Бұйрықтар. Нұсқаулар мен жарлықтар. Қаулылыар, шешімдер, хаттамалар

Жоспар
Кіріспе

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Бұйрықтар
2. Нұсқаулар мен жарлықтар
3. Қаулылыар, шешімдер, хаттамалар
III. Қортынды
IV. Қолданылған әдебиеттер

Бұйрық –өкілеттік құжаттарға мекеменің қызметтік іс-әрекеттеріне және қызметкерлеріне байланысты жазылатын бұйрықтар мен нұсқаулар жатады. Мұндай құжаттарға мекеме, ұйым, бірлестік жетекшісі қол қояды. Бұйрықтарда ұйымның, өндірістік-шаруашылық және маңызды бағыттағы мәселелері жазылады.
1) Басқару актісі. Мемлекеттік органдардың, мемлекеттік емес ұйымдардың, сондай-ақ коммерциялық, коммерциялық емес құрылымдардың қызметінде қолданылады. Құқықтық болмысына қарай Бұйрық басқарудың нормативтік және индивидуалдық актілері болып бөлінеді. Нормативтік акт ретінде Бұйрық бірнеше мәрте қолдануға арналған әрі белгіленген ахуал шегінде барша адамның орындауы міндетті болып саналатын жалпылама сипаттағы мінез-құлық қағидаларын мазмұндайды. Осы нормативтік акт ретіндегі Бұйрықтың өзі Үкімет құрамына кірмейтін орталық атқарушы органның, идараның (к-ттің), сондай-ақ, Президентке, Бас прокурорға есеп беретін мемл. органның басшылары шығаратын нормативтік-құқықтық актіге (мыс., бұйрықпен бекітілетін Жүктерді тасымалдау ережесі, Паспорт жүйесі туралы ережені қолданудың тәртібі жөніндегі нұсқаухат, т.б.) және мемл. орган басшысы, коммерциялық, коммерциялық емес ұйым жетекшісі, әскери бөлімше командирі шығаратын нормативтік актіге (мыс., Ішкі еңбек тәртібінің қағидалары, Ұйымның құрылымдық бөлімшелері туралы ереже, т.б.) жіктеледі. Ал, индивидуалдық акт ретіндегі Бұйрық құқық жосындарын қолдану әрекеті болып саналады әрі жекеше сипаттағы мәселенің шешімін табу үшін шығарылады (мыс., әлеум. жәрдемақы тағайындау, қызмет орнынан алып тастау, кезекті еңбек демалысын беру, т.б. туралы). Оны атқарушы және билік жүргізуші органдардың, коммерциялық, коммерциялық емес ұйымдардың, т.б. басшылары шығара алады. Идарааралық сипаты немесе азаматтардың құқылары мен бостандықтарына, міндеттеріне қатысы бар Бұйрықтар Әділет мин-нде тіркеліп, ҚР “Нормативтік құқықтық актілер туралы” заңының 6-, 7- тарауларына сәйкес ресми түрде жарияланғаннан кейін ғана күшіне енеді;
2) Шаруашылық істер жөніндегі сот коллегиясының не төреші соттың шешімдерін орындау үшін сот беретін атқарушы құжат.
3) Көне түркі қағанаттары мен тайпалық одақтарындағы лауазым. Жазбадеректербойынша, ертедеханныңжекелегенәскеритоптарыныңбасшыларын, кейдеқұпиятапсырмалардыорындайтынханныңөкілдері мен сарай маңындағылардыосылайатаған. П. Мелиоранскийдіңпікірінше, бұлсөзбұйрыққылғанадам, басқарушыдегенмағынадақолданылған. Қазіргітүркітілдеріндеөзініңескімағынасында “бұйрық беру” ұғымынбілдіреді. Бұйрықсөзі “Күлтегін” жазуымәтінініңекіжеріндекездеседі. КөнеұйғырмемлекетініңуәзіріМэйду “Ду-дуБұйрұн” (Бұйрықтұтық) депаталған. 12 -13 ғ-

Пән: Іс жүргізу
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1. Бұйрықтар
2. Нұсқаулар мен жарлықтар
3. Қаулылыар, шешімдер, хаттамалар
I. Қортынды
II. Қолданылған әдебиеттер

