Темір жолдармен тасымалдау кезіндегі ветеринарлық –санитарлық бақылау
Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1.1 Сойыс малдарын темір жолмен тасымадау
1.2 Темір жолмен тасымалдау кезіндегі көліктегі ветеринарлық.санитарлық бақылау
1.3 Жануарлар мен құстарды (бал араларын қоса) теміржол көлігімен тасымалдау тәртібі
1.4 Темір жолдармен тасмалдау кезіндегі ветеринариялық.санитариялық бақылау
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
1.1 Сойыс малдарын темір жолмен тасымадау
1.2 Темір жолмен тасымалдау кезіндегі көліктегі ветеринарлық.санитарлық бақылау
1.3 Жануарлар мен құстарды (бал араларын қоса) теміржол көлігімен тасымалдау тәртібі
1.4 Темір жолдармен тасмалдау кезіндегі ветеринариялық.санитариялық бақылау
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
ТМД және алыс шетелдерден келетін жануарлар «ҚР жануарларды, жануартекті өнімдер мен шикізаттарды импорттау кезіндегі ветеринарлық санитарлық шаралар туралы нұсқаулыққа» оқшаулау мен ветеринарлық өңдемелеу өткізіледі, бұдан соң одан әрі жүру құқы бойынша ветеринарлық куәлік беріледі. Инфекциялық жұқпалы аурулармен ауру, не күдікті жануарларды шет елдерінен енгізу, шығару және біздің ел арқылы транзиттеуге қатаң тыйым салынады. Жөнелтілетін жануарларға ветеринарлық куәлікті шаруашылықта жұмыс атқаратын ветеринарлық дәрігер жүк жөнелтушіге тапсырады. Жануарларды және құстарды вагондарға арту, мал тиеу алаңы бар белгiленген стансаларда өткізіледі. Жануарларды тиеуге арналған жалпы қолданылатын алаңдардан немесе жануарлар тиеуге арналған баспалдағы бар алаңнан артуға рұқсат етiледi . Онда тиегіштер, бүйірлік қабырғалары бар басқыштармен жабдықталып дайындалуы керек. Бірден автокөліктен артуға болмайды. Жануарлар және құстар арнаулы вагондармен, олар жетiспесе, жай жабық вагондарда тасымалданады . Артарға дейін жануарларды топтап, сұрыптайды; көлемі, салмағы, жынысы ескеріледі. Арту кезінде айқай-шу, ұрып-соғу болмауы тиіс, оны күндіз өткізген жөн, түнде толық жарық түсуі қамтылғанда артады.
ТМД және алыс шетелдерден келетін жануарлар «ҚР жануарларды, жануартекті өнімдер мен шикізаттарды импорттау кезіндегі ветеринарлық санитарлық шаралар туралы нұсқаулыққа» оқшаулау мен ветеринарлық өңдемелеу өткізіледі, бұдан соң одан әрі жүру құқы бойынша ветеринарлық куәлік беріледі. Инфекциялық жұқпалы аурулармен ауру, не күдікті жануарларды шет елдерінен енгізу, шығару және біздің ел арқылы транзиттеуге қатаң тыйым салынады. Жөнелтілетін жануарларға ветеринарлық куәлікті шаруашылықта жұмыс атқаратын ветеринарлық дәрігер жүк жөнелтушіге тапсырады. Жануарларды және құстарды вагондарға арту, мал тиеу алаңы бар белгiленген стансаларда өткізіледі. Жануарларды тиеуге арналған жалпы қолданылатын алаңдардан немесе жануарлар тиеуге арналған баспалдағы бар алаңнан артуға рұқсат етiледi . Онда тиегіштер, бүйірлік қабырғалары бар басқыштармен жабдықталып дайындалуы керек. Бірден автокөліктен артуға болмайды. Жануарлар және құстар арнаулы вагондармен, олар жетiспесе, жай жабық вагондарда тасымалданады . Артарға дейін жануарларды топтап, сұрыптайды; көлемі, салмағы, жынысы ескеріледі. Арту кезінде айқай-шу, ұрып-соғу болмауы тиіс, оны күндіз өткізген жөн, түнде толық жарық түсуі қамтылғанда артады.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:
1. А.Б. Бегенова, А.Н.Жұмақаева, Б.С.Майқанов «Шекара және көліктердегі ветеринариялық –санитариялық бақылау» Алматы 2014
2. Сайдолдаұлы Т. « Індеттану» Алматы,1993ж.
3. Сайдулдин Т. «Ветеринариялық індеттану» Алматы, І999ж.
4. Қасымов Е. «Бірнеше түлікке ортақ жұқпалы
ауруларды балау және күресу шаралары» Алматы 1992ж.
5. Ветеринариялық заңдылықтар. 1,2,3- том. Астана, 2004ж
6. Дүйсембаев С.Т, А.Т.Серикова « Ветеринариялық-санитариялық сараптау практикумы» Алматы 2014 жыл
7. А.Б. Бегенова, А.Н.Жұмақаева, Б.С.Майқанов «Шекара және көліктердегі ветеринариялық –санитариялық бақылау» Алматы 2014
1. А.Б. Бегенова, А.Н.Жұмақаева, Б.С.Майқанов «Шекара және көліктердегі ветеринариялық –санитариялық бақылау» Алматы 2014
2. Сайдолдаұлы Т. « Індеттану» Алматы,1993ж.
3. Сайдулдин Т. «Ветеринариялық індеттану» Алматы, І999ж.
4. Қасымов Е. «Бірнеше түлікке ортақ жұқпалы
ауруларды балау және күресу шаралары» Алматы 1992ж.
