Delphi ортасы

МАЗМҰНЫ

Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6

І.Тарау. Delphi ортасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
1.1. Delphi.ді іске қосу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 8
1.2. Программа құрылымы. Негізгі модуль. Модуль ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 12

ІІ.Тарау. Delphi ортасында электронды оқулық программасынын құру
әдістемесі ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 15
2.1. Программаны жобалаудың алғы шарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..16
2.2. Программаны қолдануға нұсқаулар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 21

Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 23

Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..25

КІРІСПЕ
Қазіргі уақытта әлемде қоғамның ақпараттық мәдениет деңгейі мемлекеттің даму көрсеткіштерінің бірі ретінде қарастырылады. Олай болса, біздің мемлекетіміз де бұл мәселеден шеткері кете алмайды. Бұл мәселені шешу жолдарының бірі білім беру саласын жаңа прогрессшіл бағыттарда жүргізу болып табылады. Қазақстан Республикасының 1997 жылы орта білім беру жүйесін ақпараттандырудың мемлекеттік бағдарламасын қабылдануы осы істі қолға алудың алғашқы қадамы болды. Мемлекеттік бағдарламаның қабылдануы арқасында елімізде жоғары оқу орындарының (ЖОО), мектептердің көпшілігі жаңа ақпараттық технологиямен жұмыс істеуді жоғарғы деңгейде меңгеру, оларды қолдану шеңберін кеңейту, т.с.с. мәселелер тұр. Бұл мәселелерді білім беруді ақпараттандыруды одан ары жетілдіру арқылы ғана жүзеге асыруға болады. бүгінгі күні жоғары және үздік білімге деген сұраныстың артуына байланысты білім берудің түрлі мақсаттағы құрлымдары пайда болды. Қазақстан үшін стратегиялық дамудың басым міндеттерінің бірі- білім беру жүйесін ақпараттандыру саласында прогрессшіл саясат жүргізу. Ол үшін ппрограммалық тренажерлер , дидпктикалық ойындар, гипертекістік жүйелер сияқты оқыту, дамыту, бақылау программалары кеңінен танымал. Сонымен қатар оқу процесінде сараптаушы- оқытушы жүйелер мен автоматтандырылған жобалау жүйелері де қолдануда.
Қазақстан Республикасындағы білімді ақпараттандыру жүйесін ары қарай дамыту процесін оқып үйренудің ақпараттық ресурсы болып табылатын, оқытуға арналған программалық құралдарды дайындау аса маңызды мәселе. Олардың атқаратын қызметтерінің ауқымды кең, мысалы, бақылау және тестілік программалар, компьютерлік ойындар, ақпараттық жүйелер, оқыту орталары, электронды оқулықтар және мультимедиялық программалар. Оқытуға арналған программалық құралодардыәр түрлі ортада даярлауға болады. бұл информатика мұғалімдерінің кәсіби даярлығына, шеберлігі мен компьютерлік мәдениеттілігіне бірқаттар талаптар қойып отыр. Бұл талап үдесінен шығу үшін әр түрлі бағыттағы пәнаралық байланыстарды жандандырған жөн. Информатиканың пәнаралық байланысын жолға қою және оны пайдалану студенттердің біртұтас білім-білігін қалыптастырып, болашақ информатика мұғалімдерінің кәсіби міндеттерінің шешілуіне жағдай жасайды.
Біздің жұмысымызда осындай компьютерлік оқыту, дамыту, бақылау программаларының оқушылардың зерттеушілік қызметіндегі маңызы айқындалып, оларды жасаудың әдістері қарастырылған. Мұндай программаларды пайдалану оқушыларға өз бетімен жұмыс істеу мүмкіндігін туғызады. Сонымен бірге оқушылардың сабаққа деген қызығылушығын, белсенділігін арттырады. Оқыту, дамыту, бақылау программаларын пайдалану мұғалдімнің оқу-әдістемелік потенциялын дамытып, оның сабақ үстіндегі еңбегін жеңілдетеді. Мысалы, оқытудың әр кезеңінде компьютерлік тест арқылы оқушы білімін жеке бақылаумен қатар, графикалық немесе мәтін түрінде бейнелеу, мультимедиялық бейнелеу және дыбыс бөлімінің бағдарламасын іске асыруға көп көмегін тигізеді.
Оқушылардың танымдық ерекшееліктері мен жас ерекшеліктерге байланысты ғылыми-тереториялық ұғымдар жүйесі арқылы жалрыдан жалқыға, абстрактыдан нақтыға қарай жылжу үрдістері оқыту, дамыту, бақылау программаларын оқу процесінде қолданудың маңыздылығын көрсетеді. Мұнда мұғалімнің басқару рөлі өзгереді. Енді мұғалім білім мен ақпарат беретін тұлға емес, ол алға қойылған мақсатқа жету жолындағы қажетті мәліметтермен қамтамасыз ететін кеңесші әрі әріптес ретінде қызмет атқарады.
Қазіргі ақпараттық коммуникациялық технологияларды пайдалану негізінде жаңа педагогикалық әдістерді қалыптастыруға бағытталған білім беру жүйесін ақпараттандыруды зерттеу істері оқулықтармен бірге оқыту, дамыту, бақылау программалармен жабдықтау жұмыстың көкейкестілігін айқындайды