Кіріспе
Бұйрық - өкілеттік құжаттарға мекеменің қызметтік іс-әрекеттеріне және қызметкерлеріне байланысты жазылатын бұйрықтар мен нұсқаулар жатады. Мұндай құжаттарға мекеме, ұйым, бірлестік жетекшісі қол қояды. Бұйрықтарда ұйымның, өндірістік-шаруашылық және маңызды бағыттағы мәселелері жазылады.
1) Басқару актісі. Мемлекеттік органдардың, мемлекеттік емес ұйымдардың, сондай-ақ коммерциялық, коммерциялық емес құрылымдардың қызметінде қолданылады. Құқықтық болмысына қарай Бұйрық басқарудың нормативтік және индивидуалдық актілері болып бөлінеді. Нормативтік акт ретінде Бұйрық бірнеше мәрте қолдануға арналған әрі белгіленген ахуал шегінде барша адамның орындауы міндетті болып саналатын жалпылама сипаттағы мінез-құлық қағидаларын мазмұндайды. Осы нормативтік акт ретіндегі Бұйрықтың өзі Үкімет құрамына кірмейтін орталық атқарушы органның, идараның (к-ттің), сондай-ақ, Президентке, Бас прокурорға есеп беретін мемл. органның басшылары шығаратын нормативтік-құқықтық актіге (мыс., бұйрықпен бекітілетін Жүктерді тасымалдау ережесі, Паспорт жүйесі туралы ережені қолданудың тәртібі жөніндегі нұсқаухат, т.б.) және мемл. орган басшысы, коммерциялық, коммерциялық емес ұйым жетекшісі, әскери бөлімше командирі шығаратын нормативтік актіге (мыс., Ішкі еңбек тәртібінің қағидалары, Ұйымның құрылымдық бөлімшелері туралы ереже, т.б.) жіктеледі. Ал, индивидуалдық акт ретіндегі Бұйрық құқық жосындарын қолдану әрекеті болып саналады әрі жекеше сипаттағы мәселенің шешімін табу үшін шығарылады (мыс., әлеум. жәрдемақы тағайындау, қызмет орнынан алып тастау, кезекті еңбек демалысын беру, т.б. туралы). Оны атқарушы және билік жүргізуші органдардың, коммерциялық, коммерциялық емес ұйымдардың, т.б. басшылары шығара алады. Идарааралық сипаты немесе азаматтардың құқылары мен бостандықтарына, міндеттеріне қатысы бар Бұйрықтар Әділет мин-нде тіркеліп, ҚР "Нормативтік құқықтық актілер туралы" заңының 6-, 7- тарауларына сәйкес ресми түрде жарияланғаннан кейін ғана күшіне енеді;
2) Шаруашылық істер жөніндегі сот коллегиясының не төреші соттың шешімдерін орындау үшін сот беретін атқарушы құжат.
3) Көне түркі қағанаттары мен тайпалық одақтарындағы лауазым. Жазбадеректербойынша, ертедеханныңжекелегенәскеритоптарын ыңбасшыларын, кейдеқұпиятапсырмалардыорындайтынха нныңөкілдері мен сарай маңындағылардыосылайатаған. П. Мелиоранскийдіңпікірінше, бұлсөзбұйрыққылғанадам, басқарушыдегенмағынадақолданылған. Қазіргітүркітілдеріндеөзініңескімағ ынасында "бұйрық беру" ұғымынбілдіреді. Бұйрықсөзі "Күлтегін" жазуымәтінініңекіжеріндекездеседі. КөнеұйғырмемлекетініңуәзіріМэйду "Ду-дуБұйрұн" (Бұйрықтұтық) депаталған. 12 -13 ғ-лардаНайманмемлекетіндеБұйрыққызм етініңелеуліөзгерістергеұшырағаныбе лгілі. Рашид әд-Диннің "Олардың (наймандардың) патшаларыныңаты "Күшлік хан" немесе "Бұйрық хан" болды. "Күшлік хан" сөзініңмағынасы -- "күшті" және "ұлымемлекетқайраткері", "Бұйрықтың" мағынасы -- "бұйрықберуші", соғанқарамастан, олардыңәрқайсысыныңөзәке-шешелеріқо йғанбасқашааттары бар" депжазуынақарағанда, солкездеБұйрықсөзітікелейпатшағаған абайланыстылауазымғаайналған.
