Спорттық киімдер мен аяқ киімдерге жалпы сипаттама

Пән: Ауыл шаруашылығы
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 12 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

СЕМЕЙ қаласының ШӘКӘРІМ атындағы МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Инженерлік технологиялық факультеті

«Тамақ өнімдерінің және жеңілөнеркәсіп бұйымдарының технологиясы» кафедрасы

БАӨЖ №5

Пән: Киім және аяқ киім гигиенасы

Тақырыбы: Спорттық киімдер мен аяқ киімдерге жалпы сипаттама

Орындаған: Рымханова Қ. Н.

Тобы :Тк-321

Тексерген: Нұрымхан Г. Н.

Семей, 2015 жыл

Жоспар:

Кіріспе

Негізгі бөлім

Киімнің адам өміріндегі рөлі және тағайындалуы
Аяқ киімнің түрлері
Киім мен аяқ киімнің негізгі гигиеналық талаптарына сипаттама

Қорытынды

Пайдалынған әдебиеттер тізімі

Кіріспе

Киім-қоршаған ортаның кері әсерінен (табиғи жағдайлар, құрт-құмырқа, шыбын шіркеу, уытты заттар және басқасы) өзінің денесін қорғау мақсатында адаммен киілетін, тігін бұйымдарының (матадан, тоқыма жаймадан, үлбір мен былғарыдан) жыйынтығы. Киімнің функциясы астарында адам өміріндегі алатын орнын айтуға болады. Қазіргі заманғы киім функиясын утилитарлы және әлеуметтік-эстетикалық деп қарастырады.

Киім гигиенасы адам өмірінің бір бөлшегі болып табылады. Адам өмірінде киімнің рөле зор. Ол тек сән мен әдімілік рөлін ғана емес, сонымен қатар қоршаған ортаның жағымсыз әсерінен қорғайды (ыстық, суық, жаңбыр, ылғалдылық, шаң, кір, шыбын-шіркейдін тістеуі, ультрофиолет сәулелері және т. б) . Адам өміріндегі жеке гигиенаның басты рөлінің бірі біздің киімнің тазалығы. Киім адамды кірленуден, механикалық және химиялық зақымданудан, мұздатылудан, шыбын-шіркейден және т. с. с. сақтайды. Адам организімінің нормалы түрде жұмыс істеуі үшін бірнеше гигиеналық тлаптарды орындау қажет:

Ішкиімді әр жуынудан кейін ауыстрып отырған жөн, яғни күнделікті;
Нәски, голь, шөлке, колготки күнде ауыстырылады;
Киімді жие жуып тұру керек, әсіресе ортаңғы қабаттағы киімді;
Басқа, бөгде адамның киімін, аяқ киімін киюге болмайды;
Аяқ киім мен киім климаттың жағдайларға сай келуі керек;
Табиғи материалдардан жасалған киім мен аяқ киімге көңіл бөлген жөн, әсіресе іш киім;
Киім мен аяқ киімнің пішімі адамның анатомиялық ерекшеліктеріне, өлшіміне сай болуы қажет;
Киім мен аяқ киім тұрмыс жағдайына, климатқа, адам анатомиясына сәйкес болуы қажет; [6] .

1 Киімнің адам өміріндегі рөлі және тағайындалуы

Қазіргі кезле адам өмірінде тұрғылықты қажеттіліктердің ішінде тамақтан кейін киім тұрады. Ол тек эстетикалық талаптарын орындап қоймай өзінің негізгі сыртқы ортадн қорғау міндетін орындайды. Тағайындалуына байланысты: қысқы, жазғы, мезгілдік, іш киімдік деп қарастыруға болады. Жылдың суық күндері, киімнің негізгі міндеті адам организімін суықтан сақтау болғанда, оған қолданылаытн материалдар аз ауаөткізгіштік қасиетті болуы қажет. Қоршаған ауаның жоғары температурасында, әсіресе физикалық жұмыс жасау барысында бұл талап жойылады. Киімнің жылу айналымы ішіндегі ауаның мөлшеріне байланысты. Сол себепті үлпекті, борпылдақ материалды киім, тығыз және тегіс маталарға қарағанда жылуды жақсы сақтайды [2] .

