Шөп тұқым шаруашылығы жүйесі

Пән: Ауыл шаруашылығы
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 9 бет
Таңдаулыға:

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

Семей қаласы Шәкәрім атындағы Мемлекеттік Университеті

Тақырыбы: «Шөп тұқым шаруашылығы жүйесі»

Орындаған: Жақанова Н. М.

Тексерген: Сагандыков С. Н.

Тобы: АГ-313

Семей 2015

Жоспар:

Кіріспе

Негізгі бөлім

Шабындықтар мен жайылымдардағы шөп тұқым шаруашылығының жүйесі
Біржылдық шөптердің тұқымын өсіру маңызы
Көпжылдық шөптердің тұқымын өсірудің маңызы
Тұқым өсіру технологиясының жобасы (жоңышқа, қылтықсыз арпабас) .
Көпжылдық шөптердің кейбір аудандастырылған сорттары

Қорытынды

Әдебиеттер

Шаруашылықта мал азығын өндіру жұмыстарын қарқынды жүргізу үшін біржылдық жəне көпжылдық шөптердің тұқым шаруашылығын жүйелі жолға қоюдың маңызы зор. Ол үшін əр аймақта шөп тұқымын өсіруге мамандандырылған шаруашылықтар болуы қажет. Мамандандырылған шаруашылықтардың 20-25% егіс танаптарында шөп тұқымдары өсіріліп жыл сайын кем дегенде 20-50 тн шөп тұқымы жиналуы қажет. Ірі шаруашылықтарда жыл сайынғы тұқым өндірісін 200-300 тн дейін жеткізсе тиімді болады.

Тұқым шаруашылығының негізгі міндеті - сортты тұқымдарды көбейту, олардың тазалығын, биологиялық және өнімділік қасиетін сақтау болып табылады. Қазақстанда көпжылдық және біржылдық шөптердің, соңғы жылдары шөлдік бұталар мен шалабұташықтардың да аудандастырылған сұрыптары бар. Олар сұрыпталып шығарылған түрлер және жергілікті түрлер болыып бөлінеді. Екеуі де жергілікті ауа райы жағдайларына сәйкес, айтарлықтай өнімді және ерекше маңыздысы - сырттан әкелінген сұрыптардан төзімдірек және өміршең. Суарған жағдайда сұрыпты шөп егістіктерінің өнімі 20-30%-ға артады және одан да көбейеді.

Жайылымдықтар мен шабындықтық шөптер тұқым шаруашылығы жүйесі дәнді дақылдарға арналған жүйедей. Осы жүйеге сәйкес, бастапқы тұқым шаруашылығы мен асыл не бірінші репродукциялық тұқым өсірумен ғылыми-зерттеу мекемелерінің тәжірибе шаруашылықтары айналысады. Олар одан әрі көбейту үшін алынған тұқымдарды өздері қызмет көрсететін аймақтардағы маманданған тұқым шаруашылықтары жүйесіне сатады. Сұрыптарды жаңғырту 5-6 жылда бір рет жүргізіледі.

Мамандандырылған тұқым шаруашылықтары бірінші және екінші репродукциялық тұқымдар өсіріп, оларды тұқымдық егістіктер егу үшін айналасындағы шаруашылықтарға береді. Малазықтық егістіктерге үшінші және тағы басқа да репродукциялық тұқымдар пайдаланылады.

Тұқым шаруашылығы жүйесінде арнайы дайындалған агрономдар жүргізетін сұрыптық (егістікте бақылап көру), сондай-ақ мемлекеттік тұқым инспекциясы жүргізетін тұқымды сапалық тұрғыдан бақылаудың маңызы зор.

