Үйлену той техникалық ұйымдастыру, оны өткізу барысында демалысты көңілді өткізу қажетті шараларды зерттеу
КІРІСПЕ
1.тарау. Үйлену той ұйымдастырудың жалпы мәселелері.
1.1 Уйлену тойын өткізуге тапсырысты қабылдау .
1.2 УЙЛЕНУ ТОЙЫНДА МӘН БЕРЕТІН ЖАҒДАЙЛАР
1.3 ҮЙЛЕНУ ТОЙЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
ІІ.ТАРАУ. УЙЛЕНУ ТОЙ ӨТКІЗУДЕГІ ДАСТАРХАН МӘЗІРІ
2.1. УЙЛЕНУ ТОЙ ӨТКІЗУ БАРЫСЫНДА ҮСТЕЛ БАСЫНДАҒЫ ӘДЕПТІ САҚТАУ
2.2. ҮСТЕЛ ДАЙЫНДЫҒЫ МЕН СЕРВИРОВКАСЫ
2.3 ҮЙЛЕНУ ТОЙЫНЫНДАҒЫ ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ ЖАҒДАЙЫ
2.4 ҮЙЛЕНУ ТОЙЫНЫҢ КӨРСЕТКІШТЕРІМЕН ШЫҒЫНДАРЫ
ҚОРЫТЫНДЫ.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
1.тарау. Үйлену той ұйымдастырудың жалпы мәселелері.
1.1 Уйлену тойын өткізуге тапсырысты қабылдау .
1.2 УЙЛЕНУ ТОЙЫНДА МӘН БЕРЕТІН ЖАҒДАЙЛАР
1.3 ҮЙЛЕНУ ТОЙЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
ІІ.ТАРАУ. УЙЛЕНУ ТОЙ ӨТКІЗУДЕГІ ДАСТАРХАН МӘЗІРІ
2.1. УЙЛЕНУ ТОЙ ӨТКІЗУ БАРЫСЫНДА ҮСТЕЛ БАСЫНДАҒЫ ӘДЕПТІ САҚТАУ
2.2. ҮСТЕЛ ДАЙЫНДЫҒЫ МЕН СЕРВИРОВКАСЫ
2.3 ҮЙЛЕНУ ТОЙЫНЫНДАҒЫ ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ ЖАҒДАЙЫ
2.4 ҮЙЛЕНУ ТОЙЫНЫҢ КӨРСЕТКІШТЕРІМЕН ШЫҒЫНДАРЫ
ҚОРЫТЫНДЫ.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
Тақырыбының актуалдылығы: Еліміз тәуелсіздік алған жылдардың ішінде қоғамымызда, елімізде жеке тұлғаға деген көзқарас түбегейлі өзгерді. Еліміздегі халықтардың тұрмыс-жағдайы, хал-ахуалы жоғарылап келеді.Әртүрлі салтанатты жағдайларды атап өту, демалысты ұйымдастыру мәселелері бүгінгі таңда өзекті мәселенің бірі болып отыр. Сондықтан егемен еліміздің, қоғамдағы жеке тұлғаның бос уақытын, демалысын дұрыс ұйымдастырудың маңызы зор.Мейманхана, кафе, бар т.б. қоғамдық тамақтану орындары тұрғындардың демалысын ұйымдастыруда маңызы өте зор. Онда тек тамақ ішуге ғана емес, сонымен қатар, мерейтой немесе басқа да өмірдегі маңызды мерекелерге байланысты салтанаттарды атап өтетін, той салтанаты, ұжымдық тойлар, іскерлік немесе ресіми кездесулерді өткізу, жақын адамдар арасында жай демалыс өткізетін орын.Осындай демалыс орындарында Уйлену той өткізу туралы осы курстық жұмысты жазу барысында зерттеу жасалады.
Курстық жұмыстың мақсаты:
Үйлену той техникалық ұйымдастыру, оны өткізу барысында демалысты көңілді өткізу қажетті шараларды зерттеу.
Курстық жұмыстың міндеті:
- Тойды өткізуге тапсырысты беру;
- Тапсырыс берушінің міндеттері мен құқықтарын;
- Той өткізу барысында үстел басындағы этиканы сақтаудың маңыздылығы;
- Үстел сервировкасы;
- Тамақ, талғам мәселесі;
Зерттеу объектісі: халықтың мәдени-демалысын ұйымдастыру, салтанатты жағдайларда мерейтойларға, үйлену тойларына, көңілді кештерге байланысты Уйлену той ұйымдастыру әдістемесі.
Курстық жұмыстың субъектісі: Уйлену тойке шақырылған қонақтар олардың талғамы, дастархан мәдениетін меңгеруі.
Курстық жұмыстың мақсаты:
Үйлену той техникалық ұйымдастыру, оны өткізу барысында демалысты көңілді өткізу қажетті шараларды зерттеу.
Курстық жұмыстың міндеті:
- Тойды өткізуге тапсырысты беру;
- Тапсырыс берушінің міндеттері мен құқықтарын;
- Той өткізу барысында үстел басындағы этиканы сақтаудың маңыздылығы;
- Үстел сервировкасы;
- Тамақ, талғам мәселесі;
Зерттеу объектісі: халықтың мәдени-демалысын ұйымдастыру, салтанатты жағдайларда мерейтойларға, үйлену тойларына, көңілді кештерге байланысты Уйлену той ұйымдастыру әдістемесі.
Курстық жұмыстың субъектісі: Уйлену тойке шақырылған қонақтар олардың талғамы, дастархан мәдениетін меңгеруі.
1. Золотая книга этикета.-М.: Вече.-2005-309 стр.
2. Ковалев Н.М., Усов В.В. Кулинария для всех. –М.:Профиздат, 1992
3. Кристовер Э.-Т.Ресторанный бизнес: Как открыть и усаешно управлять рестораном: Пер. С анг.-М.: РосКонсульт,199
4. Лавреньева Е.В. Культура застолья ХІХ века: пушкинская пора.-М.: Терра-Книжный клуб,1999
5. Лазерсон И. Классиыческие кулинарные этюды: рецептуры европейской кухни.-СПб.: Питер,1998
6. Лощинский В.М. Сервировка и этикет стола. –Минск: Элайда,1999
7. Метель С.Н. меню для ресторанного гостя.-М.: Экономика,1992
8. Палли М. Справочник совершенного хозяина ресторана: 100 идей для достижения превоходства в конкурентной борьбе.-М.: «Современные ресторанные и розничные технологии», 1999
9. Укер Д. Введение в гостеприимство: Пер. санг.-М.: ЮНИТИ,1999
10. Усов В.В. организация производства и обслуживание на предприятиях общественного питания.-М.: Академия.2002.-416 ст
11. Жарков Ю.Д. Технология КДД. Учебник Масква 2002
12. Андреева И.Т Технология КДД уч Ростов на Дону,2005г.
13. Шубина К.Т Организация досуга и шоу программа уч Ростов на дану 2003
14. Үстел сервировкасы// 2007г -№ 1-6 \\ Пайдалы кезең- 16б
15. Дұрыс киіну бояна білесізбе? 2006№ 8-9\\ Қазақстан әйелдері 8 бет.
2. Ковалев Н.М., Усов В.В. Кулинария для всех. –М.:Профиздат, 1992
3. Кристовер Э.-Т.Ресторанный бизнес: Как открыть и усаешно управлять рестораном: Пер. С анг.-М.: РосКонсульт,199
4. Лавреньева Е.В. Культура застолья ХІХ века: пушкинская пора.-М.: Терра-Книжный клуб,1999
5. Лазерсон И. Классиыческие кулинарные этюды: рецептуры европейской кухни.-СПб.: Питер,1998
6. Лощинский В.М. Сервировка и этикет стола. –Минск: Элайда,1999
7. Метель С.Н. меню для ресторанного гостя.-М.: Экономика,1992
8. Палли М. Справочник совершенного хозяина ресторана: 100 идей для достижения превоходства в конкурентной борьбе.-М.: «Современные ресторанные и розничные технологии», 1999
9. Укер Д. Введение в гостеприимство: Пер. санг.-М.: ЮНИТИ,1999
10. Усов В.В. организация производства и обслуживание на предприятиях общественного питания.-М.: Академия.2002.-416 ст
11. Жарков Ю.Д. Технология КДД. Учебник Масква 2002
12. Андреева И.Т Технология КДД уч Ростов на Дону,2005г.
13. Шубина К.Т Организация досуга и шоу программа уч Ростов на дану 2003
14. Үстел сервировкасы// 2007г -№ 1-6 \\ Пайдалы кезең- 16б
15. Дұрыс киіну бояна білесізбе? 2006№ 8-9\\ Қазақстан әйелдері 8 бет.
Жоспар:
КІРІСПЕ
1-тарау. Үйлену той ұйымдастырудың жалпы мәселелері.
1.1 Уйлену тойын өткізуге тапсырысты қабылдау .
1.2 УЙЛЕНУ ТОЙЫНДА МӘН БЕРЕТІН ЖАҒДАЙЛАР
1.3 ҮЙЛЕНУ ТОЙЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
ІІ-ТАРАУ. УЙЛЕНУ ТОЙ ӨТКІЗУДЕГІ ДАСТАРХАН МӘЗІРІ
2.1. УЙЛЕНУ ТОЙ ӨТКІЗУ БАРЫСЫНДА ҮСТЕЛ БАСЫНДАҒЫ ӘДЕПТІ САҚТАУ
2.2. ҮСТЕЛ ДАЙЫНДЫҒЫ МЕН СЕРВИРОВКАСЫ
2.3 ҮЙЛЕНУ ТОЙЫНЫНДАҒЫ ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ ЖАҒДАЙЫ
2.4 ҮЙЛЕНУ ТОЙЫНЫҢ КӨРСЕТКІШТЕРІМЕН ШЫҒЫНДАРЫ
ҚОРЫТЫНДЫ.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
Тақырыбының актуалдылығы: Еліміз тәуелсіздік алған жылдардың ішінде
қоғамымызда, елімізде жеке тұлғаға деген көзқарас түбегейлі өзгерді.
Еліміздегі халықтардың тұрмыс-жағдайы, хал-ахуалы жоғарылап келеді.Әртүрлі
салтанатты жағдайларды атап өту, демалысты ұйымдастыру мәселелері бүгінгі
таңда өзекті мәселенің бірі болып отыр. Сондықтан егемен еліміздің,
қоғамдағы жеке тұлғаның бос уақытын, демалысын дұрыс ұйымдастырудың маңызы
зор.Мейманхана, кафе, бар т.б. қоғамдық тамақтану орындары тұрғындардың
демалысын ұйымдастыруда маңызы өте зор. Онда тек тамақ ішуге ғана емес,
сонымен қатар, мерейтой немесе басқа да өмірдегі маңызды мерекелерге
байланысты салтанаттарды атап өтетін, той салтанаты, ұжымдық тойлар,
іскерлік немесе ресіми кездесулерді өткізу, жақын адамдар арасында жай
демалыс өткізетін орын.Осындай демалыс орындарында Уйлену той өткізу туралы
осы курстық жұмысты жазу барысында зерттеу жасалады.
Курстық жұмыстың мақсаты:
Үйлену той техникалық ұйымдастыру, оны өткізу барысында демалысты көңілді
өткізу қажетті шараларды зерттеу.
Курстық жұмыстың міндеті:
- Тойды өткізуге тапсырысты беру;
- Тапсырыс берушінің міндеттері мен құқықтарын;
- Той өткізу барысында үстел басындағы этиканы сақтаудың маңыздылығы;
- Үстел сервировкасы;
- Тамақ, талғам мәселесі;
Зерттеу объектісі: халықтың мәдени-демалысын ұйымдастыру, салтанатты
жағдайларда мерейтойларға, үйлену тойларына, көңілді кештерге байланысты
Уйлену той ұйымдастыру әдістемесі.
Курстық жұмыстың субъектісі: Уйлену тойке шақырылған қонақтар олардың
талғамы, дастархан мәдениетін меңгеруі.
1-тарау. Үйлену той ұйымдастырудың жалпы мәселелері.
1. Уйлену тойын өткізуге тапсырысты қабылдау .
Салтанатты жағдайларда қызмет көрсету.