Ауа өткізгіштік киім матанысының басты қасиеттерін тағайындайтын кесір болып табылады. Ол сыртқы ауа мен ішкі ауа арасындағы ауа айналымының интенсивтілігін қадағалайды. Ауа өткізгіштік матаның құрамына, өріліміне, табиғатына, саны мен өлшеміне байланысты. Киім матасы терді тез сіңіріп, ішкі ауа айналымының винтеляциясын қамтамасыз етуі қажет.

Қысқы киім: өлшемге сәйкес, бірақ ар болмауы қажет; қимыл мен қан айналымға бөгет болмау керек; киім құрғақ болуы тиіс, өйткені ылғал кезінде киім кеңейеді; Жүн матадан жасалған киім ылғалды мақта қағаздыға қарағанда жақсырақ сіңіреді және жылуды жасқы ұсатйды, яғни теріні мен суды көбірек жұтып денеге жабыспайды.

Іш киім матасы гигроскопиялығы жоғары, жақсы ауаөткізгіш болуы керек. Бұл талаптарға, қазіргі кезде кеңінен қолданыс тапқан трикотаж сәйкес келеді.

Киілу кезінде киім сыртынан қалай кірленсе ішкі жағынан да солшалықты кір болады. Кірленуінің салдарынан ол гигиеналық талаптарын төмендетеді, үстінде потогенді микроағзалар пайда болуы мүмкін. Сол себепті таза жүрген жөн. Сырт киімді қағып, щеткамен, шаңсорғышпен тазалап, уақытлы желдету керек. Емханалық киімдерді дизинфекцияға ұшырату қажет [4] .

Рациональды түрде таңдалған киімде адам жағымды қалыпта, 30-33°С температурада және салыстырмалы ылғалдылығы 20-40%.

Киімді таңертен тазалаған дұрыс болады, өйткені таң жарығында кірленген жерлер анығырақ көрінеді. Ал кешке аяқ киімді түзеу керек, ең бірінші ылғалды шүберекпен сүртіп, кейін мазь жағып кептіреді.

Жылы болған сайын киім жеңілдей түсуі қажет және жуынуды да жиелеткен жөн. Қыста киімнің гигиеналық талаптары жоғарылайды. Аяқ киімді аяқ су болып кетпейтіндей таңдап кию қажет[5] .

2 Аяқ киімнің түрлері

Аяқкиім түрлері олардың жасалған материалына, тұтынушысының жасы мен жынысына, әлеуметтік жағдайына байланысты жасалады. Аяқ киімнің өңделуі мен әшекейленуі жоғарыда аталған жайттарға байланысты болады. Аяқ киімнің қыстық, жаздық, еркектер мен әйелдерге, балаларға, жұмысқа, салтанатты шараларға, қарттарға, жастарға арналған түрлері болады.

Дәстүрлі ортада аяқ киім тігумен тері, қайыс өңдеумен айналысқан маманданған адамдар айналысқан. Олардың атадан балаға беріліп отыратын өзіндік технологиясы, яғни тәсілдер жүйесі болды. Жылқышылар, отардағы малшылар, шанамен жолға шыққан жолаушы жылы аяқ киімінің сыртынан киеді.

Өкшелі аяқ киімдерге саптама етік, мөкі (киіз қонышты саптама), сырма киіз етік тәрізді өкшесі әртүрлі пішінді етіктер жатады. Әйел мен еркектер киюіне ыңғайластырылып тігіледі. Оларды өкшесіне қарай жуан өкше, қазық өкше, биік өкше, жез (тойнақпен қапталған) өкше, шоңқайма, мықшима деген түрлерге де бөледі.

