Шағын және орта бизнестің дамуы үшін салық әкімшілігін жүргізуді жеңілдету қажет

Қазақстан Республикасының дамуының қазіргі сатысы
Трансформациялық экономика

Қазақстан Республикасының дамуының қазіргі сатысы экономиканы басқаруда күрделі мәселелердің пайда болуымен сипатталады. Ол әлемді шарпыған қаржы дағдарысы, еліміздің әлемдік экономикаға кіруі мен жаһандану жағдайында бизнесті ұтымды ұйымдастыру, басқару және тиімділігін арттыру сияқты мәселерді қамтиды. Шағын және орта бизнестің дамуы елдегі бірқатар әлеуметтік-экономикалық мәселелердің шешімін табуға және экономиканың өсу қарқынына оң ықпалын тигізе алады. Сондықтан шағын және орта бизнесті дамыту мемлекеттік экономикалық саясаттың басымды бағыты болып саналады. Экономиканың нақ осы секторы мемлекеттің стратегиялық мақсаттары мен ағымдағы міндеттерін шешуге мүмкіндік береді [1].
Шағын және орта бизнес дүниежүзінің көптеген елдерінде экономикада алатын рөлі үшін салық салудың арнаулы жүйесін қажет ететін ерекше объект ретінде қаралады. Арнаулы салық режимдерінің ұлттық экономикада

Пайдаланылған әдебиеттер:

1. Елшібаев Р.Қ. Экономикалық дағдарыс жағдайында шағын және орта бизнесті мемлекеттік қолдаудың кейбір мәселелері. «Қазақстандағы бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі: аңыздар, ағымдағы күйі, болашағы» ғылыми-тәжірибелік конференция материалдары. Алматы, 2008.
2. «Взаимодействие государства, бизнеса и общества: позитивная реинтеграция». Москва, 2009
3. Салық және бюджетке төленетін басқа да міндетті төлемдер туралы. Салық кодексі - Алматы: ЮРИСТ, 2009.- 468б

Пән: Бизнесті бағалау
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Әлихан Н

Т.Рысқұлов атындағы КазЭУ магистранты

Шағын және орта биснестің дамуы үшін салық әкімшілігін жүргізуді жеңілдету
қажет.

