Мерсерлеу

I. Кіріспе
II. Негізгі бөлім
2.1 Мерсерлеу дәрежесі
2.2 Жұқа маталарды мерсерлеу
III. Қорытынды бөлім

Мақта - маталарды өңдеу. Мақта - маталарды тазарту және дайын- дау келесі технологиялық операциялар орындалу арқылы орындалады: сұр матаны қабылдау және талдау; отпен шарпу; шлихтасыздандыру; қайнату; ағарту; мерсерлеу; түктеу.
Ағартудан өткен маталар мерсерлеу немесе түктеу операцияларының біріне жіберіледі.
Мерсерлеу деп керілген түрде матаны 15-180С температурада 30 - 50 секунд уақытта 25 % күйдіргіш натр ертіндісімен өңдеуді айтады. Операцияның атауы белгілі Француз химигі Мерсердің реакциясының атымен аталады. Сұр өңделмеген мата 2 - 3 минут уақытта өңделеді, мерсерленген мата жылтырланады, жібек тәріздес, гигроскопиялығы және беріктігі жоғарлайды, мерсерленген маталар бояуды жақсы сіңіреді және бояуы берік, ашық түсті болады.
Матаның бетінде талшықты түк жасау үшін түктеу операциясын жүргізеді. Түктеу арнайы инелі түктеу машинасында орындалады. Машинаның инелері матаның арқау жіптерінен талшықтарды шығарып оларды бір бағыттан екінші бағытқа тарайды. Жақсы түк жасау үшін матаны түктеу машинасынан бірнеше рет өткізеді. Түктеуге мата сұр және ағартылған түрде жатады.
Қысқа мерзімде күйдіргіш натрийдің концентрациялық ерітіндісінде, 16-200С температурада, керілу жағдайында матаның өңделуі және соңынан ытық және суық суда жуылып тазартылған процесстердің жиынтығын мерсерлеу деп атайды. Мерсерлеу процесі мақта маталарына жылтырақтылық және жібектік қасиет береді, сонымен қатар олардың гигроскопиялық және сорбциялық қасиеттері жоғарылайды.
Сілті концентрациясының мақат целлюлозасына әсерлесуі мақталардың қасиеттерінің химиялық және физикохимиялық процестерімен бірге өзгеруіне тығыз байланысты жүргізіледі.

1. Маталарды өңдеу, К.И.Баданов, ҚР, Алматы, Байтұрсынұлы көшесі 22. 2014 жылы
2. Б.Р.Рысқұлова, А.Ж.Құтжанова, Э.С. Масанова, Ж.Ш. Маханова, «тігін өндірісінің материалтануы», Алматы 2011 жылы