Сірке бактериялары

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Дипломдық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 50 бет
Таңдаулыға:

Ф-ОБ-001/033

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

Ќ. А. ЯСАУИ АТЫНДАЃЫ ХАЛЫҚАРАЛЫҚ ҚАЗАҚ-ТҮРІК УНИВЕРСИТЕТІ

ЖАРАТЫЛЫСТАНУ ФАКУЛЬТЕТІ

БИОЛОГИЯ КАФЕДРАСЫ

ДИПЛОМДЫҚ ЖҰМЫС

Сірке бактериялары

" Бекітемін"

Кафедра мењгерушісі Ѓылыми жетекшілері:

б. ғ. к., доцент Ажибаева З. С б. ғ. к., доцент Сейтметова А.,

""2010 ж. Орындаѓан: 050113-Биология

Хаттама № мамандығының

""2010 ж. ЖБИ-615 тобының студенті

Венера

Т‰ркістан 2010

Мазмұны

Кіріспе

Кіріспе: І. Әдебиеттерге шолу

Кіріспе:

3: 4

Кіріспе:

3: 15

Кіріспе:

3: 21

Кіріспе:

3: 27

Кіріспе:

3: 39

Кіріспе:

3: 43

Кіріспе: Пайдаланылған әдебиеттер

3: 45

Кіріспе: Қосымшалар

3: 51

Кіріспе

Табиғатта органикалық заттардың оттегі әсерінен тотығуы кең таралған. Бұл процеске де микроорганизмдер қарқынды қатысады. Әрине олардың қарқыны клеткадағы фермнттердің болуына байланысты. Егер клеткада тыныс алуға қажетті ферменттердің барлық топтары болса, органикалық заттар тез тотығып, ең соңғы өнімге дейін ажырайды. Бұған керісінше, ферменттер тобындағылардың кейбіреулері жетіспесе, ортада аралық өнім - органикалық қышқылдар немесе сол сияқты басқа да заттар түзіледі.

Тотығу процесінің ішінде тұрмыста кең таралғаны сірке қышқылы ашу процесі. Бұл процестің биохимиялық табиғатын 1862 жылы Л. Пастер ашқан болатын. Қандай да болмасын құрамында аздаған мөлшерде спирті бар (шарап, сыра) сұйықты ауалы жерде қалдырса-ақ болғаны оның бетінде сірке қышқылы бактерияларынан жұқа қабат пайда болады да, ортада сірке қышқылы түзіледі.

жылдан бері сірке қышқылы керемет дәмдеуіш ретінде

қолданылып келеді, сірке қышқылы бір замандарда керемет сусын ретінде пайдаланылған. Сірке қышқылын дайындау үшін ең алдымен шарап, жеміс шарабы, арақ және басқа да алкоголді ішімдіктер қолданылады. Ауаның араласуы нәтижесінде спирттік заттар сірке қышқылының бактерияларына айналады.

Адамдар жемістен сығып алынған өнімді ыдыста қалдырған да, әртүрлі жидектер - жүзім және басқа да шырындар тығыздалып, тығындалған болса да көп кешікпей қайнап көпіршіктеніп масайрататын сусынға айналатынын бұрыннан білген. Бұл процесті ашыту деп атаған. Көп уақытқа дейін оның болатынын білмеген. Тек қана жоғарыда айтылғандай, өткен ғасырдың 60-шы жылдарында француз ғалымы Пастер бұл сұрақты зерттеді және әртүрлі тәртіпті, яғни құрамында қанты бар заттек сұйықтықтың аштылуы онда ашықты немесе сірке бактериялары деп аталатын дамып жетпеген организмдердің қоныстануы көбеюі арқылы жасалуын анықтаған. Шарап өндіруде спирттік ашытқыштың маңызы зор. Сірке бактерияларының барлық түрі бұл ашытуға жарай бермейді, кейде ауру тудыруы немесе шарап ашып кетуі мүмкін.

Әр түрлі ұлттардың асханасыдағы тамақтардың көп бөлегі сірке арқылы жасалады. Жай дәмдеуіштерге қарағанда ол жақсы қышқылдықпен тамаққа дәм береді. Сіркені дайындау, шарап дайындау секілді ежелден келе жатқан технологиялық процес. Сол секілді шарапты жасауда әлі күнге өзгеріс болмағаны секілді (қазіргі заманғы техниканы есепке алмағанда) сіркені шығару ХХ ғасырдың 70 жылдарында нағыз революция болды.