Қазақстан Республикасының дамуының қазіргі сатысы экономиканы
басқаруда күрделі мәселелердің пайда болуымен сипатталады. Ол әлемді
шарпыған қаржы дағдарысы, еліміздің әлемдік экономикаға кіруі мен жаһандану
жағдайында бизнесті ұтымды ұйымдастыру, басқару және тиімділігін арттыру
сияқты мәселерді қамтиды. Шағын және орта бизнестің дамуы елдегі бірқатар
әлеуметтік-экономикалық мәселелердің шешімін табуға және экономиканың өсу
қарқынына оң ықпалын тигізе алады. Сондықтан шағын және орта бизнесті
дамыту мемлекеттік экономикалық саясаттың басымды бағыты болып саналады.
Экономиканың нақ осы секторы мемлекеттің стратегиялық мақсаттары мен
ағымдағы міндеттерін шешуге мүмкіндік береді [1].
Шағын және орта бизнес дүниежүзінің көптеген елдерінде экономикада
алатын рөлі үшін салық салудың арнаулы жүйесін қажет ететін ерекше объект
ретінде қаралады. Арнаулы салық режимдерінің ұлттық экономикада қабылданған
жалпыға бірдей белгіленген тәртіптен айырмашылығы 3 құрамдас бөлікпен-
салық негізі, оның ставкасы және әкімшілікті жүргізу сипаттамалары арқылы
көрініс табады. Салық салу жүйесі осы компонеттердің бірлігі болып табылады
және шағын және орта бизнестің әрекет етуіне айтарлықтай әсер етеді. Мұнда
барлық 3 компонент те маңызды болып келеді. Өйткені, ставка мөлшері шамадан
тыс болса, салықты орнату үшін таңдалған негіз фирманың әрекетіне
бұрмаланған әсерін тигізуі мүмкін, сонымен қатар төмен ставкалы салық
әкімшілігін жүрізудің таңдалған тәртібінің өзі де салық төлеушілерге елеулі
шығындар жүктеуі мүмкін. Мысалы, мөлшері бойынша көп емес, тоқсан сайын
төленетін салықты төлеу жеке кәсіпкерден арнайы есеп және есептілікті
жүргізу үшін бухгалтер көмегіне жүгінуге қажет еткендіктен кәсіпкерден
салыстырмалы үлкен шығыстар шығады. Ал ондай қызметті көтере алмай өзіндік
жасалған есептілік қате болып жатса, кәсіпкерлердің шығыны салық
органдарының қызметкерлерінің табысы (оның ішінде көлеңкелі) болып кетеді
де, ал салық салудағы ставканың төмендеуінен көрген фирманың пайдасы бюджет
кірісінің азаюы болып табылады және т.б. Сондықтан барлық мүдделік
жақтардың жағдайын ескере отырып, салық салу жүйесін жетілдірудегі жүзеге
асырылатын өзгертулер шағын және орта бизнес секторының дамуына айтарлықтай
оң әсер тигізуге қабілетті болатындай жасау қажет.
Трансформациялық экономиканың салықтық жүйесі үшін (әсіресе бұрынғы
кеңес үкіметі мемлекеттерінде) типтік бірқатар кемшіліктер сипатты.
Трансформациялық процестердің жүру барысында бірінші жолға бизнес табысының
максималды бөлігін бюджетке алып қою проблемасы тұрды. Осы проблеманы
шешуді салық заңнамасы көздеген болатын. Алайда заңнамада шағын және орта
бизнестің дамуына демеу болатын аса жеңілдіктер қарастырылмады. Сондықтан
кәсіпкерлердің көбі өзінің қызметінің бір бөлігін көленкеде жүргізді,
яғни салықты толық төлемеді, көбісі шығынды азайту мақсатында бірақ
салықтық есептілікте көптеген қателіктерге ұрындыратын біліктілігі
жеткіліксіз бухгалтерлік персоналды ұстады. Осындай кәсіпкерлер әмірлі
құрылымдарда таныстары болмаған жағдайда салық органдарының алақол
қызметкерлерінің тарапынан үлкен қысым көрді.
Осылайша, шағын және орта бизнес үшін үлкен мәні бар келесі
проблемаларды атап өтуге болады:
• салықтық есеп пен есептілікті сапалы жүргізу үшін жоғары білікті
бухгалтерлік қызметкерлерді ұстауды қажет ететін үлкен шығындар. Бұған
әсіресе ұсақ және орта бизнестегі кәсіпкерлердің шамасы жете қоймайды;
• осының кесірінен туатын көптеген қателіктер заңнамамен қасақана жасалған
әрекеттер деп танылып, артынан әртүрлі санкциялар ала келуі;
• шағын және орта бизнес субъектілеріне салық органдарының қызметкерлері
тарапынан салғырт қарауы. Шағын және орта бизнес субъектілерінің салықтық
есеп және есептілікте жіберетін қателердің елеулі бөлігін түзетуге
мүмкіндігі бар консультациондық қызметтін жүргізілмеуі;
Барлық аталған үш проблемма шағын және орта бизнестің дамуын тежеп,
маңызды экономикалық және әлеуметтік функцияларын орындауға кедергі
тигізетіні анық. Оларды шешу үшін шағын және орта бизнеске салық салу
жүйесіне кешенді өзгертулер енгізу керек. Ең бірінші, салықтық процесті
әкімшілендірудің өнімсіз шығындарын азайту керек, сол арқылы басқа екі
проблемманы шешуге болады.
Дүниежүзілік тәжірибе шағын және орта бизнеске қолданылытын салық
салу жүйесінің жеті үлгісін бөліп көрсетуге мүмкіндік береді. Олар:
• салықсыз режим, іс-жүзінде бейресми және көлеңкелі секторда орын алатын
бизнес үшін салық салудың нұсқасы. Алайда ол мемлекет үшін ғана салықсыз,
ал шағын және орта бизнес субъектілерінің өзі салықты құқық қорғау
органдардың қорғауында бола алмаған кезде қылмыстық құрылымдарға жинауға
мәжбүр. Салық салудың ресми режимі ретінде практикада бұндай режим
салықтық демалыстар нысанында қолданылады;
• салықты аванстық төлеу нысаны түрінде патент алу. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.