Тұқым шаруашылығын ұйымдастыру кезінде аймақтық жəне экологиялық ерекшеліктерді ескерген жөн. Далалық аймақтарда қуаншылыққа төзімді өсімдіктердің тұқымын өсіреді. Бұл аймақтарда шалғындық шөптердің (шалғындық бетеге, жима тарғақ т. б. ) тұқымын өсіруге су жайылатын инженерлі жəне жергілікті лимандарды пайдалануға болады. Егістіктің суармалы жерлерінде көбінесе бұршақтұқымдас (жоңышқа т. б. ) жəне біржылдық шөптерді тұқымға өсіреді. Жоғары сапалы шөп тұқымын алу үшін ұсынылған өсіру агротехникасын бұлжытпай орындау қажет. Тұқымдық егістікке тегіс, топырағының құнарлығы жоғары танаптар пайдаланылады. Ол үшін алғы дақылдың маңызы жоғары. Танап арамшөптерден таза, ауру қоздыратын микробтардан, зиянкестерден арылған болуы керек. Тұқымдыққа жоғары кондициялы, тазалығы жəне өнгіштігі жағынан 1 классқа жататын тұқым пайдаланылады. Тұқымдық егістік көп жағдайларда жамылғысыз себіледі. Бірақ кейбір жағдайларда жамылғы қолданып себіледі (арпа т. б. ) . Жамылғыға шыдамды бұршақ тұқымдастары. Жамылғыға пайдаланған дақылдардың себу мөлшері 20-25 % төмен алынады. Тез арада көбейтуге керек болатын шөптер көбінесе жамылғысыз себіледі. Тұқымдық егістер қатарлап жəне кең қатарлап себіледі. Кең қатарлап себілген тұқымдық шөптерден жоғары сапалы өнім алынады. Негізгі жоғары түпті қоңырбас жəне жақсы түптенетін бұршақ тұқымдастары кең қатарлап (60см), ал жатып қалуға бейім шөптердің қатараралығы 30-45см себіледі. Тұқымдық шөптер көктемде, жазда, күзде жəне қыс мезгілдерінде себіледі. Күзгі, қысқы себу мезгілдерін көбінесе далалық жəне шөлейт аймақтарда қолданады. Тұқым себу терендігі шөп түріне жəне топырақ құрылымына қарай əр түрлі болады. Жеңіл топырақта тұқым себу тереңдігі шөп түрлерінің тұқымының ірілігіне қарай 1-4 см, орташа топырақта -0, 5 -3 см жəне ауыр топырақта -0, 5-2 см. Жамылғысыз себілген көпжылдықты тұқымдыққа екінші жылдан бастап пайдаланады. Жамылғымен себілген көпжылдықты тұқымға үшінші жылдан бастап шабады. Көпшілік қоңырбас жəне бұршақ тұқымдас шөптерді тұқымға бірінші орымнан қалдырады. Ылғалы көп жерлерде (жəне суармалы) тұқымға екінші орымды пайдаланады. Ол 160 үшін бірінші орымды ертерек (қоңырбастар түтіктенгенде, бұршақ тұқымдастар шанақтанғанға дейін) жүргізеді. Тұқымы шашылуға бейім шөптерді тұқымы қамырланып піскенде тура орып бастырады . Тұқымы шашылмайтын шөптерді тұқымы қамырланып піскенде бөлектеп, толық піскенде тура комбайынмен орады. Жоңышқаны көбінесе бұршақбасы 70-80% қоңырланып піскенде, эспарцетті -50-65 % піскенде бөлектеп орады. Түйе жоңышқа мен мүйіз бас шөпті ору мерзімі бұршақбастары 30-40% піскен кезінде. Комбайннан түскен шөп тұқымын тазалап кептіріп, сақтауға қоюдың маңызы зор. Ол үшін жоғары сапалы тұқым тазалағыш машиналар қолданады («Петкус- Вибрант», ОС-4, 5 А, ОВП -20А, К-523/03Т. Б) . Алдын- ала тазалап кептірілгеннен кейін тұқымдарды күрделі тазалағыш машинадан өткізеді (15. 1-кесте) . («Петкус-Селектра», К-281/, «Петкус-Супер»К-541 т. б. ) . Өте қиын тазаланатын арам шөптердің (арам шырмауық т. б. ) тұқымдары араласқан бұршақ тұқымдас шөптердің тұқымын электромагнитті машинамен (ЭМС- 1 А) тазалайды. Тұқымды складка қоңырбас тұқымдастарының ылғалдылығын 15%, бұршақ тұқымдастардың ылғалдылығын 13% көрсеткішінде сақтауға жібереді.