І. Әдебиеттерге шолу

2. 1. Сірке қышқылы бактериялары және табиғаты

Сірке қышқылы бактериялары ацетобактер деп аталатын туысқа жататын 11 түрден тұрады. Негізгі түрі бактериум ацети - қысқа, қозғалмайтын таяқша. Кейде клеткалары тізбектеле орналасады. Ортада 11 %-ке дейін спирт болса да төзе береді және 6 %-тей сірке суын түзе алады. Оның дамуына қолайлы температура +34 ⁰ .

Сірке қышқылы бактериялары табиғатта кең тараған. Көбінесе олар пісіп тұрған жеміс -жидектер сыртында, шарапта, кваста, ашыған жемістер сыртында, сүрлемеде кездеседі. Сірке қышқылы бактерияларының ерекше қасиеті- олар органикалық заттарды соңғы өнімдер емес, тек органикалық қышқылдарға дейін ғана тотықтырады. .

Сірке қышқылы бактерияларының бұл қасиетін практикада сірке суын алуда қолданады. Сірке суы тұрмыста бірқатар мақсатта қолданылады. Онымен асты дәмдендіреді, әр түрлі паразит микроорганизмдердің тіршілігін тоқтату үшін ыстық жақ тұрғындары сірке суды ішетін суға қосады және тәбет ашу үшін асқа пайдаланады.

Сурет - 1 Сірке қышқылы бактериялары

Сірке суын түрлі жолдармен өндіреді. Шарап және сыра шикізат ретінде алынғанда олардың құрамындағы спирт сірке қышқылы бактерияларының әсерінен тотығады. Ерте кезде Германияда сіркені күшті шараптардан даярлайтын болған, ал Францияда, Испанияда және Грецияда оны жүзім шарабынан өндірген.

Сірке қышқылы бактериясының құрылысы . Құрылысы жағынан алғанда бактерия клеткалары өте қарапайым. Ол сыртқы қабықшадан, әртүрлі заттары бар цитоплазмадан, вакуольден және ядродан құралады. Клетканың қабықшасы шырышты заттан тұрады. Қабықша клетканың негізгі бөлігіне жатпайды, белгілі бір орта жағдайына байланысты ғана пайда болады. Мәселен, клетканың шырыш қабықшасы кейде оған өте төменгі немесе жоғары темперетура әсер еткенде пайда болады да, клетканы құрғаудан және басқа да зиянды заттардың әсерінен қорғайды. Қанты мол ортада шырыш қабықшасы қалыңдап, клетканың сыртына капсула түзеді. Шырыш қабықшаның соншалықты мол болуынан кейде ол бактериялар тіршілік етіп тұрған ортаға да бөлінеді. Мұны зооглея деп атайды. Сүттен түрлі тағамдар даярлайтын заводтарда зооглеялар байқалатын болса, онда тағам бұзылып, шырыштанып, тұтқыр күйге көшеді. Дәл осындай капсула кейбір азот бактерияларында да бар. Клетка қабықшасын түрлі ферменттер (лизоцим), ультрадыбыспен, өте жіңішке ине немесе басқа да сол сияқты заттармен бұзуға болады. Сонда цитоплазмалық мембранамен қоршалған цитоплазманың пішіні шар тәрізді болып көрінеді. Сөйтіп, клетка қабықшасының қалыңдығы 0, 01-ден 0, 04 мкм-ге және бактерия клеткасы құрғақ затының 20 процентіне тең. Сірке қышқылы бактерия клеткасының Грам әдісімен боялуы да осы клетка қабықшасына байланысты. Бұл үшін сірке қышқылы бактериясын алдымен өңдейді, содан соң спиртпен әсер еткенде клеткасы түссізденеді де, қалғандары күлгін көк түске боялады. Клетка қабықшасында бояу орнықтыратын негізгі зат глюкопептид- муреин деген зат болады. Клетка қабықшасына іргелес цитоплазмалық мембрана орналасқан. Ол липидтің екі қабатынан құралған. Цитоплазмалық мембрана сірке қышқылы бактерия клеткасында заттардың сырттан өтуін бақылайды. Кейде мембрана клетка ішіне қарай ойысып, онда ерекше дене- мезасома түзіледі. Цитоплазмалық мембрана мен лизосомада клеткадағы құрғақ зат көзі- түрлі ферменттер шоғырланады.

