Педагогика пәні және ұғымына ерте ежелгі және қазіргі мағынада анықтама, түсініктеме беру. тәрбиенің мақсаты мен тұлғаны дамытудың қозғаушы күштері жайлы ілім деген не?

1.Педагогика пәні және ұғымына ерте ежелгі және қазіргі мағынада анықтама, түсініктеме беріңіз
2. Тәрбиенің мақсаты мен тұлғаны дамытудың қозғаушы күштері жайлы ілім деген не?
3. Жоғарғы оқу орнына арналған философия, психология, педагогика оқу құралдарындағы "Тәрбие" туралы ұғымды түсіндірудің кестесін құрастырыңыз.
4. Педагогика категорияларының өзара байланысын көрсететін үлгісін жасаңыз.

Педогогика оқулықтарында, зерттеу еңбектерінде, анықтамалар мен энциклопедиялық сөздіктердегі педогогика ғылымына берілген анықтамаларда авторлар арасында бірыңғай көзқарастардың жоқ екенін байқаймыз.
-педогогика – жас ұрпақтар тәрбиесі туралы ғылым;
-педогогика - адам тәрбиесі туралы ғылым;
-педогогика- тәрбие туралы ғылым.
Педагогика өз атауын гректің «пайдагогос» (пайда-бала, гогос-жетектеймін) сөзінен алған. Ол баланы жетектеуші деген мағынаны берген еді. Ежелгі Грецияда бұл сөз өзінің тікелей мағынасында қолданылған болатын. Ең алғаш педагогтар деп қожайындардың баласын мектепке апарып-әкелетін құлдарды атаған. Кейін педагогтар деп балаларды үйрету, тәрбиелеу және оқытумен айналысатын адамдарды атады.
Әрбір адам тәжірибе негізінде белгілі бір педагогикалық білімдерді жинақтайды, түрлі педагогикалық құбылыстар арасында байланыстарды орнықтырады. Осылайша, алғашқы қауым адамдары балаларды тәрбие белгілі бір білімге ие болған. Ол ұрпақтан-ұрпаққа салт-дәстүр, ойын, ережелер түрінде жеткізіліп отырған. Бұл білім мақал-мәтелдерде, аңыз-әңгімелерде, ертегілерде сақталған, ол халық педегогикасының мазмұнын құрайды. Мысалы, қазақ мақал-мәтелдерінің тәрбиелік мәнділігі ерекше: «Ата көрген оқ жонар, ана көрген тон пішер», «Шешесін көріп - қызын ал, аяғын көріп - асын іш», «Ұлтыңды сақтаймын десең - қызыңды тәрбиеле, руыңды сақтаймын десең - ұлыңды тәрбиеле» және т.б. Сонымен қатар, қазақ халқында ата-әже, әке-шеше тәрбиесімен бірге арнайы, дарынды адамдарда (белгілі ақын, жыршы, әнші, күйші, молда, емші, шебер адамдар) да тәрбиелену кең таралған.
Педогогика – тәрбиенің мәнін, қоғамдағы қызметін, мазмұны мен ерекшеліктерін, оның жеке тұлғаға ықпалын анықтайды, түсіндіреді, дамытады. Сондықтан, педогогика- тәрбие туралы ғылым. Оны қоғамның талабына сай өскелең жас ұрпақтардың әлеуметтік өмірге, еңбекке дайындау және оларға қоғамдық – тарихи тәжірибе беру процесі негізінде қарастырған жөн.
Көрнекті ағартушы –педогог Мағжан Жұмабав «Педогогика» атты іргелі ғылыми еңбегінде: «Педогогика қандай пән?...Бала тәрбиесі – бір өнер , өнер болғанда ауыр өнер, жеке бір ғылым иесі болуды тілейтін өнер.Баланы дұрыс тәрбие қылу үшін әркімнің өз тәжірибесі жетпейді.Педогогика деген сөз немес атауға келсек мұнда да кең көлемді пікірлер айтылған. «Педогогика курсының лекциялары» атты оқулық құралында: « Педогогика деген сөз, яғни термин, көне грек тілінен шыққан, дәлме-дәл айтқанда, ол балаларды ертіп жүруші, баланы жетектеп мектепке апарушы деген сөз.Анығырақ айтатын болсақ «Педогогика» рмині гректің екі сөзінен: «пайс-балалар жане «эгейн»-баланы басқару, тәрбиелеу, жетектеу, бағу ұғымдарынан шыққан» - десе, Н.В.Савиннің «Педогогика» оқулығында «Педогогика» деген сөз грек тілінен аударғанда «Бала бағу» дегенді білдіреді.
Педагогикалық ойлар алғашқыда философия, діни ілімдер жүйесінде, саясаттануда, құқықтануда, әдебиетте дамыды. 12 ғасырдың басында жеке ғылым болып бөлініп шықты. Ф.Бэконның, Я.Коменскийдің еңбектерінде Педагогиканың дербестігі беки түсті. Олардың ізінше Джон Локк, Жан Жак Руссо, И.Песталоцци, И.Гербард, А.Дистерверг еңбектері жарық көрді. Орта ғасырларда жастарға білім және тәрбие беру ісі діни орындардың қолында болды. Мешіт жанынан медреселер, шіркеу жанынан приходтық, соборлық, монастырлық мектептер ашылды. Олардың бәрінде дерлік құдай заңы, төрт амалды есеп, таза жазу, еңбекке үйрету пәндері оқытылды. Кейіннен өндіріс пен сауда-саттықтың өркендеуіне орай гильдейлік мектептер ашылды, онда тауартану, заттың өзіндік құны мен сапасын анықтау, геодезия, топография сабақтары енгізілді. 19 ғасырдың басында нарықтық қарым-қатынастың дамуына, ғылыми-техникалық өркендеуге байланысты педагогика тармақталып, жеке пәндер бөлініп шықты. Олар:
• жалпы педагогика (тәрбие, білім беру және оқытудың жалпы заңдылықтарын зерттейді),
• сәбилер мен мектепалды педагогикасы,
• мектеп педагогикасы,
• сурдотифло педагогика және олигофрено педагогика (керең, зағип және ақылы кем балалардың тәрбиесі мәселелерін зерттейді),
• жеке пән әдістері,
• Педагогика тарихы.

1.Әбенбаев С.Ш, Құдиярова А.М, Әбиева Ж.Ә «Педогогика», Астана 2003ж
2.Сағындықұлы Е. « Педогогика» ( дәрістер курсы) Семей 1999ж
3.Қоянбаев Ж.Б. «Педогогика», Алматы 1992ж
4.Дүйсембекова Ш. «Педогогика»( дәрістер курсы) Семей 2011ж
5.Абай атындағы Қазақ Ұлттық Педогогикалық университеті, «Педогогика» ,Алматы 2003ж
6.Әбиев Ж., Бабаев С., Құдияров А., «Педогогика» Алматы 2004ж
7. «Педогогика оқулық», Алматы 2005ж