5. Ветеринариялық заңдылықтар. 1,2,3- том. Астана, 2004ж
6. Дүйсембаев С.Т, А.Т.Серикова « Ветеринариялық-санитариялық сараптау практикумы» Алматы 2014 жыл
7. А.Б. Бегенова, А.Н.Жұмақаева, Б.С.Майқанов «Шекара және көліктердегі ветеринариялық –санитариялық бақылау» Алматы 2014
Қазақстан Республикасының Ғылым және Білім Министрілігінің
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік Университеті
БӨЖ
Тақырыбы: Темір жолдармен тасымалдау кезіндегі ветеринарлық - санитарлық бақылау
Орындаған: Талапқанқызы М
Тексерген: Оразалиева С. Б
Топ.ВС-203
Семей 2015
Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
0.1 Сойыс малдарын темір жолмен тасымадау
0.2 Темір жолмен тасымалдау кезіндегі көліктегі ветеринарлық-санитарлық бақылау
0.3 Жануарлар мен құстарды (бал араларын қоса) теміржол көлігімен тасымалдау тәртібі
0.4 Темір жолдармен тасмалдау кезіндегі ветеринариялық-санитариялық бақылау
I. Қорытынды
II. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
ТМД және алыс шетелдерден келетін жануарлар ҚР жануарларды, жануартекті өнімдер мен шикізаттарды импорттау кезіндегі ветеринарлық санитарлық шаралар туралы нұсқаулыққа оқшаулау мен ветеринарлық өңдемелеу өткізіледі, бұдан соң одан әрі жүру құқы бойынша ветеринарлық куәлік беріледі. Инфекциялық жұқпалы аурулармен ауру, не күдікті жануарларды шет елдерінен енгізу, шығару және біздің ел арқылы транзиттеуге қатаң тыйым салынады. Жөнелтілетін жануарларға ветеринарлық куәлікті шаруашылықта жұмыс атқаратын ветеринарлық дәрігер жүк жөнелтушіге тапсырады. Жануарларды және құстарды вагондарға арту, мал тиеу алаңы бар белгiленген стансаларда өткізіледі. Жануарларды тиеуге арналған жалпы қолданылатын алаңдардан немесе жануарлар тиеуге арналған баспалдағы бар алаңнан артуға рұқсат етiледi . Онда тиегіштер, бүйірлік қабырғалары бар басқыштармен жабдықталып дайындалуы керек. Бірден автокөліктен артуға болмайды. Жануарлар және құстар арнаулы вагондармен, олар жетiспесе, жай жабық вагондарда тасымалданады . Артарға дейін жануарларды топтап, сұрыптайды; көлемі, салмағы, жынысы ескеріледі. Арту кезінде айқай-шу, ұрып-соғу болмауы тиіс, оны күндіз өткізген жөн, түнде толық жарық түсуі қамтылғанда артады.
Негізгі бөлім
Сойыс малдарын темір жолмен тасымадау
Малды темір жолмен рымен тасымалдағанда, шаруашылық мал жолда болатын күнге жем-шеп дайындайды. Тасымалдаудын әр күніне ірі қараның - 4,5 кг. қой-ешкінін - 100 кг тірі салмагына 5.5 кг шөп, құстың 100 кг - 8 кг кұрама жем дайындалады. Малды тасымалдау кезіндегі азыкгандыру уақыты мөлшері, азык түрі тасымалдауга дайындау кезеңімен бірдей болуы шарт. Еденге төсеиіш ретінде сабан , ағаш ұнтағын пайдаланады. Вагондар таза техникалык тұрғыдан жөнделген , дезифекцияланған болуға тиісті. Вагондарда арнайы ірі малдарды байлау үшін дөңгелек шығырлар дайындалады. Есікте темір торлар, азық қоятын орындар, азқк астаулары, су мен дезерітінділерге ыдыстар, қажетгі күрек, сыпырғыш , балта , пышақ , қырғыпггар мен мал терісін тазалайтын шеткалар т.б. заттармен қамтамасыз етіледі.
Мал арнайы вагондармен тасымалданады. Малдың вагонга сиымдылығы оньң түріне, салмағына, көлеміне байланысты.
Вагонга малдың сиымдылығы
Мал түрі,жасы,салмағы
Сиымдылығы ,саны
Сойыс малдары үшін
1.Сиыр
16-24
2. Жас мал
24-28
3.Бордақыдағы малдар (350-400кг )
10-12
4.Бұзау
30-50
5. Қой , ешкі
80-110
Шошқа:
30-60 кг
60-80
60-80 кг
50-60
80-100 кг
44-50
100-150 кг
28-44
150 кг
20-28
Жылқы
14-тен көп емес
Түйе
8
Бұғы
12-16
Асыл тұқымды малдар үшін
Жылқы
10-12
Сиыр
8
Бұқа
4
Бұзау және жас малдар
10-12
Жылқы вагонның ұзын бойына, ал ірі қара ұзын бойына және көл денең орналастырылады. Ірі қараны байлап тасымалдайды. Тасымалдау температура + 25 "С - артық және 25 °С - тан төмен болмауы қажет.
Мал жазда тәулігіне кемінде 2 рет, қыста бір рет суғарылуы қажет. Орташа есеппен әр суарғанда жылқыға 10-12 л, сиырға 12-15 л, бұзауға 8-12 л, қой-ешкіге 1,5 л. тауыққа 50-60 мл су қажет.
Малды тасымалдауға қажетті теміржол вагондарын сұраныс бойьшща алады. Малдарды тиеуге кем дегенде тәулік бұрын, тиелетін жүктің сипаты мен қажетті вагон саны көрсетілген сұранысты тиеу станциясынын кеңсесіне береді. Вагондарга сұраныс әр түрлі малдардын тиеу мөлшеріне байланысты беріледі.
Құстар мен қояндарды арнайы клеткаларда тасымалдайды. Құстар үшін 180x50x30 см, қояндар үшін 190x50x40 см көлемдегі клеткалар колданылады. олар 6-8 ұяларға бөлініп, әрбір қоян жеке- жеке ұсталынылады. Егер де вагон жүк көтергіпггігі 16.5 т болса, оган 42 кұс, 39 қоян клеткасын 5-6 сатылап қойып, сыйғызуга болады. Малды тасымалдауға қажетті теміржол вагондарын сұраныс бойынша алады.