ӘДЕБИЕТТЕР

1. Ракитин В.И. Практические руководства по методам вычислений и приложением программ для персоналных компьютер.: Учебное пособие / В.И. Ракитин, В.С. Первушин –Москва:Высш. Шк. 1998-383 ст. /
2. Информатика: Практикум по технологий на компьютере. Учебные пособие для вузов. /Под ред. Макаровой Н.В.-1997/
3. О. Камардинов. Информатика, 2-бөлім, Шымкент,2000
4. Н.И. Макарова и др. Информатика. Учебник.-М.: «Финансы и Статистика» ,2001.
5. В.В. Фаронов. Delphi6. Учебный курс. М. 2001
6. А. Полянский. Среда программирования Delphi 5-6. Справочное пособие. М.,2001
7. С. Бобровский. Delphi 5. учебный курс. М.,2001
8. А.Жуков. Изучаем Delphi, 2001
9. Сван Т. и др. Delphi для Windows 95. Пер. с англ. К., «Диалектика», 1999
10. Тейлор Д. и др. Delphi 3. Библиотека программиста. СПБ, Питер,1998

Пән: Информатика, Программалау, Мәліметтер қоры
Жұмыс түрі: Курстық жұмыс
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 21 бет
Таңдаулыға:

МАЗМҰНЫ
Кіріспе ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...6
І.Тарау. Delphi
ортасы ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ...8
1.1. Delphi-ді іске
қосу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... 8
1.2. Программа құрылымы. Негізгі модуль.
Модуль ... ... ... ... ... ... ... . ... ... ...12
ІІ.Тарау. Delphi ортасында электронды оқулық программасынын құру

әдістемесі ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...15
1. Программаны жобалаудың алғы
шарттары ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...16
2.2. Программаны қолдануға
нұсқаулар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... .. 21
Қорытынды ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..23
Пайдаланылған
әдебиеттер ... ... ... ... ... ... . ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
... ... ... ... 25

