Орман және түз құстары. Бұлдырық және оның биологиясы. Бөдене және оның биологиясы

1. Құстардың қүрылысы және тіршілік процестері
2. Құстардың шығу тегі
3. Құстардың экологиялық топтары
4. Бұлдырық және оның биолгиясы
5. Бөдене және оның биологиясы

Құстар ашық кеңiстiктерде тiршiлiк еткен, жүгiретiн ата-тектерден шықты. Бiрақ жүгiретiн жануарға қағып ұшуға алып келетiн қимылдардың қажетi не?
Кейбiр зеттеушiлер бұны секiретiн және ұшатын насекомдарды аулауға қажеттiлiк — алдыңғы аяқтардың сермеу қимылдары, рептилияларға шөптердiң арасынан жемтiгiн үркiту үшiн керек, деп түсiндiредi. Басқалары, ойлы-қырлы жерлерде жүгiруде өсе бастаған қанаттардың ұтымдылығын қарастыруда. Ресей палеонтологы Сергей Михайлович Курзанов құрылысы ерекшелiктерi мұндай мүмкiндiктi растайтын өзiндiк рептилия – авиаминаны сипаттаған.
Қазiр ең тараған теория: құстардың ата-тектерi кейiнен ағаш кезеңiнен өткен, екi аяқты жүгiретiн жануарлар болған.
Ұшу қабiлетiне құстардан басқа, әуеге бiрiншi болып көтерiлген насекомдар да ие және құстардан бұрын атмосфераға сәттi шыққандар көне-рептилиялар — жарғақты қанаттары бар птерозаврлар. Бiрақ құстардың самғауы — ең жетiлгенi. Бекерге айтпайды құс-самғау үшiн жаралған.
Құстардың керемет ұшушылар болуына мүмкiндiк беретiн бiрiншiден, бұл кластың басты ерекшелiгi-қауырсындары. Қауырсындары құстар ататектерi – рептилиялардың денесiн қаптаған қабыршықтарды алмастырады.
Жеңiл, берiк денеге бекiтiлген қауырсын жабыны — әуеде таптырмас тiрек болып табылады. Бұл жабын дененiң жылуын сақтап, қоршаған ортамен жылу алмасуын реттейдi: аязда қауырсындарын жайып тон кигендей болады, ал ыстықта болса оларын денесiне басып жеңiл камзолға ауыстырады.
Құстың салмағын байқап отыра ұшу аппараттарының конструкторлары оның салмағын азайтып, қуаттылығын көбейтуге тырысты.
Бiрақ ең бастысы – бұл клетканың өзгеруi.
Сүйектерi қуысқа айналды, ал олардың кейбiреуiнде денеге берiктiк беретiн көлденең клеткалар пайда болды. Мұндай сүйектер кейiн қанаттарға айналған алдыңғы аяқтардың ұзындығына шыдай алды.
Ұшу аппараты ықшам және берiк болу керек. Құстардың құрылысы бұндай талаптарға сай. Құстардың омыртқа жотасы мойынды санағанда көп қозғалмайды. Қабырғалары өте жұқа және жалпақ қанаттардың сермеу қимыл жасауына мүмкiндiк беретiн айрықша қосымша буындары бар. Осыған қоса әр қабырғасы жанындағысымен iлгек тәрiздi өсiндi арқылы жалғасып, төс клеткасына серпiндiлiк бередi. Барлық ұшатын құстардың төсiнде шығыңқы жерi – қыры болады. Белдеу, сегiзкөз және құйрық омыртқалардың бiр бөлiгi бiр- бiрiмен және жамбас сүйектерiмен бiрге өсiп, қатты сегiзкөздi түзедi.

http://1referat.kz/biologiya-valeologiya-zoologiya-anatomiya-medicina/qustar-klasy.html