Жалпы сірке қышқылы бактерия клеткаларының қабықша құрамының жоғары сатыдағы өсімдіктер клеткаларының қабықшасымен салыстырғанда айырмашылығы бар. Өсімдік клеткасының қабықшасы негізінен целлюлозадан тұрса, сірке қышқылы бактериясының қабықшасы азотсыз қант текті - полисахаридтерден және май текті - липоидтардан тұрады.

Сірке қышқылы бактериясының цитоплазмасы. Химиялық құрамы өте күрделі, қоймалжың келген мөлдір зат. Оның құрамында белок, май, су, түрлі минерал заттар және ферменттер болады. Сірке қышқылы бактериясының жас клеткаларында цитоплазма бүкіл клетканы алып жатады. Ал ересектерінде клетка шырынына толы қуыстар - вакуолялар болады. Сірке қышқылы бактериясының цитоплазмасында әр түрлі басқа да заттар бар. Оларға гранулеза, гликоген, волютин, күкірт тағы басқалары жатады. Бұлардың ішінде гранулеза мен гликоген азотсыз заттар, олар ыдыраған кезде түрлі қанттарға айналады. Ал волютин болса, ол азотты зат. Егер қоректік ортада органикалық азот көзі және фосфор қышқылы тұздары мол болса, онда сірке қышқылы бактериясының клеткасында волютин біраз мөлшерде жиналады. Цитоплазма - тірі материя. Оның құрамы өне бойы өзгеріп, жаңарып отырады. Онда тірі ағзаға тән ассимиляция және диссимиляция құбылыстары жүріп жатады. Цитоплазма сыртқы орта әсеріне өте сезімтал. 60 ⁰ және одан да жоғары температурада цитоплазма ұйиды. Қышқылдар мен сілтілер және түрлі улы заттар оған өте зиянды әсер етеді.

Ядро. Сірке қышқылы бактериясының клеткаларының кейбір түрлерінде ядро заттары цитоплазмада ұсақ дәндер күйінде шашырап жатады. Ядроның химиялық құрамы өте күрделі. Оның басты бөлігі . Нуклеопротеидтер екі бөліктен тұрады. Олардың бірі- ерекше белок болса, екіншісі - тимонуклеин қышқылы. Ядро бір немесе бірнеше шар тәрізді, сопақша заттар - дезиксирибонуклеин қышқылынан тұрады. Әдетте ол клетканың ортасынан орын алады. Кейде бұл зат сірке қышқылы бактериясының клеткасында дән түрінде орналасса, басқа бір жағдайда клетканың белгілі бір бөлімінде шоғырланады.

Тұрмыста сірке суын қандай да болмасын ашыған жеміс шырындарынан алуға болады. Бұл кезде алғаш спирт түзіледі де, кейін одан сірке қышқылы алынады. Сапасы өте жақсы сірке суын жүзім шарабынан француз әдісімен, яғни, Орлеан әдісімен алады. Бұл әдіспен сірке өндіргенде алдымен 200 литрлік бөшкелердің үштен бір көлеміне құрамында таза сірке бактериялары бар күшті шарап сіркесін құяды. Осыдан кейін әрбір бөшкеге 10-15 литрден жүзім шарабын қосады. Әрбір апта сайын бөшкелерге көрсетілген мөлшерде қайталап жүзім шарабын қосып отырады. Сөйтіп сірке суы бес - алты аптада даяр болады. Бірақ оның барлығын бөшкеден ағызып алмай, тек 10-15 литрін алып, орнын соншама жүзім шарабымен толтырады. Сөйтіп сірке суын үздіксіз өндіруге мүмкіндік болады. Одан дәмді, иісі жақсы, жоғары сапалы сірке суы алынады.

