«Қаржы» пәні бойынша оқу-әдістемелік кешен

«Экономическая теория»

1. Қоғамдық өндіріс негіздері.
2. Экономикалық жүйе ретіндегі шаруашылықты нарықты ұйымдарстыру.
3. Нарық экономикасының жалпы сипаттамасы.
4. Ұлттық экономика: оны өлшеу нәтижелері.
5. Нарық экономикадағы мемлекет
6. Макроэкономикалық тепе-теңдік және ұлттық табыс деңгейңн анықтау.
7. Ақша-несие жүйесі және мемлекеттің ақша-несие саясаты.
8. Қаржы жүйесі мен қаржы саясаты.
9. Инфляция және инфляцияға қарсы саясат.

Қаржы түсінігі. Қаржы - тауар өндірісінің экономикалық категориясы. Қаржылық қатынастардың ақшалай сипаттамасы. Қаржыладың анықтамасы.

Қаржылардың мәні олардың қызметінде көрініс табытындығы. Қаржылардың бөлу қызметі мен оның мазмұны. Қаржылардың бақылау қызметі. Нарықтық шаруашылық жағдайында қаржылар қызметтерінің дамуы.

Қаржы-несие механизміндегі қаржылық ресурстар. Қаржы қатынастарының құрылымы. Қаржылық ресурстарының табыс көздері, өсу мәнбірлері және қаржы ресурстарын бөлудің басым бағыттары.

Ұдайы өндірістегі негізгі үйлесімдерді құру және қаржы ресурстары. Қаржы ресурстарын құру мен пайдаланудағы мемлекеттік бюджеттің рөлі. Халықтың ақша жиналымдары мен қаржы ресурстары.

«Қаржы жүйесі» туралы түсінік, оның құрылымы. Қаржы жүйесін ұйымдастырудың қағидалары. Қазіргі жағдайдағы Қазақстан Республикасы қаржы жүйесінің негізгі міндеттері.

Қаржылық саясат туралы түсінік, оның мемелекеттің экономикалық саясатындағы алар орны. Қаржы саясаты мен қаржы механизмінің кеңейтілген ұдайы өндіріс процесіне тигізер әсері.

Қаржы саясаты мен механизмге қойылатын талаптар. Қаржы саясатын жүргізу кезеңдері. ҚР-ның қаржы саясатының мазмұны. Қаржы саясатымен шешілетін мәселелер. Қаржылық саясатының принциптері мен мақсаты.

Қаржылық стратегия мен қаржылық тактика. Қаржылық механизмнің құрылымы мен мазмұны: механизм жұмысының принциптері мен сипаттамалық ерекшеліктері. ҚР-ның экономикалық дамуының қазіргі кезеңдегі қаржылық механизмді жетілдірудің негізгі міндеттері.

Қаржылық жоспарлаудың мазмұны, мәні мен міндеттері. Нарықтық экономика жағдайындағы қаржылық жоспарлаудың өзгеруі.

Қаржылық жоспарлаудың әдістері. Бағдарламалық-мақсаттық қаржылық жоспарлаудың қажеттілігі мен маңыздылығы. Қаржылық болжамдардың маңызы. Қаржылық көрсеткіштерді есептеудің әдістері. Қаржылық жоспарлар жүйесі. Жоспралардың кейбір түрлеріне сипаттама беру.

Аумақтық қаржылық жоспралару және оның нарықтық экономика жағдайындағы даму мәселелері. Қазіргі кезеңдегі қаржылық жоспарлауды жетілдірудің негізгі бағыттары.

Қаржыларды басқару туралы жалпы түсінік. Басқарудың объектілері мен тәсілдері. Қаржылық механизм және оның қаржыны басқару жүйесіндегі алар орны. Қаржыларды басқарудағы нормативті актілердің рөлі.

