Белоктардың биосинтезі. Глюкоза, фосфат алмасуы

1 Белоктардың биосинтезі.
2 Глюкоза, фосфат алмасуы

Белок биосинтезі - мРНК және тРНҚ молекулалары бар рибосомалардың орын аминқышқылдарының полипептидтік тізбектің синтезі кешенді көп сатылы процесс. Ақуыз биосинтезінің процесі айтарлықтай энергетикалық шығындарды қажет етеді.
Ақуыз биосинтезі екі кезеңде жүреді. Алғашқы қадам транскрипциясы мен РНК өңдеуді қамтиды, екінші қадам тарату кіреді. Транскрипциясын барысында фермент РНК полимеразды тиісті геннің (ДНҚ облысы) реттілігі толықтыратын РНК молекуласы синтездейді.. МРНК өңдеу дәйекті кезеңдердің сериясы кейбір бөліктерін шығарып және сирек редакциялау нуклеотидті жүреді. ДНК молекуласы РНК синтезінен кейін, РНК цитоплазмасында кездеседі. Аударма барысында, нуклеотидті ретпен жазылған ақпарат амин қышқылы қалдықтарын дәйектілігі аударылады.
Ақуыз молекуласының полипептидтік тізбектің синтезі процестерді тізбегі:
Аминоациладенилат қалыптастыру АТФ қатысуымен
1. Амин қышқылы ерекше фермент
2. Аденозин монофосфата (AMP) босату үшін тРНҚ ерекшеліктерін амин қышқылы белсендірілген
3.Аминоацильдік-тРНҚ (тРНҚ тиелген амин қышқылы) тРНК-ның шығарумен амин қышқылы, оның ішінде ақуыз рибосомалардың шығуы.
3.Тек бауырда ғана глюкозаны глюкоза-6-фосфатқа айналдыуды катализдейтін тағы бір фермент болады. Ол гексокиназаның изоферменті- глюкокиназа. Қақпалы венада глюкоза концентрациясы жоғары болғанда ғана глюкокиназа интенсивті жұмыс істейді.
Торшада глюкозо-6-фосфат түзілгеннен соң глюкоза метоболизмі ары қарай тармақталады. Ол келесі негізгі үш жолға бөлінеді:
1. Көмірсулар ыдырауының гексозомонофосфаттық жолы (ГМФ-жол).
2. Гексозобифосфаттық жол (ГБФ-жол).
3. Гликогеннің синтезі.
Басқа минорлық жолдарда глюкозаның аз мөлшері жұмсалады. Бұл жол гликопротеиндердің олиго- және полисахаридтік тізбектерінің құрылысы үшін пайдаланылады, немесе, құрылымдық қызметті атқарады.
Гликогеннің синтезі барлық ұлпаларда емес, тек бауыр, бұлшықет және лейкоциттерде ғана өтеді.
Глюкоза-6-фосфат түзілгеннен кейін (гексокиназалық реакция) фосфор қышқылының молекулаішілік орын ауыстыруы өтеді де фосфаттық топ 6-шы жағдайдан 1-ші жағдайдағы көміртегі атомына ауысады. Глюкозо-1-фосфат түзіледі. (фосфоглюкомутаза ферменті катализдейді).

Негізгі:
1. Т.С.Сейтембетов, А.Ж.Сейтембетова, Е.Д.Даленов, И.И.Ребрикова, С.А.Блудова, Н.В.Попова Биохимия сұрақтары мен жауаптарда. Алматы: «Эверо», 2011 - 312 бет
2. Сейтембетов Т.С., Төлеуов Б.И., Сейтембетова А.Ж. Биологиялық химия. - Караганды, 2007.
3. Т.С.Сейтембетова, Б.И.Төлеуов, А.Ж.Сейтембетова Биологиялық химия
4. Алматы: «Эверо» баспаханасы. 2011ж. -420 бет
Қосымша
1. Кенжебеков П. К Биологиялық химия (арнайы бөлімдері): Оқу құралы/ Кенжебеков, Пернебек Кенжебекұлы. - Шымкент, 2005. - 260 с
2. Е.С. Северин Биохимия Учебник для мед. вузов .-5-е изд., испр. и доп., 4-е изд.-М.:ГЭОТАР-МЕД,2009,2008, 2007
3. Е.С.Северин, А.Н.Николаев Биохимия: Краткий курс с упражнениями и задачами: Учеб. пособие для мед. вузов, 2008
4. Е. С. Северин (под ред.) Биохимия с упражнениями и задачами : учеб. для вузов / ред. Е. С. Северин. - М. : ГЭОТАР-Медиа, 2008. - 384 с. : ил.

