Бухгалтерлік есеп туралы жалпы мағлұмат



Жоспар:

I Кіріспе

Бухгалтерлік есеп туралы жалпы мағлұмат

II Негізгі бөлім
1) Бухгалтерлік есеп пәні.
2) Бухгалтерлік есептің әдістемелік тәсілі.
3) Бухгалтерлік есептің міндеті мен мақсаты.

III Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.
Кіріспе
Нарықтық экономика жағдайында басқаруды жетілдіруде бухгалтерлік есептің ролі мен мәні артуда. Басқару мен нарықтық экономиканың дамуына, әр түрлі деңгейдегі басқару шешімдерін әзірлеуге, негіздеу мен қабылдауға субъектінің нарықтағы іс – қимылын анықтап, бәсекелес – субъектіні айқындауға, сондай – ақ субъектілердің қаржылық және шаруашылық қызметі туралы сапалы, уақтылы ақпаратты қалыптастыру бухгалтерлік есептің басты мақсаттары болып табылады.
Бухгалтерлік есеп - экономикалық білім жүйесіндегі негізгі пәндердің бірі, әрі оны мамандығым деп таңдағандар үшін аса маңызды. Ол шаруашылық жүргізуші кез келген субъект қызметінде жетекші орын алады. Бухгалтерлік есептің мәліметтері негізінде бүкіл шаруашылық қызметтің іс - әрекеті сипатталып, оның табысы немесе шығыны есепке алынады, қаржылық жағдайы ашып көрсетіледі. Бухгалтерлік есеп субъектілердің меншігін сақтауды бақылауға және басқару шешімдерін қабылдауға қажетті ақпаратты жинақтайды.
Қазіргі заман бухгалтерлері – бухгалтерлік есеп ауқымында алған терең кәсіби білімі арқылы экономикалық талдау мен аудит дағдыларын игеруі, сондай – ақ өндіріс процестерін басқара білуі тиіс. Ол Қазақстан Республикасының азаматтық құқықтары мен заңнамаларды есепке ала отырып, әр түрлі экономикалық шешімдер қабылдап, ұйымның келешектегі қызметін жоспарлай білуі тиіс.
Бухгалтерлік есеп дүниежүзіндегі кез келген бухгалтерияның іс жүзіндегі қызметінің мәнін айқындап, бағалауға мүмкіндік береді.
Қоғамның дамуы барысында бухгалтерлер үш міндетті шешеді:
1) есепті барынша ақпаратты, әрі дәл жасау;
2) оның қарапайым және арзан болуына қол жеткізу;
3) шаруашылық өміріндегі деректер жөнінде дер кезінде ақпарат алу.
Алайда бұл міндеттер едәуір шамада бірін – бірі өзара жоққа шығарып, болғызбайтын, өйткені меншік иесінің, әкімшіліктің, қызметкерлердің, бағынышты тұлғалардың, кредиторлар мен дебиторлардың мүдделері қарама – қайшы және осы қарама – қайшылықтар есепті регистрде міндетті түрде бейнеленеді. Сондықтан әрдайым кейбіреулердің бухгалтерлерге реніш білдіріп, риза болмауының себебі осында.
Есеп қашан пайда болғанын тура тауып айту мүмкін емес. Оның пайда болуының алғы шарты – адамдар арасындағы экономикалық қатынастардың дамуы.
Бухгалтерлік есептің пайда болып, қалыптасуын мынадай кезеңдерге бөлуге болады:
1) Ежелгі дүние.
2) Ортағасырлық.
3) Ренессанс пен қосарлы бухгалтерияның пайда болуы.
4) Ғылымның пайда болуы. XIX ғ. екінші жартысы.
5) XX ғ. – бухгалтерлік есептің үдемелі дамуы.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

1. “БУХГАЛТЕРЛІК ЕСЕП теориясы және негіздері” – Қ.К.Кеулімжаев, Н.А.Құдайбергенов.
2. “Бухгалтерлік есеп” – С.Б.Баймұханова.
3. “Шаруашылық жүргізуші субъектілердегі Бухгалтерлік есеп” – В.Л.Назарова.