Жарлық -- мемлекет басшысының қабылдайтын құқықтық актісі. Құқықтық жағынан Жарлық нормативтік және нормативтік емес болып бөлінеді. Нормативтік Жарлық мемлекеттің бүкіл аумағында міндетті күші бар құқықтық нормаларды белгілейді. Нормативтік емес Жарлық нақты оқиғаға байланысты шығарылады (мысалы, азаматтарды лауазымды қызметке тағайындауға, марапаттауға, т.б. байланысты). Қазақстан Республикасының Конституциясында (45-бап, 1-тармақ): "Қазақстан Республикасының Президенті Конституция мен заңдар негізінде және оларды орындау үшін Республиканың бүкіл аумағында міндетті күші бар жарлықтар мен өкімдер шығарады" деп көрсетілген.
Бұйрықтар
Кәсіпорынның ағымдағы қызметі бұйрық-жарлық құжаттары арқылы реттеліп басқарылып отырады. Бұйрық беру құқығына әдетте, бірінші басшы несиені реттеуші әкімшілік басшысы ие. Кәсіпорын директоры мен оның орынбасарлары құрылымдық бөлімше жетекшілері нұсқау, жарлықтары бере алады.
Басшылықтың алқалық органдары шешім қабылдау барысын қағазға түсіріп белгілейтін хаттаманың бір бөлігі болып табылатын шешімдер шығара алады.
Мазмұны жағынан бұйрықтар екі түрге бөлінеді: негізгі қызмет бойынша және жеке қызметкерлер құрамы бойынша.
Негізгі қызмет бойынша бұйрықтар өндіріс істері, жоспарлау, есеп беру, қаржыландыру, несие алу-беру, тауарлар өткізу мен қызмет көрсетуді ұсыну, ұйымдастыру мәселелері бойынша басқару жөніндегі шешімдерді белгілейді. Олар сондай-ақ жоғары органдардың шешімдерін орындау, шаралар белгілеу, орындау мерзім мен бақылауды және оған жауаптыларды анықтау керек болғанда шығарылады.
Бұйрық нормативті және жекелік болуы мүмкін. Мысалы, еңбек тәртібі ережелерін бекіту туралы бұйрық директордан бастап, барлық қызметкерлерге қатысты, сондақтан ол номативті болады. Ал өтемақы төлеу туралы бұйрық жеке адамдарға қатысты болғандықтан жекелік болады. Бұйрықтың жобасы кәсіпорын мамандары тарапынан әзірленеді де, орынбасарлармен, қызмет бабы бойынша бастықтармен, заңгермен, бас бухалтермен, кадрлар бөлімі бастығымен келісіліп, директор қол қояды. Бұйрық беру тәртібі бұзылғанда, оның заңды күші жойылып, кері қайтарылады. Бұйрық жобасына оның қажеттілігін, заңдылығын негіздейтін құжаттар қоса тіркеледі.
Бұйрық, егер оның мәтінінде өзге мерзім көрсетілмесе , қол қойылған күннен бастап күшіне енді. Қол қою құқығына мекеме басшылары, олардың бірінші орынбасарлары, сондай-ақ біліктілігі жоғары және басшының тапсыруымен кейбір құзырлы адамдар ие бола алады.
Егер мәтінде бұйрықтың аяқталу мерзімі көрсетілмесе оның күші тұрақты болады. Оның күшін мекеме басшысы жаңа бұйрық шығарып қана жоя алады, немесе жоғарлы құзырлы орган, немес сот жояды.
Негізгі қызмет бойынша бұйрықтар кәсіпорыннынң бланкісіне толтырылады және мынадай деректерден тұрады. Кәсіпорын атауы, құжат түрінің атауы, мерзімі, индексі, мәтін тақрыбы, бақылау туралы белгі, мәтін, қойылған қол, бұрыштама, құжаттың орындалғаны туралы, мәліметтердің магнит таспасына аударылғаны туралы белгілер.
Бұйрықтың мәтіні екі боліктен тұрады: белгілеуші жарлық.
Белгілеуші бөлік тиісті істердің мақсат-міндеттері, бұйрық шығарудың себептері баяндалады, не бұйрық шығаруға негіз болған құжатқа сілтеме жасалады.
Жарлық бөлігі жеке жолға жазылған БҰЙЫРАМЫН деген сөзден басталады. Мәтіннің бұл бөлімде орындалатын істер, оған жауапты адамдардың аты-жөні лауазымы, іске асыру мерзісі көрсетіледі. Ол ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.