Тірек –қимыл аппараты бұзылған балаларға білім беру.

Пән: Педагогика
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 27 бет
Таңдаулыға:

. Тірек -қимыл аппараты бұзылған балаларға білім беру.

Мазмұны

Кіріспе3

1. Тірек қимыл аппараттары бұзылған тұлғаларға арналған арнайы білім4

1. 1Тірек - қимыл аппараты бұзылған балалар4

1. 2 Тірек-қимыл аппаратының бұзылуы бар балаларды жалпы білім беретін орта мектепте оқытудың шарттары. 7

2. Тірек -қимыл аппараты бұзылған балаларға білім беру. 13

2. 1 Тірек -қимыл аппараты бұзылған балалардың ұсақ маторикасын еңбек сабағында дамыту ерекшеліктері13

2. 2 Мектепке дейінгі тірек-қимыл қозғалысы бұзылған балаларға психологиялық-педагогикалық мінездеме. 18

Қорытынды26

Пайдаланылған әдебиеттер:27

Кіріспе

Балалардың туа біткен және жүре келе пайда болған аурулардың 5\7 проценті тірек қозғалыс аппараттарыньң бұзылулары құрайды. Қазіргі таңда тірек-қимыл аппараты бұзылған балалардың саны артып келетіні бәрімізге мәлім. Барлық тірі организмдерге тән қасиет қимыл-қозғалыс, өйткені ол ағзаның өсіп дамуына, адам денсаулығына әсерін тигізеді.

Қаңқа мен бұлшық ет тірек-қимыл жүйесін құрып, тіректік, қозғалтқыш және қорғаныш қызметін атқарады.

Атқаратын қызметіне қарай бұлшық еттердің келесідей топтарын ажыратады: буын бүккіш, буын жазғыш, мүшені жақындатқыш және алшақтатқыш үйлесімді бұлшық еттер, орналасуына байланысты үлкен үш топқа бөледі: бас, тұлға және аяқ пен қол бұлшық еттері. Бұлшық ет негізінен, екі түрлі қызмет атқарады: денені қимыл- қозғалысқа келтіреді және денені тік ұстауға мүмкіндік береді.

Тірек-қимыл жүйесінің дамуында қаңқа мен бұлшық еттер жасушаның үнемі жаңарып отыруы маңызды, мүшелердің өсуіне қажетті жағдай, балалық шақта, ер жеткенде қаңқа мен бұлшық ет жасушалары жылдам өсіп дамиды.

Балалардың тірек-қимыл аппаратының бұзылуы дегеніміз-жас кезінен бастап прогрессивсіз топтарды біріктіретін, бірақ моторлық бұзылыстар синдромының ауысып тұруы және бас ми қыртысының дұрыс қалыптаспауы мен қайталанып бұзылуы болып табылады.

Тірек қозғалыс аппарат бұзылу функциясы туғанда және жүре пайда болуы мүмін. Тірек қозғалысының патологиясының осындай түрлері болады. :

1. Жүрек жүйесінің аурулары. БЦП полиомилит

Тірек қозғалысының туғаннан патологиясы: қисык мойын, сколиоз, аяқтынқисықтығы, артрогрипоз.
Жүре пайда болған және тірек аппаратыньң зақымдалануы, полиартрит, қанның аурулары т. б.

Тірек-қимыл аппаратындағы бұзылудың түрлері:

1. Жүйке жүйесінің аурулары: ДЦП, мешел (полиомелит) ;

2. НОДА туа біткен патологиясы: жамбас сүйегінің туа біткен шығуы, қисық мойын, маймақтық, табандардың кемістігі, омыртқа дамуындағы аномалиялар, аяқ-қолдардың жеткіліксіз дамуы және кемістігі, артрогрипоз (туа біткен кемтарлық) ;

3. Жүре пайда болған аурулар және тірек-қимыл аппаратындағы ақаулар: жұлын майының травматикалық ақаулары, бас миының және аяқ-қолдардың травматикалық ақаулары, полиартрит, қаңқаның аурулары (құрт ауруы, сүйектердің ісігі, остиомелит) .

