Дәрілік зат формасы ретінде капсула сипаттамасы



І. Кіріспе .
ІІ. Негізгі бөлім.

1. Дәрелік зат формасы ретінде капсула сипаттамасы. Классификациясы.
2. Өндірістік технологиялық әдістері.
3. Капсула сапасын бағалау.
4. Капсуланы орау және сактау.


ІІІ. Қорытынды.
Біздің елімізде жалпы мемлекеттік және медициналық алдын алу шаралары аукымды түрде жүзеге асырылады.Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың 1997 жылғы 20 тамыздағы Мемлекеттік бағдарламасы негізінде қазір Қазақстан Республикасының химико-фармацевтика өндірісін құру мен оның дамуы отандық дәрілер саудасында бәсекелес болуға қабілетті жаңа өндіріс ұйымдастыруға бағытталуда. Бұл бағдарлама Қазақстанның денсаулық сақтау шараларының импорттық дәрі-дәрмектерге тәуелдігін азайтуды қалыптастыруға бағытталды. Осы мәселені шешудің негізгі бағыттарының бірі-биологиялық белсенді жаңа заттарды органикалық синтездеудің қазіргі заманға сай әдістерін жасау.
Фармецевтикалық өнеркәсіп өндірісінің жас саласы болып саналады. Сонау XIX ғасыр ортасында дүниежүзі бойынша дәрілік заттардың өндірісі жекеленген кішігірім дәріханаларда оқшауланып тұрды. Ондай дәрілер, мұрамен жалғасып келген белгілі рецептілер бойынша дайындалды. Ол кезде халық медицинасын дәрілік заттары маңызды орын алды. Фармацевтикалық өндіріс біркелкі дамымады және бірқатар жағдайларға тәуелді болды. Мәселен, XIX ғасырдың 60-шы жылдарындағы Луи Пастердің жұмыстары вакцина мен сарысуларды өндірудің негізі болды.
Дәрілік қосылыстардың көп мөлшерін химия ғалымдары ұсынады, соңғы жылдары химия саласында жаңа нәтижелерге қол жетті. Медицина неғұрлым жаңа дәрілік заттар қатарымен толысуда, оларды талдаудың жетілдірілген жаңа әдістері енгізілуде. Мұндай талдаулар дәрілердің сапасын дәл анықтауға мүмкіндік береді.

1. Капсулалар – атау септігінде –capcula, ілік септігінде –capculae болады.Капсулалар-ұнтақ тәріздес немесе сұйық, ауыз қуысы арқылы берілетін дәрілік заттар салынған қобдишалар. Олар крахмалдан , бидай ұнынан, немесе желатиннен зауыттарда жасалынады. Капсулалар сопақша немесе дөңгелек пішінді болады. Капсулалар түрінде жағымсыз иісі немесе ащы дәмі бар (хинин,скипидар,эфир тәріздес ұшқыр заттар , көмертегі , тетрохлорид, қою майлар, бальзамдар, экстарктілер, кастор майы, еркек усасыр экстрактісі және т.б) және ас қорыту жолдарының кілегейлі қабатына тітіркендіріп әсер ететін заттар тағайындалады. Қазіргі кезде капсула түрінде көптеген дәрілік заттар тағайындалады, мысалы, левомецитинді капсулалары 0,01; линкомицинді капсулалар 0,25; майлы ретинол ацетаты 0,5; Капсулалар орта есеппен ас қорыту жолында 20 минут ішінде еріп кетуі керек.
Қазақ тілінде негізгі:
• Сағындықова Б.А. Дәрілердің өндірістік технологиясы. - Шымкент, 2008. - 346 б.
• Сағындықова Б.А., Анарбаева Р.М. Дәрілердің дәріханалық технологиясы. - Шымкент, 2008. - 436 б.
• Дільбарханов Р.Д., Сағындықова Б.А. Дәрілердің өндірістік технологиясы. – Алматы.– 1998.–128 б.
• Сағындықова Б.А. Дәрілердің өндірістік технологиясы. – Шымкент.– 2002.–172 б.
Орыс тілінде:
• Технология лекарственных форм. /Под ред. Т.С.Кондратьевой. – М.,Медицина, 1991 г.- 1-й том. – 496 с.

