Болмыс

1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
2.1. Болмыс ұғымына сипаттама
2.1. Батыстың мәдениет әлеміндегі адам болмысы мәселелерінің даму жолдары
3. Қорытынды
4. Пайдаланылған әдебиеттері

«Онтология» термині грек тілінде екі сөз тіркесінен тұрады: онтос – болмыс, логос – ілім. Демек, онтология грек тілінен аударғанда болмыс туралы ілім дегенді білдіреді. Философияда бұл термин ХҮІІ ғасырдан бастап қолданылады, бірақ оның сол кезге дейінгі де тарихы бар. Екі жарым мың жыл бойы философтар әлемдегі адамның орны туралы ой толғап келеді, соның нәтижесінде философияда осындай ерекше сала қалыптасты.
Көптеген философиялық жүйелерде басқа да категориялар арасындағы ең маңыздысы «болмыс» категориясы болып табылады, өйткені ол заттардың мәнін бейнелейді. Бұл мәнділік «болудың» сипаттамасы болып табылады. Батыстық адам маңызды дүниетанымдық мәселелерді шешу барысында ой толғауды ең алдымен «барды», «болуды» түсіндіруден бастайды. Философияның қалыптасуы да онтологияның пайда болуы мен дамуына арқау болған негіздермен байланысты. Көптеген философиялық жүйелерде басқа да категориялар арасындағы ең маңыздысы «болмыс» категориясы болып табылады. Болмыс батыстық рефлексияда базалық категория деп саналады, өйткені ол заттардың мәнін бейнелейді. Бұл мәнділік «болудың» сипаттамасы болып табылады. Батыстық адам маңызды дүниетанымдық мәселелерді шешу барысында ой толғауды ең алдымен «барды», «болуды» түсіндіруден бастайды және бұл ойлаудың негізгі азығы болып табылады.
Болмыс – тарихи қалыптасқан кең мағыналы, терең ауқымды философиялық ұғым. Әр заманда өмір сүрген ойшылдар бұл ұғымды көбінесе жүйелі философиялық толғаныстардың бастапқы негізі деп қараған. Осы уақытқа дейін де болмыс туралы бұл көзқарас өз мәнін сақтап келеді. Болмыс туралы философиялық мәселені түсіну үшін ең алдымен оның адамзаттың шынайы өмірінде қандай түбегейлі орын алатынын ұғыну қажет.

1. Алтаев Ж., Ғабитов Т. ж.т. Философия және мәдениеттану. Алматы, 1998.
2. Бейсенов Қ. Философия тарихы. Алматы, 1992.
3. Кішібеков Д., Сыдықов Ұ. Философия. Алматы, 2003.

Пән: Философия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 17 бет
Таңдаулыға:

Жоспары:
1. Кіріспе
2. Негізгі бөлім
2.1. Болмыс ұғымына сипаттама
2.1. Батыстың мәдениет әлеміндегі адам болмысы мәселелерінің даму жолдары
3. Қорытынды
4. Пайдаланылған әдебиеттері

1.Кіріспе
Онтология термині грек тілінде екі сөз тіркесінен тұрады: онтос - болмыс, логос - ілім. Демек, онтология грек тілінен аударғанда болмыс туралы ілім дегенді білдіреді. Философияда бұл термин ХҮІІ ғасырдан бастап қолданылады, бірақ оның сол кезге дейінгі де тарихы бар. Екі жарым мың жыл бойы философтар әлемдегі адамның орны туралы ой толғап келеді, соның нәтижесінде философияда осындай ерекше сала қалыптасты.
Көптеген философиялық жүйелерде басқа да категориялар арасындағы ең маңыздысы болмыс категориясы болып табылады, өйткені ол заттардың мәнін бейнелейді. Бұл мәнділік болудың сипаттамасы болып табылады. Батыстық адам маңызды дүниетанымдық мәселелерді шешу барысында ой толғауды ең алдымен барды, болуды түсіндіруден бастайды. Философияның қалыптасуы да онтологияның пайда болуы мен дамуына арқау болған негіздермен байланысты. Көптеген философиялық жүйелерде басқа да категориялар арасындағы ең маңыздысы болмыс категориясы болып табылады. Болмыс батыстық рефлексияда базалық категория деп саналады, өйткені ол заттардың мәнін бейнелейді. Бұл мәнділік болудың сипаттамасы болып табылады. Батыстық адам маңызды дүниетанымдық мәселелерді шешу барысында ой толғауды ең алдымен барды, болуды түсіндіруден бастайды және бұл ойлаудың негізгі азығы болып табылады.
Болмыс - тарихи қалыптасқан кең мағыналы, терең ауқымды философиялық ұғым. Әр заманда өмір сүрген ойшылдар бұл ұғымды көбінесе жүйелі философиялық толғаныстардың бастапқы негізі деп қараған. Осы уақытқа дейін де болмыс туралы бұл көзқарас өз мәнін сақтап келеді. Болмыс туралы философиялық мәселені түсіну үшін ең алдымен оның адамзаттың шынайы өмірінде қандай түбегейлі орын алатынын ұғыну қажет.

2.1. Болмыс ұғымына сипаттама
"Болмыс" ұғымы- қоршаған әлемдi философиялық тұрғыдан танып бiлуде ең ежелгi, негiзгi және ең маңызды категориялардың бiрi. Болмыс түсiнiгiнiң арғы түбiрiнде "болу", "бар болу" деген мағынаның жатқаның аңғартуға болады. Бұл түсiнiк адамның айнала қоршаған ортаны бiртұтас (онда адам да, заттар, процесстер мен құбылыстар да өз орының табады) әлем есебiнде танып-бiлуге ұмтылуынан туындаған.
Болмыс - объективтi (материалды социо-табиғи дүние) және субъективтi (адамның психикалық күйлерi, оның санасы, оның рухани дүниесi) нақтылықтың бiртұтастығы. Болмыс - бар болатынның, өмiр сүретiнiң бәрi-бәрi.
Басқаша айтқанда болмыс- еш себебi жоқ таза тiршiлiк. Болмыс- өзi өзiнiң себебi. Болмыс-нақтылық. Болмыс ұғымы арқылы дүниенiң бар екенiне иланып, оны құрайтын құбылыстардың бәрiне тән, бәрiн бiрiктiретiн неғұрлым ортақ, жалпы әлемдiк байланысты табамыз.Заттар болмысы "бiрiншi табиғат"- барлық материалдық денелердiн, табиғи процесстер мен күйлердiн болуы. Мысалы: Жер планетасы, бүкiл Ғалам, теңiздер мен мұхиттар, ормандар мен таулар, флора мен фауна, қазба байлықтар т.б. Олардың бәрi адамнаң тыс, оған тәуелсiз өмiр сүредi. Бұл табиғат объективтi реалдық, адам мен оның санасына алғанда бiрiншi, өйткенi адамның өзi табиғаттың бiр бөлiгi, және табиғатсыз оның өмiр сүруi мүмкiн емес.
Заттар болмысы "екiншi табиғат", адамның iс-әрекеттерi мен тығыз байланысты. Бұл табиғатқа адам қолымен жасаған және материалданғанның бәрi жатады.Мысалы: еңбек құралдары, ғимараттар мен құрылыстар, кемелер мен ұшқыштар, автомобиль және темiр жолдары, телефон және компьютер жүйелерi, ақпарат құралдары, өнер тұындылары т.б. олар да объективтi, адам жасаса да олар адам санасы на тәуелсiз, одан тыс өмiр сүредi. Тек адамның өмiр сүру барысын айқындай, өз заңдылықтары бойынша өмiр сүредi. "Екiншi табиғат" заттар болмысы олар жасалған табиғат материалдарынаң, "затталған" ойдың және "затталған" адамның iстерiнiң синтезiболып табылады. Және олардың болмысы оларды жасаған мақсатына байланысты болады: еңбек құралдары, эстетикалық ләззат алуға арналған заттар т.б. Оларды, объективтi реалдықтың табиғи-рухани-әлеуметтiк түрi деп атауға болады.
Табиғат және әлеуметтiк жан ретiнде адам болмысы адамның заттар әлемiнде өмiр сүруiн бiлдiредi. Адамның өзi, денесi бар жан ретiнде зат болып табылады. Бiрақ бұл ерекше зат, ойлай алатың, "пiкiрiн айта алатың" (Кант). Оның екi қырлығы оның болмысың айқындайды. Адам - бұл шынында да "ойлай алатың" зат, өзiн адам ретiнде сезiп түсiне алатың, өзiн қоршаған дүниеден ажырата алатың, өз iстерiне баға берiп рны өзгерте алатың, өзiнiн денесi мен рухын дамыта алатың жан.
Адамның тағы бiр ерекшiлiгi, жануарлар мен салыстыра қарағанда, ол өз денесiне тәуелдiгi салыстырмалы. Өйткенi, кейбiр тәндiк қажiттiлiктерiн қанағаттандырған да, оларды әлеуметтiк ережелер мен нормалар мен келiстiрiп, оларды бақылап, реттей алады.
Адам болмысының тағы бiр қыры, ол көптеген, сан алуан түрлi әлеуметтiк қатынастармен байланысты. Ол сол қатынастардың туындысы, сонымен қатар оларды тудырушы.
Адам болмысының ерекше белгiсi, оны болмыстың басқа түрлерiнен айрықшалайтың, тiл болып табылады. Тiл-адамдар қатынастарының қажеттi құралы. Тiл-әлеуметтену құралы. Тiл ден тыс бола тұрып адам өзiнiң мәнiн жоғалтады.
Және, жоғарыда айтқандай, адам болмысының ерекшiлiгi оның екiншi табиғатты жасауы.
Әлеуметтiк болмыс- бұл адамдардың бiрлескен болмысы, бiркелкi, дамып отыратың жүйелердi құратың олардың арасындағы алуан түрлi қатынастар, ең маңыздысы экономикалық. Ал бұл жүйенiн бөлiмшесi ретiнде бiлiм беру саласын атауға болады, бұл процесс негiзiнде адам тұлға ретiнде қалыптасып, әлеуметтенедi.
Рухани болмыс (саналы, санасыз феномендер, олардың нәтижелерi идеялар, принциптер, нормалар мен ережелер, бiлiмдер т.б.):
Индивидуалды рухани болмыс- жеке адамның рухани әлемi: психикасы, жүрiс-тұрысы, өмiр денгейi, мамандық әрекеттерi, бiлiм денгейi т.б. Объективтендiрiлген немесе интерсубъективтi рухани болмыс- қоғамның рухани тәжiрибснiн қамтитың қоғамдық сана, құлықтылық және эстетикалық құндылықтар. Объективтендiрiлген рухани өнiмдер мен процесстер, сөздер, дыбыстар табиғи және жасанды тiлдер арқылы iс жүзiне асады (кiтаптар, сызбалар мен формулалар, жобалар, сүреттер, ескерткiштер, музыкалық шығармалардың ноталары т.б.).Соңғы кезендерде адам әрекеттерiне байланысты "виртуалды реалдық","виртуалды болмыс" деген категориялар қолданылады. Бұл термин-компьютер арқылы жасалған нақтылықтың моделiн айтады. Сонда бұл жасанды, иллюзорлы елестету болып табылады. Оның белгiлерi: жасанды болуы, актуалдылығы, автономдығы, интерактивтiлiгi. Объективтi реалдыққа қарағанда екiншi, ссондықтан да субъективтi реалдық және уақыт керi қайтылады.

2.1. Батыстың мәдениет әлеміндегі адам болмысы мәселелерінің даму жолдары
Антикалық мәдениетте ұзақ уақыт бойы адамның әлемнен ажырамас және терең байланысы бар екендігі туралы идея мойындалып келді. Бірақ уақыт өте келе сонымен қатар әлемдегі адам болмысының жаңа көзқарасы да қалыптаса бастады.
Адамның әлемдегі орны туралы бұл жаңа көзқарас тек адам болмысының ғана емес, оның жалпылықтағы, универсалдылығындағы болмысында тұрақты негізінің мәселелерін шешудің мүлдем жаңа тәсілімен байланысты болды. Мұның өзі адамның тек өз өмір қамымен белсенді айналысу ғана емес, барлық бағыттағы белсенді әрекет етуді интуитивті ұғынуға әкелді. Қойылған мәселеге жауап іздеу оның негізін негіздеуден басталып, кейінірек адамның белсенді әрекетінің өзінің мәні туралы сұраққа жауап ізделе бастады.
Жауаптың генезисі (шығу тегі) адамның табиғаттан бөлініп шығу мүмкіндігін пайымдаудан және табиғатқа қатысты оның кім екендігі туралы мәселені шешуден келіп шығады. Сұраққа жауап іздестіру мынадай мәселелерді талқылаудан басталады: жазмыш пен тағдыр, жауапкершілік пен парыз тақырыптары, өз орнын белсенді түрде өзгерту мүмкіндігі мен өз болмысының мәнін өзгерту мәселелері. Адам мен табиғаттың байланыстылығы идеясын қабылдап және бөлісе отырып, батыстық философтар болмыстың нақтылығы мен шынайылығы мәселесін шешуде ақыл-ойға сенім білдірді.
Ақыл-ойға сенім білдіру болмыс мәселесін шешуде өз вариантын ұсынған парменидтік философияда ерекше айқын көрінеді. Парменидтің пікірінше, нағыз болмыс - бұл әрқашанда бар нәрсе. Ал болмыс әрқашанда тұтас және бөлінбейтін болғандықтан, ол туралы ой да бүтін және бөлінбейді, оның үстіне оның өз болмысы бар. Нағыз болмыс - бұл ақыл-оймен игерілетін болмыс. Әралуан түрлердегі бірегейлік, ондағы жалпылық, өзгермелі және ағымдағы заттардағы тұрақтылық пен өзгеріссіздік ұғымдарда көріне алады және олар туралы оймен тепе-тең Мәнділік мәселесін шешудегі жаңа тәсілді
Парменид былайша түсіндіреді: "Ой және ойланатын нәрсенің екеуі де бірдей". Болмыс пен ой тепе-тең. Адамды субъективтіліктің шеңберінен тысқа шығарып, объективтілік деңгейіне жеткізе алатын және оның дәйектілігі мен күмәнсізділігін негіздейтін ой адамға сенімділік береді. Бұл жаңалық эмпирикалық нақтылыққа бағынышты емес ақыл-ойдың дербестілігі туралы идеяның негізделуіне әкелді. Ақыл- ойдың дербестілігі идеясы бір жағынан, абсолюттік ақыл ойдың күшіне сенуге мүмкіндік жасады. Бұл сенімділік адамға құрылымға бөлінбейтін, уақытта да, кеңістікте де, өзгерістер процесінде де ұсақталмайтын өз болмысындағы шеткі түпнегіздегі Тұтастықтың бар екендігі туралы тұжырым жасауға мүмкіндік берді. Дәл осы Абсолюттік ақыл ой болмысы тәртіпті қамтамасыз ететін және тұрақтылық пен беріктілікті сақтайтын сенімді базистік күш ретіндегі қоршаған элем туралы көзқарасты адам бойында қалыптастырады. Екінші жағынан Парменид 93-99 жағдайын негіздей отырып, бардың өзі туралы, осы қазір - мәндінің бүтіндігі туралы ойды негіздейді. Парменидтің сіңірген еңбегінің маңыздылығы мынада: ол әлемдегі өз әрекетіміздің барысында біз күмән келтіре алмайтын интеллектуальды-идеалдылықтың ерекше болмысы саласын, аймағын алғаш рет ашып және оның физикалық табиғи объектілермен бірегейлігі мен айырмашылығы деңгейіндегі болмысы мәселесін көтеріп қана қоймай, нақты-физикалық та, нақты-абстракциялық та объектілердің барлық бірліктерінің жалпылығы болып табылатын мәнділік ретіндегі болмысты абстракциялық-идеалдық деңгейде пайымдайды. Бұл жалпылық - тұтас және жалғыз, үздіксіз және мәңгі, бірақ ажырамас және бүтін:
Және де ол бөлінбейді, өйткені ол барлығында бірдей емес,
Мына жерде ешқандай да артық емес,
Ана жерде ешқандай да кем емес,
Сондықтан да үздіксіз ол, бірақ мәнмен толысқан,
Барлығы да үздіксіз, себебі: мәнділіктер бір-біріне тартылған.
Сонымен, Парменидтің ойынша физикалық заттардың бар екендігіне көз жеткізгеннен кейін жалпылықтың болмысы және өзі-өзіне тепе-тең ретінде, мәңгі және қажетті ретінде, тұрақты және өзгеріссіз ретінде, табиғи әлем мен адамның өмір сүруінің кепілі ретінде көрінеді. Адам физикалық нақтылықтың болмысына ғана сеніп қоймай, сонымен қатар, өзімен бірге уақыт кеңістігінде қатар өмір сүретін және мәдениетте қалыптасқан, яғни абстракциялық және идеалдық объектілер мен құбылыстардың барлығына да күмән келтірмеуі тиіс. Оның үстіне, адам абсолюттік ақыл-ойдың күшіне де сенуі керек, өйткені ол идеалды мәнділіктер әлемін қалыптастыра отырып, оған бақылау да жасай алады, себебі қажеттілікке байланысты құрылған барлық нәрсе бір мезетте жойылып кете алмайды. Адам тудырған барлық нәрсе (іс-әрекетімен болсын, ақыл-ойы арқылы болсын), тіпті өзі жоғалып кеткен жағдайда да бар және болады. Әлемде нақты бар нәрсенің бәрі тұрақты және мәдениет пен адам әлемінде өзгеріс болса да ол жойылмайды.
Парменидтік болмыс, оның өткір коллизиялық формада қойылуы мен пайымдалуы, ақыл-ойдың эмпирикалық-стихиялық деңгейінен абстракциялық деңгейіне белсенді түрде өтуіне негіз болды және философиялық, логикалық және математикалық ойдың алға дамуына серпін берді.
Хайдеггердің дәл сипаттағанындай, Парменид ілімі батыстық әлемнің тағдырын шешті. Батыстық адамның әлеміне өзі игеруі тиіс трансценденталды болмыс туралы идея, адамның бастапқы өмір сүруінің шарты ретінде бұл дүниенің жеткіліксіздігі туралы идеялар енгізілді. Сондықтан осы кезден бастап адам әлемді одан ары жетілдіру үшін, оны өзгертуі тиіс. Мұндай дүниетанымдық ықпал идеалдық тұрғыда да, кей кездері практикалық тұрғыда да әлемдегі адам болмысын өзгертуге ұмтылған антикалық концепцияларда кездеседі.
Мысалы, киниктер болмыстың бекітілген нормалары мен құндылықтарына қарсы шығып, оларды өткінші деп бағалады. Олар заттардың алдында бас ию, нормаларды сөзсіз қабылдау адамды нағыз болмысынан айырады деп есептеп, нигилистік тұрғыда теріске шығарады. Киниктердің пікірінше, әлемдегі адам болмысының шынайылығы табиғат заңдарымен сәйкес жүруінде, ал ол үшін рухани адамгершілік тұрғыда өзгеру қажет. Бұл өзгерудің мәні пікір айтудан сақтанумен сипатталады, өйткені қоғамда қабылданған адамгершілік көзқарастар, нормалар мен заңдар - шартты, ал олар туралы білім мен айтылған пікірлер - релятивті болып табылады.
Стоиктер мен эпикуршылар әлемдегі адам болмысын практикалық өзгертуден бас тарта отырып, киниктерден өзгеше жолды ұсынады. Стоиктер - атараксияға жетуді, эпикуршылар - ләззатқа берілуді ұсынады. Алайда шынайы болмысты құрастыру әрқашан да батыстық адамның сүйікті мақсаты болып келді және батыстық мэдениет дамуының өн бойында ол әртүрлі формаларда көрінді. Әлеуметтік қайта құрулар мақсатында адамның шынайы болмысын құрастыруға тырысқан бұл ұмтылыстар, әсіресе, қайта өрлеу дәуіріндегі көптеген утопиялық концепцияларға тән (Т.Мор, Т.Кампанелла). Томас Мюнцер жерді теңдей бөліп беруді ұсынды. Ол революциялық әрекетке практикалық қатысуы арқылы өзінің утопиялық идеалдарын тікелей нақтылыққа айналдыруға тырысты.
Реформация дәуіріндегі бірқатар әлеуметтік-саяси және діни-идеологиялық қозғалыстар да адам әлеміне практикалық ықпал етуге ұмтыла отырып, оны жетілдіру мен қайта құру мақсатын көздеді. Бұл ең алдымен, діннің ғұрыптарының сыртқы формаларын өзгертуден және феодалдық тәртіптерді модификациялаудан көрінеді. Бұл жаңа қоғамдық формаларға өту құдайға қызмет атқарудың тәсілдерін қарапайымдандыру мен католиктік шіркеудің абсолюттік ықпалына қарсы шыққан Я.Густың қозғалысынан, католиктік шіркеудің жасырын пиғылына және қымбатқа түсетін шіркеулік иерархияның шығынын қысқарту мақсатында католиктік христиан дінінің мәдени-ғұрыптық әрекетіне қарсы шыққан М.Лютердің қозғалысынан басталды. Кальвинистік қозғалыс католицизмнің культі мен ғұрыптық іс-әрекетін едәуір қарапайымдандырып, ал оның рухани-идеологиялық плюрализмі әртүрлі протестанттық секталардың қалыптасуына ықпал етті.
Реформация әлемге жаңа қатынас жасайтын тұлғаның жаңа типін қалыптастыруға идеялық негіз дайындай отырып, адамның жаңа әлеуметтік прогрессивті сатысына шығуға мүмкіндік жасады.