Мейманханаларда қабылдаулар, мерейтойлар мен басқа да салтанаттар
кезінде Уйлену тойтер ұйымдастырылады.
Уйлену тойтер:
1. Уйлену той-фуршет.
2. Уйлену той-коктейль.
3. Уйлену той-шай.
4. Стол басында толық қызмет ету.
5. Аралас Уйлену той.
Уйлену той өткізу дайындық ең алдымен:
-Тапсырысты қабылдау.
-Уйлену тойын өткізуге дайындық.
-Қызмет көрсетуді ұйымдастыру.
1. Тапсырысты қабылдау.
Берілген тапсырысты дұрыс қабылдау, соның ішінде, барлық қажетті жағдаймен
Уйлену тойын өткізу тәртібін Уйлену тойын жасаушы мен мейманхана әкімшілігі
арасында нақтылап алуы керек. Ең алдымен, метрдотель тапсырыс берушіні
Уйлену той өтетін залмен таныстырып, столдардың орналастыру ретімен
таныстырылады. Соның ішінде, құрметті қонақтарды орналастыру реті жөнінде
келісіледі, сонымен қатар, оператив берілеме, жоқ па, осы мәселелер
шешіледі, столдарды әсемдеуге гүл керек пе жоқ па, музыкалық
сүйемелдеушілер, билейтін орын т.б. мәселелер келісіледі. Сонымен қатар,
мейманхананың ережелері, қызмет көрсету тәртібі, келтірілген шығынның орны
қалай толтырылатыны т.б. мәселелер шешіледі. Уйлену той өткізілетін күн,
уақыты, салтанат өткізілетін орын, қатысатын адам саны, ас мәзірі,
тапсырыстың құны шешіледі.
Тапсырыс арнайы белгіленген үлгі бойынша (1-қосымша)
Тапсырыстар кітабына тіркеледі. Алдымен келісілген келісім бойынша
Тапсырыс беруші кассаға тапсырыстың 50% кем емес құнын ( бухгалтерия
есептеген кіріс ордері бойынша) төлеп, түбегейлі алады. Кейін салтанат
басталудан 2 күн бұрын метрдотель тапсырыс берушіні бірге тапсырыс –сеп
жүргізеді.
Ол бес дана жазылып, мейрамхана меңгерушісі бекітіп, кассаға
тапсырылады. Қалған сомасы төленгеннен кейін төленді деген мөр
қойылып, қолы қойылады.
1-дана: тапсырыс берушіге.
2-дана: кассирге.
3,4,5-дана: официанттар бригадиріне, асхананың материалдық
жауапкершілік жүктелген меңгерушісіне, буфетшіге беріледі. Кіріс ордерінің
нөмірі мен құны тапсырыс кітабының 9 графасына кіргізіледі.
Тапсырыс –есепке түзету енгізуге болмайды.
Егер мейрамхана өзіне байланысты емес себептермен Уйлену тойын өткізе
алмаса, салтанатты жақын жердегі басқа мейрамханада өткізу мәселесін шешеді
де, тапсырыс берушіге бұл туралы 7 күн бұрын хабарлайды. Мейрамхана
салтанатты белгілеген ережеге сәйкес музыкамен сүймелдеу жасайды. Бірақ
тақырыптық кештерді өткізуде мейрамхана әкімшілігі концерт қоюшы мерекеге
салтанаттық музыканың бөліміне өзгеріс енгізуге рұқсат етеді.
2. Тапсырыс берушінің міндеттері мен құқықтары.
Тапсырыс беруші өзінің тапсырысынан қызмет көрсетілуден 1 тәулік бұрын
бас тартуына болады.
Уйлену тойке келушілер түгел келмейтін болса, тапсырыс беруші өзінің
жазбаша өтініші (қызмет көрсетуден 4 сағат бұрын) бойынша ақшасы кейін
қайтарып беріледі.
Берілген өтініште қатысушылардың саны азайғаны көрсетілсе ыстық
тамаққа, сусынға, кондитер өнімдеріне берілген тапсырыстың саны
қысқартылады. Ақша қайтарылғаны жөнінде шығынның кассалық ордері беріледі.
Тапсырычс беруші мейрамханаға ұштындалып қойылған, пайдалынылмаған тағамның
құнын төлейді.
Пайдаланылмаған тағамға 3 данадан акт жасалады:
1-ші дана мейрамхана меңгерушісіне.
2-ші дана материалдық жауапты адамға.
3-ші дана тапсырыс берушіге беріледі.
Актілуге сусындар, тапсырыс-есепке кіргізілген, бірақ үстелге
қойылмаған ыстық тағам, салқын тағам, кондитер өнімдері кіреді.
Актке енгізілген тағамдарды тапсырыс –беруші не істесе де ерікті.
2. УЙЛЕНУ ТОЙЫНДА МӘН БЕРЕТІН ЖАҒДАЙЛАР
А) Уйлену той – фуршет. Фуршет -сөзі француз тілінен аударғанда,
шанышқыға деген мағына береді. Фуршетке арналған үстел сервировкасы
шведтік үлгідегі секілді, түрлі салқын басытқыларды шанышқымен немесе
қолмен жейді. Фуршеттік ас мәзіріне кіретін тамақтар: түрлі салқын
басытқылар (арасында ыстық тамақтар да), кондитерлік өнімдер және жемістер.
Ол тамақтардың бәрі мол болуы керек. Уйлену той- фуршетке арналған
шақырулар арнулы конверттерде немесе арнайы сатып алынған банкілермен,
әлде, телефон арқылы шақыруға болады. Бұл Уйлену той-фуршетке он күн
қалғанда жасалынатын шаруа. Қалыпты жағдайда Уйлену той- фуршет 17.00 –ден
20.00-ге дейін үш сағат созылады. Егер Уйлену той фуршетке арналған үстел
үлкен бөлмеде әзірленсе, онда үстелді П, Ш немесе Т әріптері секілді
орналастыруға болады. Үстелдерді қойғанда, қонақтардың еркін қозғалуын
қамтамасыз ету үшін, олардың арасына 1,5 м орын қалдыру қажет. Қабырғаға
жақын немесе бөлменің бұрыштарына кішкентай үстел қойылып, олардың үстіне
күл салғыш, сулық, үлкен аяқты гүл салатын вазалар, ұсталған және
қолданылған ыдыстар мен асханалық құралдарды салатын поднос қойылады. Таза
және қолданылмаған ыдыстар мен асханалық құралдарды бөлек үстелге қоямыз.
Үстелді тек ақ түсті дастарханмен емес, сонымен қатар, үстелдегі асханалық
құралдармен, ыдыстармен сәйкес келетін түсті дастарханмен жабуға болады.
Егер ыстық тамақ қойылатын болса, мысалы, етті кішкентай бөлектерге
бөліп ыдыстарға орнатады. Уйлену той-фуршет үстелін әзірлеген кезде
қолданылатын кейбір ережелер: бірінші жақсы сақталатын басытқылық тамақтар
қойылады (қақталған шұжық, балық, саңырауқұлақтар), одан кейін өзінің түрі
мен сақталуын тез жоятын тамақтар. Биік ыдыстарды үстелдің ортасына,
ұзындығы қысқаларын – орталықтарына, ал қысқа ыдыстарды дастархан шетіне 20
см орын қалдырып орналастырады.
Сусындарды, бокалдарды және стакандарды қосымша үстелге, негізгі
үстелдің қасына орналыстырады. Егер негізгі Уйлену той-фуршет үстелінің екі
жағынан да келу мүмкіндігі болса, онда фужерлер мен рюмкаларды екі қатарға,
топпен, шырша немесе жылан тәріздес етіп орнатуғап болады. Уйлену той
–фуршет қалыпты жағдайда десерт ұсынылумен аяқталады.
Уйлену той- фуршет іс жүзіндегі келіссөздерге немесе келісім сауда
шарттарын жүргізген кезде өте ыңғайлы. Бірақ, Уйлену той –фуршетті мерей
тойлар мен отбасылық салтанаттарда және мерекелік шаралар өткізуге болады.
Уйлену той-фуршет кезінде қонақтар тағамды тұрып жейді, оларға
орындықтар берілмейді. Уйлену той –фуршеттің ас мәзірінің ерекшелігі, онда
салқын тағамдар мен басытқылар, ыстық басытқылар, десерттер және ыстық
сусындар кіреді.
Салқын басытқыларға кіретін тағамдар:
- Салаттар (көкөністен, балықтан, еттен, жемістен және аралас заттардан);
- Уақталған жұмыртқаның түрлі тамақтағы қоспасы;
- Балық қосылған басытқылар;
- Еттен жасалған басытқылар;
- Ірімшік қосылған басытқылар;
- Канап, бутерброд және т.б.
Жиһаздарды орналастыру:
Уйлену той –фуршетке арналған үстелдер, қалыпты жағдайдағы үстелдерге
қарағанда 90 – 100 см биік болу керек. Үстелдердің ені-1,5 м. Барлық
үстелдерге препендикулярлы орналасқан үстел қадірлі қонақтарға арналады.
Фуршеттік үстелдерді арнайы Уйлену тойынк дастарханмен жабады.
Ә) Уйлену той- коктейль. Уйлену той-коктейль-өте кең тараған қабылдау.
Ол өте қарапайым, бірақ көп қонақты қабылдауға мүмкіндік беріп, көп күшті
қажет етеді. Уйлену той -коктейль Уйлену той-фуршеттің өтетін уақытымен
бірдей. Егер Уйлену той-коктейльде шақырылған қонақтар аз болса, оларға
әдейі шақыру жіберіледі.
Дастарханға қойылатын басытқылар әр түрлі болуы қажет. Оларға қойылатын
негізгі талап, бұл тағамдарды асханалық құралдардың көмегінсіз пайдалануға
болатындығы. Басытқыларға арналған арнайы үстелде, қонақтардың ұнаған
тағамдарын салып алуға арналған, бір топ тәрелкілерді қою керек.
Тағамдардың түрлілігіне қарай, олар майлы да болуы мүмкін. Соған қарай,
үстелге сулықтар қойылады.
Уйлену той-коктейлінің ас мәзіріне түрлі тамақтардың тізімі кіруі
мүмкін, олар: оливка, уылдырық пен канапе қосылған бутерброд, қызыл балық,
салқындатылған ет, салаттар, ал ыстық тағамдарға – сол жерден спирттің
жалынына қуырып алатын франкфурттік сосискалар,, люля-кебаб, ұнға оратылған
балық бөлшектері, тауық қанаттары және т.б. Ал, десертке балмұздақ, желге,
жеміс-жидектер, тәтті нандар қойылады.
Қабылдаудың Уйлену той –коктейль атауы сусындардың түрлі таңдауда
болатынын көрсетеді. Қонақтар алкогольдік сусындар пайдаланбаса, онда көп
мөлшердегі шырын, минералды және газдалған сулар, квастың қорын көбейтіп
алу қажет. Десертке, сонымен қатар, тәтті тағамдар және жеміс-жидектер
(алмалар қабықтарынан тазартылған және кесілген, апельсиндер қабықтарынан
ашылып, бөлініп қойылуы қажет), жемістерге сондай –ақ, шпажкілер беріледі.
Уйлену той-коктейльдің қорытынды бөлімі кофе берілумен аяқталады.
Б) Уйлену той-шай. Бұл Уйлену той-шай сағат 16.00-ден 18.00-ге дейін
өтетін екі сағаттық жеке қабылдау. Мұндай қабылдауларда үстелді үлкен
қонақ бөлмелерінде немесе ас үйлерде дайындайды. Түрлі түсті немесе ақ
түсті дастархан жаюға болады. Уйлену той-шайдың салтанаттылығын көрсету
үшін, шайды көбінесе самаурынмен құяды. Самаурынның алдына шай шығаратын
шәйнек, қасына кеселер мен шай қасықтары қоылады. Олардың қасына кішкентай
тас табақтарға лимон кесінділері, қаймақ құйылған құмырылар, қант салынады.