Қазір өндірісте негізінен сірке суын өндірудің немістік, яғни оны өндірудің үздіксіз және тез әдісі қолданылады. Мұнда үлкен бөшкелер немесе сыйымдылығы бірнеше жүз литр болатын күбі алдымен шамшат ағашының жаңғақшаларымен толтырылады. Жаңғақшаларға бөшкелерге салынбас бұрын сірке суын құяды, одан соң алдын ала даяр тұрған сірке бактериялары жұқтырылады. Осыдан кейін жаңғақшалар толы ыдысқа 3 %-тей шарап спиртін, 6 %-тей сірке суын құяды. Сонымен қатар бұған сірке қышқылы бактерияларының тіршілігіне қажетті қоректік заттар да салынады. Күбінің төменгі жағында даяр сірке суы ағып тұратын шүмек болады. Бүкіл жаңғақты бойлап бұл сұйық қоспа төмен ағады. Шүмекке жеткенше ол тотығып, сірке суына айналып та үлгереді. Алынған сірке суы концентрациялы болғандықтан, оны сумен сұйылтады. Мұнда сірке қышқылының концентрациясы 4, 5 %-тей болуы керек.

Сірке суын түрлі тағамдарға қосып қана қоймайды, сонымен қатар оны көкөністерді, жемістерді консервілеуге қажетті зат маринадтарды жасауда да қолданады. Сірке суы қосылған тағам ұзақ уақыт сақталады.

1. 2 Ашыту деген не және ол қалай пайда болады.

Сірке бактериялары спиральды немесе таяқша бактериялары түрінде кездеседі және олардың өте ұсақ тек микроскоп арқылы көруге болады. Көрінісі бойынша ашытқы сарылау, ал егер жеміс шарабында біраз уақыт тұрса бөтелке түбіне шөгетін түрде болады.

Сірке бактериялары қолайлы жағдайларда өте тез көбею нәтижесінде ашытқы даярлайтын заводтарда осындай бір ғана саңырауқұлақтан 1-2 күн ішінде ондаған жүздеген пұт ашытқы даярлау қабілетіне ие. Егер мұндай денелер құрамында аз болса да қанты бар жеміс шырынына тисе ол тез арада көбейіп аши бастайды. Бұл ашытқылар өте ұсақ болса да олар кепкен кезде тіршілікке бейімділігін жоғалтпайды және өте жеңіл болып ауада ұшып жүреді. Егер шырынды ашық ауада қалдырсақ оған әрине сірке бактериялары түседі. Олар тек қана ыдыстың аузы тығындалып тұрған кезде және қайнаған шырында ғана өлуі мүмкін.

Егер қолайлы жағдай болса саңырауқұлақ ашытқысы қант шырынына тиіп өте тез көбейе бастайды. Бұл ашытқылар үш түрлі жолмен: бүршіктену жолымен, спора арқылы және кейде бөліну арқылы. Ашытқылы дененің бір жағынан құнарлануында - «бүршік» пайда болады; ол тез өсіп дененің көлеміне жетеді және одан бөлініп өз бетінше сірке бактериялары болып өмір сүреді. Көбінесе бұл әлі бөлінбеген қапқара бүршік ол басқа бүршіктерді құрайды. Ал олар өз кезегінде - жаңасыны. Нәтижесінде бір-біріне қосылған дөңгелек денелерден бірнеше тармақтанған ағаш пайда болады. Мұндай сірке бактериялары тобы ашытқы колониясы деп аталады. Мұндай колония сәл ғана сілкіну нәтижесінде тез жекелеген ашытқы сірке бактерияларыына ыдырайды. Бүршіктердің көбеюі тез іске асады.

Споралар арқылы көбею жай іске асады. Сірке бактериялары әдетте өмірінде әр 10-12 сағатта болатын толық кемелдікке жеткен кезде оның ішінде спора деп аталатын 1-11 ге дейін дөңгеленген дене құралады. Өзінің тиісті мөлшеріне жетіп аналық денені жарып шығады, яғни босанады. Споралар қолайлы жағдайда өсе бастайды. Бүршіктеніп көбейіп, есейген сірке бактериялары сияқты колониялар құрайды. Мұндай жолмен көбею ашытқы сірке бактерияларына жеткілікті азықтары болмай өздерінің аштықтан өлуін алдын - ала сезген кезде жүзеге асады. Құрғақтық аштық ыстық және басқа да қолайсыз жағдайларды ашытқы споралары оңай қабылдайды. Олар ашытқы сірке бактерияларыдан кіші болғандықтан ауамен оңай көшіп өтеді.

Бөліну жолымен көбею аз кездеседі. Яғни тек таяқша тәрізді ұзартылған түріндегі ашытқы сірке бактерияларыдың түрінде ғана кездесуі мүмкін. Бұл жағдайда дененің ортасында оны дербес екі сірке бактерияларына бөлетін яғни өз кезегінде тез өсіп тең бөлетін тосқауыл пайда болады. Нәтижесінде ұзын шынжыр сияқты ашытқы саңырауқұлақ колониясы пайда болады.