Пән: Медицина
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар
І. Кіріспе .
ІІ. Негізгі бөлім.

1. Дәрелік зат формасы ретінде капсула сипаттамасы. Классификациясы.
2. Өндірістік технологиялық әдістері.
3. Капсула сапасын бағалау.
4. Капсуланы орау және сактау.

ІІІ. Қорытынды.

Пайдаланған әдебиеттер.

Кіріспе
Біздің елімізде жалпы мемлекеттік және медициналық алдын алу шаралары аукымды түрде жүзеге асырылады.Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың 1997 жылғы 20 тамыздағы Мемлекеттік бағдарламасы негізінде қазір Қазақстан Республикасының химико-фармацевтика өндірісін құру мен оның дамуы отандық дәрілер саудасында бәсекелес болуға қабілетті жаңа өндіріс ұйымдастыруға бағытталуда. Бұл бағдарлама Қазақстанның денсаулық сақтау шараларының импорттық дәрі-дәрмектерге тәуелдігін азайтуды қалыптастыруға бағытталды. Осы мәселені шешудің негізгі бағыттарының бірі-биологиялық белсенді жаңа заттарды органикалық синтездеудің қазіргі заманға сай әдістерін жасау.
Фармецевтикалық өнеркәсіп өндірісінің жас саласы болып саналады. Сонау XIX ғасыр ортасында дүниежүзі бойынша дәрілік заттардың өндірісі жекеленген кішігірім дәріханаларда оқшауланып тұрды. Ондай дәрілер, мұрамен жалғасып келген белгілі рецептілер бойынша дайындалды. Ол кезде халық медицинасын дәрілік заттары маңызды орын алды. Фармацевтикалық өндіріс біркелкі дамымады және бірқатар жағдайларға тәуелді болды. Мәселен, XIX ғасырдың 60-шы жылдарындағы Луи Пастердің жұмыстары вакцина мен сарысуларды өндірудің негізі болды.
Дәрілік қосылыстардың көп мөлшерін химия ғалымдары ұсынады, соңғы жылдары химия саласында жаңа нәтижелерге қол жетті. Медицина неғұрлым жаңа дәрілік заттар қатарымен толысуда, оларды талдаудың жетілдірілген жаңа әдістері енгізілуде. Мұндай талдаулар дәрілердің сапасын дәл анықтауға мүмкіндік береді.