Кофе немесе шоколад ұсынылатын болса, бөлек подносқа ыстық дайындалған
шоколад пен кофе әзірленген ыдыс алып келінеді. Уйлену той – шай
үстелінде торт немесе тәтті нан (пирог) кесілген бутербродтар және бетінде
начинкасы бар тәтті нандар қолданылады. Уйлену той-шайда самаурындағы
қайнатылған судың таусылып қалмауын қадағалау керек. Қонақтарға шай құмас
бұрын, олардың қандай шай ішетінін біліп алған дұрыс. Егер Уйлену той –шай
кешке қарай болса, онда ол кешке асты ауыстырады, сондықтан, Уйлену той-
шайдың ас мәзіріне түрлі бутербродтар және бірнеше салқын басытқылар
кіреді. Бұл кезде үстелге басытқылардан басқа май мен ақ және қара түсті
нандар қойылады. Десерттік немесе жартылай тәтті шарап Уйлену той-шай
үстеліне еш артық болмайды.
В)Майшам: Кешкілік мерекені әрлеу әдемелеу үшін қолданады. Оларды түр-
түсін тарлеркілер мен фужирларға, салфеткаларға ұқсастырып алынады. Ақ
майшам салтанатты ерекше сән береді. Майшамды қонақтарға столға шақырғанға
дейін (жағып), кеш бойы жағып қояды.
Г)Столға қоятын карточкілер: Егер қонақтар кешке көп шақырылатын болса,
шақырушы карточкілерді алдын-ала даярлап қою керек, бастап келген
қонақтарға, келушілердің есімі немесе ұжымы жазылуы мүмкін столды белгілеу
керек. Карточка ашық, ақ түсті мазмұнына формада болу керек.
Д)Столға қоятын гүлдер: Столға гүлдер қою өте қажет. 20-25 см биіктегі
көлеміндегі вазалрға бір немесе бірнеше гүлдер әр түстен қоюға болады,
бірақ столды жауып тұрмауы қажет. Кейбір салтанатты отырыстарды столдың
жапқышына іргелік әдемі гирляндалармен әдемелейді.
Е)Столға отырғызу: Салтанатты кеште қонақтарды столға отырғызу ең
жауаптысы және маңыздысы. Үлкен салтанатты қадірлі қонақтарға үй иесі
алдымен столдан бастап, ер адамдар отырғызады. Қарама-қарсы немесе столдың
ең соңына үй иесі, он жағына бастап ең қадірлі қонақтардың теңіндегі әйел
адам отырғызылады. Әр уақытта есте қалатын ереженің бірі-арнайы шақырылатын
қадірменді қонақтар шығатын есікке қарсы отыру керек.
1.3 ҮЙЛЕНУ ТОЙЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Басқару бернелеріне кіретіндер:
- өндірісті қызмет көрсетуге технологиялық және техникалық дайындау;
- техникалық-экономикалық жоспарлау;
- есеп пен қаржы қызметі;
- техникалық және азық-түліктік қамтамасыздану;
- кәсіпорынның өндірістік-қаржылық қызметінің экономикалық талдауы.
Мейрамхананы басқару құрылымы - белгілі бір қызмет атқаратын, өзара
байланысты ұйымдастыру бірліктері немесе буындарының жиынтығы мен
бағыныштылығы.
Құрылым элементі болып кәсіпорын әкімшілігі тұлғасындағы басқару органы
табылады.
Әкімшілік– мейрамхана директоры бастаған лауазымды тұлғалар тобы. Ол,
өзінің міндеттері мен құқықтарына сәйкес ұжымның қызметіне басшылық
жасайды.
Басқарушы аппараттың құрылымы мен кәсіпорынның әкімшілікті-басқару
қызметкерлерінің саны оның қуатына, жұмыс жағдайына, сыныптылығына және
т.б. тәуелді болады. Басқарушы аппараттың барлық қызметі мейрамхана
жұмысының ритмін үздіксіз қамтамасыздандыруға бағытталған.
Кәсіпорынды басқаруда жауапты рольді өндіріс меңгерушісі атқарады, ол бүкіл
өндірістік цехтардың жұмысы үшін жауап береді және цехтардың бастықтары
арқылы оларды басқарады. Цехсыз құрылым болған кезде ол бригадирлер арқылы
жеке бөлімшелерді басқарады.
Жылдам түскі астарды ұйымдастыру ерекшеліктері.
Мейрамхана жұмысын ұйымдастыру ерекшелігі көрсетілетін қызметтер сапасымен,
деңгейімен және қызмет көрсету жағдайларымен анықталады.
Адамдардың үлкен санына бір мезгілде қызмет көрсету үшін және түстену
уақытын қысқарту үшін, мейрамханаларда кешенді түскі астар жасалады, олар
суық жеңіл тамақтардан, бірінші, екінші тағамдардан және тәттіден
(компоттан) тұрады. Жылдам түстену үшін мейрамханаларда жеке столдар немесе
экспресс-залдар жабдықталады, сервиздеу қарапайымдалады. Мейрамханалардағы
мұндай столдар мен залдар вокзалдарда, поездарда, аэропорттарда, кемелерде
және қонақ үйлері жанында кеңірек тараған.
Темір жол көлігіндегі жолаушылардың тамақтануы вокзалдардағы және
поездардағы мейрамханаларда жүзеге асырылады. Темір жол станцияларындағы
мейрамханаларда, қызмет көрсетудің аралас әдісі қолданылады: даяшылармен
қызмет көрсетілумен қатар өзіне - өзі қызмет көрсету жүйесіде таратылған.
Аралас әдіс таңғы және күндізгі сағаттарда қолданылады. Келермендермен есеп
айырысу, есік көзіне орналастырылған, бақылаушы-кассалық аппарат арқылы
немесе даяшымен жүргізіледі.
Вагон-мейрамханаалыс жолға жүретін поездар құрамына кіреді. Мейрамхана
құрамында ас үй, жуушы бөлім, тамақ тарату бөлмесі және салон бар, ол жерде
жолаушыларға қызмет көрсету ұйымдастырылады. Салонда 12 жиналмалы столдар
орнықтырылған, ол 48 орынға есептеліп орындықтар қойылған. Қызмет көрсету
даяшылармен жүргізіледі. Вагон-мейрамханалардың жемісті жұмысы көп жағдайда
ұйымдастыру мен қамтамасыздандыруға тәуелді. Вагон-мейрамханаларды азық-
түлікпен қамтамасыздандыру тәулік бойына ұйымдастырылған және тұрған жері
бойыншада, жүру жолындада жүзеге асырылады. Вагон-мейрамхананың директоры
жол ұзақтығы 12 сағаттан асқанда поезд келесі станцияға келгенге дейін азық-
түлікке тапсырыс-телеграмма жолдайды. Поездың келу уақытына тапсырысқа
сәйкес өнімдер вагон-мейрамханаға жеткізіліп беріледі.
Аэропорттарда авиа жолаушыларды тамақтандыру үшін қызмет көрсетуде
мейрамханалар қарастырылған. Авиация жолаушыларының уақытының
шектеулілігіне байланысты аэропорттардағы мейрамханалар қарқынды қызмет
көрсету әдісі бойынша таңертеңгі және түскі уақыттарда жұмыс істейді,
жәнеде кешенді таңғы астар мен түскі астар ұсыныла алады.
Теплоходтарда, кемелерде жолаушылардың тамақтануы, даяшылармен қызмет
көрсетілетін, мейрамханаларда ұйымдастырылады. Кешкі уақыттарда
мейрамханаларда жолаушылардың көңіл көтеруі, музыкалық қызметтер,
концерттер ұйымдастырылады.
Түскі асты күндізгі кезде беретін мейрамханаларда келермендерге қызмет
көрсетудің қосымша прогессивті әдістері қолданылады:
- бизнес-ланч – іскер кісілерге арналған түскі ас, күнделікті күндерде
сағат 12-ден 16-ға дейін жеке мәзірмен қызмет көрсетіледі, оған суық
тағамдар - 4-5 атау, бірінші тағам - 2-3 атау, екінші тағам - 3-4 атау,
де¬серт - 2-3 атау және ыстық сусындар (шай және кофе) кіреді;
- жексенбілік бранч– швед столы типі бойынша қызмет көрсету. Бранч
тақырыптық бағытты болуы мүмкін, мысалы аңшылық, ұлттық және т.б. Тағамдар
сұрыпталымы кең, шай мен десерт дастарханы бөлек ұйымдастырылады;
- кофе-брейк(кофе-пауза) – мәжілістер мен конференцияға қатысушыларға
қызмет көрсету.
Мейрамханада қызмет көрсетуді ұйымдастыру бірнеше элементтерден тұрады:
келермендермен кездесу, оларды орналастыру, тапсырыстарды қабылдау және
рәсімдеу, тапсырыстарды буфетке беру және оларды алу, тапсырыстарды
өндіріске беру, тапсырысты алу және келерменге беру, есеп айырысу және
столды жинау.
Келермендермен кездесу және орналастыру.
Келермендерді арнайы киім киген швейцар мейрамхана есігінің алдында күтіп
алады, ол қонақтармен сәлемдесіп оларға есікті ашады. Егер қонақ машинада
келген болса, мейрамхананың арнайы жұмыскері қарауылданатын автотұраққа
оның машинасын орналастырады.
Мейрамханада қонақты (қонақтарды) киім қабылдаушы, ал залдың кіре берісінде
- метрдотель күтіп алады, ол келермендермен сәлемдесіп, олардан столды
қанша адамға дайындау керегін сұрайды және залдан отыратын орынды
таңдауларына мүмкіндік береді (зал толық болған жағдайда бос орындарды
ұсынады). Мейрамхана қонақтарын тек қана дайындалған дастарханға отырғызады
– ол жиналған және алдын-ала сервизделген болуы керек. Келермендердің
үлкен тобын метрдотель бірнеше столдан жиналған жалпы столға орналастырады.
Тапсырыстарды қабылдау және рәсімдеу.
Қонақтар қалай жайғасады, солай даяшы беттері ашық түрдегі мәзірді сол
қолымен ұсынады. Мәзір алдымен әйел кісіге ұсынылады, егер әйел адам
болмаса, онда жасы үлкеніне немесе мерей той иесіне беріледі. Мәзірмен
бірге жабық күйде шараптар прейскуранты ұсынылады.
Даяшы, қонақтарға таңдау жасауға мүмкіндік беріп, столдан алшақ кетеді,
біршама уақыттан соң қайта келеді және қажет болған жағдайда қонақтарға
тағамдарды ұсынады, оның дәмділігі, дайындалу әдістері туралы әңгімелеп
береді, мейрамхананың фирмалық тағамын және шараптар мен сусындар
нұсқаларын ұсынады.
Тапсырысты қабылдау кезінде даяшы тапсырыс беруші келерменнің оң жақ
қатарында тұруы керек, тапсырыс көшірме қағаз арқылы келесідей ізділікте
есеп айырысу бланкісіне жазылады: суық және жеңіл тағамдар, ыстық тағамдар,
бірінші, екінші тағамдар мен десерттер және буфет өнімдері. Тапсырысты
даяшы алдымен суық, содан соң ыстық цехқа, тағамдар дайындалатын ыдыспен
қосып береді. Буфет өнімдерін алу үшін даяшы буфетте алдын-ала чек соғады.
Суық және ыстық тағамдарды алу алдындада даяшы чек соғады.
Жұмыс уақытының ішінде даяшыларға көп салмақ түседі. Олар 300 кг дейін жүк
тасиды, орташа шамамен 5 км жуық жол жүреді. Тапсырысты қабылдауға даяшы
жұмыс уақытының 3 % дейінгі бөлігін жұмсайды, дайындау-қорытынды жұмысына-
11-ден 24% дейін, өндірістен тапсырысты күтуге - 10 % дейін. Сондықтан,
мейрамхананың жұмысын ұйымдастыруда, еңбекті ғылыми ұйымдастырудың маңызы
өте зор болады. Оны енгізу еңбек тиімділігін арттырады, жұмыс уақытын дұрыс
пайдалануға және жұмыскерлердің денсаулықтарын сақтауға мүмкіндік береді.
ІІ-ТАРАУ. УЙЛЕНУ ТОЙ ӨТКІЗУДЕГІ ДАСТАРХАН МӘЗІРІ
Cocktail - Мерекелік үстел ұйымдастырудың ең демократиялық нысаны. Емес
залы барлық қонақтарды, ұзақ арналған қабылдау орналаса алады уақыты. Швед
үстелі опция шараның көптеген аспектілерін қарастыруға мүмкіндік
береді.Реттеу мынадай жағдайларда қабылдау:
- Кезде олардың аз кездесу үшін қонақтары мен бөлмеде көп.