Егістікте бұршақ тұқымдас шөптерді (жоңышқа) тұқымға өсіру технологиясы (үлгі)

Жұмыс тəртібі: Жұмыс тəртібі

Агрегат: Агрегат

Орындау уақыт: Орындау уақыт

Технологиялық процесстер: Технологиялық процесстер

Жұмыс тəртібі: Жерді жыртпастан бұрын суару.

Агрегат: Т-150К ДДА- 100М, «Днепр» т. б

Орындау уақыт: Ерте күзде

Технологиялық процесстер: Суару нормасы 1000-1200м3/га .

Жұмыс тəртібі: Аңызды сыдыра жырту.

Агрегат: Т-150 К, ЛДГ- 10.

Орындау уақыт: Суарғаннан кейін

Технологиялық процесстер: 6-8 см тереңдікте

Жұмыс тəртібі: Органикалық фосфор-калий-минералдық тыңайтқыштарды (жоспарланатын өнімге) енгізу.

Агрегат: МТЗ-80 РУМ- 80

Орындау уақыт: Сүдігер айдау алдында

Технологиялық процесстер: Фосфор жəне калий тыңайтқыштарын қор ретінде енгізу

Жұмыс тəртібі: Сүдігер жырту

Агрегат: МТЗ-82, Т- 150К, ПН-4- 35, Т-150

Орындау уақыт: Ерте күзде

Технологиялық процесстер: 25-27см терендікте тырмалай отырып жырту

Жұмыс тəртібі: Егіс танабын тегістеу

Агрегат: П-2, 8 тегістеуші миалау

Орындау уақыт: Жыртқаннан кейін, ізінше

Технологиялық процесстер: Танаптың ұзына бойына жəне көлденең .

Жұмыс тəртібі: Топырақты тұқым себер алдында өңдеу

Агрегат: Т-150, СП- 11, СГ-БЗТС- 1, 0

Орындау уақыт: Ерте көктемде, танапқа шығу- дың алғашқы мүмкіндігінде

Технологиялық процесстер: Танаптың ұзына бойына жəне көлденең

Жұмыс тəртібі: Тырмалай отырып тоқопсыту

Агрегат: Т-150 КПС-4, БЗТС-1, 0

Орындау уақыт: Бұлда сондай

Технологиялық процесстер: Балшықтанған пырақта тырмалаудыңорнына

Жұмыс тəртібі: Тұқым себер алдында топырақты тығыздау

Агрегат: МТЗ- 80, ЗККШ-6А

Орындау уақыт: Тікелей тұқым себер алдында

Технологиялық процесстер: Ылғал тарту үшін

Жұмыс тəртібі: Тұқымды дəрілеу

Агрегат: ПУ-3, ПУ-1Б

Орындау уақыт: Тұқымды сепкенге дейін2- 3 апта бұрын

Технологиялық процесстер: Тұқым 80%-тік ТМТД-мен дəріленеді немесе фентура (т. б. ) мен дəріленеді

Жұмыс тəртібі: Тұқымды нитрагинмен өңдеу

Агрегат: ПУ-3, ПУ-15

Орындау уақыт: Тікелей тұқым себер алдында өңдегеннен

Технологиялық процесстер: Препараттағы нұсқау бойынша

Жұмыс тəртібі: Себу (қатар аралығы

Агрегат: 45-60см) МТЗ-80, СОН-2 8А СКОН-4, 2 СКОШ-2, 8 СО-4, 2

Орындау уақыт: Топырақты өңдегеннен кейін іле-шала

Технологиялық процесстер: Тұқым бүркемесіз себіледі: кең қатарлы 45-60 см, сіңіру тереңдігі 2-3 см, себу нормасы 2- 4кг/га немесе 1-2 млн дана/га.

Тіршілігінің 1- жылындағы жұмыстар

Тұқым сепкеннен кейінгі тығыздау: Тұқым сепкеннен кейінгі тығыздау

МТЗ-80, ЗККШ-6А: МТЗ-80, ЗККШ-6А

Тікелей тұқым сепкеннен кейін немесе тұқым себумен бір мезетте: Тікелей тұқым сепкеннен кейін немесе тұқым себумен бір мезетте

Ылғал тарту үшін: Ылғал тарту үшін

Тұқым сепкеннен кейінгі тығыздау: Гербицидтермен өңдеу

МТЗ-80, ЗККШ-6А: МТЗ-80 ОН- 400 ПОУ-15

Тікелей тұқым сепкеннен кейін немесе тұқым себумен бір мезетте: Қалыпты 2-4 жапырағы байқалған кезеңде

Ылғал тарту үшін: Арамшөптермен күресу

Тұқым сепкеннен кейінгі тығыздау: Қатараралықтардағы қопсыту

МТЗ-80, ЗККШ-6А: МТЗ-80, КРН-4, 2, ФПУ-4, 2

Тікелей тұқым сепкеннен кейін немесе тұқым себумен бір мезетте: Қажеттігіне қарай 2-3 рет

Ылғал тарту үшін: 4-6 см, одан кейін 8- 10 см тереңдікте

Тұқым сепкеннен кейінгі тығыздау: Тұқымдық жоңышқаны шоқтау

МТЗ-80, ЗККШ-6А: МТЗ-80, КРН-4, 2

Тікелей тұқым сепкеннен кейін немесе тұқым себумен бір мезетте: Бұтақтану кезеңінде

Ылғал тарту үшін: Қатарларға көлде- нең жүргізіледі, 40 см жəне 20 см, өсімдік шоқ түбін қалдырады, кесу тереңдігі 8-10 см

Тұқым сепкеннен кейінгі тығыздау: Суару

МТЗ-80, ЗККШ-6А: -

Тікелей тұқым сепкеннен кейін немесе тұқым себумен бір мезетте: Маусым ішінде 2-3 рет жəне қысқа қарай суару

Ылғал тарту үшін: Өніп-өсу кезеңінде толық су сиымды- лықтың 70% шама- сында топырақ ыл- ғалдылығы сақталады

Тұқым сепкеннен кейінгі тығыздау: Шөпті пішенге арнап жинау (немесе көк шөпке)

МТЗ-80, ЗККШ-6А: 1) МТЗ-80, КТП-6, ГПП- 6, ПС-1, 6, 162 МТ-1, ПФ- 0, 5, 2) КСК- 100

Тікелей тұқым сепкеннен кейін немесе тұқым себумен бір мезетте: Шанақтану кезеңінде- гүлдене бастағанд

Ылғал тарту үшін: -

Тіршілігінің 2- жəне одан кейінгі жылдардағы жұмыстар

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.

Ұқсас жұмыстар

Эспарцет жарыққа мұқтаж

Көкөніс шаруашылығындағы тұқым шаруашылығы ерекшеліктері

Карантинді арамшөптер

Қазақстан Республикасы бойынша жайылым мен шабындық жерлердің жағдайы,көлемі,өнімділігі.

Күздік бидайдың халық шаруашылығындағы маңызы

Жоңышқаның тұқым өндірісі

Ауылшаруашылық өндірісінің экономикалық тиімділігінің маңыздылығы

Астық тұқымдастар және тұқым себу мөлшерін анықтау

Қызылорда облысында көп жылдық мәдени жайлымдар мен шабындықтарда мал азықтық шөптердің түрлерін өсірудің агротехникалық ерекшеліктерінің орындалу мезгілдері

Көкөніс дақылдарының тұқым жарнақтарымен танысу

Пәндер

Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.

Ақпарат

Қосымша

Email: info@stud.kz