Организмнің арнайы және арнайы емес қорғаныш реакциялары.Қанның тобы мен резус – факторының заңдылығы

Жоспар


 Қан топтары және олардың сипаттамасы.

 Организмдегі арнайы және арнайы емес қорғаныш реакциялары.

 Пайдаланған әдебиет

ҚАН ТОПТАРЫ ЖӘНЕ ОЛАРДЫҢ СИПАТТАМАСЫ.

Қан топтары және қан құю.
Адамның немесе бір түр дарақтарының иммунологиялық белгілеріне - эритроциттер құрамында агглютиногендердің, плазмада -агглютининдердің болуы болмауына қарай, — ерекшеленетін қан белгілерінің бірлестігін қан топтары дейді. Австрия ғалымы Кландштейнер (1901) мен чех ғалымы Я.Янский (1907) зерттеулері нотижесінде эритроциттерде А және В деген екі түрлі агглютиноген-дер (антигендер), ал плазмада екі түрлі агглютининдер (антиденелер-жабыстырғыш заттар), — ά және β болатыны анықталған. Қан құрамында олар жеке-жеке, қос-қос немесе тіпті болмауы мүмкін. Агглютиноген А(В) мен агглютинин ά (β) аттастар деп аталады. ά агглютинин А агглютиногені бар эритроциттерді, ал β агглютинин — В агглютиногені бар эритроцитгерді жабыстырады. Сондықтан бір адамның қанында өр тектес агглютиноген мен агглютинин ғана болады. Адамда олар төрт түрлі бірлестікте немесе топта кездеседі: 1(0) топ қанының эритроциттерінде агглютиногендер болмайды, ал плазмасында а мен 3 агглютининдері болады. II (А) топта — агглютиноген А мен агглютинин β, /// (В) топта — агглютиноген В мен агглютинин ά болады. IV (АВ) тобында А және В агтлютиногендері болады да, агглютининдер болмайды. Егер қан құйғанда донор (қан беруші) қанының эритроциттері реципиенттің (қан қабылдаушы) аттас агглютининімен кездессе, эритроциттер агглютинациясы (жабысу) жүреді. Мұндай қандар сәйкес емес қандар деп аталады.
1918 жылы Ұлттар Лигасының (Біріккен Ұлттар Ұйымының бұрынғы атауы) халықаралық гигиена комиссиясы қан топтарын әріппен белгілейтін номенклатура қабылдады. Оның негізіне Янскийдің жіктеуі алынған болатын. Бұл қабылданған номенклатураның ыңғайлығы топтың аты қанда қай агглютиноген болатынын көрсетуінде.Тарихи фактіге басымдық бергендіктен біздің елде қан тобының қос белгісі көрсетіледі – топты белгілейтін әріптің қасында жақша ішінде оның сандық нөмірі тұрады.

Пайдаланған әдебиеттер :
 А. Булашев «Иммунология», Астана, 2002 жыл.
 Б.Т.Толысбаев, К.Б.Бияшев «Микробиология және иммунология» . Алматы. 2008жыл