Ашытқы сірке бактерияларының өмірі мен көбеюіне ең басты, аса маңызды және өте қажетті жағдай ол:

1. Ашытқы сірке бактерияларының құрылысы үшін жеткілікті дәрежеде қорек болуы.

2. Сірке бактерияларыдың өмір сүруі үшін қажетті оттегі және жылулық.

Ашытқы сірке бактерияларының басты қоректері ақуыз (азотты) минералды заттар және болмашы ғана дәрежеде қант болып табылады. Ашытқы сірке бактериялары денелерінің сорып алатын ақуызды заттары оны ішінен кеңейтіп жинайды және сонымен бүршіктің өсуін қадағалайды. Ақуыз заттегінің жетіспеушілігінен ашытқы көбеймейді және уақытша қатып қалады. Минералды заттектерден ең маңыздысы форфор қышқылы, калий, аздаған магнезия және аздаған әк. Ашытқы үшін қант онша қажет емес. Ашытқы сірке бактерияларыының өмірі үшін жылылық өте қажет.

Сірке бактериялары өте төмен температурада да өмір сүре алады және тоңу кезінде де өлмейді тек тоңып қалады. Олар өздерін орташа температурада жақсы сезінеді. Ашытқының бүршіктену жолмен көбеюі 20 сағатта 4 градус 101/2 сағатта 13, 5 градус 61/2 сағатта 23 градус, 55/4 сағатта 28 градус. Ашытқы сірке бактерияларыы бір градустан төмен болмаған 47 градустан жоғары болмаған температурада өмір сүреді. Бұдан төмен температурада тоңып қалады. Жоғары (80-100 ⁰ С) температурада өледі. Ашытқы сірке бактерияларыының тіршілікке қажетті жылулықты көмірсулердің жағылуы нәтижесінде алады.

Ашытқы сірке бактерияларының тыныс алуы шарапшылық үшін өте қажет. Сірке бактериялардың тіршілік табиғаты үшін көмір сулардың жағылуы нәтижесінде бөлінетін жылулық керек. Адамның, айуаннның жетілген организміна қарағанда ашытқы сірке бактерияларыы көмірсуды соңына дейін қыздыртып көмір қышқылына және спиртке айналдырады.

Ашытқының спиртті ашытылуындағы бітпеген жұмыстарды жалғастыратын әртүрлі көптеген сірке бактериялары, бактериялар және басқа да организмдер бар. Мысалыға бактерия және саңырауқұлақ сірке қышқылының ашытылуынан құралған спиртті жағу және оны сірке қышқылына айналдыру сонымен қатар бірнеше мөлшерде жылулық колориясына бөледі және тыныс алу процесін жалғастыруы сірке қышқылының ашытылуы болып табылады. Көмір қышқыл газы және суға айналғанша сірке қышқылын ыдырататын яғни соңына жетпеген қантты сақтайтын организмдер бар.

Басқа ашытқы сірке бактериялары және басқа да дамып жетпеген организмдер қантты соңына дейін күйдірмей сүт және майға айналдырады. Спиртті ашытқының жұмысын жалғастыратын дәл осы топтағы біршама ашытқы сірке бактерияларыы оттегісіз тіршілік ете алмайды.

Ашытқы сірке бактериялары жеміс шырынындағы қантты спирт және көмірқышқыл газіне айналдырады. Бұл спиртті ашыту деп аталады. Спиртті және жеміс шырынынан басқа да түрдегі ашытуы пайда болуы мүмкін. Қант және сірке қышқылына айналатын шырынға бактерия немесе саңырауқұлақ тисе сірке қышқылының ашытылуы пайда болады.

Сүт қышқылының ашытылуы жем, қырыққабат, квас қайнатпасының ұйытқысы нәтижесінде пайда болады.

Шарап жасауда спиртті ашытқы өте қажет. Шарап жасап шығаруда басқа да түрлер жағымсыз әсер етуі мүмкін

1. 3 Ашытқыны дайындау.

Сонымен спирт ашытқы арқылы шырын мен шарапты араластырады. Спирт құрамындағы ашытқылар, яғни шытқылар оның құрамын жақсартып отыру үшін қолданылады ал егер 15-16 дан көп болса спирт түрі мұндай мөлшерді көтере алмайды.