бірсұқпай (шәркей), көн шабата (), қайысетік, қалың, - шоқай, шапаты, шәркей, шәтиөр, шәрке, шепік, мөкікебіс () . , әсіресе, жасыүлкендержазда, . Көн шабата, шабата, көншарық, .

: етік, кебіс, мәсі, салтама, байлақ, шоқай жәнет. б. Кебіс пен мәсінің сан алуаныңғайлы да, әдемітүрлерітігілген. , қалыпқақатырылады[8] .

3 Киім мен аяқ киімнің негізгі гигиеналық талаптарына сипаттама

Киім мен аяқ киімнің негізгі гигиеналық талаптары - адамды метеорологиялық фаторлардан, химиялық және механикалық кірленуден сақтау болып табылады. Төменгі температурада, жоғары ылғалдылықта, желде киім адам организімінің жылуын жоғалтад, яғни суытады. Жоғарғы температурада рациональды киім жылу беруді жоғарлатады, организмді қызып кетуден сақтайды. Арнайы киім өндіріс жағдайында да қажет. Спорт киімдері, емханалық, формалық киімдер бір бөлек. Адам өміріндегі киімнің маңыздылығын Ф. Ф. Эрисан сипаттаған « Егер үйініздін стендері ауаны өткізетін және материалы үлкен жылусыйымдылығы бар болса, адамды жағымсыз жағдайлардан (суық, ыстық, күн, жел және т. б. ) қорғайтын бірінші сақина деп санауға болады, ал екінші қорғаныс сақинасы - киім. Ол арқылы біз өзімізді ауа қабатымен қоршаймыз. »

Киімнің түріне байланыссыз ол дене асты микроклимат жағадайын жасау қажет. Бұл киімнің тағайындалуына байланысты, таңдалған материалға қойылатын талаптарына (ылғалөткізгіштік, гигроскопиялылығы, ауаөткізгішітік, жылусақтау алмастыру қасиеті) сай орындалса ғана болады.

Киім мен аяқ киім гигиенасы өз ішіне бірнеше негізгі қасиеттерді қосады: жылусақтау қабілеті, ылғал сіңіргіштік, аз электрлену, ыңғайлы пішілу.

Балаға келтірілген негізгі гиеналық талаптар. Бала киімдерінң гигиеналық талаптары бір бөлек айтылады. Ол бала денесінің интенсивті терморегуляциясы, қимыл-тірек аппартына, қимыл активтілігіне байланысты. Төменде бала киімдеріне және аяқ киімдеріне қойылатын негізгі талаптар көрсетілген:

тігілетін материалы табиғи, табиғилыққа жақындатылған болуы тиіс, жасөспірімдерге синтетикалық маталы бұйым рұқсат, жеңіл;
пішілуі кең, ыңғайлы, қимыл-әрекетті қыйындатпайтын болуы керек;
аяқ киім табанның құрылымын құрауға көмек көрсетуі қажет, яғни майтабандылықты алдын алу, шақ. Күнделікті киюге арналған аяқ киім мен киім жеңіл;
бұйымның сыртқы матасы желге, ылғалға төзімді;
кросовкалар жұмсақ, созылғыш, материалы ауа-ылғал өткізгіш. Мақта немесе жүн нәскимен кию керек;
киім мен аяқ киім әрдайым таза, құрғақ болуға тиіс;
басқа бөтен киім мен аяқ киімді киюге қатаң тыйым салынған; [3]

