Күндегі белсенді аймақтардың мультифракталды қасиеттері

Ең алдымен күндегі белсенді аймақтардың фракталды қасиеттерін зерттеуге арналған Абраменконың бірнеше жұмыстарынан [19] шолу жасайық.
[20] –де Күндегі магнит өрісінің құйындық құрылымының фракталды талдау жасалған. Жалпы, Күндегі магнит өрісі фотосфераның астыңғы қабатында плазманың қозғалыс процесінде пайда болады. Плазма қозғалысы дегеніміз – Рейнольдс саны үлкен кезіндегі (дамыған турбуленттік ) турбуленттік қозғалыс, ол былай сипатталады: ол регулярлы емес, әрбір ағын нүктесінің жылдамдығы және уақыт бойынша ретсіз өзгеруі. Мұндай регулярлы емес жылдамдық өзгерісі бір нүктеден ағын нүктесіне дейінгі орынға ие, ол қазіргі уақытты қарастырылып отырғанымыздай. Толық теория бойынша дамыған турбуленттік қазіргі уақытта жоқ. Бірақ бір қатар маңызды нәтижелер анықталған. Бұл маңызды теория дамыған турбуленттегі ағын масштабтық каскад , яғни бұл Колмогорованың гипотезасы болып табылады. Бұл гипотеза бойынша турбуленттік ағындағы үлкен Рейнольдс санында құйынның барлық мөлшерлері бар. Үлкен құйындар кішкентай масштабтағы құйындарға таралып кетеді. Кез – келген lv мөлшерінен бастап көрейік, кішкентай құйындар тұтқырлық көмегімен диссипацияланады. Жүйеге түсетін энергиясы кішкентай құйынды каскадтарға беріледі. Колмогоров мынадай болжам жасады: барлық мынадай k (k=2 ) толқындық санға ие және толқындық санды K0 шексіз үлкейтетін статистикалық сипатталатын қоздырылған жылдамдық, бұл өз кезгінде каскадтардағы энергия берілу жылдамдығы бағынады, ал k>kv тұтқырлыққа бағынады. Бұл болжаулар өлшемдік түсінік бойынша мынадай vk~k-1/3 (vk-lk масштабындағы орташа флуктуация) толқындық сан интервалын < k < kv инерциялық интервалы деп атаймыз. Бұл инерциялық интервал қарастырылып отырған жүйенің маңызды характеристикасы болып табылады. (біздің жағдайымызда – жүйеде плазма плюс магнит өрісі бар ): инерциялық интервал жүйе шегінде автомодельдеу (масштабты инвариант ) қасиетіне ие, немесе Мандельброт енгізген терминология бойынша жүйе фракталды құрылымға ие болады.
Жүйенің фракталды сипаты мынадай мүмкіншіліктерді береді. Біріншіден, жүйедегі энергия спектр бойынша үлкен масштабтан кіші масштабқа және, керісінше, кіші масштабтан үлкен масштабтарға беріле алады деген қорытындыны жасауға болады. Ақырында күндегі плазмаға өте маңызды, ол Зеехаферамның магнит өрісі кіші масштабты флуктуация энергия тасымалдау механизмін және күн атмосферасының жылдамдығы үлкен масштабты коронадағы орталық өріс энергиясы тасымалданады деген ұсынысын жоққа шығара алмайды. Екіншіден, жүйенің фракталды параметрлері – жүйенің организациялық құрылымын береді. Сондықтан бұлардың өзгерісі белсенді жарқылға байланысты генерациядағы жарқыл проблемасын түсіндірер еді. Үшіншіден, соңғы жылдары фракталды жүйенің математикалық аппарат анализ жасау компьютер модель жасауға мүмкіншілік береді.