Ал таза шарапты алу үшін оны жасыл өсімдіктерден жасау керек. Бидай ашытқылар арнайы лобороторияда жасалады. Бөтелкеге су құйып 2 қасық шекермен жеміс жидек салады. Қоспа жақсылап жабылып қараңғы жерге 22-24 сағат қойылады. Шарапты жасаудан 10 күн бұрын піскен жеміс- жидекті жинап алу керек. Осыдан кейін шырын бөлігі 3-4 күннен соң дайын болғанда оны сүзгіштен езгіден бөліп алып оны селекциялдық ашытқы орнына қолданады. Десреттің шарап дайындауда кептірілген және кептірілмеген 2% -3 % ашытқы қажет. 10л шырын дайындау үшін 200 немесе 300г ашытқы керек. Ашытқыны тек жылында 1 мезгіл жасалады. Таза шарап алу үшін тұнба ашытқысын пайдаланған жөн.

Ашытқыны 10 күннен артық сақтауға болмайды. Бөлме температурасында оған микроб түсуі мүмкін.

Үй жағдайында - мықты ашытқы дайындау көп жағдайда мүмкін емес. Жауын- шашынның кезінде ашытқы бұзылады да оны қайта жасауға тура келеді. Құрғақ ауада ауада дұрыс болмайды.

Қатты ашу кезіндегі оларға күтім жасау . Қолда жасалатын шарапта ескі бөшкелермен шыны бөшкелер қолданылады. Бөшкелерді қолдану кезінде мейлі ол жаңа не ескі болсын оны міндетті түрде кол содасымен таза сумен жақсылап жуу қажет. Егер ол таза жуылмаса одан жағымсыз иіс шығады. Егер шыны ыдыстар болса ол шарапты сыртқы температурадан қорғайды. Ашудың негізгі ферментін ашытқы мен құрамындағы спирт, глицирин, қышқылдық негізде болады.

Сол секілді зерттеуді өзіңізде жасауыңызға болады. Мысалы: түтікше алып оның диаметрі 5-6 мл болуы керек. Түтікшенің төменгі жағы жабық болмауы керек. Жоғарғы жағына резенке байлап диаметрге сай болуы керек . Құйылған су ағып кетпес үшін бірнеше тамшы қышқыл мен арақ құю керке. Саңырауқұлақты ашытқылар сияқты басқа организмдерде 16 °С температурада ашытқылар жұмысы нашарлайды. Спирттік тұнбалар үшін 18-20 °С температура пайдалы. Осы температурада тұнба тегіс және күндіз - түні бір дәрежеде болуы керек. Егер жемісті шарапты күз мезгілінде жасайтын болса оны еш жылы жерге қоюға болмайды. 3-7 күн ішінде қатты ашып, көпіршіктенеді. Ашу 6 немесе 12 сағаттан кейін басталады.

Осы кезде сұйық қатты көпірік тұңба басталады. Күн өткен сайын құрамындағы газ артады. Осы кезде ыдыста оның үлкен қалдығы қалуы мүмкін. Жаңа шарап түсі өте әдемі келеді.

Шарап жасауда қант қосқанды қышқыл ету үшін 16% спирт қосылады. Ал қалған бөлігіне 1/6-1/5 бөлігіне су қосылады. Бірақ мұндай әдіс кезінде ашытқы 100 күндей болады. Егер біз сусулаға шекер салсақ 11-12 қант мөлшері қосылады. Оы салғанда қантты араластыру керек. Ашу барысында температура үлкен маңызды орын алады. Оның дұрыс өтуі үшін 18-20 °С температурада болуы керек. Егер сіз жақсы шарап жасағыңыз келсе осыған қатты назар аударған жөн.

Сол себепті сусла температурасы да 25 °С градустан жоғары болмауы керек. Ашу барысынды не болады. Мәселен, мынада ашытқы саңырауқұлақтарына спиртті қант араластырғанда өзінің ыстық - суық мөлшерін де шығарады.

Бірақ 20 °С-тық температурасыз ашытқы саңырауқұлақтары үшін қиын келеді сондықтан шарап жасаушы сусуланы қатты жаңбауын қадағалаған жөн.

Сынақ ретінде бір шарапты ішіп оның құрамында қанша тәттімен ашытқы бар екенін білуге болады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.