Корпоративтік табыс салығын жетілдіру жолдары



КОРПОРАТИВТІК ТАБЫС САЛЫҒЫН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ

Табыс салығы ежелгі және классикалық салықтардың бірі болып табылады. Салықтың бұл түрі негізінен XIX және XX ғасырларда Батыс Еуропа елдерінде кең дамыды. Қазақстан Республикасында табыс салығы 1991 жылдың 24 желтоқсанынан «Қазақ ССР азаматтарынан, шетел азаматтары мен азаматтығы жоқ тұлғалардан алынатын табыс салығы туралы» заң негізінде енгізілді. Заңды тұлғалар 1994 жылдан 2001 жыл аралығында табыс салығын төледі. 2002 жылдан бастап табыс салығы корпоративтік табыс салығы болып өзгерді
Экономикамыздағы әр түрлі салалардың ішінде қазіргі кезде ең маңызды саласы заңды тұлғалар болып табылатын ірі кәсіпорындар мен өндіріс болып табылатындықтан және шикізат шығарушы ел болып қала бермеуіміз үшін елбасы бұл мәселелерді шешуді және жетілдіруді ең басты мақсат етіп қойды.
Бұл экономикалық категориялардың мазмұны, әсересе олар салық салу объектісі ретінде қызмет атқарса, олар тұрақсыз болады. Жалпы алғанда, пайда дегеніміз шығыстарды шегергеннен кейінгі табыс, ал табыс – шаруашылық субъектілерінің өз тауарын, қызметін, жұмысын сатқаннан түскен түсім.
«Табыс» категориясы қашанда «пайда» ұғымынан кең екендігі белгілі. Қазақстанда қабылданған салықтық есеп ережесіне сәйкес, табыс – бұл есепті кезеңдегі активтердің өсуі немесе міндеттемелердің азаюы. Табыс алынған немесе алынуға тиіс өткізу құны бойынша бағаланады. Өткізу құны салық төлеуші мен сатып алушы немесе активтерді қолданушы арасындағы келісіммен анықталады.
Қаржы Министрлігі заңды және жеке тұлғалардан алынатын табыс салығын есептеу мен төлеудің тәртібі туралы бөлек 2 нұсқаулық дайындады. Жаңа Салық Кодексінде осы кемшіліктер ескеріп Салық Кодексінің табыс салығына байланысты ең негізгі ерекшелігі заңды және жеке тұлғалардан алынатын табыс салығының бір тұтастығы бұзылып, жеке – жеке салық болып бөлінген және дүниежүзілік халықаралық стандартқа сәйкес заңды тұлғалардан алынатын табыс салығы корпорациялық табыс салығы деген жаңа терминмен алынатын болды. Қабылданған концепцияға сәйкес корпорациялық табыс салығының салық салу негізінде заңды тұлғалардан алынатын табыс салығының салық салу принциптері алынған. Корпорациялық табыс салығы корпорациялардың табысына салынатын тікелей салық. Сондай – ақ бюджеттің реттеуші кірісі болып табылады.

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Материал
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 7 бет
Таңдаулыға:   
КОРПОРАТИВТІК ТАБЫС САЛЫҒЫН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ

Табыс салығы ежелгі және классикалық салықтардың бірі болып табылады. Салықтың бұл түрі негізінен XIX және XX ғасырларда Батыс Еуропа елдерінде кең дамыды. Қазақстан Республикасында табыс салығы 1991 жылдың 24 желтоқсанынан Қазақ ССР азаматтарынан, шетел азаматтары мен азаматтығы жоқ тұлғалардан алынатын табыс салығы туралы заң негізінде енгізілді. Заңды тұлғалар 1994 жылдан 2001 жыл аралығында табыс салығын төледі. 2002 жылдан бастап табыс салығы корпоративтік табыс салығы болып өзгерді
Экономикамыздағы әр түрлі салалардың ішінде қазіргі кезде ең маңызды саласы заңды тұлғалар болып табылатын ірі кәсіпорындар мен өндіріс болып табылатындықтан және шикізат шығарушы ел болып қала бермеуіміз үшін елбасы бұл мәселелерді шешуді және жетілдіруді ең басты мақсат етіп қойды.
Бұл экономикалық категориялардың мазмұны, әсересе олар салық салу объектісі ретінде қызмет атқарса, олар тұрақсыз болады. Жалпы алғанда, пайда дегеніміз шығыстарды шегергеннен кейінгі табыс, ал табыс - шаруашылық субъектілерінің өз тауарын, қызметін, жұмысын сатқаннан түскен түсім.
Табыс категориясы қашанда пайда ұғымынан кең екендігі белгілі. Қазақстанда қабылданған салықтық есеп ережесіне сәйкес, табыс - бұл есепті кезеңдегі активтердің өсуі немесе міндеттемелердің азаюы. Табыс алынған немесе алынуға тиіс өткізу құны бойынша бағаланады. Өткізу құны салық төлеуші мен сатып алушы немесе активтерді қолданушы арасындағы келісіммен анықталады.
Қаржы Министрлігі заңды және жеке тұлғалардан алынатын табыс салығын есептеу мен төлеудің тәртібі туралы бөлек 2 нұсқаулық дайындады. Жаңа Салық Кодексінде осы кемшіліктер ескеріп Салық Кодексінің табыс салығына байланысты ең негізгі ерекшелігі заңды және жеке тұлғалардан алынатын табыс салығының бір тұтастығы бұзылып, жеке - жеке салық болып бөлінген және дүниежүзілік халықаралық стандартқа сәйкес заңды тұлғалардан алынатын табыс салығы корпорациялық табыс салығы деген жаңа терминмен алынатын болды. Қабылданған концепцияға сәйкес корпорациялық табыс салығының салық салу негізінде заңды тұлғалардан алынатын табыс салығының салық салу принциптері алынған. Корпорациялық табыс салығы корпорациялардың табысына салынатын тікелей салық. Сондай - ақ бюджеттің реттеуші кірісі болып табылады.
Бюджеттің кірісін реттелетін және бекітілетін салықтар құрайды.
Реттелген салықтар - қалыпты мөлшер бойынша бюджеттің әр деңгейі арасындағы бөлінетін салықтар.
Бекітілетін салықтар - тек бір бюджетке түсетін салықтар.
Салық салынатын табыс жылдық жиынтық табыс пен көзделген шегерімдер арасындағы айырма ретінде анықталды.
Салық салынатын табыс = жылдық жиынтық табыс = шегерістер.
Жылдық жиынтық табыс - заңды тұлғалардың бір жыл ішінде түрлі көздерден алған табысы.
Салықтық шегерістер - заңмен бекітілген шекте салық төлеушінің ЖЖТ - ты алуға байланысты шығындары. Оған өткізілген тауар, қызмет, жұмыс бойынша шығындар және басқа да шығындар, оның ішінде:
oo Тауарлар - материалдық қорлар бойынша;
oo Тіркелген активтер;
oo Еңбекке ақы төлеу;
oo Төленген күмәнді міндеттемелер бойынша;
oo Сыйақы бойынша;
oo Теріс бағамдық айырма бойынша;
oo Әлеуметтік төлемдерге жұмсалған шығыстар бойынша;
oo Сақтандыру сыйақылар бойынша;
oo Тіркелген активтерді жөндеуге жұмсалған шығыстар бойынша;
oo Бюджеттен төленген салықтар бойынша;
oo Басқа да шығыстар бойынша шегерімге жатады.
Біздің мемлекетімізде корпоративтік табыс салығы мемлекеттік бюджеттің кіріс бөлімінің ең басты көзі болып табылады. Оны мына төмендегі кестеден көруге болады.
2010 жылдағы жоспарланған корпоративтік табыс салығының толық орындалмауы немесе артығымен орындалмауы мына себептерден көруге болады.
oo біріншіден, кейбір кәсіпорындардың корпоративтік табыс салығын төлеуден жалтарынуы;
oo екіншіден, кәсіпорындардың жұмыс дұрыс істемеудігінен;

