Қазақстан Республикасы салық жүйесінің қазіргі жағдайы

Кіріспе
Қолданылған әдебиеттер

Қазақстан Республикасы салық жүйесінің қазіргі жағдайы

Президентіміз Н.Ә.Назарбаевтың 2008 жылғы 6 ақпанда «Қазақстан халқының әл-ауқатын арттыру – мемлекеттік саясаттың мақсаты» атты Қазақстан халқына жолдауында «Салық жүйесін, Қазақстанның жаңа сатыдағы дамуының міндеттері мен сәйкестендіру қажет. Қолданыстағы Салық кодексі экономикалық өсуде оң рөл атқарады, дегенмен, қазіргі кезде оның әлеуеті іс жүзінде таусылды. Жаңа салық кодексі салық қызметтерінің оның нормаларын өз қалауынша түсіндірулерінен қорғайтындай, әкімшілендіру сапасы мен салық төлеушілер мүдделері үйлесетіндей тікелей іс-әрекет ету заңи сипатына ие болуы керек» екендігін атап өтті. Салық кодексіне сәйкес мемлекет территориясынан алынатын салықтардың, баждардың және алымдардың жиынтығы, сонымен қатар осыған сәйкес нормалар мен ережелердің жиынтығы салық жүйесін қалыптастырады.
Салық реформасы салық салу жүйесінің қызмет ету жүйесін ауқымды қайта құру және оны басқару механизмін өзгерту негізінде салық қатынастарын шектеулі немесе түбегейлі қайта құруды білдіреді. Кез келген салық реформасын жүргізудің, соңғы нәтижесі ел экономикасын дамытудың басым міндеттерін шешуге бағытталған. Ол- мемлекеттік бюджеттің кіріс бөлігін толтыру үшін салық түсімдерінің қажетті деңгейін қамтамасыз ете отырып, ұлттық экономиканы көтеру.
Салық кірістерінің қажетті көлемін қамтамасыз ету, салық жүйесінің фискалды функциясының тиімділігіне тәуелді. Сондықтан салық реформалары, ең алдымен, салық жүйесі өзінің функцияларын тиімді орындауымен тығыз байланысты.
Салық жүйесінің азаматтардың материалдық және әлеуметтік жағдайына екі жақты әсері бар: жағымды және жағымсыз.
Жағымды жағы, заңды және жеке тұлғалар төлеген салықтар бюджет пен бюджеттік емес қорларға жинақталып, олар қайта бөлініп, көп бөлігі тұрғындардың кейбір бөлігіне (зейнеткерлер, мүгедектер, көп балалы аналар, балаларға) жәрдемақы ретінде беріледі және халыққа түрлі қоғамдық қызметтер көрсетіледі.
Жағымсыз жағы үш бөліктен тұрады. Біріншісі, табысы төмен жеке тұлғалардың салық төлеуі (жеке табыс салығы мен ҚҚС) олардың материалдық жағдайына кері әсерін тигізеді, екіншісі, жеке кәсіпкерлердің салық ауыртпалығының жоғары болуы олардың кәсіпкерлікпен айналысуға деген қызығушылығының төмендеуіне әкеледі, соңғысы, барлық коммерциялық ұйымдар мен кәсіпорындар еңбекақы қорынан салық төлейді, соның салдарынан олардың өз жұмысшыларына төлейтін еңбек ақысын қажет мөлшерде төлеу мүмкіндігі азаяды.

Қолданылған әдебиеттер:
1. Салық Кодексі 2010
2.ww.salyk.kz
3.www.mintax.kz

Пән: Салық
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы салық жүйесінің қазіргі жағдайы

407 топ студенті Серкеева А.Н.
Ғылыми жетекші: э.ғ.к., доцент Абиева С.Н.

