Биологиялық мембраналардың қызметтері

1. Кіріспе
2. Биологиялық мембраналар: а) құрылысы б) қызметі
3. Мембрананың иондық каналдары
4. Қорытынды
5. Пайдаланылған әдебиеттер

Жасушалардың маңызды бөліктерінің бірі биологиялық мембраналар болып табылады. Олар жасушаларды қоршаған ортадан бөліп тұрады, оны сыртқы зиянды әсерлерден қорғайды, жасуша мен қоршаған орта арасындағы зат алмасуды басқарады, электрлік потенциалдардың түрленуіне мүмкіндік туғызады, АТФ энергиясын синтездеуге қатысады т.б. Негізінен мембраналар жасушаның құрылымын жасайды және оның қызметін қалыптастырады. Көптеген аурулар (атеросклероз, улану т.б.) мембрананың құрылымы мен қызметінің бұзылуынан болады.

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. “Қазақ Энциклопедиясы”, II-том
2. http://kk.wikipedia.org

Пән: Биология
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 4 бет
Таңдаулыға:

         СӨЖ
Тақырыбы: Биологиялық мембраналардың қызметтері

Тексерген: Қожаниязова А
Орындаған: Заурбекова Ж
1. Кіріспе
2. Биологиялық мембраналар:
   а) құрылысы
   б) қызметі
3. Мембрананың иондық каналдары
4. Қорытынды
5. Пайдаланылған әдебиеттер

                       Жоспар:
Жасушалардың маңызды бөліктерінің бірі биологиял ық
мембраналар болып табылады. Олар жасушаларды қоршаған ортадан
бөліп тұрады, оны сыртқы зиянды әсерлерден қорғайды, жасуша мен
қоршаған орта арасындағы зат алмасуды басқарады, электрлік
потенциалдардың түрленуіне мүмкінді к туғызады, АТФ энергиясын синтездеуге
қатысады т.б. Негізінен мембраналар жасушаның құрылымын жасайды
және оның қызметін қалыптастырады. Көптеген аурулар (атеросклероз,
улану т.б.) мембрананың құрылымы мен қызметінің бұзылуынан болады.

• Биологиялық мембрана — клетканың және клетка ішіндегі
бөлшектердің (ядро,митохондрии, хлоропластар, пл астидтер)
бетінде орналасқан молекулалық мөлшердегі (қалыңдығы 5 — 10 нм),
белокты-липидтік құрылымды жұқа қабықша. Биологиялық мембрана
өткізгіштік қасиетіне байланысты клеткада тұздардың, қанттың,
амин қышқылдарының, иондардың, т.б. заттардың алмасу өнімдерінің
концентрациясын, олардың тасымалын және алмасуын реттейді.
Клетканың протоплазмасын қоршап тұрған биологиялық мембрана
клеткалық мембрана деп аталады
Клеткалық мембрана қос қабатты белокты-липидті молекулалардан тұрады.
Биологиялық мембрананың құрылымы мен ерекшелігі туралы нақты ғылыми
мәліметтер 20 ғасырдың басында белгілі болды.
• 1902 ж. неміс ғалымы Э. Овертон мембрананың құрамында май тектес
заттар болады деген пікір айтты.
• 1926 ж. америкалық биологтар Э. Гортер мен Ф.Грендел адам
эритроцитінің қабықшасынан сол затты бөліп шығарды.
• Ал 1935 ж. ағылшын ғалымдары Л.Даниелли мен Г.Даусон ж әне америкалық
биолог Дж. Робертсон биологиялық мембрананың құрылымдық моделін
ұсынды. Кейін электрондық микроскоп және рентгендік анықтау әдістерін
қолдану нәтижесінде клетканың барлық бөліктеріндегі биологиялық
мембрана табиғатының ұқсас болатыны анықталды.
Биологиялық мембрана — аса күрделі құрылымды зат. Оның құрамында ферменттік
белоктар, ерекше рецепторлар, электрондарды тасымалдаушы, энергияны өңдеуші
құрылымдар сонымен қатар гликопротеиндер мен гликолипи дтер болады.
Мембраналық белоктардың көпшілігі мембрананы тесіп өтіп орналасса, ал
кейбірі оған жартылай ғана еніп немесе жанасып жатады. Мембраналық белоктар
түрлі қызмет (мысалы, гликопротеиндер антиген рөлін) атқарады. Кейбір
химиялық реакциялар (мысалы, хлоропластарда жүретін фотосинтездің жарық
реакциялары немесе митохондриидағы тотыға фосфорлану процесі) биологиялық
мембрананың өзінде жүреді. Сондай-ақ, биологиялық мембрана клетканы қоршап,
сыртқы ортадан оқшаулауы арқылы клетканың морфологиялық тұтастығын
сақтайды.
Кез - келген мембрананың негізін екі қабатты липидтер (көптеген жағдайда
фосфолипидтер) құрайды. Мембрананы жасаушы липид молекулалары амфипатиялық
қосылыстар болып табылады, яғни әртүрлі қызметтегі екі бөліктен тұрады:
полярлық, гидрофилді бастан және полярлы емес, гидрофобты құйрықтан
тұрады
Қазіргі кезде 1982 жылы ұсынылған Синджер мен Никольсонның сұйықтық –
мозаикалық моделі кеңірек тараған. Олардың негізінде де биқабатты липидтік
мембрана жатады.
Мембрананың фосфолипидті бұл түрі екі өлшемді еріткіш сияқты, онда
белгілі бір мөлшерде ақуыздар болады. Осы ақуыздардың есебінен толықтай
немесе жекелей мембрананың мынандай қызметтері жүзеге асады - өтімділігі,
мембрана арқылы белсенді өту, электрлік потенциалдың түрленуі және т.б
Мембрананың сұйықтың мозаикалық құрылымы сызба түрінде 10.3-
суретте көрсетілген.
Мембрана қозғалмайтын құрылым емес.
Липидтер мен ақуыздар орын алмастыр ып отырады және олардың мембрана жа зықтығ
ының бойымен орын алмастыруын литер альды диффузия,
ал көлденең орын ауыстыруын флип – флоп деп атайды. Латеральды диффузияға
липидтердің жоғарғы бөлігінің қозғалысы, ал флип-флопқа төменгі бөлігінің
қозғалысы сәйкес келеді, яғни мембрананың екі жағындағы липидтердің орын
ауыстыруы сирек ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.