- Иелері мен қонақтар уақыт шектелген кезде.
- Кездесу кезінде мақсаты - байланыс, гөрі мол тағам
Түскі банкет - Қонақтар тұрып олар жейді кезінде банкет, олардың
тамақтану таңдау және кестеде орналастырылған сусындар. Ұзақтығы банкет
әдетте артық емес Ол келеді болған кезде әрбір қонақ қалдыра алады 2:00.
Бұл банкет ресми қабылдаулар, сондай-ақ әр түрлі мерейтойлар кезінде
ұйымдастырды, отбасылық мерекелер мен басқа да мерекелік себеп. Ішінде
banketa- буфет, қонақтар орындықтар қоюға емес, кестелер, тұрған, ішіп-жеп.
Бизнес коктейль уақыт шамамен сағат бойынша есептеледі, ол әдетте
ұйымдастырылған кездесулер мен конгрестер бұзады. Рекреациялық Cocktail
Cocktail туралы созылады екі сағат және, әдетте, кейде конференция
аяқталғаннан кейін жүзеге асырылады - туралы таза ауа.
туралы фуршет қонақтар залында орындық еркін таңдау алады. Қонақтар
өздері кестеде орналастырылған таңдалған тамақтану және сусындар, жеп және
коктейль партияның тұрып ішуге кесте немесе қасындағы. Олар банкет қашып
алуға болады кез-келген уақытта, ол үшін күтіп емес, соңы.
жылы Біздің сондықтан қарқынды уақыт буфет - ең қарапайым және дәстүрлі
халық Кез келген қабылдау әдісі. Массасы қызметін жүргізу Конференция,
презентация, жиналыс немесе маңызды күнге ма табиғат, нормативтік құқықтық
нүктелерінің бірі буфет деп аталады. Өте фуршеттерді қызметі қазіргі
заманның танымал. Сондықтан, жұмыс тақырыбы өте маңызды және өзекті болып
табылады.
Атауы Швед үстелі француз ұзартқыш шыққан; а-швед , ол білдіреді
қосылатын ұзартқыш туралы;. Негізгі ас құралдары шанышқыны жеп, ал
тағамдар.
Банкет - Бұл үлкен қабылдау қажет жағдайларда, әдетте, буфет ұйымдастыру,
қонақтар саны (осы ресми қабылдау болуы мүмкін, мерейтойлық, отбасылық
мереке немесе өзге де арнаулы іс-шара). Қонақтар еркін таңдау бар залында.
Қонақтар тамақтанып, үстелдің орналастырылған, олардың тамақ және
сусындар таңдау және фуршет немесе қасындағы тұрған ішеді. Кез келген
уақытта, олар қашып алуға болады оны аяқтау үшін күтпестен банкет.
Кестелер банкет залында буфет немесе хаттармен тіктөртбұрыш түрінде
орнатылады: P T W . Кестелер арасында және қабырғаларға кестелерде қашықтық
Сондықтан бөлме қонақтары еркін қозғалысы үшін (1,5 м) жеткілікті болды.
қабырғалар немесе Бөлменің бұрыштары кішкентай дөңгелек немесе шаршы үстел
қамтыды жоғары темекі, салғыштың, сіріңкені мен гүл шоқтарын қойды
дастархандар, вазалар, қағаз майлық.
Мәзір Банкет - буфет тағамдар негізінен тұрады, оның диапазоны басқа
мәзір банкеттер қарағанда әлдеқайда кең. Кейде Банкет мәзірі - швед Мұндай
қой, шошқа немесе Түркия тағанда ретінде екінші ыстық ыдыс-аяқ қамтиды
қуырылған бүкіл соавт., ыстық тағамдар ретінде қызмет етеді, ол. Бұрын Ет
тушасы қалыптастыруға, содан кейін шағын тілімдерге кесіңіз. Бұл тағамды
жеп, гипермаркеттер тағамы мен жеңіл құрылғыларды пайдалану. Барлық тамақ
дайындалады Олар бір-тұрды, ыңғайлы болу үшін, шағын сыбаға (қиып алу)
Fork.
Қоғамдық тамақтандыру - халық шаруашылығы эконо- микасының өте айрықша
кіші саласы. Кез келген ел үш ін қоғамдық тамақтандыру зор экономикалық рөл
атқарады, өйткені ол халықты тамақпен қамтамасыз етіп қана қоймай, көп жұмы
с орнын құрып, халықты жұмы спен қамтиды, көп адамдардың санын олар
демалуға, балаларымен, до- старымен және т.б. демалуға ж ұм сай алатын
уақытты тамақ әзірлеуге жұмсаудан босатып, халықтың өмір сүру сапасын да
арттырады.
Қоғамдық тамақтандыру түтынушылардың талғамы мен сүранысының өзгеруіне
жылдам ден қояды, яғни ол нарық ортасындағы өзгерістерге де тез
бейімделеді. Сөйте тұра осы күнге дейін қоғамдық тамақтандыру әлемнің бірде-
бір елінде экономиканың жеке саласына жеке бөлінген жоқ, тек Сауда
саласының қүрамындағы кіші сала ретінде қарастырылады.
Қоғамның тамақтандырудың осы ахуалы оның тек бір ғана функциясының - жеке
(бөлшек) сатып алушыға өнім сатудың есебінен ғана орнықты. Сонымен бірге
қоғамдық тамақтандыру түтынушыларға көп қырлы қызмет көрсететін қызмет
ретінде әр түрлі функ- цияларды атқарады, сонымен бірге бизнес
ұйымдастырудың айрықша нысаны болып табылады, сол себептен оны эко-
номиканың жеке саласы ретінде қарастыруға болады.
Қоғамдық тамақтандырудың ерекш е рөлі оның елі- мізде шағын және орта
бизнестің дамуына ықпал ету- мен байланысты, осы орайда еліміздегі қоғамдық
тамақ- тандыру кәсіпорындарының көбі шағын нысанда ұйым- дастырылғанын да
атап өтуге болады, тек мейрамхана Мейрамхана бизнесінің маркетингі
Мейрамхана бизнесінің маркетингі бизнесі объектілерінің шамалы ғана санын
ірі кәсіпорынға жатқызуға болады. Осы үрдіс көне заманнан бастау алады, сол
себептен оны орнықты әрі тұрақты деп атауға болады.
Мәселен, қоғамдық тамақтандыру индустриясының алғашқы объектісі ретінде
20-дан астам адам симайтын, ал келушілерге 5-6 адамнан аспайтын ұжым қызмет
көрсететін мейманхана мен тавернаны атауға болады. Қлавдии Алпии заманында
алғашқы рет тас төселген жол (Аппиев жолы) салу басталған Рим империясында
та- верналарда 5-10 адам жұмыс істеген.
Орта ғасырларда Англия мен Германияда 7-15 адам- нан көп адам жұмыс
істеген таверна мен трактир (латьш тілінен іхасіо - қонақ етемін) болған
жоқ. Қазіргі уақытта АҚШ-та мейрамхана ісі саласындағы шагын бизнес 78,6 %-
ды құрайды. Қоғамдық тамақтандыру орындары шатыр, киіз үй, керуен-сарай,
шайхана және т.б. түрінде болған
Шығыста түтынушыларға қызмет көрсетумен 3-7 адам ай- налысты. Осындай
тамақтандыратын орындар негізінең ба- зарларда және жолаушылар түнейтін
жерлерде не болма- са сегіз жолдың торабында ұйымдастырылған, сондықтан
олар көбінесе бекет үйі деп аталған, алайда сол үйлерде келушілерге шамалы
ғана адам саны қызмет көрсеткен.
Қазіргі әлемде мейрамхана ісі саласындағы шағын бизнес Германияда - 79%-
ға жуықты; Францияда - 69,4%-ды; Итали- яда - 82,2%-ды; Скандинавия
елдерінде - 73,5%-дьі құрайды. Демек, тұрақты дамитын мейрамхана ісі
мемлекеттегі орта таптың қалыптасуына көп әсер етеді
2.1. УЙЛЕНУ ТОЙ ӨТКІЗУ БАРЫСЫНДА ҮСТЕЛ БАСЫНДАҒЫ ӘДЕПТІ САҚТАУ
Ас ішуге арналған асханалық құралдар тамақ ішуді жеңілдетеді. Егер бұл
құралдарды дұрыс пайдалануды білмесе, тамақ ішуге көмектесуге аналған бұл
құралдар, пайда тигізудің орына адамға ыңғайсыздық туғызатын кедері болады.
Сондықтан, дастарханда асхана құралдарын өзінің бағытымен пайдаланудың
маңызы өте зор, бұл өте күрделі емес. Тәрелкінің оң жағында орналасқан
қасықтар мен шанышқыларды ас ішкен кезде оң қолмен, ал сол жағында
орналасқандарды сол қолмен ұстайды. Десерттік құралдардың ұстайтын сабы оң
жақтағысын оң қолмен, солға қарап тұрған сабын сол қолмен ұстайды.
Дастархан барлық ережеге сәйкес дайындалса, дастарханға ұсынылатын ас
мәзірінің санын, қойылатын асханалық құралдарға қарап білугеболады. Егер
бірнеше шанышқы қойылса, оның тәрелкіден ең алшақ тұрғанынан бастап
қолданылады. Тамақтың түрі ауысқан сайын, сол ас мәзіріне байланысты
құралдар да ауысады. Тамақты ортақ ыдыстан алған кезде асханалық құралдар,
соның ішінде шанышқы мен қасық қолданылады. Бұл жағдайда шанышқы немесе
қасықтағы тамақтың дастарханға түсіп кетпеуін қадағалау керек. Қасықты
ұстағанда сұқ саусақпен оның ұшын, ал қасықтың негізгі бөлігін ортаңғы
саусақпен ұстау керек. Бұл кезде бас бармақпен қасықтың жоғарғы жағынан
ортаңғы саусаққа қарай, ал сұқ саусақпен оны жанынан ұстау керек. Кеспені
ішкен кезде, қасықпен алынған тамақ төгіліп – шашылмайтындай мөлшерде
алынады. Қасық тікесінен емес, жанымен ауызға жақындатылып, ауызға
құйылады, ең бастысы сораптап ішуден аулақ болу керек.
Егер кеспе ыссы болса, онда қасықпен былғалап суыту керек емес,
қажетті температураға жеткенше күте тұрған абзал. Кеспенің қалғанын ішкен
кезде тәрелкені еңкейтіп, қасықты да соның ыңғайына оңайлап ұстау керек.
Кеспе ішіліп болған кезде қасықты шалқасынан қаратып бос тәрелкеге салады.
Қасық үнемі оң қолда, сұқ саусақпен қасықтың сабын бас жағына қарай
ұстап, дәл осы саусақпен тамақты кескен кезде пышақтың сабын қысып
ұстайды, қалағн саусақтар алақанға қарай ыңғайланып, бүлгіледі.
Шанышқыны сол қолға, тісін төмен қаратып ұстайды.
Тамақ алға қойылған кезде, пышақпен кесілмейтін тамақ болса, шанышқыны
оң қолда ұстайды, ал шанышқымен тамақ жер кезде тамақты оның иілген
бөлігімен қасық тәрізді тәрелкіден алып деу өте ыңғайлы болғанымен, сырттай
қарағанда әдемі көрінбейді.
Тәжірибеде үстел басында тамақ ішудің екі түрі бар:американдық –яғни
тауық немесе еттің үлкен түйірін пышақпен кесіп алғаннан кейін шанышқыны
сол қолдан оң қолға ауыстырылады.
Ет немесе басқа тағамдарды кескенде өзіне қарай бағыттап, кеседі, тек
өзі жейтіндей бір түйірден кеседі, бәрін түгел турап тастау әдепсізділікке
жатады. Дастархан басында өзін ыңғайсыз жағдайда болудан сақтану үшін
баланы кішкене кезінен бастап қасық пен шанышқыны дұрыс ұстауға
дағдыландыру керек.