Президентіміз Н.Ә.Назарбаевтың 2008 жылғы 6 ақпанда Қазақстан халқының әл-ауқатын арттыру - мемлекеттік саясаттың мақсаты атты Қазақстан халқына жолдауында Салық жүйесін, Қазақстанның жаңа сатыдағы дамуының міндеттері мен сәйкестендіру қажет. Қолданыстағы Салық кодексі экономикалық өсуде оң рөл атқарады, дегенмен, қазіргі кезде оның әлеуеті іс жүзінде таусылды. Жаңа салық кодексі салық қызметтерінің оның нормаларын өз қалауынша түсіндірулерінен қорғайтындай, әкімшілендіру сапасы мен салық төлеушілер мүдделері үйлесетіндей тікелей іс-әрекет ету заңи сипатына ие болуы керек екендігін атап өтті. Салық кодексіне сәйкес мемлекет территориясынан алынатын салықтардың, баждардың және алымдардың жиынтығы, сонымен қатар осыған сәйкес нормалар мен ережелердің жиынтығы салық жүйесін қалыптастырады.
Салық реформасы салық салу жүйесінің қызмет ету жүйесін ауқымды қайта құру және оны басқару механизмін өзгерту негізінде салық қатынастарын шектеулі немесе түбегейлі қайта құруды білдіреді. Кез келген салық реформасын жүргізудің, соңғы нәтижесі ел экономикасын дамытудың басым міндеттерін шешуге бағытталған. Ол- мемлекеттік бюджеттің кіріс бөлігін толтыру үшін салық түсімдерінің қажетті деңгейін қамтамасыз ете отырып, ұлттық экономиканы көтеру.
Салық кірістерінің қажетті көлемін қамтамасыз ету, салық жүйесінің фискалды функциясының тиімділігіне тәуелді. Сондықтан салық реформалары, ең алдымен, салық жүйесі өзінің функцияларын тиімді орындауымен тығыз байланысты.
Салық жүйесінің азаматтардың материалдық және әлеуметтік жағдайына екі жақты әсері бар: жағымды және жағымсыз.
Жағымды жағы, заңды және жеке тұлғалар төлеген салықтар бюджет пен бюджеттік емес қорларға жинақталып, олар қайта бөлініп, көп бөлігі тұрғындардың кейбір бөлігіне (зейнеткерлер, мүгедектер, көп балалы аналар, балаларға) жәрдемақы ретінде беріледі және халыққа түрлі қоғамдық қызметтер көрсетіледі.
Жағымсыз жағы үш бөліктен тұрады. Біріншісі, табысы төмен жеке тұлғалардың салық төлеуі (жеке табыс салығы мен ҚҚС) олардың материалдық жағдайына кері әсерін тигізеді, екіншісі, жеке кәсіпкерлердің салық ауыртпалығының жоғары болуы олардың кәсіпкерлікпен айналысуға деген қызығушылығының төмендеуіне әкеледі, соңғысы, барлық коммерциялық ұйымдар мен кәсіпорындар еңбекақы қорынан салық төлейді, соның салдарынан олардың өз жұмысшыларына төлейтін еңбек ақысын қажет мөлшерде төлеу мүмкіндігі азаяды.
Рыноктық экономиканың қалыптасу кезеңінде салық саясатының негізгі бағыты немесе салық саясатының басты мақсаты - салық жүйесін құру және оның тиімді қызмет етуіне мүмкіншілік беретін салық механизмін іске асыру болып табылады. Мемлекеттің салық қызметі келесі бағыттардан тұрады:
мемлекеттің салық жүйесінің қалыптасуы;
салық салу саласында мемлекет органдарының міндетін анықтау;
арнайы салық органдарының жүйесін қалыптастыру;
салық заңын ұйымдастыру және оның сақталуына бақылауды жүзеге асыру.
Салық жүйесі де өз алдына сала болып қалыптасуы үшін, біршама қиындықтарды бастан кешіре отырып, көптеген өзгерістер мен толықтырулар жасалынып, қазіргі кезде тұрақты жүйеге түсті. Қазақстан Республикасының салық жүйесін реформалау 5 кезеңінен өтті.