Аяқ киім. Аяқ киім аяқты механикалық зақымданудан, жағымсыз метеорологиялық жағдайлардан қорғайды. Ол астыңғы бөлік буындарының қан айналымын бұзбау керек және де табанды деформациялап, терлетпеу қажет. Аяқ киім жұмсақ, жеңіл, берік, киюге ыңғайлы, киілетін климат пен мезгілге, таңғайындалуы мен тұрмыс жағдайына сай болуы қажет. Негізгі міндеті - табан астында жатқан, жер кедір-бұдырында аяқтың дұрыс орналасуын қадағалау, жеңілдету. Ол үшін аяқ киім пішімі аяқ формасына және функциясына сәйкес болуы қажет. Тығыз киілген аяқ киім суытылуыға және үсіп қалуға ұшырайды. Биік өкшелі аяқ киімде ауырлық центрі бас жаққа орын ауысады және бақайларға күш түсіреді. Осыдан кейін адам жүрісі бұзылып, омыртқа артқа қарай бүгіледі, бұл жаңбас бөліктері мен омыртқа сүйектерінін орнының алмасуына әкеп соғады. Осындай аяқ киімді ұзақ кию салдарында әйел ағзасында үлкен өзгерістер туғызып, бала тууға кері әсерін тигізуі мүмкін.

Дұрыс аяқ киім жасау үшін жануарлар терісін, жасанды былғары, брезент, парусина және басқа да материалдар қолданылады. Суықтан аяқты қорғау үшін ішіне ұлтарақ салынады. Оны да талаптарға сай жасаған жөн. Ұзақ уақыт суықта болған кезде жүннен жасалған пима киген дұрыс. Қыста үлбірлі астары бар былғары аяқ киімін кию керек. Жазда, әсіресе жылы климатта ашық аяқ киім тағайындалады [5] .

Балалар аяқ киім комплектісінің негізгі бөлігі болып табылады. Ол организмдерді салқын тиюден, ыстық өтуден қорғайды, табанды механикалық жарақат алудан сақтайды, аяқтың бұлшық еттері мен буындарына табан құрамын дұрыс ұстау үшін көмектесу арқылы аяқтардың рессорлық, амортизаторлық функциясын атқаруға жағдай жасайды. Аяқ киім жүрудің дұрыстығына, балалардың қимыл-қозғалыс белсенділігіне әсер етеді, табанның көптеген ауруларының және деформациясының себебі болып табылады. Балаларға арналып әр түрлі аяқ киімдер шығарылады: жыл бойы киюге болатын, жаздық, қыстық, көктем-күздік. Сонымен қатар күнделікті киетін, сәндік, үйде киіп жүретін, жолға киетін, ұлттық, спорттық т. б.

Гигиеналық тұрғыдан аяқ киім - бала организмін метеорологиялық қолайсыз әсерлерден және механикалық жарақаттанудан сақтауы керек; бала организмінің анатомиялық-физиологиялық ерекшеліктеріне (әсіресе табанның) сәйкес болуы керек; табанға қажетті қолайлы микроклимат қалыптастырып, қоршаған ортаның микроклиматтық жағдайларына қарамастан, қажетті температуралық-ылғалдылық тәртібін сақтауға жағдай жасауы керек.

Балалар мен жасөспірімдердің аяқ киімдеріне арналған гигиеналық талаптар өсу кезеңіндегі табан құрылысының ерекшеліктерімен анықталатын аяқ киім конструкциясына қойылатын талаптардан және аяқ киім жасалатын материалдарға қойылатын талаптардан тұрады.

Балалардың табаны бақайларының басы өте кеңейіп келетін, доғалдау формамен сипатталады. Балалар табанының, өкше мен аяқтың басына қарай алынған қатынас ересектердікіне қарағанда басқаша, яғни, өкше жағы ұзындау болып келетіні, аяқ киімін жасаған кезде (әсіресе балалар аяқ киімі үшін қалыптар жасағанда) ескерілуі керек. Балалардың табанының қаңқа сүйектері, негізінен шеміршектен тұрады. Сүйектенуі бой өсуінің жетілуіне қарай аяқталатындықтан, баланың табанына берілетін механикалық әсерлер оны жылдам деформацияға ұшыратуы мүмкін. Сондықтан, аяқ киімнің қалыңдығын, иілгіштігін, сапасы мен жылу сақтау қасиетін гигиеналық нормаландыру қажеттігі туады.

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.