыстардың
барлық түрлерi жатады. 1
II КОРПОРАЦИЯ ТАБЫСЫНА САЛЫНАТЫН САЛЫҚТЫҢ ЕРЕКШЕЛIГI ЖӘНЕ ОНЫҢ
БЮДЖЕТ КІРІСІН ҚАЛЫПТАСТЫРУДАҒЫ РӨЛІ

2.1 Қазақстан корпорациялары табысына салық салуды ұйымдастыру және оның
құқықтық негізі

Ендi Қазақстан Республикасындағы соңғы бiрнеше жылдағы корпорация
табысының жалпы табыстардағы үлесiн келесi кестеден көре аламыз:

Кесте 1

ҚР-ның мемлекеттiк бюджетiндегi корпорациялық салықтардың үлесi

Көрсеткiш 2006 2007 2008 2009
мөлшерi
Млн.тн %
Салыққа дейінгі пайда 41 555 355 31 888 078
Табыс салығына пайыздық қойылым 20,9 % 22,7%
Табыс салығының шығыны 8 709 141 7 246 008
Таза пайда 32 846 214 24 642 070

Көзі: Қазақтелеком АҚ Жылдық есебі
Бұл кестені зерттей келе кәсіпорынға салынатын табыс салығының
пайыздық қойылымы өзгеріп отыратындығын көре аламыз. Табыс салығына пайыз
2008 жылдан қарағанда 2009 жылы азайғандығы байқалады.
Енді Қазақтелеком АҚ 2009 жылғы есеп беруі бойынша пайдасы мен
шығындарының құрамына тоқталатын болсақ:

Кесте - Қазақтелеком АҚ пайдасы мен шығындарының құрамы

Көрсеткіштер Қаржылық Әлеуметтік Салықтың Кәсіпорынның
есеп бойыншаміндеттемелер үлесі нақты жұмсалған
алдын-ала қаражаттары
белгіленген
сомма
Таза пайда 25 307 703 ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
ШЕТЕЛ МЕМЛЕКЕТТЕРІНІҢ САЛЫҚТАРЫ
Жергілікті бюджетке түсетін салықтардың экономикалық мәні
Мүлік табысына салық салу
ҚАЗАҚСТАНДА ЖЕРГЕ САЛЫҚ САЛУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
Жеке тұлғалардың мүлік салығы
Корпоративтік табыс салығы: алыну механизмі және жетілдіру мәселелері
Корпоративтік табыс салығы туралы
Жергілікті салықтардың рөлі және жетілдіру жолдары
Әлеуметтік салықтың теориялық негіздерін зерттеу
Корпоративтік табыс салығы
Пәндер