1. Тірек қимыл аппараттары бұзылған тұлғаларға арналған арнайы білім 1. 1 Тірек - қимыл аппараты бұзылған балалар

Бұл категориядағы негізгі контингент балалар (ДЦП) ауырған балалар. ДЦП-аурулардың толықтай пісіп- жетілмеген, яғни әртүрлі әсер етуші зиянды факторлардың ішкі даму жағдайында және дүниеге келу әрі 1 жасқа дейінгі кезенде пайда болады. Бұл туғаннан және жүре бара пайда болған ауру және тірек қимыл аппаратқа зақым келу балаларда 5-7% кездеседі. Сонда тірек -кимыл аппаратының қызметіне зақым келу сипаты туғаннан және жүре бара пайда болады. Тірек-кимыл аппараты бұзылыстарының түрлері:

1) жүйке жүйесінің ауруы: ДЦП (детский церебральный паралич) полиомелит.

2) тірек-қимыл аппаратының туғаннан бұзылу патологиясы:туғаннан жамбастың тоюы омыртқа дамуының кемістігі . (сколиоз) қол-аяқ кемшілігі және дамымауы, саусақ ұштарының кемісті дамуы, ортрогрипоз (туғаннан кемістік) .

3) жүре- бара пайда болған және тірек-кимыл аппаратының зақымдануы: жүлын, мойын, бас, бойы, қол-аяқ, травмалық соққы полиартрит, қаңқа ауруы (туберкулез сүйек ісігі, остеомиелит) қаңқа ауруының жүйелілігі (хондродистрофия, рахит) .

ДЦП-ның болу себебі негізінен қолайсыз факторлар әсерінен болады:

1. Преднаталдық (ішкі даму жағдайында) ;

2. Наталдық (дүниеге келу сәтінде) ;

3. Постнаталдық ( дүниеге келгеннен кейінгі алғашқы кезенде) .

Көп жағдайда ДЦП пайда болуы ішкі даму жағдайда мидың зақым алуы және дүниеге келу кезеңінде болады- 30 60-ішке даму дүниеге келу сәтінде, ал 10-туғаннан кейін болуы мүмкін. Ішкі даму жағдайында жұқпалы ауру анасының эндокриндық және жүрек ауруы жүкті болу кезеңіндегі токсикоз, денелік травма, жарақат алу, психикалық травма, жағымсыз эмоция, резус - фактор бойынша сәйкессіздік, антибиотикалық дәрі-препараттар.

Туғаннан кейінгі- нейроинфекция (менингит, энцифалит), бастың ауыр жарақат ауруы.

Тірек-қимыл аппараты бұзылған балаларда негізгі кемістік -қозғалыс кемшілігі (дамымау, бұзылу немесе қозғалыс қызмет жоғалуы) . Мұндай балаларда қимыл-қозғалыс бұзылушылығы олардың психикалық және сойлеу тілінің бұзылуыменқабат келеді, сондықтанда көпшілігі тек қана емдеу және әлеуметтік көмек қажет етумен бірге, олар және логопедиялық түзетуді қажет етеді . Тірек-кимылы бұзылған кейбір балалардың танымдық қызметтері бұзылыс ыз келеді, олар арнайы оқыту-тәрбиелеуді қажет етпейді. Бірақта барлық балалар өмір жағдайын қажет етеді, яғни оқыту және біртіндеп еңбек әрекетін қамту.

Балалардың туа біткен және жүре келе пайда болған аурулардың 5\7 проценті тірек қозғалыс аппараттарыньң бұзылулары құрайды. . Тірек қозғалыс аппарат бұзылу функциясы турағанда және жүре пайда болуы мүмін. Тірек қозғалысының патологиясының осындай түрлері болады. :

1. Жүрек жүйесінің аурулары. БЦП полиомилит

БЦП ақыкейінгі кезде өте жиі кездесетін ауру, ол балалар арасынды жүйке жүйесінің жаратылған ауытқы.

БЦП ерте антогенезде мидың зақымынан дамыуна пайда болады. Мында мидың жас бөліктеріне әсер етеді - үлкен полушариаларында олар еркіндік козғалыстарының сөлеу және басқа қимылдық қызметімен реттейді. БЦП - да әр-түрлі бұзылуынан көрінеді қозғалыс психикалық және сөйлеуінде БЦП-нің клиникалық сүретінде басында козғалуының бұзылуы барысында психикалық және сезінде бұзылуы анализтарлық жүйесіңің қызметтер, бұзылуы, cipecпe аурулары.