Қаржыларды басқару органдары, олардың қызметтері. Қаржылық аппарат түсінігі мен құрамдас бөліктері. Қаржы жүйесі, оның құрылымы, жеке бөлімшелердің міндеттемелері мен құқықтары.

Қаржыларды басқару автоматтандырылған жүйелер, олардың мәні. Қаржылық қатынастар дамуының қазіргі кезеңінде қаржы аппараты БАЖ-і мен экономикалық-математикалық әдістерін пайдалануды кеңейту қажеттілігі.

Қаржылық бақылаудың мазмұны мен мәні. Қаржылық бақылаудың ерекшелігі. Қаржылық бақылаудың қолдану аумағы мен объектісі. Қаржылық бақылаудың міндеттері және материалдық, еңбек және ақша ресурстарын тиімді пайдаланудағы бақылаудың рөлі.

Қаржылық бақылауды ұйымдастыру: түрлері, нысандары, әдістері. Қаржылық бақылауды жүзеге асырушы органдар, олардың құқықтары мен міндеттері. Нарықтық экономика жағдайында қаржылық бақылауды қайта құру.

Аудиторлық бақылау түсінінгі, оның мәні. Аудиторлық ұйымдардың қызметіндегі алғашқы тәжірибе.

Шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржыларының мазмұны. Кәсіпорындардың, ұйымдар мен мекемелердің түрленуі. Коммерциялық ұйымдардың қаржыларының ұйымдартырылу негіздері. кәсіпорындар мен ұйымдардың қаржылық қорлары. Кәсіпорын қызметінің қардылық нәтижелері. Коммерциялық емес ұйымдар қаржыларының ұйымдартырылу негіздері. Коммерциялық емес ұйымдар қаржыландыру көздері. Коммерциялық емес ұйымдардың шығындары.

Қоғамды болатын қаржылық қатынастар түрлері және қарждылық құқықтың әртүрлі нормалары (міндеттеуші, шектеуші және уәкілеттік) .

Қаржылық-құқықтық реттеудің негізгі әдістері (жазылымдар, рекомендациялар, согласованиялар) .

Қаржылық міндеттерді орындау (көндіру, қысым көрсету әдістері және қаржылық санкциялар) . Төлемпұл, айыппұл, тұрақсыздық төлемдері, несиелерді пайдалану үшін пайыздарды жоғарлату, тарифтерді көтеру және т. б.

Мемлекет қызметінің әртүрлі әдістері мен түрлері.

Мемлекеттік бюджеттің экономикалық мәні. Мемлекетік бюджет экономикалық қатынастардың жиынтығы мен қаржы жүйесінің негізгі құрамдас бөлігі ретінде. Мемелекеттік бюджеттің негізгі белгілері мен ерекшеліктері. Бюджеттік механизм арқылы бюджеттің экономикаға деген әсері. Ұдайы өндіріс процесіндегі бюджеттік қатынастарың мәні мен рөлі.

Мемлекеттік бюджеттің кірісі мен шығысының құрылымы мен құрылысы. Бюджеттік жүйе туралы түсінік. Бюджетті қалыптастыру. Бюджет жүйесінің құрылымы мен құрамы. Бюджет жүйесін құру принциптері.

Жергілікті қардылардың маңызы мен мәні. Мемлекет қаржылардың құрамдас бөлігі ретіндегі жергілікті қаржылар. Жергілікті әкімшілік қызметтеріндегі және халық депутаттарының жергілікті жиналыстарындағы жергілкті бюджеттерінің ролі.

Еркін экономикалың аумақтардың қаржылары.