Ұсақ туралған тағамдар шанышқыға ілікпесе, оны қасық тәрізді ыңғайлап
алып, тамақты пайдаланамыз. Тамақ ішу кезінде пышақтың өткір бөлігімен
тамақты шанышқыға демдейді. Шаншқыны немесе пышақты ұстаған кезде тәрелкеге
еңкейтіп ұстайды. Шанышқымен тамақты алғанда пышақпен тамақты үстіне
салмайды, тек жай көмекші қимылдар жасайды. Тамақты пышақ пен шанышқының
көмегімен жегенде, оларды екі қолымен ұстап отырады, тіпті шанышқыны
қолданған кезде де. Бұл құралдарды пайдаланбаған кезде оларды дастарханның
үстіне емес, тәрелкенің жанына қояды. Егер тек шанышқының қолдансаңыз,
пышақты сізге кедергі болмайтын жерге, тәрелкенің оң жағына қояды.
Егер дастархан да үзіліс болса, онда асханалық құралдарды тәрелкенің
үстіне қайшыландырып қояды: пышақты – өткір жағымен солға, шанышқыны
-дөңес келген шығыңқы жағын жоғары қаратып, сабын жетіні, ал пышақты
-бесті көрсеткен сағат тіліндей етіп қоямсыз. Пышақтың өткірленген жоғарғы
үштен бір бөлігін шанышқының тісті ұшына ұйқастыра орналастырамыз. Пышақ
пен шанышқының бас жағын тәрелкеге, ал сабын үстелге қоюға болады.
Ас ішіп болған соң, пышақ пен шанышқыны қатар орналастырып, саптарын
оңға қаратып қоямыз. Пышақтың өткір бөлігін солға, ал шанышқының дөңес
келген шығыңқы жағын жоғары қаратып орналастырады. Десерттік қасық пен
пышақты да параллельді түрде қатар орналастырып қойылады. Егер десерт аяқты
вазаларда немесе астында тәрелкесі бар шұңғыл вазада берілсе, онда құралды
тәрелкеге қоямыз. Егер ваза ұсақ немесе кең болса, онда құралды соның ішіне
немесе тәрелкеге қалдырады.
Егер асханалық құралды біреуге алып беру керек болса, оны сабынан алып
береді. Дастарханда отырып асханалық құралды, рюмканы немесе фужерді
айналдырып отыру өте ыңғайсыз.
Шырынға арналған ыдысты қолданғанда, сіз қозғалыстарыңыздың нәзік болуын
қадағалаңыз. Стаканды тек саусақтармен, рюмканы аяқтарынан ұстап, шырын
ішетін ыдыстардың тәрелкелердің қасына тым жақын орналасып қалмауын
қадағалау керек.
2.2. ҮСТЕЛ ДАЙЫНДЫҒЫ МЕН СЕРВИРОВКАСЫ
Асханалық құралдар-негізгі, тамақ ішуге әдейі арналған, көмекші, әзір
тамақтарды кесуге немесе бөлуге, әтті тамақтарға арналған болып бөлінеді.
Негізгі ас құралдарына асханалық, десерттік, жемістік және балыққа
арналғандары жатады.
Уйлену тойынк дастарханда қажеттік шамадан тыс ыдыс және асханалық
құралдар болмауы керек. Дастарханды эстетикалық жабдықтау, ас мәзірін дұрыс
таңдау өте маңызды. Дастарханның сервировкасы ас үймен ұйлесім тауып тұру
керек. Мерекелік дастарханды орналастырған кезде, келген қонақтарға ыңғайлы
және жағдайлы болуын, қонақтардың көзіне жарықтың шамадан тыс түспеуін
қамтамасыз ету керек. Сонымен қатар, үстелдің сәні-әдемі дастархан мен
көздің жауын алатын ыдыстар. Соған қосы, әдемі бүктелген салфеткалар,
гүлдер және майшамның астына қоятын тұғыр.
Уйлену тойке қолданылатын ыдыстар бірдей болуы керек. Ол тек тәрелкеге
қатысты емес, сонымен қатар, сусынға арналған ыдыстар да (бокал, рюмка,
фужер) ұқсас болу керек. Барлық ыдыстар кіршіксіз таза болуы керек.
Ыдыстардың сервировкасын үстелдің ортасынан бастап орналастырады.
Үстелдің жарты бөлігінің орталық –оң жағына –тәрелкеге қояды, тәрелкенің оң
және сол жағына қашықтығы 0,7-1 м (бірақ 0,6 м-ден аз емес) тәрелкілер
қояды. Үстелдің бір бөлігіне тәрелкілерді ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
КІРІСПЕ
1-тарау. Үйлену той ұйымдастырудың жалпы мәселелері.
1.1 Уйлену тойын өткізуге тапсырысты қабылдау .
1.2 УЙЛЕНУ ТОЙЫНДА МӘН БЕРЕТІН ЖАҒДАЙЛАР
1.3 ҮЙЛЕНУ ТОЙЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
ІІ-ТАРАУ. УЙЛЕНУ ТОЙ ӨТКІЗУДЕГІ ДАСТАРХАН МӘЗІРІ
2.1. УЙЛЕНУ ТОЙ ӨТКІЗУ БАРЫСЫНДА ҮСТЕЛ БАСЫНДАҒЫ ӘДЕПТІ САҚТАУ
2.2. ҮСТЕЛ ДАЙЫНДЫҒЫ МЕН СЕРВИРОВКАСЫ
2.3 ҮЙЛЕНУ ТОЙЫНЫНДАҒЫ ҚЫЗМЕТ КӨРСЕТУ ЖАҒДАЙЫ
2.4 ҮЙЛЕНУ ТОЙЫНЫҢ КӨРСЕТКІШТЕРІМЕН ШЫҒЫНДАРЫ
ҚОРЫТЫНДЫ.
ПАЙДАЛАНҒАН ӘДЕБИЕТТЕР
КІРІСПЕ
Тақырыбының актуалдылығы: Еліміз тәуелсіздік алған жылдардың ішінде
қоғамымызда, елімізде жеке тұлғаға деген көзқарас түбегейлі өзгерді.
Еліміздегі халықтардың тұрмыс-жағдайы, хал-ахуалы жоғарылап келеді.Әртүрлі
салтанатты жағдайларды атап өту, демалысты ұйымдастыру мәселелері бүгінгі
таңда өзекті мәселенің бірі болып отыр. Сондықтан егемен еліміздің,
қоғамдағы жеке тұлғаның бос уақытын, демалысын дұрыс ұйымдастырудың маңызы
зор.Мейманхана, кафе, бар т.б. қоғамдық тамақтану орындары тұрғындардың
демалысын ұйымдастыруда маңызы өте зор. Онда тек тамақ ішуге ғана емес,
сонымен қатар, мерейтой немесе басқа да өмірдегі маңызды мерекелерге
байланысты салтанаттарды атап өтетін, той салтанаты, ұжымдық тойлар,
іскерлік немесе ресіми кездесулерді өткізу, жақын адамдар арасында жай
демалыс өткізетін орын.Осындай демалыс орындарында Уйлену той өткізу туралы
осы курстық жұмысты жазу барысында зерттеу жасалады.
Курстық жұмыстың мақсаты:
Үйлену той техникалық ұйымдастыру, оны өткізу барысында демалысты көңілді
өткізу қажетті шараларды зерттеу.
Курстық жұмыстың міндеті:
- Тойды өткізуге тапсырысты беру;
- Тапсырыс берушінің міндеттері мен құқықтарын;
- Той өткізу барысында үстел басындағы этиканы сақтаудың маңыздылығы;
- Үстел сервировкасы;
- Тамақ, талғам мәселесі;
Зерттеу объектісі: халықтың мәдени-демалысын ұйымдастыру, салтанатты
жағдайларда мерейтойларға, үйлену тойларына, көңілді кештерге байланысты
Уйлену той ұйымдастыру әдістемесі.
Курстық жұмыстың субъектісі: Уйлену тойке шақырылған қонақтар олардың
талғамы, дастархан мәдениетін меңгеруі.
1-тарау. Үйлену той ұйымдастырудың жалпы мәселелері.
1. Уйлену тойын өткізуге тапсырысты қабылдау .
Салтанатты жағдайларда қызмет көрсету.
Мейманханаларда қабылдаулар, мерейтойлар мен басқа да салтанаттар
кезінде Уйлену тойтер ұйымдастырылады.
Уйлену тойтер:
1. Уйлену той-фуршет.
2. Уйлену той-коктейль.
3. Уйлену той-шай.
4. Стол басында толық қызмет ету.
5. Аралас Уйлену той.
Уйлену той өткізу дайындық ең алдымен:
-Тапсырысты қабылдау.
-Уйлену тойын өткізуге дайындық.
-Қызмет көрсетуді ұйымдастыру.
1. Тапсырысты қабылдау.
Берілген тапсырысты дұрыс қабылдау, соның ішінде, барлық қажетті жағдаймен
Уйлену тойын өткізу тәртібін Уйлену тойын жасаушы мен мейманхана әкімшілігі
арасында нақтылап алуы керек. Ең алдымен, метрдотель тапсырыс берушіні
Уйлену той өтетін залмен таныстырып, столдардың орналастыру ретімен
таныстырылады. Соның ішінде, құрметті қонақтарды орналастыру реті жөнінде
келісіледі, сонымен қатар, оператив берілеме, жоқ па, осы мәселелер
шешіледі, столдарды әсемдеуге гүл керек пе жоқ па, музыкалық
сүйемелдеушілер, билейтін орын т.б. мәселелер келісіледі. Сонымен қатар,
мейманхананың ережелері, қызмет көрсету тәртібі, келтірілген шығынның орны
қалай толтырылатыны т.б. мәселелер шешіледі. Уйлену той өткізілетін күн,
уақыты, салтанат өткізілетін орын, қатысатын адам саны, ас мәзірі,
тапсырыстың құны шешіледі.
Тапсырыс арнайы белгіленген үлгі бойынша (1-қосымша)
Тапсырыстар кітабына тіркеледі. Алдымен келісілген келісім бойынша
Тапсырыс беруші кассаға тапсырыстың 50% кем емес құнын ( бухгалтерия
есептеген кіріс ордері бойынша) төлеп, түбегейлі алады. Кейін салтанат
басталудан 2 күн бұрын метрдотель тапсырыс берушіні бірге тапсырыс –сеп
жүргізеді.
Ол бес дана жазылып, мейрамхана меңгерушісі бекітіп, кассаға
тапсырылады. Қалған сомасы төленгеннен кейін төленді деген мөр
қойылып, қолы қойылады.
1-дана: тапсырыс берушіге.
2-дана: кассирге.
3,4,5-дана: официанттар бригадиріне, асхананың материалдық
жауапкершілік жүктелген меңгерушісіне, буфетшіге беріледі. Кіріс ордерінің
нөмірі мен құны тапсырыс кітабының 9 графасына кіргізіледі.
Тапсырыс –есепке түзету енгізуге болмайды.
Егер мейрамхана өзіне байланысты емес себептермен Уйлену тойын өткізе
алмаса, салтанатты жақын жердегі басқа мейрамханада өткізу мәселесін шешеді
де, тапсырыс берушіге бұл туралы 7 күн бұрын хабарлайды. Мейрамхана
салтанатты белгілеген ережеге сәйкес музыкамен сүймелдеу жасайды. Бірақ
тақырыптық кештерді өткізуде мейрамхана әкімшілігі концерт қоюшы мерекеге
салтанаттық музыканың бөліміне өзгеріс енгізуге рұқсат етеді.
2. Тапсырыс берушінің міндеттері мен құқықтары.
Тапсырыс беруші өзінің тапсырысынан қызмет көрсетілуден 1 тәулік бұрын
бас тартуына болады.
Уйлену тойке келушілер түгел келмейтін болса, тапсырыс беруші өзінің
жазбаша өтініші (қызмет көрсетуден 4 сағат бұрын) бойынша ақшасы кейін
қайтарып беріледі.
Берілген өтініште қатысушылардың саны азайғаны көрсетілсе ыстық
тамаққа, сусынға, кондитер өнімдеріне берілген тапсырыстың саны
қысқартылады. Ақша қайтарылғаны жөнінде шығынның кассалық ордері беріледі.
Тапсырычс беруші мейрамханаға ұштындалып қойылған, пайдалынылмаған тағамның
құнын төлейді.
Пайдаланылмаған тағамға 3 данадан акт жасалады:
1-ші дана мейрамхана меңгерушісіне.
2-ші дана материалдық жауапты адамға.
3-ші дана тапсырыс берушіге беріледі.