Пән: Бухгалтерлік іс
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 11 бет
Таңдаулыға:   
Жоспар:
I Кіріспе
Бухгалтерлік есеп туралы жалпы мағлұмат

II Негізгі бөлім
1) Бухгалтерлік есеп пәні.
2) Бухгалтерлік есептің әдістемелік тәсілі.
3) Бухгалтерлік есептің міндеті мен мақсаты.

III Қорытынды

Пайдаланылған әдебиеттер тізімі.

Кіріспе
Нарықтық экономика жағдайында басқаруды жетілдіруде бухгалтерлік есептің
ролі мен мәні артуда. Басқару мен нарықтық экономиканың дамуына, әр түрлі
деңгейдегі басқару шешімдерін әзірлеуге, негіздеу мен қабылдауға
субъектінің нарықтағы іс – қимылын анықтап, бәсекелес – субъектіні
айқындауға, сондай – ақ субъектілердің қаржылық және шаруашылық қызметі
туралы сапалы, уақтылы ақпаратты қалыптастыру бухгалтерлік есептің басты
мақсаттары болып табылады.
Бухгалтерлік есеп - экономикалық білім жүйесіндегі негізгі пәндердің
бірі, әрі оны мамандығым деп таңдағандар үшін аса маңызды. Ол шаруашылық
жүргізуші кез келген субъект қызметінде жетекші орын алады. Бухгалтерлік
есептің мәліметтері негізінде бүкіл шаруашылық қызметтің іс - әрекеті
сипатталып, оның табысы немесе шығыны есепке алынады, қаржылық жағдайы ашып
көрсетіледі. Бухгалтерлік есеп субъектілердің меншігін сақтауды бақылауға
және басқару шешімдерін қабылдауға қажетті ақпаратты жинақтайды.
Қазіргі заман бухгалтерлері – бухгалтерлік есеп ауқымында алған терең
кәсіби білімі арқылы экономикалық талдау мен аудит дағдыларын игеруі,
сондай – ақ өндіріс процестерін басқара білуі тиіс. Ол Қазақстан
Республикасының азаматтық құқықтары мен заңнамаларды есепке ала отырып, әр
түрлі экономикалық шешімдер қабылдап, ұйымның келешектегі қызметін
жоспарлай білуі тиіс.
Бухгалтерлік есеп дүниежүзіндегі кез келген бухгалтерияның іс жүзіндегі
қызметінің мәнін айқындап, бағалауға мүмкіндік береді.
Қоғамның дамуы барысында бухгалтерлер үш міндетті шешеді:
1) есепті барынша ақпаратты, әрі дәл жасау;
2) оның қарапайым және арзан болуына қол жеткізу;
3) шаруашылық өміріндегі деректер жөнінде дер кезінде ақпарат алу.
Алайда бұл міндеттер едәуір шамада бірін – бірі өзара жоққа шығарып,
болғызбайтын, өйткені меншік иесінің, әкімшіліктің, қызметкерлердің,
бағынышты тұлғалардың, кредиторлар мен дебиторлардың мүдделері қарама –
қайшы және осы қарама – қайшылықтар есепті регистрде міндетті түрде
бейнеленеді. Сондықтан әрдайым кейбіреулердің бухгалтерлерге реніш
білдіріп, риза болмауының себебі осында.
Есеп қашан пайда болғанын тура тауып айту мүмкін емес. Оның пайда
болуының алғы шарты – адамдар арасындағы экономикалық қатынастардың дамуы.
Бухгалтерлік есептің пайда болып, қалыптасуын мынадай кезеңдерге бөлуге
болады:
1) Ежелгі дүние.
2) Ортағасырлық.
3) Ренессанс пен қосарлы бухгалтерияның пайда болуы.
4) Ғылымның пайда болуы. XIX ғ. екінші жартысы.
5) XX ғ. – бухгалтерлік есептің үдемелі дамуы.

