Бизнес жоспардың анықтамасы, мақсаттары мен тапсырмалары

Өзінің іс-әрекеттерін жоспарламай және алдағы нәтижелерді болжамай, қазіргі кездегі өзгермелі экономикалық жағдайда оңтайлы шешімге қол жеткізу мүмкін емес.
Жоспарлау – кәсіпорынды басқарудың маңызды тетіктерінің бірі. Нарық жағдайындағы кәсіпорынның барлық коммерциялық ортада қолданатын ортақ тетігі бар, олар тәуекелдікті азайтып, еңбекқабілеттілігін жоғарылатып, кәсіпорынды бәсекеге қабілетті етеді.
Кез – келген бизнес саласындағы кәсіпорын үшін өндірістік – шаруашылық тактикасы мен стратегиясын ұйымдастыру маңызды болып табылады. Жоспарлау – кез-келген кәсіпорынға қажетті. Нарықтық қатынастарға өтуге бағытталған қазіргі экономикалық жағдай кәсіпорындарға ішкі фирмалық жоспарлаудың жаңа қадамдарын енгізуді талап етеді. Олар қабылданған шешімдердің максималды тиімділігін қамтамасыз ететін жоспарлаудың формалары мен модельдерін іздеуге міндетті.
Тиімді шешімдерге жетудің оңтайлы нұсқасы ол – жоспарлаудың прогрессивті түрі, яғни бизнес жоспар. Бизнес жоспарда кәсіпорын болашақ және ұзақ мерзімді кезеңде жүзеге асыратын барлық іс-әрекеттері, қызметтері көрсетіледі. Алайда кәсіпорын өзі әсер ете алмайтын сыртқы факторларды ескеруі қажет.
• Инфляция, жұмыссыздық дәрежесі, тұтынушылардың сатып алу қабілеттілігі, несиенің пайыздық мөлшерлемесінің көлемі және т.б.
• Саяси, табиғи, ғылыми – техникалық факторлар және т.б.
Кез – келген басқару жүйесі белгілі бір анықталған ережелерге сәйкес жүзеге асырылады. Мемлекеттік бюджеттік басқару – бухгалтерлік және басқару есебінің ережелеріне сәйкес құрылады. Басқару есебінің тәртібі мемлекеттік нормативтік құжаттармен бекітілген. Ресейдің кәсіпорында қазіргі таңда басқару есебінің тәртібі тек қана ішкі корпоративтік құжаттарда бекітілген.
Бизнес жоспар қаржы менеджментінің жүйесінде үлкен рөл атқарады. Сондықтан онда кәсіпорын қаржылық – экономикалық көрсеткіштері жайлы бөлім болуы қажет; кәсіпорынның мақсаты жайлы бөлім; алға қойған мақсаттардың жалпы санын, сол мақсатарға қол жеткізуге кететін мерзім. Кәсіпорынның қаржылық – экономикалық талдау арқылы қабылданған бизнес- жоспар негізінде оның қаржы ресурстарын басқаруда шешімдер талқыланып, қабылданады. ( 1.1 – кесте). Бизнес – жоспарда көрсетілген мына жағдайларды ескере отырып, коммерциялық жобаны қаржыландыру жөнінде шешім қабылданады:
• Қаржылық – экономикалық тартымдылығының бағалауан;
• Техникалық – экономикалық нәтижесін.
Бизнес – жоспар фирманың өзінің кәсіпкерлік іскерлігінің объективті бағасы ретінде көрінеді, сонымен қатар ол нарық қажеттілігіне сәйкес инновациялық жобаларды қабылдау үшін қажетті құрал болып табылады.