Актілуге сусындар, тапсырыс-есепке кіргізілген, бірақ үстелге
қойылмаған ыстық тағам, салқын тағам, кондитер өнімдері кіреді.
Актке енгізілген тағамдарды тапсырыс –беруші не істесе де ерікті.
2. УЙЛЕНУ ТОЙЫНДА МӘН БЕРЕТІН ЖАҒДАЙЛАР
А) Уйлену той – фуршет. Фуршет -сөзі француз тілінен аударғанда,
шанышқыға деген мағына береді. Фуршетке арналған үстел сервировкасы
шведтік үлгідегі секілді, түрлі салқын басытқыларды шанышқымен немесе
қолмен жейді. Фуршеттік ас мәзіріне кіретін тамақтар: түрлі салқын
басытқылар (арасында ыстық тамақтар да), кондитерлік өнімдер және жемістер.
Ол тамақтардың бәрі мол болуы керек. Уйлену той- фуршетке арналған
шақырулар арнулы конверттерде немесе арнайы сатып алынған банкілермен,
әлде, телефон арқылы шақыруға болады. Бұл Уйлену той-фуршетке он күн
қалғанда жасалынатын шаруа. Қалыпты жағдайда Уйлену той- фуршет 17.00 –ден
20.00-ге дейін үш сағат созылады. Егер Уйлену той фуршетке арналған үстел
үлкен бөлмеде әзірленсе, онда үстелді П, Ш немесе Т әріптері секілді
орналастыруға болады. Үстелдерді қойғанда, қонақтардың еркін қозғалуын
қамтамасыз ету үшін, олардың арасына 1,5 м орын қалдыру қажет. Қабырғаға
жақын немесе бөлменің бұрыштарына кішкентай үстел қойылып, олардың үстіне
күл салғыш, сулық, үлкен аяқты гүл салатын вазалар, ұсталған және
қолданылған ыдыстар мен асханалық құралдарды салатын поднос қойылады. Таза
және қолданылмаған ыдыстар мен асханалық құралдарды бөлек үстелге қоямыз.
Үстелді тек ақ түсті дастарханмен емес, сонымен қатар, үстелдегі асханалық
құралдармен, ыдыстармен сәйкес келетін түсті дастарханмен жабуға болады.
Егер ыстық тамақ қойылатын болса, мысалы, етті кішкентай бөлектерге
бөліп ыдыстарға орнатады. Уйлену той-фуршет үстелін әзірлеген кезде
қолданылатын кейбір ережелер: бірінші жақсы сақталатын басытқылық тамақтар
қойылады (қақталған шұжық, балық, саңырауқұлақтар), одан кейін өзінің түрі
мен сақталуын тез жоятын тамақтар. Биік ыдыстарды үстелдің ортасына,
ұзындығы қысқаларын – орталықтарына, ал қысқа ыдыстарды дастархан шетіне 20
см орын қалдырып орналастырады.
Сусындарды, бокалдарды және стакандарды қосымша үстелге, негізгі
үстелдің қасына орналыстырады. Егер негізгі Уйлену той-фуршет үстелінің екі
жағынан да келу мүмкіндігі болса, онда фужерлер мен рюмкаларды екі қатарға,
топпен, шырша немесе жылан тәріздес етіп орнатуғап болады. Уйлену той
–фуршет қалыпты жағдайда десерт ұсынылумен аяқталады.
Уйлену той- фуршет іс жүзіндегі келіссөздерге немесе келісім сауда
шарттарын жүргізген кезде өте ыңғайлы. Бірақ, Уйлену той –фуршетті мерей
тойлар мен отбасылық салтанаттарда және мерекелік шаралар өткізуге болады.
Уйлену той-фуршет кезінде қонақтар тағамды тұрып жейді, оларға
орындықтар берілмейді. Уйлену той –фуршеттің ас мәзірінің ерекшелігі, онда
салқын тағамдар мен басытқылар, ыстық басытқылар, десерттер және ыстық
сусындар кіреді.
Салқын басытқыларға кіретін тағамдар:
- Салаттар (көкөністен, балықтан, еттен, жемістен және аралас заттардан);
- Уақталған жұмыртқаның түрлі тамақтағы қоспасы;
- Балық қосылған басытқылар;
- Еттен жасалған басытқылар;
- Ірімшік қосылған басытқылар;
- Канап, бутерброд және т.б.
Жиһаздарды орналастыру:
Уйлену той –фуршетке арналған үстелдер, қалыпты жағдайдағы үстелдерге
қарағанда 90 – 100 см биік болу керек. Үстелдердің ені-1,5 м. Барлық
үстелдерге препендикулярлы орналасқан үстел қадірлі қонақтарға арналады.
Фуршеттік үстелдерді арнайы Уйлену тойынк дастарханмен жабады.
Ә) Уйлену той- коктейль. Уйлену той-коктейль-өте кең тараған қабылдау.
Ол өте қарапайым, бірақ көп қонақты қабылдауға мүмкіндік беріп, көп күшті
қажет етеді. Уйлену той -коктейль Уйлену той-фуршеттің өтетін уақытымен
бірдей. Егер Уйлену той-коктейльде шақырылған қонақтар аз болса, оларға
әдейі шақыру жіберіледі.
Дастарханға қойылатын басытқылар әр түрлі болуы қажет. Оларға қойылатын
негізгі талап, бұл тағамдарды асханалық құралдардың көмегінсіз пайдалануға
болатындығы. Басытқыларға арналған арнайы үстелде, қонақтардың ұнаған
тағамдарын салып алуға арналған, бір топ тәрелкілерді қою керек.
Тағамдардың түрлілігіне қарай, олар майлы да болуы мүмкін. Соған қарай,
үстелге сулықтар қойылады.
Уйлену той-коктейлінің ас мәзіріне түрлі тамақтардың тізімі кіруі
мүмкін, олар: оливка, уылдырық пен канапе қосылған бутерброд, қызыл балық,
салқындатылған ет, салаттар, ал ыстық тағамдарға – сол жерден спирттің
жалынына қуырып алатын франкфурттік сосискалар,, люля-кебаб, ұнға оратылған
балық бөлшектері, тауық қанаттары және т.б. Ал, десертке балмұздақ, желге,
жеміс-жидектер, тәтті нандар қойылады.
Қабылдаудың Уйлену той –коктейль атауы сусындардың түрлі таңдауда
болатынын көрсетеді. Қонақтар алкогольдік сусындар пайдаланбаса, онда көп
мөлшердегі шырын, минералды және газдалған сулар, квастың қорын көбейтіп
алу қажет. Десертке, сонымен қатар, тәтті тағамдар және жеміс-жидектер
(алмалар қабықтарынан тазартылған және кесілген, апельсиндер қабықтарынан
ашылып, бөлініп қойылуы қажет), жемістерге сондай –ақ, шпажкілер беріледі.
Уйлену той-коктейльдің қорытынды бөлімі кофе берілумен аяқталады.
Б) Уйлену той-шай. Бұл Уйлену той-шай сағат 16.00-ден 18.00-ге дейін
өтетін екі сағаттық жеке қабылдау. Мұндай қабылдауларда үстелді үлкен
қонақ бөлмелерінде немесе ас үйлерде дайындайды. Түрлі түсті немесе ақ
түсті дастархан жаюға болады. Уйлену той-шайдың салтанаттылығын көрсету
үшін, шайды көбінесе самаурынмен құяды. Самаурынның алдына шай шығаратын
шәйнек, қасына кеселер мен шай қасықтары қоылады. Олардың қасына кішкентай
тас табақтарға лимон кесінділері, қаймақ құйылған құмырылар, қант салынады.
Кофе немесе шоколад ұсынылатын болса, бөлек подносқа ыстық дайындалған
шоколад пен кофе әзірленген ыдыс алып келінеді. Уйлену той – шай
үстелінде торт немесе тәтті нан (пирог) кесілген бутербродтар және бетінде
начинкасы бар тәтті нандар қолданылады. Уйлену той-шайда самаурындағы
қайнатылған судың таусылып қалмауын қадағалау керек. Қонақтарға шай құмас
бұрын, олардың қандай шай ішетінін біліп алған дұрыс. Егер Уйлену той –шай
кешке қарай болса, онда ол кешке асты ауыстырады, сондықтан, Уйлену той-
шайдың ас мәзіріне түрлі бутербродтар және бірнеше салқын басытқылар
кіреді. Бұл кезде үстелге басытқылардан басқа май мен ақ және қара түсті
нандар қойылады. Десерттік немесе жартылай тәтті шарап Уйлену той-шай
үстеліне еш артық болмайды.
В)Майшам: Кешкілік мерекені әрлеу әдемелеу үшін қолданады. Оларды түр-
түсін тарлеркілер мен фужирларға, салфеткаларға ұқсастырып алынады. Ақ
майшам салтанатты ерекше сән береді. Майшамды қонақтарға столға шақырғанға
дейін (жағып), кеш бойы жағып қояды.
Г)Столға қоятын карточкілер: Егер қонақтар кешке көп шақырылатын болса,
шақырушы карточкілерді алдын-ала даярлап қою керек, бастап келген
қонақтарға, келушілердің есімі немесе ұжымы жазылуы мүмкін столды белгілеу
керек. Карточка ашық, ақ түсті мазмұнына формада болу керек.
Д)Столға қоятын гүлдер: Столға гүлдер қою өте қажет. 20-25 см биіктегі
көлеміндегі вазалрға бір немесе бірнеше гүлдер әр түстен қоюға болады,
бірақ столды жауып тұрмауы қажет. Кейбір салтанатты отырыстарды столдың
жапқышына іргелік әдемі гирляндалармен әдемелейді.
Е)Столға отырғызу: Салтанатты кеште қонақтарды столға отырғызу ең
жауаптысы және маңыздысы. Үлкен салтанатты қадірлі қонақтарға үй иесі
алдымен столдан бастап, ер адамдар отырғызады. Қарама-қарсы немесе столдың
ең соңына үй иесі, он жағына бастап ең қадірлі қонақтардың теңіндегі әйел
адам отырғызылады. Әр уақытта есте қалатын ереженің бірі-арнайы шақырылатын
қадірменді қонақтар шығатын есікке қарсы отыру керек.
1.3 ҮЙЛЕНУ ТОЙЫН ҰЙЫМДАСТЫРУ ЕРЕКШЕЛІКТЕРІ
Басқару бернелеріне кіретіндер:
- өндірісті қызмет көрсетуге технологиялық және техникалық дайындау;
- техникалық-экономикалық жоспарлау;
- есеп пен қаржы қызметі;
- техникалық және азық-түліктік қамтамасыздану;
- кәсіпорынның өндірістік-қаржылық қызметінің экономикалық талдауы.
Мейрамхананы басқару құрылымы - белгілі бір қызмет атқаратын, өзара
байланысты ұйымдастыру бірліктері немесе буындарының жиынтығы мен
бағыныштылығы.
Құрылым элементі болып кәсіпорын әкімшілігі тұлғасындағы басқару органы
табылады.
Әкімшілік– мейрамхана директоры бастаған лауазымды тұлғалар тобы. Ол,
өзінің міндеттері мен құқықтарына сәйкес ұжымның қызметіне басшылық
жасайды.
Басқарушы аппараттың құрылымы мен кәсіпорынның әкімшілікті-басқару
қызметкерлерінің саны оның қуатына, жұмыс жағдайына, сыныптылығына және
т.б. тәуелді болады. Басқарушы аппараттың барлық қызметі мейрамхана
жұмысының ритмін үздіксіз қамтамасыздандыруға бағытталған.
Кәсіпорынды басқаруда жауапты рольді өндіріс меңгерушісі атқарады, ол бүкіл
өндірістік цехтардың жұмысы үшін жауап береді және цехтардың бастықтары
арқылы оларды басқарады. Цехсыз құрылым болған кезде ол бригадирлер арқылы
жеке бөлімшелерді басқарады.
Жылдам түскі астарды ұйымдастыру ерекшеліктері.
Мейрамхана жұмысын ұйымдастыру ерекшелігі көрсетілетін қызметтер сапасымен,
деңгейімен және қызмет көрсету жағдайларымен анықталады.