Вагондарда малдардың індетті аурулармен ауырғаны, не өлгені анықталса, вагондарды тазартпай ветеринариялық - санитарнялык пункты бар арнайы орынға дейін жеткізіледі де, акты жасап тапсырады.
Темір жолмен тасымалдау кезіндегі көліктегі ветеринарлық-санитарлық бақылау
Көліктегі ветеринарлық қадағалау нысандары болып жануарлар, соның ішінде құстар, балықтар, сонымен қатар тасымалдауға ұсынылған ет, ет өнімдері және жануар тектес шикізаттар, тасымалдауға қолданылатын көлік жарақтары (вагондар,кемелер,ұшақтар,баржалар, автокөліктер) және де жүк тиеу-түсіру алаңдары,құрал-жабдықтар,суару құбыры және жануарлар мен жануар тектес шикізаттарды қысқа мерзімді ұстау орындары саналады.
Көліктегі қызмет атқаратын мал дәрігер мамандарының міндеті-жануарларды ауырудан сәтсіз шаруашылықтардан шығаруға рұқсат етпеу (ерекше жағдайлардан басқа), тасымалдау кезінде жануарлар арасында жұқпалы аурулардың пайда болуы мен таралуын ескерту, сонымен бірге ет, ет өнімдері және жануар тектес шикізаттарының жолшыбай бұзылыуын болдыртпау, тұрғындарды адамдармен жануарларға ортақ жұқпалы ауырулардан қорғау,тасымалдау кезінде Ветеринария туралы заңының талаптарының әрбір бұзу әрекеттерінің алдын алу, мал шаруашылығы жүктерін тасымалдау үшін пайдалынатын вагон, кеме, автокөлік және ұшақтарды дизенфекциялау жұмыстарын қадағалауды қамтамасыз етуден тұрады.
Көліктегі ветеринарлық-санитарлық бақылаудың нәтижесі бойынша мынадай, мал дәрігерлік және әкімшілік, шаралар жүргізіледі кейбір жануарларды, мал шаруашылық өнімдерін тасымалдауға тыйым салынады; жолшыбай ауырған жануарларды аластайды; көлік құралдарын тазартып, бұқырлайды; бекеттерді және порттарды уақытша жауып, жүк тиеуге және түсіруге тыйым салынады, және ақырында, жануарларды тасымалдау үшін айналып өтетін жолдарды белгілейді. Шекарадағы бақылау пункттерінде ауру немесе ауыруға күдікті жануарларды оқшаулайды, мал шаруашылығының ішкі өнімдерін тәркілейді; импорттық-экспорттық қарым-қатынастарды тоқтатады (шекараны жабады). Республиканың көлік жүйесінде халық шаруашылық жүктерінің, соның ішінде үй, жабайы, зертханалық, зоопарктік жануарлар, ет, ет өнімдерін және шикізаттарды, биологиялық препараттарды, консервіленген қанды, араларды және тағыда басқа жүктерді жедел тасымалдауда су жол көліктермен тасымалдаудың алатын орны ерекше жоғарыда аталған жүктердің бәрі де тасымалдауды, сонымен қатар тиеу, тасымалдау, түсіру, портта уақытша сақтау кезеңінде тиісті жағдайларды сақтауды қажет етеді.
Жануарлар мен құстарды (бал араларын қоса) теміржол көлігімен тасымалдау тәртібі
Жануарлар мен құстарды вагондарға тиеу және түсіру малды тиеу платформаларымен жабдықталған станцияларда жүргізіледі. Жануарларды көпшілік пайдаланатын платформалардан немесе траптар бойынша алаңдардан тиеуге (түсіруге) жол беріледі. Жануарлар мен құстарды вагондарда тасымалдау (орнын ауыстыру) кезінде жануарларды азықтандыруға, суаруға арналған жабдықтарды, жануарларды күтуге арналған құралдарды жүк жөнелтуші ұсынады.
Теміржол көлігімен тасымалдауға (орнын ауыстыруға) жататын жануарлар мынадай тәртіппен орналастырылады:
* жылқылар вагонның көлденең бойына паралелльді, бастарымен есік аралық кеңістікке қарай, жолсерік жүруі үшін ортаңғы қатарда шеткі қатарға қарағанда бір жылқы аз орналастырылады. Жылқыларды тағасын алып тастап тасымалдауға (opнын ауыстыруға) жол беріледі;
* ірі қара мал ұзыннан немесе көлденең тәсілмен орналастырылады. Көлденең тәсіл кезінде тиеу алдында вагонның көлденең қабырғасының алынбайтын тақтайларына 1-2 малға бір шығыршық есебімен бұрандамен мал байлауға темір шығыршықтар (немесе қапсырмалар) бекітіледі. Вагонның екі басында әрқайсысы екі тақтайдан құралатын, вагонның алынбайтын тақтайына көлденеңінен, вагонның беткі қабырғасына тіреп сөрелер орнатылады. Ірі қара малды тиегеннен кейін вагондар есіктерінің ойықтарында торлар орнатылады.
Ұзыннан тәсілі кезінде есіктегі ойықтарға торлар орната отырып, ірі қара малды вагонның көлденең бойына паралелльді, бастарымен есік аралық кеңістікке қаратып орналастырады. Әртүрлі жануарлар мен құстарды бір вагонда бірге тасымалдауға (орнын ауыстыруға) оларды бір-бірінен мықты шарбақпен бөлген жағдайда жол беріледі. Ұсақ жануарларды (атжалмандар, теңіз шошқалары және басқалар) бүйір қабырғасы бойынша үстіңгі тор мен төбенің аралығы кемінде 0,2 метр вагонның аралықпен бірнеше қабаттап торлар мен жәшіктерде тасымалдайды (орнын ауыстырады). Ұзыннан орналасқан қабырғаларға жәшіктер мен торларды жануарларға күтім жасау және ауа айналымы үшін жол қалдырып орналастырады. Торлар мен жәшіктердің су өткізбейтін түбі болады және тиелгеннен кейін жақсылап бекітіледі.