1. Қаржы түсінігі.
2. Қаржы - тауар өндірісінің экономикалық категориясы.
3. Қаржылық қатынастардың ақшалай сипаттамасы.
4. Қаржыладың анықтамасы.
5. Қаржылардың мәні олардың қызметінде көрініс табытындығы. Қаржылардың бөлу қызметі мен оның мазмұны. Қаржылардың бақылау қызметі.
6. Нарықтық шаруашылық жағдайында қаржылар қызметтерінің дамуы.
7. Тауарлы өндіріс жағдайындағы қаржылардың қажеттілігі.
8. Қаржылардың қызмет етуін тудырушы факторлар.
9. Ақша қаражаттарының қорлары, олардың ерекшеліктері.
10. Қаржылардың мазмұны: қаржылық қатынастардың түрлері.
11. Нарықтық қатынастар жағдайындағы жаңа қаржылық қатынастардың пайда болуы.
12. Қаржылық қатынастардың түрленуі.
13. Қаржылар жүйесінің түсінігі.

1. Әлеуметтік-экономикалық процесстердегі қаржылық саясат пен қаржылық механизмнің мәні мен мазмұны.
2. Қаржылық стратегия мен қаржылық тактика.
3. «Қазыналық саясат» түінігі.
4. Қаржылық саясаттың мазмұны, мақсаттары, міндеттері мен қағидалары.
5. Қаржылық механизмнің мазмұны мен құрылымы.

1. Экономиканы қаржылық реттеу.
2. Микро- және макродеңгейдегі мемлекеттік қаржылық реттеудің түрлері, қажеттілігі (салықтар, қаржыларндырудың жүйесі және т. б. )
3. Өндірісті ынталандыруда қаржылардың мүмкіндіктері.
4. Қаржылық ынталардың түрленуі.

1. Қаржылық жоспарлаудың мазмұны, мәні, міндеттері.
2. Нарық жағдайындағы қаржылық жоспарлау рөлінің өзгеруі.
3. Қаржылық жоспарлаудың әдістері.
4. Бағдарламалық-мақсаттық қаржылық жоспарлаудың қажеттілігі мен маңыздылығы.
5. Қаржылық жоспарлардың жүйесі.
6. Жоспарлардың кейбір түрлеріне сипаттама.
7. Территориялық қаржылық жоспарлау.
8. Нарық жағдайында жоспарлаудың дамуы.
9. Қазіргі кезеңдегі қаржылық жоспарлауды жетілдірудің негізгі бағыттары.

1. Қадрыларды басқарудың түсінігі.
2. Басқарудың объектілері мен әдістері.
3. Қаржылық механизм және оның қаржыларды басқарудағы орны.
4. Қардыларды басқару органдары, олардың қызметтері.
5. Қаржылық аппарат түсінігі, оның құрамдас бөліктері.
6. Қаржылық жүйе, оның құрылымы, бөлек бөлімшелерінің құқықтары мен міндеттері.
7. Мемлекеттің салық қызметінің маңызы.
8. Сақтандыру органдарының қызметтері.
9. Қаржыларды басқарудың автоматтандырылған жүйесі, олардың маңызы.

1. Қаржылық бақылаудың мазмұны мен мәні.
2. Қаржылық бақылауды спецификасы, міндеттері, объектілері және қолдану саласы.
3. Қаржылық бақылауды үйымдастыру: түрлері, әдістері, формалары.
4. Салық инспекциялар мен қаржы органдарының бақылау спецификасы.
5. Аудиторлық қаржылық бақылау түсінігі.
6. Аудиторлық қаржылық бақылау маңызы.
7. Қаржылық бақылау даму өрісі.
8. Мемлекеттік қаржылық және салықтық бақылау рөлін көтеру.

1. Шарушылық жүргізу субъектілердің қаржыларының мазмұны.
2. Кәсіпорындар, үйымдар, мекемелер түрленуі.
3. Коммерциялық шарушылық жүргізу субъектілердің қаржыларын үйымдастыру негіздері.
4. Кәсіпорындар мен үйымдардың қаржылық қорлары.
5. Кәсіпорындар қызметінің қаржылық нәтижелері.
6. Коммерциялық емес шарушылық жүргізу субъектілердің қаржыларын үйымдастыру мен оның мазмұны.
7. Коммерциялық емес шарушылық жүргізу субъектілердің қаржыларының қаржылану көздері.
8. Коммерциялық емес шарушылық жүргізу субъектілердің қаржыларының шығындары.