КІРІСПЕ
Қазіргі уақытта әлемде қоғамның ақпараттық мәдениет деңгейі мемлекеттің
даму көрсеткіштерінің бірі ретінде қарастырылады. Олай болса, біздің
мемлекетіміз де бұл мәселеден шеткері кете алмайды. Бұл мәселені шешу
жолдарының бірі білім беру саласын жаңа прогрессшіл бағыттарда жүргізу
болып табылады. Қазақстан Республикасының 1997 жылы орта білім беру
жүйесін ақпараттандырудың мемлекеттік бағдарламасын қабылдануы осы істі
қолға алудың алғашқы қадамы болды. Мемлекеттік бағдарламаның қабылдануы
арқасында елімізде жоғары оқу орындарының (ЖОО), мектептердің көпшілігі
жаңа ақпараттық технологиямен жұмыс істеуді жоғарғы деңгейде меңгеру,
оларды қолдану шеңберін кеңейту, т.с.с. мәселелер тұр. Бұл мәселелерді
білім беруді ақпараттандыруды одан ары жетілдіру арқылы ғана жүзеге асыруға
болады. бүгінгі күні жоғары және үздік білімге деген сұраныстың артуына
байланысты білім берудің түрлі мақсаттағы құрлымдары пайда болды.
Қазақстан үшін стратегиялық дамудың басым міндеттерінің бірі- білім беру
жүйесін ақпараттандыру саласында прогрессшіл саясат жүргізу. Ол үшін
ппрограммалық тренажерлер , дидпктикалық ойындар, гипертекістік жүйелер
сияқты оқыту, дамыту, бақылау программалары кеңінен танымал. Сонымен қатар
оқу процесінде сараптаушы- оқытушы жүйелер мен автоматтандырылған жобалау
жүйелері де қолдануда.
Қазақстан Республикасындағы білімді ақпараттандыру жүйесін ары қарай
дамыту процесін оқып үйренудің ақпараттық ресурсы болып табылатын, оқытуға
арналған программалық құралдарды дайындау аса маңызды мәселе. Олардың
атқаратын қызметтерінің ауқымды кең, мысалы, бақылау және тестілік
программалар, компьютерлік ойындар, ақпараттық жүйелер, оқыту орталары,
электронды оқулықтар және мультимедиялық программалар. Оқытуға арналған
программалық құралодардыәр түрлі ортада даярлауға болады. бұл информатика
мұғалімдерінің кәсіби даярлығына, шеберлігі мен компьютерлік
мәдениеттілігіне бірқаттар талаптар қойып отыр. Бұл талап үдесінен шығу
үшін әр түрлі бағыттағы пәнаралық байланыстарды жандандырған жөн.
Информатиканың пәнаралық байланысын жолға қою және оны пайдалану
студенттердің біртұтас білім-білігін қалыптастырып, болашақ информатика
мұғалімдерінің кәсіби міндеттерінің шешілуіне жағдай жасайды.
Біздің жұмысымызда осындай компьютерлік оқыту, дамыту, бақылау
программаларының оқушылардың зерттеушілік қызметіндегі маңызы айқындалып,
оларды жасаудың әдістері қарастырылған. Мұндай программаларды пайдалану
оқушыларға өз бетімен жұмыс істеу мүмкіндігін туғызады. Сонымен бірге
оқушылардың сабаққа деген қызығылушығын, белсенділігін арттырады. Оқыту,
дамыту, бақылау программаларын пайдалану мұғалдімнің оқу-әдістемелік
потенциялын дамытып, оның сабақ үстіндегі еңбегін жеңілдетеді. Мысалы,
оқытудың әр кезеңінде компьютерлік тест арқылы оқушы білімін жеке
бақылаумен қатар, графикалық немесе мәтін түрінде бейнелеу, мультимедиялық
бейнелеу және дыбыс бөлімінің бағдарламасын іске асыруға көп көмегін
тигізеді.
Оқушылардың танымдық ерекшееліктері мен жас ерекшеліктерге
байланысты ғылыми-тереториялық ұғымдар жүйесі арқылы жалрыдан жалқыға,
абстрактыдан нақтыға қарай жылжу үрдістері оқыту, дамыту, бақылау
программаларын оқу процесінде қолданудың маңыздылығын көрсетеді. Мұнда
мұғалімнің басқару рөлі өзгереді. Енді мұғалім білім мен ақпарат беретін
тұлға емес, ол алға қойылған мақсатқа жету жолындағы қажетті мәліметтермен
қамтамасыз ететін кеңесші әрі әріптес ретінде қызмет атқарады.
Қазіргі ақпараттық коммуникациялық технологияларды пайдалану
негізінде жаңа педагогикалық әдістерді қалыптастыруға бағытталған білім
беру жүйесін ақпараттандыруды зерттеу істері оқулықтармен бірге оқыту,
дамыту, бақылау программалармен жабдықтау жұмыстың көкейкестілігін
айқындайды.

I. Тарау. Delphi ортасы.
1.1. Delphi-дi iске қосу.

Delphi програмасын iске қосу үшiн бiз ең алдымен Delphi програмасын
орнатуымыз керек. Егер программа орнатылған болса, онда оны әдеттегiдей
Iске қосу (Пуск) – Программалар (Программы) - Borland Delphi 6 ( Delphi 6
командалары арқылы iске қосамыз.
Бұл кезде Delphi 6 программасы iске қосылады, (1.1-сурет) көрсетілген.

1.1-сурет. Delphi 6 программасының ашылуы.

Бұл программаны iске қосқанда ең алдымен Delphi програмасының негiзгi
үш терезесi экранда көрiнедi (1.2-сурет). Бұл терезелер:
1- шiсi Delphi ортасының негiзгi терезесі болып саналады.
2-шiсi Delphi ортасының формасы (Form1) деп аталады.
3-iici Delphi ортасының,обьект инспектор терезесі (Object Inspector)

1.2-сурет. Delphi програмасының алғашқы көрiнiсi.
Жалпы, ортада программа құруға арналған төртiншi, модуль терезесi де
iске қосылады (Unit1.pas). Форма терезесiнiң астында орналасатындықтан, ол
алғашқыда көрiнбейдi. Delphi-дiң негiзгi терезесiнiң құрамына мәзiр,
аспаптар панелi жєне компоненттер палитрасы енгiзiлген (1.3-сурет).