Терісі бағалы аңдарды олардың түріне қарай өздігінен ашылу мүмкіндігін болдырмайтын мықты тиекті металдан жасалған торлы есіктері бар металл немесе мықты ағаш торларға орны ауыстырылады. Жануарлардың орнын ауыстыру (тасымалдау) кезінде жүру жолында көлік құралдарын тазартуды жолсеріктер жүргізеді және жүру маршруты бойынша межелі пунктте немесе станция бастығымен белгіленген және келісілген станцияларда түсіреді. Су жануарлары зиянды қоспалары жоқ және жолда су жануарларын қалыпты тіршілігіне қажетті концентрациядағы оттегісі бар таза, мөлдір суда тасымалданады. Су жануарларын алыс қашықтықтарға тасымалдаған (орнын ауыстырған) кезде жүк жөнелтуші су жануарларын бар ыдыстарда суды ауыстыруға немесе қосуға жол берілетін пункттерді алдын ала анықтайды. Бал араларын үшін тиісті түрде дайындалған ұяларда, жәшіктерде - пакеттерде, ал пакеттерді ауа айналымына арналған металл торлары бар берік фанералық жәшіктерде тасымалдайды. Ұяларды тұғырықтарда тасымалдау кезінде оларды болат лентамен қысып буады, арнайы рамалардың, көмегімен екі, үш немесе төрт қабаттап қояды.
Темір жолдармен тасмалдау кезіндегі ветеринариялық-санитариялық бақылау
Темір жол көлігімен ауылшаруашылық жануарлар мен құстардың барлық түрлерін (бағалы аңдарды, зертханалық, хайуанаттар бағының жануарларын, теңіз аңдардың, аралады,балықтарды қоса, бұдан әрі құстар) тасымалдауға ұсыну Жөнелтушінің қоса берілген құжаттар деген бағанында көрсете отырып, жүк құжатқа қосымшасымен және ветеринариялық қадағалау саласындағы тиісті уәкелетті органдар берген ілеспе құжаттар болған кезде жүзеге асырылады.Вагондап жөнелтілімдермен жануарларды тиеу, түсіру кірме жолдарда жүргізіледі.
Жануарларды тасымалдау алдында ветеринариялық беккеттің вет.инспекторы 2-3 күн бұрын жүк жөңелтуші шаруашылығына барып, келесі шараларды өткізіледі.
* Аймақтақ саулығын
* Құжаттардың дұрыс рәсімделулерін тексереді
* Жануарларды клиникалық қарап,термометрия өткізеді
* Азықтар,төсеніш, суару,жабдықтарын, сапалы болуын тексереді.
* Жолсеріктер мен әңгіме кенес өткізеді
Осы зерттеу нәтижелері бойынша акт толтырылып,жануарларды арту стансанына жөтелтуге рұқсат беріледі.
Жөтелтуші 3-5 күн бұрын жануарларды көліктік азық режиміне көшіреді.Жануарларды экспортқа әзірлеу 3- ай бұрын экспортқа жөнетілетін жануарлар мен құстарды таңдау, ветеринариялық өңделмеу ережелеріне сәйкес өткізіледі.ТМД және алыс шетелдерден келетін жануарлар ҚР жануарларды, жануартекті өнімдер мен шикізаттарды импорттау кезіндегі ветеринариялық- санитариялық шаралар туралы нұқсаулыққы сәйкес жүргізіледі, және індеттік аурулармен ауырған, не күдікті жануарларды шет елдерден енгізу, шығару және біздің ел арқылы транзиттеуге қатаң тиым салынады.Жөнетілетін жануарларға №1 ветеринариялық сертификат беріледі.
Қорытынды
Қорытындылай келгенде темір жол көлігімен ауылшаруашылық жануарлар мен құстардың барлық түрлерін (бағалы аңдарды, зертханалық, хайуанаттар бағының жануарларын, теңіз аңдардың, аралады,балықтарды қоса, бұдан әрі құстар) тасымалдауға ұсыну Жөнелтушінің қоса берілген құжаттар деген бағанында көрсете отырып, жүк құжатқа қосымшасымен және ветеринариялық қадағалау саласындағы тиісті уәкелетті органдар берген ілеспе құжаттар болған кезде жүзеге асырылады.Вагондап жөнелтілімдермен жануарларды тиеу, түсіру кірме жолдарда жүргізіледі.
БӨЖ-2
Тақырыбы: Басқа көліктермен тасымалдаудың ветеринариялық - санитариялық ерекшеліктері
Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1 Автокөліктермен жануарлардың барлық түрін тасымалдауында ветеринарлық-санитарлық бақылау
2.2 Жануарларды әуе көлігімен тасымалдау
2.3 Тірі балықтарды, уылдырықты, шаяндарды тасымалдау
2.4 Жануарларды вагондарға арту, қабылдау кезіндегі ветеринариялық - санитариялық бақылау
2.5 Өзен, теңіз көліктерінде жануарларды тасымалдауды ұйымдастыру және бақылау
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Малдардың өнімінің сапасын арттырудың негізгі тірегі - ол уақытында өнімді аз бергін көрі малдарды шығыстан шығарып, олардың орнын жоғарғы өнімді дұрыс малдармен толықтырып отыр. Малдарды тасымалдау әр мал тобына арналған тиісті ресми құжаттар дайын болғаннан кейін ғана рұқсат етіледі. Ветеринариялық куәлікті белгіленген тәртіп пен нұсқа бойынша жергілікті малдәрігерлік орын береді. Ауданның бас мал дәрігері бұл құжатты беруге құқы бар адамдарды анықтайды.Олардың аты - жөндері бар ауылшаруашылығы департаменті бекіткен бұйрық транспорттық малдәрігерлік-санитариялық бөлімдерде және ет өңдейтін кәсіпорындарында болуға тиісті. Малдәрігерлік куәлік берілген күннен бастап 3 тәулік бойы және жөнелту орнынан құжатта көрсетілген ет өңдеу кәсіпорындарына дейінгі аралықта ғана күшін сақтайды . Малды тасымалдауға қажетті теміржол вагондарын сұраныс бойынша алады. Малдарды тиеуге кем дегенде тәулік бұрын, тиелетін жүктің сипаты мен қажетті вагон саны көрсетілген сұранысты тиеу станциясының кеңсесіне береді.Вагондарға сұраныс әр түрлі малдардың тиеу мөлшеріне байланысты беріледі.