Адамдардың үлкен санына бір мезгілде қызмет көрсету үшін және түстену
уақытын қысқарту үшін, мейрамханаларда кешенді түскі астар жасалады, олар
суық жеңіл тамақтардан, бірінші, екінші тағамдардан және тәттіден
(компоттан) тұрады. Жылдам түстену үшін мейрамханаларда жеке столдар немесе
экспресс-залдар жабдықталады, сервиздеу қарапайымдалады. Мейрамханалардағы
мұндай столдар мен залдар вокзалдарда, поездарда, аэропорттарда, кемелерде
және қонақ үйлері жанында кеңірек тараған.
Темір жол көлігіндегі жолаушылардың тамақтануы вокзалдардағы және
поездардағы мейрамханаларда жүзеге асырылады. Темір жол станцияларындағы
мейрамханаларда, қызмет көрсетудің аралас әдісі қолданылады: даяшылармен
қызмет көрсетілумен қатар өзіне - өзі қызмет көрсету жүйесіде таратылған.
Аралас әдіс таңғы және күндізгі сағаттарда қолданылады. Келермендермен есеп
айырысу, есік көзіне орналастырылған, бақылаушы-кассалық аппарат арқылы
немесе даяшымен жүргізіледі.
Вагон-мейрамханаалыс жолға жүретін поездар құрамына кіреді. Мейрамхана
құрамында ас үй, жуушы бөлім, тамақ тарату бөлмесі және салон бар, ол жерде
жолаушыларға қызмет көрсету ұйымдастырылады. Салонда 12 жиналмалы столдар
орнықтырылған, ол 48 орынға есептеліп орындықтар қойылған. Қызмет көрсету
даяшылармен жүргізіледі. Вагон-мейрамханалардың жемісті жұмысы көп жағдайда
ұйымдастыру мен қамтамасыздандыруға тәуелді. Вагон-мейрамханаларды азық-
түлікпен қамтамасыздандыру тәулік бойына ұйымдастырылған және тұрған жері
бойыншада, жүру жолындада жүзеге асырылады. Вагон-мейрамхананың директоры
жол ұзақтығы 12 сағаттан асқанда поезд келесі станцияға келгенге дейін азық-
түлікке тапсырыс-телеграмма жолдайды. Поездың келу уақытына тапсырысқа
сәйкес өнімдер вагон-мейрамханаға жеткізіліп беріледі.
Аэропорттарда авиа жолаушыларды тамақтандыру үшін қызмет көрсетуде
мейрамханалар қарастырылған. Авиация жолаушыларының уақытының
шектеулілігіне байланысты аэропорттардағы мейрамханалар қарқынды қызмет
көрсету әдісі бойынша таңертеңгі және түскі уақыттарда жұмыс істейді,
жәнеде кешенді таңғы астар мен түскі астар ұсыныла алады.
Теплоходтарда, кемелерде жолаушылардың тамақтануы, даяшылармен қызмет
көрсетілетін, мейрамханаларда ұйымдастырылады. Кешкі уақыттарда
мейрамханаларда жолаушылардың көңіл көтеруі, музыкалық қызметтер,
концерттер ұйымдастырылады.
Түскі асты күндізгі кезде беретін мейрамханаларда келермендерге қызмет
көрсетудің қосымша прогессивті әдістері қолданылады:
- бизнес-ланч – іскер кісілерге арналған түскі ас, күнделікті күндерде
сағат 12-ден 16-ға дейін жеке мәзірмен қызмет көрсетіледі, оған суық
тағамдар - 4-5 атау, бірінші тағам - 2-3 атау, екінші тағам - 3-4 атау,
де¬серт - 2-3 атау және ыстық сусындар (шай және кофе) кіреді;
- жексенбілік бранч– швед столы типі бойынша қызмет көрсету. Бранч
тақырыптық бағытты болуы мүмкін, мысалы аңшылық, ұлттық және т.б. Тағамдар
сұрыпталымы кең, шай мен десерт дастарханы бөлек ұйымдастырылады;
- кофе-брейк(кофе-пауза) – мәжілістер мен конференцияға қатысушыларға
қызмет көрсету.
Мейрамханада қызмет көрсетуді ұйымдастыру бірнеше элементтерден тұрады:
келермендермен кездесу, оларды орналастыру, тапсырыстарды қабылдау және
рәсімдеу, тапсырыстарды буфетке беру және оларды алу, тапсырыстарды
өндіріске беру, тапсырысты алу және келерменге беру, есеп айырысу және
столды жинау.
Келермендермен кездесу және орналастыру.
Келермендерді арнайы киім киген швейцар мейрамхана есігінің алдында күтіп
алады, ол қонақтармен сәлемдесіп оларға есікті ашады. Егер қонақ машинада
келген болса, мейрамхананың арнайы жұмыскері қарауылданатын автотұраққа
оның машинасын орналастырады.
Мейрамханада қонақты (қонақтарды) киім қабылдаушы, ал залдың кіре берісінде
- метрдотель күтіп алады, ол келермендермен сәлемдесіп, олардан столды
қанша адамға дайындау керегін сұрайды және залдан отыратын орынды
таңдауларына мүмкіндік береді (зал толық болған жағдайда бос орындарды
ұсынады). Мейрамхана қонақтарын тек қана дайындалған дастарханға отырғызады
– ол жиналған және алдын-ала сервизделген болуы керек. Келермендердің
үлкен тобын метрдотель бірнеше столдан жиналған жалпы столға орналастырады.
Тапсырыстарды қабылдау және рәсімдеу.
Қонақтар қалай жайғасады, солай даяшы беттері ашық түрдегі мәзірді сол
қолымен ұсынады. Мәзір алдымен әйел кісіге ұсынылады, егер әйел адам
болмаса, онда жасы үлкеніне немесе мерей той иесіне беріледі. Мәзірмен
бірге жабық күйде шараптар прейскуранты ұсынылады.
Даяшы, қонақтарға таңдау жасауға мүмкіндік беріп, столдан алшақ кетеді,
біршама уақыттан соң қайта келеді және қажет болған жағдайда қонақтарға
тағамдарды ұсынады, оның дәмділігі, дайындалу әдістері туралы әңгімелеп
береді, мейрамхананың фирмалық тағамын және шараптар мен сусындар
нұсқаларын ұсынады.
Тапсырысты қабылдау кезінде даяшы тапсырыс беруші келерменнің оң жақ
қатарында тұруы керек, тапсырыс көшірме қағаз арқылы келесідей ізділікте
есеп айырысу бланкісіне жазылады: суық және жеңіл тағамдар, ыстық тағамдар,
бірінші, екінші тағамдар мен десерттер және буфет өнімдері. Тапсырысты
даяшы алдымен суық, содан соң ыстық цехқа, тағамдар дайындалатын ыдыспен
қосып береді. Буфет өнімдерін алу үшін даяшы буфетте алдын-ала чек соғады.
Суық және ыстық тағамдарды алу алдындада даяшы чек соғады.
Жұмыс уақытының ішінде даяшыларға көп салмақ түседі. Олар 300 кг дейін жүк
тасиды, орташа шамамен 5 км жуық жол жүреді. Тапсырысты қабылдауға даяшы
жұмыс уақытының 3 % дейінгі бөлігін жұмсайды, дайындау-қорытынды жұмысына-
11-ден 24% дейін, өндірістен тапсырысты күтуге - 10 % дейін. Сондықтан,
мейрамхананың жұмысын ұйымдастыруда, еңбекті ғылыми ұйымдастырудың маңызы
өте зор болады. Оны енгізу еңбек тиімділігін арттырады, жұмыс уақытын дұрыс
пайдалануға және жұмыскерлердің денсаулықтарын сақтауға мүмкіндік береді.
ІІ-ТАРАУ. УЙЛЕНУ ТОЙ ӨТКІЗУДЕГІ ДАСТАРХАН МӘЗІРІ
Cocktail - Мерекелік үстел ұйымдастырудың ең демократиялық нысаны. Емес
залы барлық қонақтарды, ұзақ арналған қабылдау орналаса алады уақыты. Швед
үстелі опция шараның көптеген аспектілерін қарастыруға мүмкіндік
береді.Реттеу мынадай жағдайларда қабылдау:
- Кезде олардың аз кездесу үшін қонақтары мен бөлмеде көп.
- Иелері мен қонақтар уақыт шектелген кезде.
- Кездесу кезінде мақсаты - байланыс, гөрі мол тағам
Түскі банкет - Қонақтар тұрып олар жейді кезінде банкет, олардың
тамақтану таңдау және кестеде орналастырылған сусындар. Ұзақтығы банкет
әдетте артық емес Ол келеді болған кезде әрбір қонақ қалдыра алады 2:00.
Бұл банкет ресми қабылдаулар, сондай-ақ әр түрлі мерейтойлар кезінде
ұйымдастырды, отбасылық мерекелер мен басқа да мерекелік себеп. Ішінде
banketa- буфет, қонақтар орындықтар қоюға емес, кестелер, тұрған, ішіп-жеп.
Бизнес коктейль уақыт шамамен сағат бойынша есептеледі, ол әдетте
ұйымдастырылған кездесулер мен конгрестер бұзады. Рекреациялық Cocktail
Cocktail туралы созылады екі сағат және, әдетте, кейде конференция
аяқталғаннан кейін жүзеге асырылады - туралы таза ауа.
туралы фуршет қонақтар залында орындық еркін таңдау алады. Қонақтар
өздері кестеде орналастырылған таңдалған тамақтану және сусындар, жеп және
коктейль партияның тұрып ішуге кесте немесе қасындағы. Олар банкет қашып
алуға болады кез-келген уақытта, ол үшін күтіп емес, соңы.
жылы Біздің сондықтан қарқынды уақыт буфет - ең қарапайым және дәстүрлі
халық Кез келген қабылдау әдісі. Массасы қызметін жүргізу Конференция,
презентация, жиналыс немесе маңызды күнге ма табиғат, нормативтік құқықтық
нүктелерінің бірі буфет деп аталады. Өте фуршеттерді қызметі қазіргі
заманның танымал. Сондықтан, жұмыс тақырыбы өте маңызды және өзекті болып
табылады.
Атауы Швед үстелі француз ұзартқыш шыққан; а-швед , ол білдіреді
қосылатын ұзартқыш туралы;. Негізгі ас құралдары шанышқыны жеп, ал
тағамдар.
Банкет - Бұл үлкен қабылдау қажет жағдайларда, әдетте, буфет ұйымдастыру,
қонақтар саны (осы ресми қабылдау болуы мүмкін, мерейтойлық, отбасылық
мереке немесе өзге де арнаулы іс-шара). Қонақтар еркін таңдау бар залында.
Қонақтар тамақтанып, үстелдің орналастырылған, олардың тамақ және
сусындар таңдау және фуршет немесе қасындағы тұрған ішеді. Кез келген
уақытта, олар қашып алуға болады оны аяқтау үшін күтпестен банкет.
Кестелер банкет залында буфет немесе хаттармен тіктөртбұрыш түрінде
орнатылады: P T W . Кестелер арасында және қабырғаларға кестелерде қашықтық
Сондықтан бөлме қонақтары еркін қозғалысы үшін (1,5 м) жеткілікті болды.
қабырғалар немесе Бөлменің бұрыштары кішкентай дөңгелек немесе шаршы үстел
қамтыды жоғары темекі, салғыштың, сіріңкені мен гүл шоқтарын қойды
дастархандар, вазалар, қағаз майлық.
Мәзір Банкет - буфет тағамдар негізінен тұрады, оның диапазоны басқа
мәзір банкеттер қарағанда әлдеқайда кең. Кейде Банкет мәзірі - швед Мұндай
қой, шошқа немесе Түркия тағанда ретінде екінші ыстық ыдыс-аяқ қамтиды
қуырылған бүкіл соавт., ыстық тағамдар ретінде қызмет етеді, ол. Бұрын Ет
тушасы қалыптастыруға, содан кейін шағын тілімдерге кесіңіз. Бұл тағамды
жеп, гипермаркеттер тағамы мен жеңіл құрылғыларды пайдалану. Барлық тамақ
дайындалады Олар бір-тұрды, ыңғайлы болу үшін, шағын сыбаға (қиып алу)
Fork.
Қоғамдық тамақтандыру - халық шаруашылығы эконо- микасының өте айрықша
кіші саласы. Кез келген ел үш ін қоғамдық тамақтандыру зор экономикалық рөл
атқарады, өйткені ол халықты тамақпен қамтамасыз етіп қана қоймай, көп жұмы
с орнын құрып, халықты жұмы спен қамтиды, көп адамдардың санын олар
демалуға, балаларымен, до- старымен және т.б. демалуға ж ұм сай алатын
уақытты тамақ әзірлеуге жұмсаудан босатып, халықтың өмір сүру сапасын да
арттырады.
Қоғамдық тамақтандыру түтынушылардың талғамы мен сүранысының өзгеруіне
жылдам ден қояды, яғни ол нарық ортасындағы өзгерістерге де тез
бейімделеді. Сөйте тұра осы күнге дейін қоғамдық тамақтандыру әлемнің бірде-
бір елінде экономиканың жеке саласына жеке бөлінген жоқ, тек Сауда
саласының қүрамындағы кіші сала ретінде қарастырылады.
Қоғамның тамақтандырудың осы ахуалы оның тек бір ғана функциясының - жеке
(бөлшек) сатып алушыға өнім сатудың есебінен ғана орнықты. Сонымен бірге
қоғамдық тамақтандыру түтынушыларға көп қырлы қызмет көрсететін қызмет
ретінде әр түрлі функ- цияларды атқарады, сонымен бірге бизнес
ұйымдастырудың айрықша нысаны болып табылады, сол себептен оны эко-
номиканың жеке саласы ретінде қарастыруға болады.
Қоғамдық тамақтандырудың ерекш е рөлі оның елі- мізде шағын және орта
бизнестің дамуына ықпал ету- мен байланысты, осы орайда еліміздегі қоғамдық
тамақ- тандыру кәсіпорындарының көбі шағын нысанда ұйым- дастырылғанын да
атап өтуге болады, тек мейрамхана Мейрамхана бизнесінің маркетингі
Мейрамхана бизнесінің маркетингі бизнесі объектілерінің шамалы ғана санын
ірі кәсіпорынға жатқызуға болады. Осы үрдіс көне заманнан бастау алады, сол
себептен оны орнықты әрі тұрақты деп атауға болады.
Мәселен, қоғамдық тамақтандыру индустриясының алғашқы объектісі ретінде
20-дан астам адам симайтын, ал келушілерге 5-6 адамнан аспайтын ұжым қызмет
көрсететін мейманхана мен тавернаны атауға болады. Қлавдии Алпии заманында
алғашқы рет тас төселген жол (Аппиев жолы) салу басталған Рим империясында
та- верналарда 5-10 адам жұмыс істеген.
Орта ғасырларда Англия мен Германияда 7-15 адам- нан көп адам жұмыс
істеген таверна мен трактир (латьш тілінен іхасіо - қонақ етемін) болған
жоқ. Қазіргі уақытта АҚШ-та мейрамхана ісі саласындағы шагын бизнес 78,6 %-
ды құрайды. Қоғамдық тамақтандыру орындары шатыр, киіз үй, керуен-сарай,
шайхана және т.б. түрінде болған
Шығыста түтынушыларға қызмет көрсетумен 3-7 адам ай- налысты. Осындай
тамақтандыратын орындар негізінең ба- зарларда және жолаушылар түнейтін
жерлерде не болма- са сегіз жолдың торабында ұйымдастырылған, сондықтан
олар көбінесе бекет үйі деп аталған, алайда сол үйлерде келушілерге шамалы
ғана адам саны қызмет көрсеткен.
Қазіргі әлемде мейрамхана ісі саласындағы шағын бизнес Германияда - 79%-
ға жуықты; Францияда - 69,4%-ды; Итали- яда - 82,2%-ды; Скандинавия
елдерінде - 73,5%-дьі құрайды. Демек, тұрақты дамитын мейрамхана ісі
мемлекеттегі орта таптың қалыптасуына көп әсер етеді
2.1. УЙЛЕНУ ТОЙ ӨТКІЗУ БАРЫСЫНДА ҮСТЕЛ БАСЫНДАҒЫ ӘДЕПТІ САҚТАУ
Ас ішуге арналған асханалық құралдар тамақ ішуді жеңілдетеді. Егер бұл
құралдарды дұрыс пайдалануды білмесе, тамақ ішуге көмектесуге аналған бұл
құралдар, пайда тигізудің орына адамға ыңғайсыздық туғызатын кедері болады.
Сондықтан, дастарханда асхана құралдарын өзінің бағытымен пайдаланудың
маңызы өте зор, бұл өте күрделі емес. Тәрелкінің оң жағында орналасқан
қасықтар мен шанышқыларды ас ішкен кезде оң қолмен, ал сол жағында
орналасқандарды сол қолмен ұстайды. Десерттік құралдардың ұстайтын сабы оң
жақтағысын оң қолмен, солға қарап тұрған сабын сол қолмен ұстайды.
Дастархан барлық ережеге сәйкес дайындалса, дастарханға ұсынылатын ас
мәзірінің санын, қойылатын асханалық құралдарға қарап білугеболады. Егер
бірнеше шанышқы қойылса, оның тәрелкіден ең алшақ тұрғанынан бастап
қолданылады. Тамақтың түрі ауысқан сайын, сол ас мәзіріне байланысты
құралдар да ауысады. Тамақты ортақ ыдыстан алған кезде асханалық құралдар,
соның ішінде шанышқы мен қасық қолданылады. Бұл жағдайда шанышқы немесе
қасықтағы тамақтың дастарханға түсіп кетпеуін қадағалау керек. Қасықты
ұстағанда сұқ саусақпен оның ұшын, ал қасықтың негізгі бөлігін ортаңғы
саусақпен ұстау керек. Бұл кезде бас бармақпен қасықтың жоғарғы жағынан
ортаңғы саусаққа қарай, ал сұқ саусақпен оны жанынан ұстау керек. Кеспені
ішкен кезде, қасықпен алынған тамақ төгіліп – шашылмайтындай мөлшерде
алынады. Қасық тікесінен емес, жанымен ауызға жақындатылып, ауызға
құйылады, ең бастысы сораптап ішуден аулақ болу керек.
Егер кеспе ыссы болса, онда қасықпен былғалап суыту керек емес,
қажетті температураға жеткенше күте тұрған абзал. Кеспенің қалғанын ішкен
кезде тәрелкені еңкейтіп, қасықты да соның ыңғайына оңайлап ұстау керек.
Кеспе ішіліп болған кезде қасықты шалқасынан қаратып бос тәрелкеге салады.
Қасық үнемі оң қолда, сұқ саусақпен қасықтың сабын бас жағына қарай
ұстап, дәл осы саусақпен тамақты кескен кезде пышақтың сабын қысып
ұстайды, қалағн саусақтар алақанға қарай ыңғайланып, бүлгіледі.
Шанышқыны сол қолға, тісін төмен қаратып ұстайды.
Тамақ алға қойылған кезде, пышақпен кесілмейтін тамақ болса, шанышқыны
оң қолда ұстайды, ал шанышқымен тамақ жер кезде тамақты оның иілген
бөлігімен қасық тәрізді тәрелкіден алып деу өте ыңғайлы болғанымен, сырттай
қарағанда әдемі көрінбейді.
Тәжірибеде үстел басында тамақ ішудің екі түрі бар:американдық –яғни
тауық немесе еттің үлкен түйірін пышақпен кесіп алғаннан кейін шанышқыны
сол қолдан оң қолға ауыстырылады.
Ет немесе басқа тағамдарды кескенде өзіне қарай бағыттап, кеседі, тек
өзі жейтіндей бір түйірден кеседі, бәрін түгел турап тастау әдепсізділікке
жатады. Дастархан басында өзін ыңғайсыз жағдайда болудан сақтану үшін
баланы кішкене кезінен бастап қасық пен шанышқыны дұрыс ұстауға
дағдыландыру керек.
Ұсақ туралған тағамдар шанышқыға ілікпесе, оны қасық тәрізді ыңғайлап
алып, тамақты пайдаланамыз. Тамақ ішу кезінде пышақтың өткір бөлігімен
тамақты шанышқыға демдейді. Шаншқыны немесе пышақты ұстаған кезде тәрелкеге
еңкейтіп ұстайды. Шанышқымен тамақты алғанда пышақпен тамақты үстіне
салмайды, тек жай көмекші қимылдар жасайды. Тамақты пышақ пен шанышқының
көмегімен жегенде, оларды екі қолымен ұстап отырады, тіпті шанышқыны
қолданған кезде де. Бұл құралдарды пайдаланбаған кезде оларды дастарханның
үстіне емес, тәрелкенің жанына қояды. Егер тек шанышқының қолдансаңыз,
пышақты сізге кедергі болмайтын жерге, тәрелкенің оң жағына қояды.
Егер дастархан да үзіліс болса, онда асханалық құралдарды тәрелкенің
үстіне қайшыландырып қояды: пышақты – өткір жағымен солға, шанышқыны
-дөңес келген шығыңқы жағын жоғары қаратып, сабын жетіні, ал пышақты
-бесті көрсеткен сағат тіліндей етіп қоямсыз. Пышақтың өткірленген жоғарғы
үштен бір бөлігін шанышқының тісті ұшына ұйқастыра орналастырамыз. Пышақ
пен шанышқының бас жағын тәрелкеге, ал сабын үстелге қоюға болады.
Ас ішіп болған соң, пышақ пен шанышқыны қатар орналастырып, саптарын
оңға қаратып қоямыз. Пышақтың өткір бөлігін солға, ал шанышқының дөңес
келген шығыңқы жағын жоғары қаратып орналастырады. Десерттік қасық пен
пышақты да параллельді түрде қатар орналастырып қойылады. Егер десерт аяқты
вазаларда немесе астында тәрелкесі бар шұңғыл вазада берілсе, онда құралды
тәрелкеге қоямыз. Егер ваза ұсақ немесе кең болса, онда құралды соның ішіне
немесе тәрелкеге қалдырады.
Егер асханалық құралды біреуге алып беру керек болса, оны сабынан алып
береді. Дастарханда отырып асханалық құралды, рюмканы немесе фужерді
айналдырып отыру өте ыңғайсыз.
Шырынға арналған ыдысты қолданғанда, сіз қозғалыстарыңыздың нәзік болуын
қадағалаңыз. Стаканды тек саусақтармен, рюмканы аяқтарынан ұстап, шырын
ішетін ыдыстардың тәрелкелердің қасына тым жақын орналасып қалмауын
қадағалау керек.
2.2. ҮСТЕЛ ДАЙЫНДЫҒЫ МЕН СЕРВИРОВКАСЫ
Асханалық құралдар-негізгі, тамақ ішуге әдейі арналған, көмекші, әзір
тамақтарды кесуге немесе бөлуге, әтті тамақтарға арналған болып бөлінеді.
Негізгі ас құралдарына асханалық, десерттік, жемістік және балыққа
арналғандары жатады.
Уйлену тойынк дастарханда қажеттік шамадан тыс ыдыс және асханалық
құралдар болмауы керек. Дастарханды эстетикалық жабдықтау, ас мәзірін дұрыс
таңдау өте маңызды. Дастарханның сервировкасы ас үймен ұйлесім тауып тұру
керек. Мерекелік дастарханды орналастырған кезде, келген қонақтарға ыңғайлы
және жағдайлы болуын, қонақтардың көзіне жарықтың шамадан тыс түспеуін
қамтамасыз ету керек. Сонымен қатар, үстелдің сәні-әдемі дастархан мен
көздің жауын алатын ыдыстар. Соған қосы, әдемі бүктелген салфеткалар,
гүлдер және майшамның астына қоятын тұғыр.
Уйлену тойке қолданылатын ыдыстар бірдей болуы керек. Ол тек тәрелкеге
қатысты емес, сонымен қатар, сусынға арналған ыдыстар да (бокал, рюмка,
фужер) ұқсас болу керек. Барлық ыдыстар кіршіксіз таза болуы керек.
Ыдыстардың сервировкасын үстелдің ортасынан бастап орналастырады.
Үстелдің жарты бөлігінің орталық –оң жағына –тәрелкеге қояды, тәрелкенің оң
және сол жағына қашықтығы 0,7-1 м (бірақ 0,6 м-ден аз емес) тәрелкілер
қояды. Үстелдің бір бөлігіне тәрелкілерді ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz