Шиыршықты галактикалар



Шиыршықты галактика (S сипатталады) – галактикалардың негізгі типтерінің бірі, Хаббл тізбегіндегі галактикалардың түрлілігі келесі физикалық қасиеттерімен сипатталады.
1. Суммалық айналыс моменті
2. қоршаған дискпен орталық балдждан құралады, ( сфералық қалыңдығы деуге де болады)
3. балдж эллиптикалық галактикаға ұқсас болады, құрамында ескі жұлдыздар болады, - «орналасуы II» деп аталатын және жиі отрасында жоғары массалы қара құрдымға ие.
4. диск жазық айналмалы болып табылады, жұлдызаралық заттан құралған, жас жұлдыздардың «Орналасуы I» жұлдыздық шоғығырлануларда шашырайды.

Шиыршықты галактикалар деп аталу себебі дискінің ішінде жарық жұлдыздардың пайда болуы себепті логарифмдік түрде балдждан шығарылады. Кей кездері оларды ажырату қиынға соғады, ( мысалы флокулентті шиыршықтарда), бұлар негізгі белгілері болып табылады, яғни, шиыршықты галактикалар линза тәріздес галактикалардан осылай ажыратылады, бұл дегеніміз дисктің құрылысы мен шиыршықтың болуымен байланысты болып табылады. Шиыршықты түтіктер өзіне жұлдызтүзілуінің белсенділігі аймағын құрайды, және ыстық жас жұлдыздардың көп бөлігінен тұрады;сондықтан түтік спектрдің көрінетін бөлігінде жақсы ерекшеленеді. Бақыланатын шиыршықты галактикалардың көпшілігінің айналысы шиыршықты бұтақтардың аймағына ауысады.

Пән: Астрономия
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:   
Шиыршықты галактикалар

3 - сурет Шиыршықты галактиканың мысалы. Вертушка (Pinwhell) (Мессье обьектісі тізімі 101 немесе NGC 5457).
Шиыршықты галактика (S сипатталады) - галактикалардың негізгі типтерінің бірі, Хаббл тізбегіндегі галактикалардың түрлілігі келесі физикалық қасиеттерімен сипатталады.
1. Суммалық айналыс моменті
2. қоршаған дискпен орталық балдждан құралады, ( сфералық қалыңдығы деуге де болады)
3. балдж эллиптикалық галактикаға ұқсас болады, құрамында ескі жұлдыздар болады, - орналасуы II деп аталатын және жиі отрасында жоғары массалы қара құрдымға ие.
4. диск жазық айналмалы болып табылады, жұлдызаралық заттан құралған, жас жұлдыздардың Орналасуы I жұлдыздық шоғығырлануларда шашырайды.

Шиыршықты галактикалар деп аталу себебі дискінің ішінде жарық жұлдыздардың пайда болуы себепті логарифмдік түрде балдждан шығарылады. Кей кездері оларды ажырату қиынға соғады, ( мысалы флокулентті шиыршықтарда), бұлар негізгі белгілері болып табылады, яғни, шиыршықты галактикалар линза тәріздес галактикалардан осылай ажыратылады, бұл дегеніміз дисктің құрылысы мен шиыршықтың болуымен байланысты болып табылады. Шиыршықты түтіктер өзіне жұлдызтүзілуінің белсенділігі аймағын құрайды, және ыстық жас жұлдыздардың көп бөлігінен тұрады;сондықтан түтік спектрдің көрінетін бөлігінде жақсы ерекшеленеді. Бақыланатын шиыршықты галактикалардың көпшілігінің айналысы шиыршықты бұтақтардың аймағына ауысады.

4- сурет Спиральды галактика пішінінің схемасы.
Шиыршықты галактиканың дискі сферооидалық галомен қоршалған. Ескі жұлдыздардан құралған , олардың көпшілігі шар шоғырлануларында шоғырланған галактикалық центр бойымен айналады. Мұндай жағдайда шиыршықты галактика шиыршықты түтіктегі жазық дисктен және эллипстік балдждан, және сфералық галодан құралады.