Негізгі бөлім
Автокөліктермен жануарлардың барлық түрін тасымалдауында ветеринарлық-санитарлық бақылау
Жануарлар тасымалына арналған автокөліктер, тасымал жағдайына байланысты жабдықталуы керек. Ірі қара мал, шошқа, қой және ешкі тасымалдайтын автокөлік қорабы керекті (100 - 110 см) биіктікте болуы қажет. Жануарлар тасымалдау кезінде қолайсыз ауа райынан (өте ыстық, қыс, күз уақытында) сақтау үшін автокөлік қорабы брезентпен немесе басқа материалмен жабылуы тиіс. Автокөлік қорабы тесіксіз және бүтін болуы керек. Жануар тасымалына арнаулы (мал тасымалдайтын көлік) ағаш едені бар көлік пайдалануы керек. Автокөлік қорабы таза болып, қорап едені төселгішпен (сабан, ағаш ұнтағы және т.б.) төселінуі тиіс.
Ірі малдарды (жылқы, сиыр, бұқа) автокөлікте басымен алға қарай орналастырылып малдар қорапқа қатты байланады. Ірі қара малдың екі жасқа дейінгі, шошқа, қой және ешкі, басқа ұсақ жануарлар байлаусыз, тек қана автокөлік қорабында әр малдың жатуына орын болса ғана тасымалданады. Егер сыртқы ауа температурасы 30 о С. жоғары болса, шошқа тасымалдануы, тек қана ветеринария дәрігерінің рұқсатынан кейін тасымалдауға жіберіледі.
Жылқылар артылу алдында тағасыздандырылады.
Құстарды тасымалдау тек қана арнаулы істелінген (құстар түрімен) торларда рұқсат етіледі. Автокөлікке торларды қатарлап арту тек қана (төрт қатарға дейін), әрбір торға ауа жүрімі болған кезде рұқсат етіледі. Құсымен торларды бірнеше қатар етіп артқанда, торлар асты қатты және нәжіс ақпайтындай болуы қажет. Торларда қажетті мөлшерде төсеніш болуы керек.
Аралар өзіне керекті деңгейде істелінген омарталарда, жүк жіберушінің қарауымен тасымалданады. Жануарларды тасымалдау кезінде малдың санына байланыссыз, автокөлік жүргізушісінен басқа, міндетті түрде арнаулы бөлінген жолсерік болуы керек.
Егер ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік Университеті
БӨЖ
Тақырыбы: Темір жолдармен тасымалдау кезіндегі ветеринарлық - санитарлық бақылау
Орындаған: Талапқанқызы М
Тексерген: Оразалиева С. Б
Топ.ВС-203
Семей 2015
Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
0.1 Сойыс малдарын темір жолмен тасымадау
0.2 Темір жолмен тасымалдау кезіндегі көліктегі ветеринарлық-санитарлық бақылау
0.3 Жануарлар мен құстарды (бал араларын қоса) теміржол көлігімен тасымалдау тәртібі
0.4 Темір жолдармен тасмалдау кезіндегі ветеринариялық-санитариялық бақылау
I. Қорытынды
II. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
ТМД және алыс шетелдерден келетін жануарлар ҚР жануарларды, жануартекті өнімдер мен шикізаттарды импорттау кезіндегі ветеринарлық санитарлық шаралар туралы нұсқаулыққа оқшаулау мен ветеринарлық өңдемелеу өткізіледі, бұдан соң одан әрі жүру құқы бойынша ветеринарлық куәлік беріледі. Инфекциялық жұқпалы аурулармен ауру, не күдікті жануарларды шет елдерінен енгізу, шығару және біздің ел арқылы транзиттеуге қатаң тыйым салынады. Жөнелтілетін жануарларға ветеринарлық куәлікті шаруашылықта жұмыс атқаратын ветеринарлық дәрігер жүк жөнелтушіге тапсырады. Жануарларды және құстарды вагондарға арту, мал тиеу алаңы бар белгiленген стансаларда өткізіледі. Жануарларды тиеуге арналған жалпы қолданылатын алаңдардан немесе жануарлар тиеуге арналған баспалдағы бар алаңнан артуға рұқсат етiледi . Онда тиегіштер, бүйірлік қабырғалары бар басқыштармен жабдықталып дайындалуы керек. Бірден автокөліктен артуға болмайды. Жануарлар және құстар арнаулы вагондармен, олар жетiспесе, жай жабық вагондарда тасымалданады . Артарға дейін жануарларды топтап, сұрыптайды; көлемі, салмағы, жынысы ескеріледі. Арту кезінде айқай-шу, ұрып-соғу болмауы тиіс, оны күндіз өткізген жөн, түнде толық жарық түсуі қамтылғанда артады.
Негізгі бөлім
Сойыс малдарын темір жолмен тасымадау
Малды темір жолмен рымен тасымалдағанда, шаруашылық мал жолда болатын күнге жем-шеп дайындайды. Тасымалдаудын әр күніне ірі қараның - 4,5 кг. қой-ешкінін - 100 кг тірі салмагына 5.5 кг шөп, құстың 100 кг - 8 кг кұрама жем дайындалады. Малды тасымалдау кезіндегі азыкгандыру уақыты мөлшері, азык түрі тасымалдауга дайындау кезеңімен бірдей болуы шарт. Еденге төсеиіш ретінде сабан , ағаш ұнтағын пайдаланады. Вагондар таза техникалык тұрғыдан жөнделген , дезифекцияланған болуға тиісті. Вагондарда арнайы ірі малдарды байлау үшін дөңгелек шығырлар дайындалады. Есікте темір торлар, азық қоятын орындар, азқк астаулары, су мен дезерітінділерге ыдыстар, қажетгі күрек, сыпырғыш , балта , пышақ , қырғыпггар мен мал терісін тазалайтын шеткалар т.б. заттармен қамтамасыз етіледі.