1. Қаржылық-құқықтық нормалардың түсінігі мен түрлері.
2. Қаржылық құқықтық қатынастар, олардың ерекшеліктері мен түрлері.
3. Қаржылық құқық субъектілері.
4. Мемлекеттің қаржылық қызметі, оның түсінігі мен рөлі.
5. Қаржылық-құқықты актілер.

1. Мемлекеттің экономикалық қызметі.
2. Мемлекеттік қаржылардың түсінігі мен құрылымы.
3. Мемлекеттік бюджеттің экономикалық маңызы мен рөлі.
4. Мемлекеттік бюджет құрылымы.
5. Кірістер мен шығыстар құрылымы.
6. Бюджет балансы. Бюджет тапшылығы.
7. Тапшылықтың пайда болу себептері.
8. Тапшылықты жабу көздері.
9. Бюджет жүйесі. Бюджет құрылғысы.
10. Бюджеттік процесс.

1. Жергілікті қаржылардың маңызы мен мәні.
2. Бюджетаралық қатынастар
3. Жергілікті бюджеттер кірістері
4. Жергілікті бюджеттер шығыстары
5. Еркін экономикалық аймақтардың қаржылары.

№№

п. п.

Қаржылардың мәні, қызметі мен рөлі.

1. «Қаржы жүйесі» туралы түсінік, оның құрылымы.

1. Қызметтік критерий бойынша қаржы жүйесінің схемасын сызыңыз.
2. Қаржы қатынастарының субъектілері бойынша қаржы жүйесінің схемасын сызыңыз.

2. Қазіргі жағдайдағы Қазақстан Республикасы қаржы жүйесінің негізгі міндеттері.

1. ҚР қаржы жүйесінің эволюциясын қарастырыңыз
2. ҚР қаржы жүйесін жетілдірудің міндеттері неде? Негіздеңіз.

Қаржы саясаты мен қаржы механизмі

Нарық экономикадағы қаржы механизмі.

1. Неліктен қаржы механизмін қаржы саясатының жүзеге асу құралы ретінде таниды.
2. Нарықтық экономиғка жағдайындағы қаржы механизмін жетілдірудің негізгі міндеттері.

Мемлекеттік қаржылық реттеу

Қаржылар мен макроэкономикалық тепе-теңдік.

1. ЖҰӨ табыстары мен шығындары бойынша қандай құрамдас бөліктері кіреді?
2. «ЖҰӨ жиынтық шығындары» жүйесінде макроэкономикалық тепе-теңдіктің схемасы қалай қарастырылады?
3. Шығындардың мультипликаторы нені білдіреді?
4. Салықтардың мультипликаторы макроэкономикалық тепе-теңдік жүйесінде қалай жұмыс істейді?
5. Теңгерімдік бюджеттің мультипликаторының мазмұны қандай?

Қаржылық қатынастардың құқықтық негізі.

Мемлекет қызметінің әртүрлі әдістері мен түрлері.

1. Қаржылық қатынастарды неліктен құқықтық реттеуді қажет етеді?

2. Қаржы-құқықтық механизм, қаржылық-құқықтық нормалар, қаржылық-құқықтық актілер қалай сипатталады?

3. Қаржылық-құқықтық реттеу қандай әдістермен жүргізіледі?

4. Мемлекеттің қаржылық қызметінің мәні және оған әсер етуші факторлар қандай?

5. Мемлекеттің қаржылық қызметінің әдістерін атап сипаттаңыз.

6. Қазақстан Республикасының қаржылық қызметті реттейтін ең маңызды заңды актілерін атаңыз.

Шаруашылық жүргізуші субъектілердің қаржылары.

1. Коммерциялық кәсіпорындардың қаржылары

1. 1. Коммерциялық (шаруашылық) есеп айырысудың мәні неде?