Қимыл қозғалыстарының бұзылуы ауыртпалығы әртүрлі болады кейде олар тұрпайы қозғалыстарыньң бұзылуы, кейде білінбейтін. Психологиялық және сөйлеу ауытқулары қимыл козғалыстардың бұзылуы сияқты әртүрлі болады. Мысалы қимыл қозғалыстардың өте күрделі бұзылуында психологиялық және сөйлеу бұзылуы болмауы мүмкін. Әлде керсінше де болады БЦП-нің себебі әртүрлі болады, қолайсыз факторларының, құрсақта жатқан балаға (пренатальный), жуу барысында (интранатальный), нәресте кезеңінде.

Зиянды факторларға жатады, энфекциялық аурулар, жүкті әйел ауырса (қызылша, вирусты инфекция, токсиплазмоз) жеріктік, физикалық зақым ұрықтьң жарақаты, анасымен ұрықтың. қанның бірлестер резус-фактор бойынша психологиялық жарақат, физикалық фактор дәрімен улануы, экологиялық қолайсыздық. Қәзіргі уақытта дәлелденген құрсақта жатқан ұрыққа 400- ден аса факторлар. Әсер ететіндігі құрсақтары патология мен туған жарақаты 6ipre БЦП -нің жиі кездесетін себебі болады. Туу барысындағы жарақат асфиксиямен сәйкес келеді. Осыдан еткен балаларда бара-бара БЦП болуы мүмін. Нейроинфекциядан да болуы мүмін ол менингит, энцефалит аурулары және ауыр бастың. зақымдалуыда себеп болуы мүмкін.

ДЦП балаларында қимыл қозғалыс қызметтерінің қалыптасуы бұзылған және кіідірістенген. Олар қиыншылықпен және кеш басын ұстай үйренеді . кеш отырады. Тұрады. Қимыл қозғалыс бұзылуы бастыдефект болып, еректі коррекциясыз психологиялық, сөйлеу қызметтеріне қолайсыз әсер етеді. Осы аурулардың специфика бойынша әртүрлі қимыл қозғалыстардың бұзылуы бірнеше факторларға байланысты.

1. Бұлшық еттерінің тонустың бұзылуы (спастичностъ, ригидность, гипотония, дистония типтері) . Бұлшык еттерінің тонусы ол рефлекс деп кейде айталады, адамның өзіндік сезінүінің бұлшық еттерінің жауабы. Бұлшық еттерінің реттелүі жүйке жүйесі арқылы қызметтеледі. БЦП ауруларында жиі бұлшық; еттерінің тонусы көтерінкі болып байқалады- (спастичность) . Бұлшық еттері кернелі БЦП балалардың кол-аяқтарын тырысқан. Ригидность- ол бұлшық еттері өте көрнелі, тонусы өте көтеріңкі. Гипотанияда бұлшық еттері, әлсіз солы. Дистонияда бұлшық еттерінің тонусы ауыспалы мінездемеде.

2. Қозғалуының. шектелүі мүмкінсіздіктігі (парез и паралич) мидың зақымдалуына байланысты кейбір козғалуының болуы және болмауда.

Бас миының қыртыстарының зақымдануы еркінді козғалуының болмауына келтіреді оны паралич дейді. Ал шектелі козғалыстардың аумағын орталық парез дейді.

Еркінді қозғалыстардың шектелүі бұлшық еттерінің темендеүіне байланысты болады. Балаға кейде қолдарын кетеруге қиын болады, алға созуғада, аятарын 6үгүі де қиын болады. Осынын бәрі маңызды қозғалыстардың қызметінің дамуын қиындатады.

3. Зорлық қозғалыстарының болуы.

Көп БЦП формаларына зорлық қозғалыстарды мінездеүін олар гиперкинез және тремор түріде білінеді.

Гиперкинез ол зорлық қозғалыстардың еркіндіксіздігі бұлшық еттерің ауыспалуына байланысты қолайсыз тұрыстар және қозғалуынаң бітелуіне. Зорлық қозғалыстар артикулярдық апараттарында мойынның басты, әр түрлі шеттерінің беліктерін денесінде анықталуы мүмкін. Тремор тілдің қол сауысақтарының дірілдеүі.

4. Тепе-текдіктін, козғалу координациясын бұзылуы (атаксия) отырғанда турғанда жүргенде тұрақсыздық оны денелік атаксия дейді. Ауыр сәтте бала біреудің көмегінсіз отырып тұра алмайды. Тұрақсыз жүрісте бала аяқтарын арасын кең ашып жүреді, теңселіп баска жаққа ауа береді. Манипуляциялық әрекетте бала жазған уақытта, бірдеңені ұстаймын дегенінде қиыншылық көреді

5. Козғалыстың сезінүін бұзылуы (кинестезия) .