Мал арнайы вагондармен тасымалданады. Малдың вагонга сиымдылығы оньң түріне, салмағына, көлеміне байланысты.
Вагонга малдың сиымдылығы
Мал түрі,жасы,салмағы
Сиымдылығы ,саны
Сойыс малдары үшін
1.Сиыр
16-24
2. Жас мал
24-28
3.Бордақыдағы малдар (350-400кг )
10-12
4.Бұзау
30-50
5. Қой , ешкі
80-110
Шошқа:
30-60 кг
60-80
60-80 кг
50-60
80-100 кг
44-50
100-150 кг
28-44
150 кг
20-28
Жылқы
14-тен көп емес
Түйе
8
Бұғы
12-16
Асыл тұқымды малдар үшін
Жылқы
10-12
Сиыр
8
Бұқа
4
Бұзау және жас малдар
10-12
Жылқы вагонның ұзын бойына, ал ірі қара ұзын бойына және көл денең орналастырылады. Ірі қараны байлап тасымалдайды. Тасымалдау температура + 25 "С - артық және 25 °С - тан төмен болмауы қажет.
Мал жазда тәулігіне кемінде 2 рет, қыста бір рет суғарылуы қажет. Орташа есеппен әр суарғанда жылқыға 10-12 л, сиырға 12-15 л, бұзауға 8-12 л, қой-ешкіге 1,5 л. тауыққа 50-60 мл су қажет.
Малды тасымалдауға қажетті теміржол вагондарын сұраныс бойьшща алады. Малдарды тиеуге кем дегенде тәулік бұрын, тиелетін жүктің сипаты мен қажетті вагон саны көрсетілген сұранысты тиеу станциясынын кеңсесіне береді. Вагондарга сұраныс әр түрлі малдардын тиеу мөлшеріне байланысты беріледі.
Құстар мен қояндарды арнайы клеткаларда тасымалдайды. Құстар үшін 180x50x30 см, қояндар үшін 190x50x40 см көлемдегі клеткалар колданылады. олар 6-8 ұяларға бөлініп, әрбір қоян жеке- жеке ұсталынылады. Егер де вагон жүк көтергіпггігі 16.5 т болса, оган 42 кұс, 39 қоян клеткасын 5-6 сатылап қойып, сыйғызуга болады. Малды тасымалдауға қажетті теміржол вагондарын сұраныс бойынша алады.
Вагондарда малдардың індетті аурулармен ауырғаны, не өлгені анықталса, вагондарды тазартпай ветеринариялық - санитарнялык пункты бар арнайы орынға дейін жеткізіледі де, акты жасап тапсырады.
Темір жолмен тасымалдау кезіндегі көліктегі ветеринарлық-санитарлық бақылау
Көліктегі ветеринарлық қадағалау нысандары болып жануарлар, соның ішінде құстар, балықтар, сонымен қатар тасымалдауға ұсынылған ет, ет өнімдері және жануар тектес шикізаттар, тасымалдауға қолданылатын көлік жарақтары (вагондар,кемелер,ұшақтар,баржалар, автокөліктер) және де жүк тиеу-түсіру алаңдары,құрал-жабдықтар,суару құбыры және жануарлар мен жануар тектес шикізаттарды қысқа мерзімді ұстау орындары саналады.
Көліктегі қызмет атқаратын мал дәрігер мамандарының міндеті-жануарларды ауырудан сәтсіз шаруашылықтардан шығаруға рұқсат етпеу (ерекше жағдайлардан басқа), тасымалдау кезінде жануарлар арасында жұқпалы аурулардың пайда болуы мен таралуын ескерту, сонымен бірге ет, ет өнімдері және жануар тектес шикізаттарының жолшыбай бұзылыуын болдыртпау, тұрғындарды адамдармен жануарларға ортақ жұқпалы ауырулардан қорғау,тасымалдау кезінде Ветеринария туралы заңының талаптарының әрбір бұзу әрекеттерінің алдын алу, мал шаруашылығы жүктерін тасымалдау үшін пайдалынатын вагон, кеме, автокөлік және ұшақтарды дизенфекциялау жұмыстарын қадағалауды қамтамасыз етуден тұрады.
Көліктегі ветеринарлық-санитарлық бақылаудың нәтижесі бойынша мынадай, мал дәрігерлік және әкімшілік, шаралар жүргізіледі кейбір жануарларды, мал шаруашылық өнімдерін тасымалдауға тыйым салынады; жолшыбай ауырған жануарларды аластайды; көлік құралдарын тазартып, бұқырлайды; бекеттерді және порттарды уақытша жауып, жүк тиеуге және түсіруге тыйым салынады, және ақырында, жануарларды тасымалдау үшін айналып өтетін жолдарды белгілейді. Шекарадағы бақылау пункттерінде ауру немесе ауыруға күдікті жануарларды оқшаулайды, мал шаруашылығының ішкі өнімдерін тәркілейді; импорттық-экспорттық қарым-қатынастарды тоқтатады (шекараны жабады). Республиканың көлік жүйесінде халық шаруашылық жүктерінің, соның ішінде үй, жабайы, зертханалық, зоопарктік жануарлар, ет, ет өнімдерін және шикізаттарды, биологиялық препараттарды, консервіленген қанды, араларды және тағыда басқа жүктерді жедел тасымалдауда су жол көліктермен тасымалдаудың алатын орны ерекше жоғарыда аталған жүктердің бәрі де тасымалдауды, сонымен қатар тиеу, тасымалдау, түсіру, портта уақытша сақтау кезеңінде тиісті жағдайларды сақтауды қажет етеді.