1. 2. Кәсіпорындарда қандай қаржылық қолар пайда болады?

1. 3. Кәсіпоынның пайдасы (табысы) қалай құрылады және бөлінеді?

1. 4. Кәсіпорынныі қаржылық менеджменті нені білдіреді?

2. Коммерциялық емес кәсіпорындардың қаржылары

2. 1 Коммерциялық емес кәсіпорындар мен ұйымдардың қызмет етуінің материалдық негізі қандай?

2. 2 Коммерциялық емес қызметте қаржылық қатынастардың қандай топтары пайда болады?

2. 3 Коммерциялық емес кәсіпорындар мен ұйымдарды қаржыландырудың негізгі көздері және арналымы неде көрінеді?

2. 4 Нарықтық қатынастар жағдайында бюджеттік ұйымдарды қаржыландыруда қандай қағидаларды ұстану қажет?

Сақтандыру

1. Сақтандыру мен қаржылар арасындағы ұқсастық пен айырмашылық?
2. Әлеуметтік қамсыздандыру мен әлеуметтік сақтандыру арасындағы қатынастар нені білдіреді?
3. Медициналық сақтандыру.
4. Сақтық қорларды құрудың әдістері.
5. Мүліктік сақтандыру мен жеке сақтандырудың қоғамдағы сақтық қатынастардың құрамдас бөлігі ретіндегі ерекшелігі неде?
6. Міндетті және ерікті сақтандыру түрлеріне мысал келтіріп, сипаттаңыз.
7. «Сақтандыру қызметі тіралы» Заңға сәйкес Қазақстанда сақтық ісі қалай ұйымдасқан?
8. ҚР сақтандыру ісі қандай бағыттарда дамуы мүмкін?

Қаржы нарығы

1. Қаржы нарығы нені білдіреді?
2. ҚР қаржы нарығына сипаттама беріңіз және даму кезеңдерін атаңыз.
3. Қаржы нарығының ерекшелігі неде және басқа нарықтардан айырмашылығы қандай?
4. Құнды қағаздар нарығыны нені білдеріді және оның ерекшелігі?
5. ҚР негізгі құнды қағаздарға сипаттама беріңіз.
6. Құнды қағаздар нарығының қатысушыларын атап сипаттаңыз.
7. Құнды қағаздар нарығын мемлекет тарапынан реттеу қалай жүзеге асады?
8. Қор нарығының қаржылық қызметі неде?

Сыртқы экономикалық қатынастар жүйесіндегі қаржылар

1. Дамыған елдердің экономикасында сыртқы экономикалық қызметінің құрамдас бөлігі не?
2. «Арнайы экономикалық аймақ» түсінігін ашыңыз, бүгінгі таңдағы оның Қазақстан экономикасына деген ықпалын талдаңыз.
3. Сыртқы сауданың қандай бөліктерін білесіз? Ұлттық экономикада макроэкономикадық деідейде (жағымды және жағымсыз) әсер етуші қандай факторларды білесіз және олардың әсерлері қандай?
4. Шетел инвестицияларды тарту мақсаттары және негізгі шарттары.
5. Сыртқы экономикалық қызметті реттеу мен ынталандырудың негізгі элементтері қандай? Оларды сипаттаңыз.
6. Валюталық реттеу нені білдіреді? Валюталық реттеуді жүзеге асырушы мемлекеттік органдарды атап, олардың қызметтеріне сипаттама беріңіз.
7. Мемлекеттік монополия дегеніміз не? (аталмыш әдістің мәнін ашып, жағымжы және жағымсыз жағтарына талдау жүргізіңіз) .
8. Сыртқы экономикалық қызметті реттеудің тұра (әкімшілік) тәсілдерінің түрлерін көрсетіңіз және мәнін ашыңыз.
9. Сыртқы экономикалық қызметті реттеудің жанама тәсілдерінің түрлері қандай және олардың құрылымын көрсетіңіз.