5- сурет Құс жолы галактикасының компьютерде модельдеу NGC 1300

6 - сурет. Шиыршықты галактикалар бөгеттері.
Шиыршықты галактикалар бөгеттері - жарық жұлдыздардағы спиральды галактиканың бөгеттері центрден шығады, және ортасында галактикаларды кесіп өтеді . Мұндай галактикалардың тармақтары , соңында басталады, қарапайым галактикаларда олар тікелей ядродан шығады.
Өзінің классификациясында Эдвин Хаббл SB сияқты мұндай галактикаларды жіктеген және спиральды тармақтар қаншалықты тығыз ширатылғандығы бойынша үш деңгейге бөлген. SBa типі тығыз ширатылған тармақтармен сипатталады, онда SBс типінде олар ширатылмаған. Шиыршықты галактика жолының аралық түрі SBb сияқты белгіленеді. Кейінірек, дұрыс емес шиыршық жолын сипаттау үшін төртінші SBm деңгей енгізілді. Бұл деңгейге ертеректе дұрыс емес галактикалар деп есептелген Магеллан бұлттарына жатқызылған, бірақ кейінірек, шиыршықты галактикалар жолының құрылымдық ерекшеліктері анықталған.
2005 жылы Спитцер атындағы ғарыштық телескоппен жұмыс жасау кезінде, және ертеректегі бақылауларға сүйене отырып, Құс жолын шиыршықты галактика жолына жатқызуға болады. Біздің галактикадағы жолы туралы гипотеза және көптеген мәліметтер радиотелескоптардың көмегімен алынған. Тек , инфрақызыл диапазондағы Спитцер алған суреттердің нәтижесінде бұл болжам өзінің жалғасын тапты.
Бөгеттер
Шиыршықты галактикалар бөгеттері едәуір көп кездеседі. Бақылаулар көрсеткендей, екі, үш барлық шиыршықты галактикалар бөгеттерге ие. Болжамдарға сәйкес, бөгеттер, өзінің центріндегі жұлдыздың пайда болуын қолдайтын, жұлдыз түзілуінің ошағы болып табылады. Орбиталық резонанс әсерінен, олар газды шиыршықты тармақтардан өткізеді деп ұйғарылады. Бұл механизм, жаңа жұлдыздардың пайда болуы үшін құрылыс материалдарымен қамтамасыз етеді. Неліктен, көптеген шиыршықты галактика бөгеттері, белсенді ядроларға ие екендігін түсіндіруге болады.
Бөгеттердің пайда болуы, жақын жұлдыздардағы орбиталарының өзгеруі және галактика центрінен шығатын тығыздық толқындарымен байланыстырылады. Бұл процесс, өздік қуаттандырылған бөгеттің пайда болуының арқасында , әрі қарай жұлдыздар қозғалысы өзгерісінің негізгі шарттарын құрайды. Бөгеттердің пайда болуының басқа мүмкін болатын себептері галактика таралуының әсерінен туындайды.
Бөгеттер шиыршықты галактикалар өміріндегі уақытша құбылыс болуы мүмкін. Бірте - бірте бөгеттер жойылады, және галактика шиыршықты бөгеттен қарапайым шиыршыққа айналады. Бөгеттердің ұзақтығы олардың массасы арқылы анықталады. Центрінде материяның көп бөлігін жинап шиыршықты галактиканың бөгеттері, қысқа, жоғары тұрақты бөгеттерге ие болады. Бұдан шығатыны, көптеген шиыршықты галактикалар бөгеттерге ие болады және осы кезеңдегі шиыршықты галактиканың пайда болуы туралы маңызды қорытынды жасауға болады.
Шиыршықты галактиканың құрылымы және құрамы. Шиыршықты галактикалардың құрамына жасы және химиялық құрамы әртүрлі жұлдыздар жатады, жұлдызаралық газ және жұлдызаралық тозаң. Шиыршықты галактикалардың жалпы құрылымы суретте көрсетілген. Жазық құраушы (l) газтозаңды ортаны және жас жұлдыздарды кіргізеді, және перифериде кеңейтілген жүздеген парсек қалыңдық қабатын тудырады. Шиыршықты тармақтар (2) сонымен қатар, жазық құраушыға тәуелді. Диск (3) шиыршықты галактикалардың негізгі массасының осін құрайды. Тегіс тығыздықтың өзгерісі ρ(r, z) диск радиусы r және z координата үлкен интервалда rмин r rмакс оның жазықтығына перпендикуляр, мына заңнан шығады:
ρ(r, z) = ρ(0, 0) exp(-rr0) sech2 (zz0)
Мұнда диск центріндегі тығыздық ρ(0,0)r0= 2.5 кпк - дисктің радиальды шкаласы (сипаттамалық өлшемі), z0 ≈ 0,3 - 1 кпк - дисктің нөлдік қалыңдығы; z0 z осіндегі жұлдыз жылдамдығының дисперсиясына тәуелді. sech2 (zz0) заңы изотермиялық өздік гравитация дискіндегі тығыздықтың таралуын сипаттайды. Кейбір шиыршықты галактикаларда, rmax (4 -6)r0 диск жарықтылығының (тығыздығының) кенеттен төмендеуі бақыланады. Балдж (4) кеңейтілген орбитадағы ескі жұлдыздарды құрайтын, шиыршықты галактикалардағы сфералық құраушының ішкі жарық бөлігі. Гало (5) - сфералық құраушының сыртқы бөлігі; өте төмен жарықтылыққа ие, массасы диск массасынан кіші және күңгірт массасы оптикалық шекарадағы басқа компоненттің екі еселенген масасынан асып түсетін. жұлдыздық галоны бөліп алады. Ядролық аймақ (6) - шиыршықты галактикалардың орталық бөлігінің ерекшеліктерімен, жарықтылығымен немесе құрылымымен ерекшеленеді. Спектр эмиссиялық сызықтарды құрайды. Ядролық аймақта жиі жұлдыз түзілуінің аймағында молекулалық газ контенцрацияланады. Шиыршықты галактикалардың шамамен 1 % белсенді ядроларға ие (сейферттік галактикаларға ие) . Бұл ядролар, әр түрлі уақыт масштабтарындағы айнымалылықтың жылулық емес спектрі, мың км жылдамдықтағы шиыршықты галактикалардың жоғары жарықтылығы, газдың жылдам қозғалысын дәлелдейтін кең эмиссиялық сызықтарға ие болады.
Жұлдыз түзілуі және газдың түзілуі. Жұлдызаралық газдың негізгі массасы шиыршықты галактикаларда екі формада көрінеді: бейтарап газбен (HI) молекулярлық газ (H2). Шиыршықты галактикалардың көбісінде барлық газ дисктің оптикалық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Әлемнің ірі мaсштaбты құрылымы гaлaктикaлaр және олaрдың түрлерi мен қaсиеттерi
Хаббл камертоны
Жұлдыздар, жұлдыз шоғырлары, галактикалар
Құрылымы әртүрлі галактикаларды фракталдық бейнелеу
Галактикалардың динамикалық қозғалысы
Галактикалар әлемі
Материяның эллипстік пен спиралды галактикалардағы таралуының фракталдық және мультифракталдық сипаттамаларын анықтау
Жұлдыздық жүйелердің түрлері Жұлдыздық шоғырланулар
Үшөлшемді бейнелеуарқылы галактикалар пішіндерін модельдеу
Фридманның «термодинамикалық» теңдеуі
Пәндер