Бухгалтерлік есеп пәні
Кәсіпорындар мен ұйымдардағы болып отыратын барлық үдерістерді алдымен
бақылап, орындалған жұмыстар мен атқарылған қызметтердің нәтижесінде
өндірілген өнімдерді, олар үшін жұмсалған материалдар мен шикізаттарды,
қаржы – қаражаттарды сандық өлшемге келтіріп және оны арнаулы құжаттарға
қарай реттеп, соңынан тіркеу жұмысын жүргізетіндігі бухгалтерлік есептің
басты міндеті болып табылады. Қандай да болмасын шаруашылыққа қажетті
күнделікті қолданылатын есеп жұмысының белгілі бір кезеңдерге сай
дамитындығы белгілі. Ал шарушылық есеп мәліметтері өндірістің экономикалық
жағдайын белгілі бір дәрежеде жан – жақты сипаттап, талдап, қандай да бір
шешім қабылдаудың басты мақсаттарын жүзеге асырушы экономикалық пән болып
табылады. Қандай да бір шаруашылық құбылыстарын зерттеп, оларға
экономикалық талдау жасау үшін белгілі бір есеп көрсеткіштеріне
сүйенуімізге тура келеді. Шаруашылық есептің алғышарты материалдық
өндірістің теориялық негізін зерттеуге байланысты. Қандай да болмасын есеп
көрсеткіштері экономикалық жағынан маңызды мәселе болып табылады.
Кәсіпорынның қаржы – шаруашылық қызметі туралы ақпараттық мәліметтерді
жинақтау бухгалтерлік есеп пәні болып саналады. Бұл пәннің негізгі мақсаты
– осы бухгалтерлік есепке анықтама беру және оны басқадай экономикалық
пәндермен салыстырып, ұқсастықтар мен айырмашылықтарын, өз ерекшеліктерін
теориялық, сондай – ақ іс – тәжірибелік тұрғыдан сипаттап қарау болып
табылады.
Бухгалтерлік есептің қандай мәселемен шұғылданатынын, нені
зерттейтіндігін, қай жерлерде қолдыналатындығын зерделеп қарау – бұл пәннің
негізгі бағыты болып саналады.
Шаруашылық есептің қамтитын объектілері сандық көрсеткіштер арқылы
өлшенеді. Оларды алу үшін есепте заттай, еңбек және ақшалай өлшеуіштер
қолданылады.
Заттай өлшеуіштегі есеп объектілерін бейнелеу үшін масса, көлем, ұзындық
бірліктері мен түрлері, сұрыптары, мөлшері сияқты шамалар қолданылады.
Еңбек өлшеуіштегі жұмыс уақыты бірлігімен еңбекке жұмсалған уақытты
анықтауға мүмкіндік береді. Еңбек өлшеуіштерінің көмегімен заттай
өлшеуіштер үлестіріліп, өнімділік мөлшері белгіленеді, еңбек өнімділігі,
жұмыс уақытты мен жалақы қорын пайдалану анықталады.
Ақшалай өлшеуіштер (теңге, тиын) шаруашылық құралдарын, олардың пайда
болу көздерін, бірдей ақшалай бағалау арқылы іс - әрекеттің процестері мен
нәтижелерін жинақтап қорыту үшін қолданылады.
Есептік өлшеуіштердің барлық үш түрін өзара байланыстырып есепте қолдану
тек кәсіпорын, сала бойынша емес, бүкіл Республика ауқымында да
қорытындыланған көрсеткіштер алуға мүмкіндік береді.
Шаруашылық есептің біртұтас жүйесіне оперативті, статистикалық және
бухгалтерлік есептер кіреді.
Оперативті есеп – кәсіпорынның іс - әрекетін күнделікті бақылауға
мүмкіндік береді, белгілі бір шаруашылық операциялардың жекелеген
деректерін сол болған сәтінде, тікелей орнында өндіріс барысы туралы жүйелі
ақпарат алу мақсатымен тіркеу жүйесі болып табылады. Оперативті есептің
негізгі талабы – мәліметтерді алудың шапшаңдығы. Есепті бухгалтерлер,
диспечерлер, бақылаушылар және тағы басқа қызметкерлер жүргізеді.
Статистикалық есеп – экономиканың әртүрлі салаларында жалпылама –
көпшілік сипаты бар құбылыстарды, жалпы қоғамдық құбыластарды олардың
салалық жағынан ажырамас байланыстағы сандық жағын зерттейді. Статистика
оперативтік және бухгалтерлік мәліметтерін пайдаланады.
Бухгалтерлік есеп – кәсіпорынның шаруашылық қызметін үздіксіз құжаттық
байқау мен оны бақылау жүйесі болып табылады. Бұл Қазақстан Республикасының
бухгалтерлік және қаржылық есеп беру туралы заңдарымен, бухгалтерлік есеп
стандарттарымен, сондай – ақ ұйымның есеп саясаты мен (“Бухгалтерлік есеп
пен қаржылық есеп беру туралы” Заңның 6 - бабы) реттелетін кәсіпкерлер,
ұйымдардың операциялар жайлы ақпаратты жинау, тіркеу және жинақтап қорыту
жүйесі. Есеп қатаң түрде, әр жазба тек арнайы рәсімделген құжат негізінде
ғана жүргізіледі, бұл бухгалтерлік есептің бақылаушылық мәнін, оның
күмәнсіз сенімділігін, шындылығын және тағы басқаларын арттырады.
Салықтық есеп – бухгалтерлік есептің салық заңдарының талаптарына сәйкес
түзетілген мәліметтерін пайдаланады.