1. Капсулалар - атау септігінде - capcula, ілік септігінде - capculae болады.Капсулалар-ұнтақ тәріздес немесе сұйық, ауыз қуысы арқылы берілетін дәрілік заттар салынған қобдишалар. Олар крахмалдан , бидай ұнынан, немесе желатиннен зауыттарда жасалынады. Капсулалар сопақша немесе дөңгелек пішінді болады. Капсулалар түрінде жағымсыз иісі немесе ащы дәмі бар (хинин,скипидар,эфир тәріздес ұшқыр заттар , көмертегі , тетрохлорид, қою майлар, бальзамдар, экстарктілер, кастор майы, еркек усасыр экстрактісі және т.б) және ас қорыту жолдарының кілегейлі қабатына тітіркендіріп әсер ететін заттар тағайындалады. Қазіргі кезде капсула түрінде көптеген дәрілік заттар тағайындалады, мысалы, левомецитинді капсулалары 0,01; линкомицинді капсулалар 0,25; майлы ретинол ацетаты 0,5; Капсулалар орта есеппен ас қорыту жолында 20 минут ішінде еріп кетуі керек.
Микрокапсулалар: желатинді қобдишаға салынған өте ұсақ қатты, сұйық және газ тәрізді дәрілік заттар. Дәрілік заттардың көлемі 1-ден 100мкм-ге дейін, егер дәрілік зат көлемі 1 мкм-ден төмен болса нанокапсула деп аталады. Ішінде майлы қабықшасы бар микрокапсулалармен толтырылған қатты желатинді капсулалар- спансулалар деп аталады. Дәрілік заттардың әсер ету мерзімін ұзату мақсатында пайдаланылады. Ішке қабылданған дәрілік зат ас қорыту жолының барлық бөлігінде біртіндеп ыдырап, әсер етеді.
Капсула (Capsulae) Микрокапсулалар (Microcapsulae) Капсулалар (лат. Сapsulae- қапшық, сырт қабықшасы, сырт қорабы)- дәрілік заттың қабықшамен қапталған дозаланған дәрілік қабық.
Капсулалардың кемшілігі капсуланың желатинді қабықшасының ылғал жұтқыштығы және қабықшаны ерітетін заттарды толтыруды мүмкін еместігі болып табылады.
Капсулалардың қолдану мақсаттары:
+ Ас қорыту жүйесінің кілегейлі қабатын бояулардан сақтау үшін;
+ Асқазан арқылы дәрілік заттардың өзгеріссіз өтуі үшін;
+ Асқазаннаң сілекейлі қабықшасын көптеген препараттардың тітіркендіргіш әсерінен қорғау;
+ Дәрілік заттардың босатылуының ақырындауы,осыған сәйкес олардың терапевтикалық эффектісінің пролонгирленуін қамтамасыз ету және улылықты төмендету;
+ Баланстық көмекші заттардың болмауына жоғарғы биологиялық қол жетімділігі;
+ Ішекте дәрілік заттардың босатылу локализациясының мүмкіндігі;
+ Өндірісті практикалық толық механизациялау және автоматизациялау;
+ Дәрілік заттың жағымсыз иісін жасыру үшін;
+ Дәрілік затты жарықтың, ылғалдың,ауа оттегінің әсерінен қорғау;
+ Дәрілік заттарды дәлдікпен дозалау;
+ Бояғыш заттарды қабылдау ыңғайлылығы.
Капсулалар ішке сиректеу ректальді вагинальді және т.б. әдістермен енгізіледі. Сонғы жылдары бұл дәрілік қалып кең таралуда. Капсулалардың сырт беті жақсы көріністе және жеңіл жұтылады, жылдам ісінеді, ериді және асқазан- ішек жолында жақсы сіңеді, жоғары биологиялы жеткілікті. Капсулалар өндірісі толық механикаландырылған және автоматтандырылған. Кемшілігіне ылғалға тұрақсыздығы жатады. Капсулаларды 2 типке бөледі:
* қатты және қақпағы бар (cupsulae durae operculate);
* жұмсақ, бүтін қаптамасы бар (capsulae molles).