Мында бузылулар шартты рефлекстердің байланысын қиындатады. Осы рефлестер арқылы өсі дененің қалпы, кеністікте тұруы қалыптасады. Церебр параличпен ауырған балалардың тұру сезімі әлсіреген, кейбіреуінде қимылының беталысы қабылдауы қисық. Қимыл сезімі бұзылуы баланың қозғалыс тәржірбиесін жетілдірмейді координациялық қимылдарды да қалыптасуын бөгейді.

б. (статокинетический рефлекс) Статокинетикалық; шарт дененің тік жүруінің және моториканың қалыптасуына қамтатамасыз етеді. Нәтижесінде бала өз-өзіне еңбек етуде, еңбекте, оқулық операциаларында әдістерінде қиыншылық көреді.

7. Синкенезия. Бірігіп қимылдауы. Мысалы: 6ip затты алу үшін ол 6ip қолын бүгеді, сонымен қатар екінші қолы да бүгіледі.

8. Патологиялық тоникалық шарттарының болуы. Әдеттегі дамуда тоникалық шарттар түғаннан бірінші айларда білінеді. Біраздан кейін ол жойылады да устамдылық рефлекстерге айналады. 3 айында позотониалық рефлестер білінбейді. БЦП ауыткуында тұғаннан шартсыз рефлексінің қозғалыс автоматикасы қалып қою белгіленген соған позатоникалық рефлекстерді жатқызады.

Позотоникалық рефлекстердің патологиялық куштілігі қозғалыс қызметтерінің дамуы бұзылады. Сондықтан да патологиялық жұріс қимыл, деформацияда қалыптасады. БЦП баланың бірінші жылдарында осы рефлекстердің біліүнен ойдан ойға күшее береді де тұрақталады.

Баланың әдеттегідей дамуына үлкен маңыздылық пен тәрбие жағдайы керек. Мәдениеттілігі төмен от басында ата-аналар тәртібі дамуымен айналыспай өскен балалар өздерінің құрдастарынан интеллектуалды қарым-қатынасы жағынан жиі қалып отырады. Педагогикалық салақтық та өзініњ белгілі ролін атќарады. ПДТ пайда болу себептерін зерттеу кезінде ОНЖ-нің органикалық зақымдануын бастан кешкеннен кейін, себепші болған қалдық құбылыстың ең ауыр түрі белгілі болған, ал функционалды -динамикалық бұзылу кезінде ең жеңіл түрі байқалады. Сол және бір ғана этиологиялық фактор зақымдалу уақытына байланысты генотиптік фонның есебімен бір ғана жағдайда тек жетілу қарқынының бұзылуына әкелуі мүмкін, басқаша жағдайда ПДТ-ң қиындалған түрін береді немесе олигофренияға әкеледі.

мынадай бағыттарға бөледі

1. Гипоопека - бұл ата-анасының бала тәрбиесіне көңіл бөлмеуі. Мұндай балада жауапкершілік өз борышын сезіну сезімдері қалыптаспайды, тәртібі де аффектінің тежелуімен байланысты болады;

2. Гиперопека - бұл бала тәрбиесіне тым көңілл бөлу, баланы шектен тыс еркелетіп жіберу;

3. Отбасында диспатияның, агрессияның, қаталдықтың, қатыгездіктің болуы. Мұндай ПДТ балаларға тән: уайымшылдық, сенімшілдік, уялшақтық, шешім қабылдай алмаушылық, белсенділікті көрсетушілік, эгоизм (менменшілдік), эгоцентризм (өзімшілдік), біреудың көмегіне сүйені алғандық.

4 типі- шығу тегі церебральді органикалық болып табылатын психикалық дамудың тежелуі ПДТ балалардың 70, 80% -осы категорияға жатады. ПДТ балалардың бұл типіне жататындарының анамнезін зерттеу жұмысы бұл кемістіктің нерв жүйесінің аз мөлшерде органикалық жетіспеушіліктің әсерінен көрсетеді. Бұңдай жағдайға жүктелік патологиясы (ауыр токсикоз, инфекция, интоксикация, травма ана мен шарананың резус факторының сәйкестілігі), айы-күні жетпей шала тууы, асфиксия, босану кезідегі травма (зақым) т. б. боқпал етеді.

1. 2 Тірек-қимыл аппаратының бұзылуы бар балаларды жалпы білім беретін орта мектепте оқытудың шарттары. ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.