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Шәкәрім атындағы Семей мемлекеттік университеті

СӨЖ

Тапсырмалар: 1. Белоктардың биосинтезі
2. Гюкоза 6 фосфат алмасуы

Орындаған:Кадирова Б.Ж
Тексерген:Нұрқасымова Б.

Семей, 2015ж
2.Белок биосинтезі - мРНК және тРНҚ молекулалары бар рибосомалардың орын аминқышқылдарының полипептидтік тізбектің синтезі кешенді көп сатылы процесс. Ақуыз биосинтезінің процесі айтарлықтай энергетикалық шығындарды қажет етеді.
Ақуыз биосинтезі екі кезеңде жүреді. Алғашқы қадам транскрипциясы мен РНК өңдеуді қамтиды, екінші қадам тарату кіреді. Транскрипциясын барысында фермент РНК полимеразды тиісті геннің (ДНҚ облысы) реттілігі толықтыратын РНК молекуласы синтездейді.. МРНК өңдеу дәйекті кезеңдердің сериясы кейбір бөліктерін шығарып және сирек редакциялау нуклеотидті жүреді. ДНК молекуласы РНК синтезінен кейін, РНК цитоплазмасында кездеседі. Аударма барысында, нуклеотидті ретпен жазылған ақпарат амин қышқылы қалдықтарын дәйектілігі аударылады.
Ақуыз молекуласының полипептидтік тізбектің синтезі процестерді тізбегі:
Аминоациладенилат қалыптастыру АТФ қатысуымен
1. Амин қышқылы ерекше фермент
2. Аденозин монофосфата (AMP) босату үшін тРНҚ ерекшеліктерін амин қышқылы белсендірілген
3.Аминоацильдік-тРНҚ (тРНҚ тиелген амин қышқылы) тРНК-ның шығарумен амин қышқылы, оның ішінде ақуыз рибосомалардың шығуы.
3.Тек бауырда ғана глюкозаны глюкоза-6-фосфатқа айналдыуды катализдейтін тағы бір фермент болады. Ол гексокиназаның изоферменті- глюкокиназа. Қақпалы венада глюкоза концентрациясы жоғары болғанда ғана глюкокиназа интенсивті жұмыс істейді.
Торшада глюкозо-6-фосфат түзілгеннен соң глюкоза метоболизмі ары қарай тармақталады. Ол келесі негізгі үш жолға бөлінеді:
1. Көмірсулар ыдырауының гексозомонофосфаттық жолы (ГМФ-жол).
2. Гексозобифосфаттық жол (ГБФ-жол).
3. Гликогеннің синтезі.
Басқа минорлық жолдарда глюкозаның аз мөлшері жұмсалады. Бұл жол гликопротеиндердің олиго- және полисахаридтік тізбектерінің құрылысы үшін пайдаланылады, немесе, құрылымдық қызметті атқарады.
Гликогеннің синтезі барлық ұлпаларда емес, тек бауыр, бұлшықет және лейкоциттерде ғана өтеді.
Глюкоза-6-фосфат түзілгеннен кейін (гексокиназалық реакция) фосфор қышқылының молекулаішілік орын ауыстыруы өтеді де фосфаттық топ 6-шы жағдайдан 1-ші жағдайдағы көміртегі атомына ауысады. Глюкозо-1-фосфат түзіледі. (фосфоглюкомутаза ферменті катализдейді).
Келесі реакцияда УТФ молекуласы қатысуымен активтелген УДФ-глюкоза түзіледі. Сонан кейін, УДФ-глюкозадағы глюкоза гликогенсинтетаза ферменті катализдеуімен гликогеннің бір тармағына қосылып, оны бір глюкозалық фрагментке ұзартады. Гликоген крахмалмен салыстырғанда күшті тармақталған. Оның тармақтарының қалыптасуын арнайы гликоген тармақтаушы фермент атқарады.
Гликогеннің молекуласы нольден синтезделмейді, ал біртіндеп ұзаруы праймерден немесе ұйытқыдан басталады. Сондықтан гликогеннің ыдырауы оның молекуласының толық жұмсалуымен аяқталмайды.
Гликоген молекуласына 1 глюкоза қалдығын қосу үшін 2АТФ молекуласы жұмсалады. Гликогеннің ыдырауында бұл АТФ-тар қайта қалпына келмейді.
Гликоген синтезінің негізгі ферменті гликогенсинтаза. Бұл екінші бақылау нүктесі.
Гликогенсинтетазаның реттелуі: ол глюкозо-6-фосфаттың-артық мөлшерінен активтелінеді. Сондықтан, бұл қосылыстың басқа жолдарға жұмсалуы аз болса, онда гликоген синтезінің жылдамдығы жоғары болады. Гликогенсинтаза катализдейтін реакция қайтымсыз.
Белгілі бір жағдайда гликоген ыдырауға қабілетті. Бұл айналма жолмен өтеді. Оның негізгі ферменті гликогенфосфорилаза (фосфорилаза). Бұл фермент гликоген молекуласын фосфор қышқылы қатысуымен глюкозо-1-фосфаттық фрагменті бөлінуін катализдейді.
(С6Н10О5)n+Н3РО4=(С6Н10О5)n-1+глюко зо-1-фосфат
Фосфорилаза гликоген ыдырауының шектеуші немесе реттеуші ферменті. Оның реттелуі: АТФ-тің артық мөлшерінде тежеледі, ал АДФ артық мөлшерінде активтелінеді.
Бауырдағы және бұлшықеттегі гликогенолиздің физиологиялық маңызы әртүрлі. Бұлшықет глюкозасы соның жасушасы үшін глюкозаның көзі. Бауырдағы глюкоза, негізінен, қандағы глюкозаның физиологиялық концентрациясын ұстауға жұмсалады. Ерекшелігі бауырда глюкозо-6-фосфатаза ферменті болады, сондықтан ол глюкозадағы фосфаттық топты бөле алады, ал бұлшықетте бұл фермент болмайтындықтан гликоген тек глюкозо-6-фосфатқа дейін тотығады және ары қарай жасушада жұмсалады
3.Глюкозаның сүт қышқылынан биосинтезі (глюконеогенез). Гликолиз бен глюконеогенездің өзара байланысы (Кори циклі).