Жануарлар мен құстарды (бал араларын қоса) теміржол көлігімен тасымалдау тәртібі
Жануарлар мен құстарды вагондарға тиеу және түсіру малды тиеу платформаларымен жабдықталған станцияларда жүргізіледі. Жануарларды көпшілік пайдаланатын платформалардан немесе траптар бойынша алаңдардан тиеуге (түсіруге) жол беріледі. Жануарлар мен құстарды вагондарда тасымалдау (орнын ауыстыру) кезінде жануарларды азықтандыруға, суаруға арналған жабдықтарды, жануарларды күтуге арналған құралдарды жүк жөнелтуші ұсынады.
Теміржол көлігімен тасымалдауға (орнын ауыстыруға) жататын жануарлар мынадай тәртіппен орналастырылады:
* жылқылар вагонның көлденең бойына паралелльді, бастарымен есік аралық кеңістікке қарай, жолсерік жүруі үшін ортаңғы қатарда шеткі қатарға қарағанда бір жылқы аз орналастырылады. Жылқыларды тағасын алып тастап тасымалдауға (opнын ауыстыруға) жол беріледі;
* ірі қара мал ұзыннан немесе көлденең тәсілмен орналастырылады. Көлденең тәсіл кезінде тиеу алдында вагонның көлденең қабырғасының алынбайтын тақтайларына 1-2 малға бір шығыршық есебімен бұрандамен мал байлауға темір шығыршықтар (немесе қапсырмалар) бекітіледі. Вагонның екі басында әрқайсысы екі тақтайдан құралатын, вагонның алынбайтын тақтайына көлденеңінен, вагонның беткі қабырғасына тіреп сөрелер орнатылады. Ірі қара малды тиегеннен кейін вагондар есіктерінің ойықтарында торлар орнатылады.
Ұзыннан тәсілі кезінде есіктегі ойықтарға торлар орната отырып, ірі қара малды вагонның көлденең бойына паралелльді, бастарымен есік аралық кеңістікке қаратып орналастырады. Әртүрлі жануарлар мен құстарды бір вагонда бірге тасымалдауға (орнын ауыстыруға) оларды бір-бірінен мықты шарбақпен бөлген жағдайда жол беріледі. Ұсақ жануарларды (атжалмандар, теңіз шошқалары және басқалар) бүйір қабырғасы бойынша үстіңгі тор мен төбенің аралығы кемінде 0,2 метр вагонның аралықпен бірнеше қабаттап торлар мен жәшіктерде тасымалдайды (орнын ауыстырады). Ұзыннан орналасқан қабырғаларға жәшіктер мен торларды жануарларға күтім жасау және ауа айналымы үшін жол қалдырып орналастырады. Торлар мен жәшіктердің су өткізбейтін түбі болады және тиелгеннен кейін жақсылап бекітіледі.
Терісі бағалы аңдарды олардың түріне қарай өздігінен ашылу мүмкіндігін болдырмайтын мықты тиекті металдан жасалған торлы есіктері бар металл немесе мықты ағаш торларға орны ауыстырылады. Жануарлардың орнын ауыстыру (тасымалдау) кезінде жүру жолында көлік құралдарын тазартуды жолсеріктер жүргізеді және жүру маршруты бойынша межелі пунктте немесе станция бастығымен белгіленген және келісілген станцияларда түсіреді. Су жануарлары зиянды қоспалары жоқ және жолда су жануарларын қалыпты тіршілігіне қажетті концентрациядағы оттегісі бар таза, мөлдір суда тасымалданады. Су жануарларын алыс қашықтықтарға тасымалдаған (орнын ауыстырған) кезде жүк жөнелтуші су жануарларын бар ыдыстарда суды ауыстыруға немесе қосуға жол берілетін пункттерді алдын ала анықтайды. Бал араларын үшін тиісті түрде дайындалған ұяларда, жәшіктерде - пакеттерде, ал пакеттерді ауа айналымына арналған металл торлары бар берік фанералық жәшіктерде тасымалдайды. Ұяларды тұғырықтарда тасымалдау кезінде оларды болат лентамен қысып буады, арнайы рамалардың, көмегімен екі, үш немесе төрт қабаттап қояды.
Темір жолдармен тасмалдау кезіндегі ветеринариялық-санитариялық бақылау
Темір жол көлігімен ауылшаруашылық жануарлар мен құстардың барлық түрлерін (бағалы аңдарды, зертханалық, хайуанаттар бағының жануарларын, теңіз аңдардың, аралады,балықтарды қоса, бұдан әрі құстар) тасымалдауға ұсыну Жөнелтушінің қоса берілген құжаттар деген бағанында көрсете отырып, жүк құжатқа қосымшасымен және ветеринариялық қадағалау саласындағы тиісті уәкелетті органдар берген ілеспе құжаттар болған кезде жүзеге асырылады.Вагондап жөнелтілімдермен жануарларды тиеу, түсіру кірме жолдарда жүргізіледі.
Жануарларды тасымалдау алдында ветеринариялық беккеттің вет.инспекторы 2-3 күн бұрын жүк жөңелтуші шаруашылығына барып, келесі шараларды өткізіледі.
* Аймақтақ саулығын
* Құжаттардың дұрыс рәсімделулерін тексереді
* Жануарларды клиникалық қарап,термометрия өткізеді
* Азықтар,төсеніш, суару,жабдықтарын, сапалы болуын тексереді.
* Жолсеріктер мен әңгіме кенес өткізеді
Осы зерттеу нәтижелері бойынша акт толтырылып,жануарларды арту стансанына жөтелтуге рұқсат беріледі.