Қатты капсулалар сусымалы ұнтақ тәріздес және гранулденген заттарды дозалау үшін пайдаланады. Олардың қалпы цилиндр, бүтін жақтары жартылай сфералы және екі бөліктен- корпустан және қақпақшадан тұрады. Корпус және қақпақша бір-біріне жеңіл және қуыс қалтырмай тығыз киілуі керек. Капсулалар ішінің сыйымдылығына байланысты 8 нөмірлі болады. № 000 00 0 1 2 3 4 5 Орташа сыйымдылығы 1,37 0,45 0,68 0,50 0,37 0,3 0,21 0,13.
Жұмсақ желатинді капсулалар әдетте олар сыйымдылығы 1,5 мл-ге дейін болатын жартылай сферальді түпті жұмыртқа тәрізді ,ұзынша формалы болып келеді.Оларға сұйық , паста тәрізді дәрілік заттарды капсулдайды. Май тәрізді сұйықтықтармен толтырылған сыйымдылығы 0,1-0,2 мл болатын капсуларарды кейде інжу моншақ немесе інжулер деп атайды.Ұзартылған мойынды капсулаларды - тубатиндер деп атайды. Оны мойнының соңын кесіп ішіндегісін оңай сығуға болады. Олар балалар дәрілерін орамдауға қолданады.
2. Капсулаларды алу бірнеше сатыдан тұрады.
1. Желатинді масса дайындау;
2. Капсулаларды формирирлеу;
3. Толтыру;
4. Қапшықшалармен жабу;
5. Сапасын бағалау.
Капсулалар сапасы негізінен пленка құрушыларға байланысты, олар 50-ден асады; Желатин, зеин, майлар, парафин, МЦ, ЭЦ, полиэтилен, нейлон, ПВХ және т.б. негізігі материал желатин.
Желатина, желатин (франц. gelatіne, лат. gelatus -- тоңған, қатып қалған) -- сарғыш түсті қоймалжың зат, коллагенді (біріктіруші тіндердің белогы) денатураттану өнімі. Тері, сүйек, шеміршек, сіңірлерді сілтімен қайнату арқылы алынады. Процесс коллагеннің денатураттануымен, оның полипептидтік тізбектерінің үзілуімен, амидтердің гидролизденуімен сипатталады. Желатина коллагенге тән үш орамды конформация түзу қабілетін сақтайды. Желатина кино, фотопленка жасауда, тамақ өнеркәсібінде, микробиологияда микроорганизмдерді көбейтетін қоректік орта ретінде қолданылады
Желатинді алу (gelare-қатып қалу). Желатинді капсула дайындау, оның сулы ерітіндісінің суытқында қатты гель туындауына негізделген. Желатинді құрамына коллаген кіретін шикі заттардан, көбіне ірі қара мал сүйектерінен, шеміршектен, сіңірден дайындайды. 2 әдіс- қышқылды және сілтілі гидролиз қолданылады. Қышқылды гидролизбен алынған желатинге А маркасы, негізбен Б маркасы беріледі. Желатин А- изоэлектрлі нүктесі 7,0-9,0, ал Б маркасы- изоэлектрлі нүктесі 4,7-5,0. Шикізатпен алу жолдарына байланысты желатиннің физико-химиялық қасиеттері әртүрлі. Желатин сырт бейнесі бойынша түссіз немесе сарғыштау, сәуле өткізетін иілгіш жапырақшалар немесе дәмсіз, иіссіз ұсақ пластинкалар. Желатин құрамы 19 амина қышқылы полипептид тізбектерінен тұрады: Олар-глицин, пролин, оксипролин, аргинин, лизин, глутамин қышқылы және т.б. Желатин біркелкі зат емес, яғни 25 әртүрлі фракциядан тұратын жүйе айырмашылықтары әртүрлі тұтқырлығында және модификациясында-α-золь қалыбы және β- золь қалыбы бар . α--β бір-біріне айналуы қайтымды үрдіс, ол температураға рН мағынасына, еріткішке және ерітінді йон күшіне байланысты. 200-250С қалыптасқан желатиннің спиральді қалпы оның тұтқырлығын, ерітіндінің қатуын қамтамасыз етеді. Темпераутра 350-400С көтерілгенде ерітінді Ньюто сұйықтығының қасиетін көрсетеді. Фармация өнеркәсібінде желатин медицина өндірісіне арналған шикізат маркасы ГОСТ 23058-78 қолданылады.
Желатин массасын дайындау. Желатин массасының құрамы-желатин, глицерин және су. Қатты желатин капсула массасы глицеринді 0,3%-ке дейін, ал жұмсақ желатин капсула массасы глицеринді 20-25% дейін құрайды. Капсула массасы құрамына, медицина саласында қолданылатын әртүрлі көмекші заттар кіреді. Пластификатор ретінде: сорбит, (4-40%) оксиэтиленмен, полиэтиленсорбит (3-15%), гексантрол және т.б. Бояғыш заттар ретінде: титанның қос тотығы(ақ түсті), аморант қышқылы, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Дәрілік формалар классификациясы
Жалпы рецептура туралы
Жалпы Рецептура: Рецептің құрамдас бөлімдері
Препарат пен қоспаның байланыстырғыш пен таза еріткіш қоспасын грануляциялау
Қышқылды дәрілер
Фармацевтикалық терминдерді латын тілінде дәріптеу ережелері
Негізгі дәрілік қалыптар
Дәрілік заттардың адсорбциясы
Медициналық капсулалар
Гидрофильді негіздер
Пәндер