Глюконеогенез - бұл глюкозаның көмірсу емес заттардан синтезделу процессі. Сүтқоректілерде бұл қызметті, негізінен, бауыр атқарады, аз мөлшерде ол бүйректерде және ішектің шырыштарының жасушаларында өтеді. Глюконеогенездің негізгі субстраттары пируват, лактат, глицерин, аминоқышқылдар болып табылады. Глюконеогенез процессі ағзаны глюкозамен көмірсу мөлшері жеткіліксіз диетамен (Физикалық жүктемеді, аштықта) қамтамассыз етеді. Глюкозаның тұрақты мөлшерінің (қандағы) болуы жүйке жүйесі мен эритроциттер қызметіне өте қажет. Қандағы глюкоза концентрациясының белгілі бір критерийлік төмен деңгейден төмендеуінде мидың қызметі бұзылады. Гипогликемияның ауыр формасында коматоздық қалып дамиды және өлім болуы мүмкін.
Глюкоза май ұлпасында глицеролдың шығу көзі үшін қажет. Глицерол глицеридтер құрамына кіреді. Ол көптеген ұлпаларда лимон қышқылы циклінің интермедиаттарының концентрациясын эффектілі ұстауда маңызды рольді атқарады. Бұл ағзаның калорияға қажеттілігінің көп бөлігін майлар атқарса да глюкозаның белгілі бір мөлшеріне деген қажеттілік қашанда тұрақты болатындығын көрсетеді.
Сонымен бірге, глюкоза қаңқа бұлшықеттері үшін анаэробтық жағдайда отынның жалғыз көзі қызметін атқарады. Глюкоза сүт бездеріндегі сүт қантының (лактоза) алғызаты және ұрықтан даму кезеңінде активті қабылданады. Глюконеогенез арқылы қаннан ұлпалық ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.