1.3-сурет. Delphi-дiң негiзгi терезесi

Оқиғалар. Программалық код терезесi

Windows-тағы сияқты Delphi-де программалар оқиғалар арқылы
басқарылады. Мысалы, пайдаланушы программа құру үшiн алдымен формаѓа
компонент орнатуы, форманы не формада орналастырылған компоненттi тышқан
арқылы шертуi мүмкiн. Оның әр iс-әрекетi оқиға шақырады. Яғни, оқиға –
программаның жұмыс iстеуi кезiнде объект жағдайының өзгеруi.
Delphi-де әр оқиғаға атау берiлiп қойылған. Мысалы, компоненттер
палитрасыныњ Button түймесi арқылы формада орнатылған Button1 компонентiн
шерту Click (Шерту) оқиғасын шақырады.
Әр объектiге байланысты оқиғалар жеткiлiктi Мысалы, формаға
байланысты оқиғалар саны – 35 (1.4-сурет). Олар қасиеттер терезесiнiң
Events қосымша бетiне енгiзiлген. Терезеде оқиға атауларының алдына On
префиксi (қосымшасы) тiркестiрiлiп жазылған. Ол – атаудың оқиға екендiгiн
бiлдiретiн белгi.

1.4-сурет. Форма оқиғалары

Delphi-де программа (проект) екi бөлiмнен тұрады: алғашқыда автоматты
түрде project1 атауы берiлетiн проект файлы (негiзгi модуль) жєне unit1.pas
атауы берiлетiн модуль. Олар жеке терезелерде орналастырылған. Модульге
оқиғаларға сєйкес iс-әрекеттердi орындайтын программа мәтiнi (процедуралар)
енгiзiледi. Программа мәтiнiн программалық код деп, терезенi программалық
код терезесi не қысқаша редактор терезесi деп те атайды. 1.1-тақырыпта
ескертiлгенiндей, Delphi iске қосылған кезде ол форма терезесiнiң астында
көрiнбей тұрады. Оны экранға шығару тәсiлдерi:

• форманы жабу (жабу түймесiн шерту);
• код терезесiнiң бiр шетi форма астында көрiнiп тұрса, оны
шерту.
Терезе белсендiрулi түрде ашылады да, онда процедура дайындамасы
(үлгiсi) көрiнедi. Оның тақырыбы нүкте арқылы бөлiнген класс және процедура
атауларынан тұрады (1.5-суретте) т.б.

1.5-сурет. Код терезесi (Unit1)

Жалпы, формадан код терезесiне өту және код терезесiнен формаға өту
үшiн F12 клавишiн басу жеткiлiктi. (1.5-сурет) көрiнiп тұрғаны – код
терезесiне енгiзiлген процедура дайындамасы. Оқиғаға байланысты құрылатын
процедура оқиғаны өңдуiш не оқиғаны өңдеу процедурасы делiнедi.

1.2. Программа құрылымы. Негізгі модуль. Модуль.
Кез келген программа program сөзінен басталатын проект файлымен бір не
бірнеше модулдерден тұрады да, қолдан құрылатын программа модуль ішіне
енгізіледі. Проект файлы *.dpr, модуль *.pas кеңейтілуі бойынша сақталады.
Проект файлын негізгі модуль деп атайды. Негізгі модульдің мазмұны
проектінің жалпы сипаттамасынан тұрады. Delphi іске қосылған кезде оны ол
автоматты түрде дайындап шығады. Негізгі модульге ерекше жағдайлардан басқа
кездерде қосымша нұсқаулар енгізудің қажеті жоқ. Негізгі модуль(проект):
керне
Project1 - негізгі модуль (проект) атауы. Проектіні дайындап, жаңа
атау бойынша сақтаған кезде ол соңғы атауға алмастырылып қойылады.
Uses (қолдану) – Турбо Паскальдағы сияқты, қызметші сөз. Оның соңына
программада пайдаланылатын стандартты (кітапханалық) Forms модулі мен
Delphi - дің модульге алғашқы реті меншіктеген атауы (Unit1) жазылған.
Unit1-ден соң оның қайсы модульдік файлда құрылатыны және онымен байланысты
форма атауы көрсетіледі.
{$R *.RES} - нұсқау. Ол компиляторға қосымшаның Windows көмегімен
дайындалғанын қолданбалы программаның қор сипаттамаларын, мысалы, шарт
белгілер сақталған файлды және т.с.с. пайдалану керектігін көрсетеді
(файлдың кеңейтілуі - *.res);
Begin - end операторларының аралығына енгізілген соңғы бөлім –
қосымшаның алғашқы жүктелуін қамтамасыз ететін әдістер. Delphi - де арнайы
іс-әрекетті орындайтын процедура және командалар әдісі делінеді:
Application.Initialize - қосымша объектісін инициалдау программаны
алғашқы рет дайындау әдісі;
Application.CreateForm - проект құрамына енетін форманы дайындап,
экранда көрсету әдісі;
Application.Run - программаны іске қосуды қамтамасыз ету әдісі.
Delphi - де әдістің командалық түрде жазылуы:
Объект.Әдіс
Мысалы, Application.Initialize - Application объектісінің Initialize
әдісін орындау. Кейбір ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.