Бухгалтерлік есептің әдістемелік тәсілі
Бухгалтерлік есепті ұйымдастырудың әдістемелік негізін әдістер мен
тәсілдер жүйесі құрайды. Олар құжаттау, түгендеу, бухгалтерлік балама
жасау, екіжақты жазу әдісін қолданып жинақтама және талдамалы шоттар
жүйесін, мүліктер мен міндеттемелерді бағалау, калькуляциялау мен
кәсіпорынның есеп беруі арқылы жүзеге асырылады.
Бухгалтерлік есеп тәсілінің элементтері:
1. Құжаттама – шаруашылық операцияларының бастапқы тіркеу әдісі мен
бухгалтерлік жазбалардың дұрыстығын негіздеу. Бухгалтерлік есептегі
бір де бір жазба оны тиісті ресімдеусіз жасалмайды. Құжат – бұл
белгіленген тәртіппен ресімделген шаруашылық операциясының
жасалғаны туралы ақпаратты жазып қойылған түрде сақтайтын
материалдық сақтаушы.
2. Түгендеу – мүліктің іс жүзінде бар екендігі бухгалтерлік есептің
мәліметтеріне сәйкестігін тексеру әдісі. Түгендеудің мақсаты –
құралдың сақталуын кейіннен бақылау үшін істің нақты жағдайын
айқындау, нақты есептік көрсеткіштерді қамтамасыз ету.
3. Бағалау – белгілі бір уақыт сәтіндегі кәсіпорын мүлкін ақшалай
өлшеммен бейнелеу амалы. Кәсіпорын құралдарын дұрыс бағалау жанды
және затқа айналған еңбекке жұмсалған шығындардың іс жүзіндегі
бейнеленуін талап етеді, бұларға есеп объектілерін ақшалай өлшеу де
кіреді. Тауарлық – материалдық қорларды, өндіріске жұмсалған
шығындарды дұрыс бағаламау, жалақыны және өнімнің өзіндік құнына
кіретін басқа да шығындарды дәлме – дәл есептемеу ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
«Семей – Шпалы» ЖШС-де «1С: Бухгалтерия 8.2» бағдарламасымен жұмыс
Ақша қаражаттар қозғалысы және iшкi аудитi
Банктің есеп айырысу шотындағы ақша қаражаттарының есебі
Жылжымайтын мүлікті жалға беру
Аудитті басқарудағы компьютерлер
Қазақстан үшін 1С:Бухгалтерия 8.0» туралы жалпы мағлұмат
Сатып алынған тауарлардын есебі мен бағалануы
Ақша қаражаттар қозғалысының аудиті
Банктің шетел валютасындағы операциялары
Аккредитив ашылатын банктың аты
Пәндер