Вирустардың жіктелу принциптері. Олардың номенклатурасы. Вирустардың көбеюінің биогенетикалық ерекшеліктері және көбею сатылары туралы ақпарат

1. Вирустардың түрлері
2. ДНҚ . ды вирустар,жіктелуі,қоздыратын аурулары
3. РНҚ . лы бар вирустар, жіктелуі,қоздыратын аурулары
4. Вирустардың көбеюінің биогенетикалық ерекшеліктері және көбею сатылары
5. Пайдаланылған әдебиеттер

Қазіргі кезде барлық дерлік вирустардың түрлері белгілі емес. Тек қана аденовирустар тұқымдастығының түрлері белгілі және түрлер вирустардың иммунологиялық қасиетіне негізделген. Ал вирустардың иммунологиялық қасиеттері бейтараптандырушы антиденелер арқылы анықталады,иммунды қан сарысуы ғана анықтайды.
Қазіргі кезде вирус тұқымдастықтарының саны 55-тен артық. Вирустардың көпшілігі әлі бір жүйеге келіп реттелген жоқ. Ол жұмыс әрі қарай өрби бермек. Адамдар мен жануарлар вирустары 19 топшаға бөлінеді. Олардың жетеуі ДНҚ-ды, он екісі РНҚ-ды вирустар.

ДНҚ-ды вирустар. Бұл вирустардың геномы бір жіпшелі, екі жіпшелі, сызықшалы және сақиналы ДНҚ-нан тұрады. Қазіргі кезде адамдар мен жануарлар вирустарының ДНҚ-ы бар 7 тұқымдастығы белгілі. Олар:
 Poxviridae
 Herpesviridae
 Hepadnaviridae
 Iridoviridae
 Adenoviridae
 Papovaviridae
 Parvoviridae
Вирустардың көбеюі. Вирустар жоғары сатыдағы организмдер сияқты жыныстық жолмен де, бактериялар сияқты бөліну жолымен де көбеймейді.
Сондықтанда көбею деген сөздің «репродукция» терминін қолданады.
«Репродукция» латынның re – қайталану, pioducere – өндіру, пайда болу дегенді білдіреді. Вирустарда дисьюнктивтік көбею жолы кездеседі.
Вирус пен торша аралығында болатын процесті мынандай түрде көрсетуге болады:
І фаза.
1) Адсорбция – вирустың клеткаға жабысуы; 2
2) Вирустың клеткаға енуі;
3) Депротеинизация – вирустың клетка ішіндегі бөлінуі.
ІІ фаза
1) Транскрипция – ДНҚ-ын РНҚ-на көшіру;
2) Трансляция – вирустың белок молекуласынан құралуы;
3) Репликация – геномының көбеюі: ДНҚ немесе РНҚ молекуласының екі есе көбеюі;
4) Вирус компоненттерінің жиналуы;
5) Вирустың клеткадан шығуы.

1. Мырзабекова Ш.Б Жалпы вирусология. Оқулық, Алматы, 1994
2. Букринская А.Г. Вирусология, Медицина, 1986
3. Сюрин В.Н., Самуйленко Ф.Я., Соловьев Б.В. Фомина Н.В Вирусные болезни животных. М.:ВНИТБП,1988
4. Сюрин В.Н., Белоусова Р.В., Фомина Н.В. Ветеринарная вирусология. Учебник для с\х вузов. М. Колос,1984.