Парменидтің "болмыс" категориясы адамдардың күнделікті, практикалық өмірінде жүзеге асырылып отыратын нақты іс-әрекеттері мен ойларын философиялық тұрғыда түсіндірілуі ғана емес, сонымен қатар ол батыстық адамға тән дүниетанымдық және аксиологиялық принциптерден де бұрын оның нақты өмірлік бағдарлары мен қажеттіліктерін бейнелейтін нақты да айқын экзистенциалдық негіздерге ие болып табылады.
Осылайша Парменид болмыс мәселесін философияның ең басты мәселесі ретінде негіздеп қана қоймай, оның болмыс туралы ілімі метафизика үшін мүмкіндіктер ашты, яғни "адамға да, адамзатқа да бағынбайтын материалдылық та, материалдық емес те болмыс туралы, табиғи мәнділіктердің соңғы идеалдық себептері туралы және ақыры аяғында барлық өмірде бар нәрселер туралы айтуға мүмкіндік беретін ілімге жол ашты. Абсолюттік Рух, Құдай, рухани мәнділіктер мен монадтар туралы ілімдер осы метафизикалық пәнге жатқызылады және бұл кейінірек батыстық әлем ойшылдарының көптеген еңбектерінің мазмұнын құрады". Болмыс туралы парменидтік ілім батыстық адамның өмірінің мәнділік бағдарларын айқындаумен қатар жалпы әлемдегі адамның нақты өмірінің көкейкестілігін және беймаздылығын аша отырып, батыстық әлемде бұл мәселенің шешілуінің коллизиясына да ықпалын тигізді. Және бұл болмыстың бұралаң сүрлеуінен де айқын көрінеді.
Адамның әлемде болуға ұмтылуын философтар табиғи элем мен адамзат әлемінің өмір сүруінің белгілі бір тұтас негізін логикалық дәлелдеулер тұрғысынан негіздеп қана қойған жоқ және сонымен қатар, адамның шығармашылық және практикалық әрекетінің мүмкіндігінің өзін де негіздеуді мақсат тұтты. Егер шығыс әлемі үшін адамның дүниедегі болмысының тікелей нақтылығы адамның өзінің психофизикалық қабілетін жетілдіру жолымен және сол арқылы табиғи әлеммен үйлесімділікке ие болу арқылы жүзеге асса, ал батыстық адам үшін толық үйлесімділікке жетудің парасаттық-медитативті жолы жеткіліксіз. Барлығына белсенді бағдар ұстанған батыстық индивид өзінің шектеулігін игере отырып, өзінің міндетін мынадай артефакттарды құраудан (жаратудан) көреді: мейлі ол адам әрекетінің кеңістіктік шекарасын кеңейтетін материалдық артефактылар туындысы болсын, мейлі ол абстрактылық үлгілерді қалыптастырудағы ақыл-ойдың мүмкіншілігін молайтатын интеллектуалдық-рухани жетістіктер болсын, солардың көмегімен адам әлемді көшіріп проекциялауға және оның мүмкін болатын қайта құрылымдарының үлгілерін жасауға қабілетті болар еді және практикалық нәтижелерге ие болар еді.
Осындай талпыныстардың бірі барлық құрамдас бөліктері мен сипаттамалары өзінің тұрақтылығымен, реттілігімен, заңдылығымен және байланыстылығымен ерекшеленетін тұрақты мәнділікке ие болмыстың мүмкіндігі туралы жауапты философиялық рефлексиялау мен негіздеу болды. Осындай үнемі тұрақты және элеаттықтардың болмыс ұғымына жақын түсінік ретінде Левкипп пен Демокрит атомды ұсынады. Атомдар пайда болмайды, бұзылмайды және өзгермейді. Атомдарға әртүрлі предикаттар тән және олар сонымен қатар өз-өздеріне тепе-тең. Атомистер ілімінің негізгі принциптері осындай.
Атомистикада элем "болмыс" және "бейболмыс" деп бөлінеді. Болмыс - бұл өздеріне тең атомдар. Олар кеңістікте өз жағдайларын өзгерткенімен өздерінің субстанционалдық предикаттарын сақтайды. Болмыстың онтологиялық сипаттамаларына бүтіндік, материалдылық, уақыт пен кеңістіктегі шексіздік, әлемдегі себептілік көзі жатады. Атомдар әлемнің түпкі бастауы, денелер мен заттар солардан құралады. Мұның бәрі жиылып болмысты құрайды. Ал атомдар жоқ нәрсені Демокрит бос кеңістік деп атайды. Бос кеңістік - бұл бейболмыс, бірақ ол - материалды, ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.