І - Өтпелі кезең (1991-1994 жылдар) - Салықтар жалпымемлекеттік, жалпыға бірдей міндетті жергілікті салықтар мен алымдар, жергілікті салықтар мен алымдар болып бөлінді (барлық салықтар саны 45 болды).
ІІ- Қалыптасу кезеңі (1995-1998 жылдар) - Салықтар жалпымемлекеттік, жергілікті салықтар мен алымдар
болып бөлінді (барлық салықтар саны 11 дейін қысқартылды).
ІІІ - Даму кезеңі (1999-2001 жылдар) - Салықтардың жалпымемлекеттік және жергілікті болып бөлінуі алынып тасталды. "Салықтар алымдар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер" деп аталды. Олардың саны 11 ден 17 ге дейін жеткізілді. Әлеуметтік салық және алымдардың түрлері енгізілді.
ІV- Өрлеу кезеңі (2002-2008 жылдар) - Салықтар және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдердің мынадай түрлері бөлінді: салықтар (9 түрлі), алымдар (13 түрлі), төлемақылар (9 түрлі), мемлекеттік баж,
кеден төлемдері
V - жаңа кезең (2008- ... жылдар) - 10.12.2008 жылы "Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы" ҚР жаңа салық кодексі қабылданды.(Салықтар 13,төлемдер 7, төлемақылар 10 болып өзгертілді). КТС 20%, ҚҚС 12% төмендеді.
Жаңа салық кодексі бойынша салық қызметтерінің оның нормаларын өз қалауынша түсіндірулерінен қорғайтындай, әкімшілендіру сапасы мен салық төлеушілер мүдделері үйлесетіндей тікелей іс-әрекет ету заңы сипатына ие болуы керек. Мемлекет басшысы жаңа 2009 жылдың 1 қаңтарынан бастап іске асырылып жатқан Салық кодексін жасаудың нақты критерийлерін де атап берді. Атап өтер болсақ:
1. Салықтық ауырпалықты жеңілдету экономиканың өндеуші салаларымен осы іспен айналысатын шағын және орта бизнес өкілдіріне ғана қарастырылады.
2. Экономиканың шикізаттық емес секторындағы салықтық ауртпалықты төмендеткендік себепті мемлекеттік бюджеттің түсім бөлігінің азаюын экономикалық өндірүші секторының есебінен жабу керек болады.
Соңғы салық реформасында салық жүктемесін төмендету мақсатында 3 жыл ішінде қолданыстағы корпоративтік табыс салығының ставкасы екі есе азайту ұсыналады. Салықты азайту өндірісті сатып алу және жаңғырту үшін қаржыландырудың қосымша көздерін қалыптастырады, кәсіпкерлердің инвестициялық мүмкіндіктерін кеңейтуге жағдай жасайды.
Қосымша құн салығының ставкасы 2009 жылдан бастап 12 пайызға тең болды. Бұл көрсеткіш қазақстандық қосымша құн салығын әлемдегі осындай салықтың қалыпты стандарттары арасындағы ең төменгісі етеді, бұл ретте 2009 жылдан бастап жобада дебеттік сальдо деп аталатын салып алушыларға төленген қосымша құн салығы сомасының үстінен өнім берушілерге төленетін ҚҚС сомасының артығын қайтару туралы ережені енгізу ұсынылды. Нөлдік ставканы қайтарумен қоса, ҚҚС дебеттік сальдосын қайтару кезеңі 4 жылға есептелген.
Жаңа салық жүйесі қазіргі кезде әлемнің өркениетті елдері қолданып отырған салық жүйесінің барлық жақсы жақтарын қамтуды тырысты. Алыс-жақын шет мемлекеттердің салық жүйелері әр түрлі экономикалық, саяси, әлеуметтік жағдайлардың барысында қалыптасады. Әдетте, салық жүйесі әкімшілік басқарудың әр түрлі деңгейінде, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.