Көлiк құралдарының қоршаған ортаға қолайсыз әсерін кемiту

Көлiк құралдарының қоршаған ортаға қолайсыз єсер етулерiн кемiту єсерлерi

Ауа ортасының ластануы өте шиеленiскен жєне тез шешiлуге тиiстi проблема болып табылады.
Екiншi дүниежүзiлiк соғыс бiткелi берi тазаланбаған түтiндi ауаға шығарудың көлемi 2000 пайызға өстi.
Қоршаған орталық ластануына автомобиль көлiгiнiң қосқан үлесi өте үлкен. БҰҰ мєлiметтерi бойынша автомобильдың жалпы саны 2000 жылы 700 асып түстi.
Дүниежүзiлiк автомобильдер көркi жылына 500 млн. тонна жанармай жаратады жєне қоршаған ортаға 200 млн. тонна улы заттар шығарып тастайды.Бензин шығаруға қорғазынның дүниежүзiлiк өнiмiнiң 10 пайызы жаратылады.
Бiздiң елде автомобильдендiрудiң жағымсыз жерлерiн азайту үшiн бiрнеше түрлi iс-шаралар қолданылып жатыр. Қоршаған ортаның проблемалары өте маңызды болып табылады. Автомобиль көлiгi мен қоршаған ауа бассейiнiң ластануының меншiктi салмағы орта есеппен 45-50 пайызды құрайды. Єр жүк жєне жеңiл автомобиль атмосфераға 3,65 кг сутегi қышқылын тєулiгiне шығарады. Ауа бассейiнiң ластануымен күрес жан-жақты профилактикалық сипаттамалы болады. Қоршаған ортаны қорғау заң түрiнде Конституцияда бекiтiлген. Осы себеп бойынша маңызды заң актiлерi қабылданған. Бiздiң ел қоршаған ортаны қорғау бойынша ДДҰ, БҰҰ, ЮНЕСКО жєне де ұйымдар көлемiнде көптеген халық аралық жан-жақты бағдарламаларды өңдеуге қатысады. Зерттеу барысында, автомобильден шығатын газдар адамдар мен жануарлар өмiрiне, өсiмдiктер єлмiне ғана емес, сонымен қатар мекемелер мен құрлыстардың күйреуiне, жер бетiнiң эрозияға ұшырауына , ауа райының жєне атмосфераның, биохимиялық құрылымының өзгеруiне єкелiп соғады. Автомобиль көлiгiнiң қоршаған орта ластануының көрсеткiшiнiң төмендеуiнiң қандай єдiстерi мен жолдары бар? Бұл бiрiншiден автомобильдерiң техникалық жақсаруы: аз улы жанармайларды пайдалану, жолдарды жєне қозғалыстарды ұйымдастыруды жақсарту, қалаларды жобалау шаралары, єкiмшiлiк жєне заң шығару єдiстерi жєне т.б.
Ең жоғарғы тиімділік осы єдiстер жан-жақты өңделiп жєне аз пайдасы бар министрстволар мен ведомствалар көлемiнде реттелгенде болады. Жылжымалы тiзбектiң техникалық жақсаруы iс жүзiндегi қорының дұрыс техникалы баптау жєне жаңартумен қатар өзгеше жаңартылған аз улы транспорттық көлiктi өңдеудi құрайды.
Бұл бағдарламаға сєйкес, конструкторлық тєжiрибелiк институт, жұмыс iстеп шыққан газдарды жоятын жүйе ойлап тауып, ал жүйенi улы газдардың көлемi нормадан тыс болған автобустарға қолданды. СНОГ тазартуыштары шу өшiргiштерiнiң орнына қоңдырылып, асу өшiргiнiң де жұмысын атқарды. Тазартуштардың қоңдырылуы өзiнiң артынан жєне жылдамдық сипаттамасының төмендеуiн єкелген жоқ. Тазартқыштың жұмыс iстеу күшi жүрiстiң 200 мың км-ден көбiн құрайды жєне катализаторды 50 мың км-ден асырмай ауыстырады. Жанармай шығыны сол баяғы көлемiнде қалды, ал бiрақ көмiр қышқылы мен көмiртегiнi ауаға шығарып тастауы көлемi 85 жєне 70 пайызға төмендеп кеттi. Бұл ауырлық қаланың ортасында төмендеуiне єкелiп соғады.
Қазiргi кезде фрацуздардың автомобильдерге орналасып шығарылған тазартқыштары сынақтан өтiп жатыр. Бiр қызығы ол эффектiлiк тазартқыштар ғалымдардың ұсынысы бойынша бұл жерде зиян қосылыстарды дырататын биологиялық катализаторлар қолданды. Бұндай катализаторларды қазiргi кезде теңiз суынан бетеп шығару көзделуде.
Екiншiден улы газдардың көлемiнiң төмендеуiнiң єдiсi – бұл дұрыс техникалық баптау жєне жанармай аппаратурасын реттеу болып табылады. Бұл жерде басты рөлдерде ойнайтын арнайы құрылған техникалық диагностикалау орталықтары , олар ең соңғы шығарылған өлшеугiш құралмен жабдықталған болу керек. Қозғалтқыштың норманың көрсеткiштерiн өте ұқыпты қамтамасыз ету, ауаның ластануың 40 пайызға төмендеуiн қамтамасыз ететiнiң дєлелденген.