(01.12.2009ж-01.12.2010ж)
Млн теңге

Қазақстан Республикасындағы салықтардың орындалуы
Төлемнің атауы
01.12.2009 жылғы МБ фактісі
01.12.2010 жылғы МБ жоспары
01.12.2010 жылғы МБ фактісі
Ауытқу (4-гр.-3гр.)
% (4гр.3гр.)
Ауытқу (4-бағ.-2-бағ.)
% (4гр.2гр.)
1
2
3
4
5
6
7
8
Салықтық түсімдер
1 984 673
2 450 332
2 591 593
141260
105,8
606 920
130,6
Корпоративтік табыс салығы
489 393
688 623
669 987
-18635
97,3
180 594
136,9
Жеке табыс салығы
237 918
274 350
280 585
6 234
102,3
42 667
117,9
Әлеуметтік салық
205 246
221 460 352
225 780
4 320
102,0
20 534
110,0
Мүлікке салынатын салық
89 388
98 539
106 409
7 870
108,0
17 020
119,0
Жер салығы
12 610
12 581
13 094
512
104,1
483
103,8
Көлік құралдарына салынатын салық
16 762
23 126
24 946
1 820
107,9
8 184
148,8
Бірыңғай жер салығы
520
560
709
148
126,6
189
136,3
Қосылған құн салығы, барлығы
531 011
572 296
657 413
85 117
114,9
126 402
123,8
1) Іште өндірілетін тауарларға салынатын ҚҚС
165 163
177 566
267 893
90 327
150,9
102 730
162,2
2) Импорт тауарларға салынатын ҚҚС
365 848
394 729
389 519
-5 210
98,7
23 671
106,5
Акциздер, барлығы
51 209
58 625
56 087
-2 537
95,7
4 877
109,5
1) Ішкі өндіріс тауарларына салынатын акциздер
34 797
40 912
43 104
2 191
105,4
8 307
123,9
2) Импорт тауарға салын акциздер
16 412
17 712
12 982
-4 729
73,3
-3 429
79,1
Табиғи ресурст пайдаланы үшін түсімдер
180 471
184 651
201 199
16 548
109,0
20 728
111,5
Алымдар
7 587
7 492
8 707
1 215
116,2
1 120
114,8
Құмар ойын бизнеске салық
2 262
3 215
4 985
1 769
155,0
2 722
220,3
Халық-лық саудаға , сыртқы операцияларға салынатын салықтар
139 315
285 427
319 993
34 566
0,112
180 677
... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Бухгалтерлік салықтық есеп
Корпоративтік табыс салығы
Корпоративтік табыс салығының есебі
Тікелей салықтар және олардың экономикалық мазмұны
Корпоративтік табыс салығы: алыну механизмі және жетілдіру мәселелері
Салық есебінің тіркелімдері
КОРПОРАТИВТІК ТАБЫС САЛЫҒЫН ЖЕТІЛДІРУ ЖОЛДАРЫ ТУРАЛЫ
Корпоративтік табыс салығы: мәні, маңызы және қызмет ету механизмі
«корпоративтік табыс салығы және Қазақстан Республикасында компаниялар қызметіне оның әсері (ауезов ауданының салық басқармасы мысалында)»
Ұйымдағы бухгалтерлік есепті және салықтық есепті жүргізудің теориялық негіздері
Пәндер