Жөтелтуші 3-5 күн бұрын жануарларды көліктік азық режиміне көшіреді.Жануарларды экспортқа әзірлеу 3- ай бұрын экспортқа жөнетілетін жануарлар мен құстарды таңдау, ветеринариялық өңделмеу ережелеріне сәйкес өткізіледі.ТМД және алыс шетелдерден келетін жануарлар ҚР жануарларды, жануартекті өнімдер мен шикізаттарды импорттау кезіндегі ветеринариялық- санитариялық шаралар туралы нұқсаулыққы сәйкес жүргізіледі, және індеттік аурулармен ауырған, не күдікті жануарларды шет елдерден енгізу, шығару және біздің ел арқылы транзиттеуге қатаң тиым салынады.Жөнетілетін жануарларға №1 ветеринариялық сертификат беріледі.
Қорытынды
Қорытындылай келгенде темір жол көлігімен ауылшаруашылық жануарлар мен құстардың барлық түрлерін (бағалы аңдарды, зертханалық, хайуанаттар бағының жануарларын, теңіз аңдардың, аралады,балықтарды қоса, бұдан әрі құстар) тасымалдауға ұсыну Жөнелтушінің қоса берілген құжаттар деген бағанында көрсете отырып, жүк құжатқа қосымшасымен және ветеринариялық қадағалау саласындағы тиісті уәкелетті органдар берген ілеспе құжаттар болған кезде жүзеге асырылады.Вагондап жөнелтілімдермен жануарларды тиеу, түсіру кірме жолдарда жүргізіледі.
БӨЖ-2
Тақырыбы: Басқа көліктермен тасымалдаудың ветеринариялық - санитариялық ерекшеліктері
Жоспар
I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1 Автокөліктермен жануарлардың барлық түрін тасымалдауында ветеринарлық-санитарлық бақылау
2.2 Жануарларды әуе көлігімен тасымалдау
2.3 Тірі балықтарды, уылдырықты, шаяндарды тасымалдау
2.4 Жануарларды вагондарға арту, қабылдау кезіндегі ветеринариялық - санитариялық бақылау
2.5 Өзен, теңіз көліктерінде жануарларды тасымалдауды ұйымдастыру және бақылау
III. Қорытынды
IV. Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
Кіріспе
Малдардың өнімінің сапасын арттырудың негізгі тірегі - ол уақытында өнімді аз бергін көрі малдарды шығыстан шығарып, олардың орнын жоғарғы өнімді дұрыс малдармен толықтырып отыр. Малдарды тасымалдау әр мал тобына арналған тиісті ресми құжаттар дайын болғаннан кейін ғана рұқсат етіледі. Ветеринариялық куәлікті белгіленген тәртіп пен нұсқа бойынша жергілікті малдәрігерлік орын береді. Ауданның бас мал дәрігері бұл құжатты беруге құқы бар адамдарды анықтайды.Олардың аты - жөндері бар ауылшаруашылығы департаменті бекіткен бұйрық транспорттық малдәрігерлік-санитариялық бөлімдерде және ет өңдейтін кәсіпорындарында болуға тиісті. Малдәрігерлік куәлік берілген күннен бастап 3 тәулік бойы және жөнелту орнынан құжатта көрсетілген ет өңдеу кәсіпорындарына дейінгі аралықта ғана күшін сақтайды . Малды тасымалдауға қажетті теміржол вагондарын сұраныс бойынша алады. Малдарды тиеуге кем дегенде тәулік бұрын, тиелетін жүктің сипаты мен қажетті вагон саны көрсетілген сұранысты тиеу станциясының кеңсесіне береді.Вагондарға сұраныс әр түрлі малдардың тиеу мөлшеріне байланысты беріледі.
Негізгі бөлім
Автокөліктермен жануарлардың барлық түрін тасымалдауында ветеринарлық-санитарлық бақылау
Жануарлар тасымалына арналған автокөліктер, тасымал жағдайына байланысты жабдықталуы керек. Ірі қара мал, шошқа, қой және ешкі тасымалдайтын автокөлік қорабы керекті (100 - 110 см) биіктікте болуы қажет. Жануарлар тасымалдау кезінде қолайсыз ауа райынан (өте ыстық, қыс, күз уақытында) сақтау үшін автокөлік қорабы брезентпен немесе басқа материалмен жабылуы тиіс. Автокөлік қорабы тесіксіз және бүтін болуы керек. Жануар тасымалына арнаулы (мал тасымалдайтын көлік) ағаш едені бар көлік пайдалануы керек. Автокөлік қорабы таза болып, қорап едені төселгішпен (сабан, ағаш ұнтағы және т.б.) төселінуі тиіс.
Ірі малдарды (жылқы, сиыр, бұқа) автокөлікте басымен алға қарай орналастырылып малдар қорапқа қатты байланады. Ірі қара малдың екі жасқа дейінгі, шошқа, қой және ешкі, басқа ұсақ жануарлар байлаусыз, тек қана автокөлік қорабында әр малдың жатуына орын болса ғана тасымалданады. Егер сыртқы ауа температурасы 30 о С. жоғары болса, шошқа тасымалдануы, тек қана ветеринария дәрігерінің рұқсатынан кейін тасымалдауға жіберіледі.
Жылқылар артылу алдында тағасыздандырылады.
Құстарды тасымалдау тек қана арнаулы істелінген (құстар түрімен) торларда рұқсат етіледі. Автокөлікке торларды қатарлап арту тек қана (төрт қатарға дейін), әрбір торға ауа жүрімі болған кезде рұқсат етіледі. Құсымен торларды бірнеше қатар етіп артқанда, торлар асты қатты және нәжіс ақпайтындай болуы қажет. Торларда қажетті мөлшерде төсеніш болуы керек.
Аралар өзіне керекті деңгейде істелінген омарталарда, жүк жіберушінің қарауымен тасымалданады. Жануарларды тасымалдау кезінде малдың санына байланыссыз, автокөлік жүргізушісінен басқа, міндетті түрде арнаулы бөлінген жолсерік болуы керек.
Егер ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz