Екінші дүниежүзілік соғыстың басталуы
Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
а) Екінші дүниежүзілік соғыстың басталуы.
б) Басқыншылыққа қарсылықтың үдеуі.
в) Екінші дүниежүзілік соғыстың барысындағы шешуші бетбұрыс.
г) Екінші дүниежүзілік соғыстың аяқталуы.
ІІІ Қорытынды.
IV. Пайдаланған әдебиеттер.
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
а) Екінші дүниежүзілік соғыстың басталуы.
б) Басқыншылыққа қарсылықтың үдеуі.
в) Екінші дүниежүзілік соғыстың барысындағы шешуші бетбұрыс.
г) Екінші дүниежүзілік соғыстың аяқталуы.
ІІІ Қорытынды.
IV. Пайдаланған әдебиеттер.
1939ж көктемінде–ақ гитлерлік басқыншықты «тыныштандыру» саясатының сәтсіздікке ұшырағаны белгілі болды. Мюнхен келісімдеріін ысырып тастап, германия 15 наурызда Чехславакияны басыфп алып, оны, шын мәнісінде тәуелсіздігінен айырды.
Бұл жағдайда Англия мен Франция үкіметтері ұжымдық қауіпсіздік саясатын белсендірек жүргізу жөнінде шешім қабылдады. Олар басқыншылықтың келесі құрбандары болып шығады – ау деген елдерге белгілі бір мөлшерде соғыс жәрдемін беруге кепілдеме берді. әрине, бұл жерде бірінгші кезекте гитлершілердің Чехославакияны басып алғаннан кейінгі келесі нысанасына айналған Польша тұрды.
1939 жылы көктемінде Англия мен Франция кеңес басшылығына келісім және соғыс конвенциясын жасау туралы ұсыныс жасаған болатын. Олар бұл жағдайда кешірлмес жайбасарлақ жасады. КСРО өзіне соғыс қимсылджары басталмастан бұрын Польша мен Румынияға кіргізу құқығын біреуді талап етті. Ағылшындар мен Француздардың бұған келіскісі келмеді. Ал Польша мен Румыния әрине, кеңес ықпалы аймағына кіргілері келмеді.
Сталиннің сол кездегі мәтіндерінен кеңес басшысының Чехославакия құлағаннан кейін Англия және Франциямен емес, Гермапниямен жақындасу мүмкіндіктерін ойластыра бастағандығы анық байқалды.
1939ж көктемінде-ақ құпия кеңес-герман байланыстары орнатылып, оның барысында екі жақ та Еуропадағы аса ірі жанжал қарсаңында өздеғріне тиімді жағдайларды қамтамасыз етуге тырысты. Келе-келе Германияны да, КСРО-ны да қанағаттандыратындай алғы шарттар жасалды. Нәтижесінде «үлкен» соғыс қауіпі алыстатылудың орнына жақындай түсті.
Қыркүйекте герман әскері Польшаға басып кірді. Бұл күн ресми түрде Еккінші дүниежүзілік соғысытың басталған күні деп есептеліп жүрді.
Шын мәнісінде, ол Англия мен Франция өздерінің Полшаның алдындағы міндеттерін орындай отырып, Германияға соғыс жариялаған күні-3 қырүйекте басталды. Бұл жарты жылдан артық уақытқа созылған кезең кейіннен «түсініксіз соғыс» деген атақ алды.
17 қыркүйекте поляк армиясының негізгі күштерін немістер талқандап болғаннан соң, КСРО Польшаның батыс аудандарында өз әскерін енгізді. Польша іс жүзінде өмір сүруін тоқтатты. Оның шығыс аудандары Украина және Белорусия ССР-ның құрамына енгізілді, ал елдің батыс бөлігін Германия өзіне қосып алды.
1940ж 9 сәуірде батыстағы «түсініксіз соғыс» кезеңі аяқталды. Блицкриг стратегиясын іске асыра отырып, герман әскерлері Дания мен Норвегияға тұтқиылдан күшті соққы берді. Дания үкіметі бірден тізе бүкті. Норвегияның қарсылығы тез арада басылып тасталды.
Бір айдан соң, 10 мамырда герман әскерлері Бельгияның, Голландияның және Францияның жерлеріне басып кірді. 14 мамырда Голландия, ал екі аптадан соң Бельгия тізе бүкті.
Франция және Еуропаның біраз басқа елдері жеңіліс тапты. Германия теңіз арқылы Англияға басып кіруге дайындала бастады. Неміс авлациясы ағылшын қалаларын үздіксіз бомбалап тұрды.
КСРО өзінің Германиямен жасасқан келіссөздерін толығымен пайдаланып қалуға кірісті.
КСРО-мен шабуыл жасаспау туралы тактіге қол қоя отырып, Гитлер оны әуел бастан-ақ Германияның шығыс шептеріне уақытша кепілдеме ретінде қарастырған болатын. Ал КСРО-ның өз аумағын ұлғайтуы фашист диктаторын мазасыздандырды. 1940ж жазында Гитлер өзінің генералдарына КСРО-ға қарсы соғыс жоспарын жасауға тапсырма берді.
1940ж қыркүйектің соңында Германия, Италия және жапония Үштік пактіге қол қойды, ол бұрынғы келісімді осы елдерге әлем үстемдігі туралы келісімге айналдырды.
Бұл жағдайда Англия мен Франция үкіметтері ұжымдық қауіпсіздік саясатын белсендірек жүргізу жөнінде шешім қабылдады. Олар басқыншылықтың келесі құрбандары болып шығады – ау деген елдерге белгілі бір мөлшерде соғыс жәрдемін беруге кепілдеме берді. әрине, бұл жерде бірінгші кезекте гитлершілердің Чехославакияны басып алғаннан кейінгі келесі нысанасына айналған Польша тұрды.
1939 жылы көктемінде Англия мен Франция кеңес басшылығына келісім және соғыс конвенциясын жасау туралы ұсыныс жасаған болатын. Олар бұл жағдайда кешірлмес жайбасарлақ жасады. КСРО өзіне соғыс қимсылджары басталмастан бұрын Польша мен Румынияға кіргізу құқығын біреуді талап етті. Ағылшындар мен Француздардың бұған келіскісі келмеді. Ал Польша мен Румыния әрине, кеңес ықпалы аймағына кіргілері келмеді.
Сталиннің сол кездегі мәтіндерінен кеңес басшысының Чехославакия құлағаннан кейін Англия және Франциямен емес, Гермапниямен жақындасу мүмкіндіктерін ойластыра бастағандығы анық байқалды.
1939ж көктемінде-ақ құпия кеңес-герман байланыстары орнатылып, оның барысында екі жақ та Еуропадағы аса ірі жанжал қарсаңында өздеғріне тиімді жағдайларды қамтамасыз етуге тырысты. Келе-келе Германияны да, КСРО-ны да қанағаттандыратындай алғы шарттар жасалды. Нәтижесінде «үлкен» соғыс қауіпі алыстатылудың орнына жақындай түсті.
Қыркүйекте герман әскері Польшаға басып кірді. Бұл күн ресми түрде Еккінші дүниежүзілік соғысытың басталған күні деп есептеліп жүрді.
Шын мәнісінде, ол Англия мен Франция өздерінің Полшаның алдындағы міндеттерін орындай отырып, Германияға соғыс жариялаған күні-3 қырүйекте басталды. Бұл жарты жылдан артық уақытқа созылған кезең кейіннен «түсініксіз соғыс» деген атақ алды.
17 қыркүйекте поляк армиясының негізгі күштерін немістер талқандап болғаннан соң, КСРО Польшаның батыс аудандарында өз әскерін енгізді. Польша іс жүзінде өмір сүруін тоқтатты. Оның шығыс аудандары Украина және Белорусия ССР-ның құрамына енгізілді, ал елдің батыс бөлігін Германия өзіне қосып алды.
1940ж 9 сәуірде батыстағы «түсініксіз соғыс» кезеңі аяқталды. Блицкриг стратегиясын іске асыра отырып, герман әскерлері Дания мен Норвегияға тұтқиылдан күшті соққы берді. Дания үкіметі бірден тізе бүкті. Норвегияның қарсылығы тез арада басылып тасталды.
Бір айдан соң, 10 мамырда герман әскерлері Бельгияның, Голландияның және Францияның жерлеріне басып кірді. 14 мамырда Голландия, ал екі аптадан соң Бельгия тізе бүкті.
Франция және Еуропаның біраз басқа елдері жеңіліс тапты. Германия теңіз арқылы Англияға басып кіруге дайындала бастады. Неміс авлациясы ағылшын қалаларын үздіксіз бомбалап тұрды.
КСРО өзінің Германиямен жасасқан келіссөздерін толығымен пайдаланып қалуға кірісті.
КСРО-мен шабуыл жасаспау туралы тактіге қол қоя отырып, Гитлер оны әуел бастан-ақ Германияның шығыс шептеріне уақытша кепілдеме ретінде қарастырған болатын. Ал КСРО-ның өз аумағын ұлғайтуы фашист диктаторын мазасыздандырды. 1940ж жазында Гитлер өзінің генералдарына КСРО-ға қарсы соғыс жоспарын жасауға тапсырма берді.
1940ж қыркүйектің соңында Германия, Италия және жапония Үштік пактіге қол қойды, ол бұрынғы келісімді осы елдерге әлем үстемдігі туралы келісімге айналдырды.
Қолданылған әдебиеттер
1. С.М.Бурин, Г.Д.Сүгірбаева «Қазіргі заман тарихы ХХ ғасыр»
Дрофа – Кітап баспасы. Алматы 2005ж.
2. Қазіргі заман тарихы.
3. «Тарих» Филитов
4. Тарих очерктер. Алматы 2002ж.
1. С.М.Бурин, Г.Д.Сүгірбаева «Қазіргі заман тарихы ХХ ғасыр»
Дрофа – Кітап баспасы. Алматы 2005ж.
2. Қазіргі заман тарихы.
3. «Тарих» Филитов
4. Тарих очерктер. Алматы 2002ж.
Тақырыбы: Екінші дүниежүзілік соғыстың басталуы
Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
а) Екінші дүниежүзілік соғыстың басталуы.
б) Басқыншылыққа қарсылықтың үдеуі.
в) Екінші дүниежүзілік соғыстың барысындағы шешуші бетбұрыс.
г) Екінші дүниежүзілік соғыстың аяқталуы.
ІІІ Қорытынды.
IV. Пайдаланған әдебиеттер.
1939ж көктемінде–ақ гитлерлік басқыншықты тыныштандыру саясатының
сәтсіздікке ұшырағаны белгілі болды. Мюнхен келісімдеріін ысырып тастап,
германия 15 наурызда Чехславакияны басыфп алып, оны, шын мәнісінде
тәуелсіздігінен айырды.
Бұл жағдайда Англия мен Франция үкіметтері ұжымдық қауіпсіздік
саясатын белсендірек жүргізу жөнінде шешім қабылдады. Олар басқыншылықтың
келесі құрбандары болып шығады – ау деген елдерге белгілі бір мөлшерде
соғыс жәрдемін беруге кепілдеме берді. әрине, бұл жерде бірінгші кезекте
гитлершілердің Чехославакияны басып алғаннан кейінгі келесі нысанасына
айналған Польша тұрды.
1939 жылы көктемінде Англия мен Франция кеңес басшылығына келісім және
соғыс конвенциясын жасау туралы ұсыныс жасаған болатын. Олар бұл жағдайда
кешірлмес жайбасарлақ жасады. КСРО өзіне соғыс қимсылджары басталмастан
бұрын Польша мен Румынияға кіргізу құқығын біреуді талап етті. Ағылшындар
мен Француздардың бұған келіскісі келмеді. Ал Польша мен Румыния әрине,
кеңес ықпалы аймағына кіргілері келмеді.
Сталиннің сол кездегі мәтіндерінен кеңес басшысының Чехославакия
құлағаннан кейін Англия және Франциямен емес, Гермапниямен жақындасу
мүмкіндіктерін ойластыра бастағандығы анық байқалды.
1939ж көктемінде-ақ құпия кеңес-герман байланыстары орнатылып, оның
барысында екі жақ та Еуропадағы аса ірі жанжал қарсаңында өздеғріне тиімді
жағдайларды қамтамасыз етуге тырысты. Келе-келе Германияны да, КСРО-ны да
қанағаттандыратындай алғы шарттар жасалды. Нәтижесінде үлкен соғыс қауіпі
алыстатылудың орнына жақындай түсті.
Қыркүйекте герман әскері Польшаға басып кірді. Бұл күн ресми түрде
Еккінші дүниежүзілік соғысытың басталған күні деп есептеліп жүрді.
Шын мәнісінде, ол Англия мен Франция өздерінің Полшаның алдындағы
міндеттерін орындай отырып, Германияға соғыс жариялаған күні-3 қырүйекте
басталды. Бұл жарты жылдан артық уақытқа созылған кезең кейіннен
түсініксіз соғыс деген атақ алды.
17 қыркүйекте поляк армиясының негізгі күштерін немістер талқандап
болғаннан соң, КСРО Польшаның батыс аудандарында өз әскерін енгізді.
Польша іс жүзінде өмір сүруін тоқтатты. Оның шығыс аудандары Украина және
Белорусия ССР-ның құрамына енгізілді, ал елдің батыс бөлігін Германия
өзіне қосып алды.
1940ж 9 сәуірде батыстағы түсініксіз соғыс кезеңі аяқталды.
Блицкриг стратегиясын іске асыра отырып, герман әскерлері Дания мен
Норвегияға тұтқиылдан күшті соққы берді. Дания үкіметі бірден тізе бүкті.
Норвегияның қарсылығы тез арада басылып тасталды.
Бір айдан соң, 10 мамырда герман әскерлері Бельгияның, Голландияның
және Францияның жерлеріне басып кірді. 14 мамырда Голландия, ал екі
аптадан соң Бельгия тізе бүкті.
Франция және Еуропаның біраз басқа елдері жеңіліс тапты. Германия теңіз
арқылы Англияға басып кіруге дайындала бастады. Неміс авлациясы ағылшын
қалаларын үздіксіз бомбалап тұрды.
КСРО өзінің Германиямен жасасқан келіссөздерін толығымен пайдаланып
қалуға кірісті.
КСРО-мен шабуыл жасаспау туралы тактіге қол қоя отырып, Гитлер оны әуел
бастан-ақ Германияның шығыс шептеріне уақытша кепілдеме ретінде қарастырған
болатын. Ал КСРО-ның өз аумағын ұлғайтуы фашист диктаторын мазасыздандырды.
1940ж жазында Гитлер өзінің генералдарына КСРО-ға қарсы соғыс жоспарын
жасауға тапсырма берді.
1940ж қыркүйектің соңында Германия, Италия және жапония Үштік пактіге
қол қойды, ол бұрынғы келісімді осы елдерге әлем үстемдігі туралы келісімге
айналдырды.
Гитлер ол кезде КСРО-ға шабуыл жасау туралы түпкілікті шешім
қабылдамаған болатын. Ол тіпті Сталинге Үштік пактіге қосылуды, Үндістанды
және басқа да Оңтүстік жерлерді басып алуға қатысуды ұсынды. Сталинді алыс
Үндістаннан гөрі көбірек қызықтырған сияқты. Бұл Гитлерге үзілді-кесілді
ұнамады.
Германия Югославияға шабуыл жасап, оны 17 сәуір күні тізе бүктірді.
Осымен бір мезгілде Германия алты ай бойы Итальян әскерлерінің тегеурініне
тойтарыс беріп келген Грецияны талқандады.
Енді Еуропа құрлығында германия басып алмаған және оның одақтасы емес
төрт мемлекет қана қалды.
Гитлер Англияға басып кіру ойын тастамады, бірақ енді оны іске асыруға
бұрынғыдай асыға қоймады. Ол қуатты британ флотынан және АҚШ-тың ағылшындар
жағында соғысқа араласуынан сескенді. Фашистік басқыншылықтың нақты
объектісі енді ЖСРО болды.
1941ж 22 маусымында Германия әскерлері шабуыл жасаспау туралы пактіні
бұзып, кеңес жеріне басып кірді.
КСРО-да соғыс өнеркәсібінің қарқынды дамытпағандығына, қару-жарақтардың
жаңа жүйелерінің жасалынып, өндіріске енгізілуіне қарамастан, ол армияны
қайта жарақтандыру қарқыны жағынан Германиядан артта болатын. Ол
Германиямен ертелі–кеш соғысуға тура келетіндігін түсінді, бірақ немістер
Англиямен соғысты аяқтамай жатып, КСРО-ға шабуыл жасайды дегенге сенбеді.
Соғыстың алғашқы апталарының өзінде-ақ дұшпан әскерлері кеңес жеріне
тереңдеп еніп, Ленинград пен Киевке таяды, Смоленскіні басып алды. Қазанда
гитлер-шілдер Киевті алып, Ленинградты жан-жақтан қоршады, ал айдың соңына
қарай Мәскеуге күшті шабуыл бастады. КСРО—ға соғыста жеңілу қаупі төнді.
Германияның КСРО-ға шабуыл жасағанынан кейінгі алғашқы күндердің өзінде-
ақ Англия, содан соң АҚШ өздерінің КСРО-ның жақтайтындықтарын мәлімдеді.
Ұзамай АҚШ, Англия және КСРО-ның саяси-соғыс одағының негізін қалаған
бірнеше келісімдерге қол қойылды. Бұл одақты Гитлерге қарсы одақ деп атай
бастады.
1941ж күзіне дейін гитлершіл әскери ешқандай елеулі қарсылықтар
кездестірмеді. Аздаған уақыттың ішінде олар аса қиналмай-ақ бүкіл Еуропаны
бағындырды, кейде қуатты Англияның тағдыры да қыл үстінде тұрғандай болып
көрінді. Гитлер тағы да бір ұмтылыс жасасам, Қызыл Армия қарсыласуын
доғарады деген сенімде болды.
Күздің басында-ақ Гитлердің тұтқиыд соғыс жөніндегі жоспарының
сәтсіздікке ұшырағандығы белгілі болған еді. Ал Мәскеу түбіндегі жеңілістен
соң гитлершілдерге өздерінің соғыс жоспарларын асығыс түрде қайта қарауға
тура келді.
1944ж барысында Қызыл Армияның жауынгері барлық майдандарда шабуылдарын
табыспен жалғастыра береді. Ленинград қоршаудан құтқарылды, Украина мен
белоруссия азат етілді. 1944ж көктеміне қарай ағылшындар мен
американдықтардың ең басты міндетті екінші майданды тезірек ашып,
мүмкіндігінше шығысқа қарай тереңірек еніп, кеңес ықпалының аясын таратылу
болды.
Гитлерлік режимінің толық талқандасуының жақындап қалғандығы айдан анық
болды. Неміс армиясы егде тартқан адамдар мен жасөспірімдерді алына
бастады, бірақ бұл майдандардан ауыр жағдайды түзей алмады.
4-11 ақпанда Ялтада Сталин, Рузвельт және черчиль бас қосқан
конференция өтті. Ялта конференциясында КСРО, АҚШ және Англияның басшылары
планетада бейбітшілік пен жаңа халықаралық ұйым құру жөніндегі түпкілікті
ккелісімге келді. Кейінгі айлардың ішінде туған күні 1945ж. 24 қазаны
болып есептелінетін БҰҰ-ң жұмысының барлық егжей-тегжейі анықталды.
1944-1945ж.ж. ағылышын-американ әскерлері мен жергілікті партизандар
жапонияны бұрын басып алған жерлердің көпшілігінен ығыстырып шығарды.
1945ж жазына қарай американ авиациясының Жапонияның соғыс және
өнеркәсіп объектілерін бастырмалата бомбалауларынан кейін американдықтарды
жапон аралдарына түсіру мәселесі көтерілді.
Өз солдаттарының өмірін сақтап қалу мақсатымен америка басшылығы әскери
күштерді түсірудің алдында атом қаруын қолдануға шешім қабылдады.
6 тамызда атом бомбасы Хиросимаға, 9 тамызда Нагасакиге тасталды. Екі
Жапон қаласы да түгелдей қиратылды, бірнеше жүз мыңдаған адамдар бірден
өліп кетті.
14 тамызда Жапон үкіметі өзінің тізе бүгуге дайын екендігін жариялады.
Адамзат тарихындағы ең қырғын соғыс осылайша аяқталды.
Сонымен, Германия мен оның одақтастары жеңіліс тапты. Басты герман және
жапон соғыс қылмыстыларын халықаралық тумбунал соттап, кінәлілердің
көпшілігі өлім жазасына кесілді. Әрине, бұл соғыстың ондаған миллион
құрбандықтарын өмірге қайта әкеле алмады. Орасан зор материалдық және адам
шығыны көптеген елдердің экономикасын күйзеліске ұшыратып, дамуларын
тежеді.
КСРО шекараларының бойында оның одақтастарының лагері қалыптасты.
Адамзат тарихының жаңа кезеңі басталды.
12 сәуірде президент Ф.Рузвельт қайтыс болды, АҚШ Конституциясына
сәйкес оның орнына вице-президент Гарри Трумэн отырды.
Гитлер мен оның айналасы бұл хабарды қуанышпен қарсы алды: олар АҚШ пен
Англия және КСРО арасындағы алауыздық енді күшейе түседі деп үміттенді.
Бірақ олардың үмітті ақталмады. Бірнеше күннен кейін 16 сәуірде Қызыл Армия
Берлинді басып алу операциясын бастады. Гитлершілердің жанталасқан
қарсылығына қарамастан, 2 мамырда герман астанасының гарнизоны тізе бүгуге
мәжбүр болды.
8 мамырда келекісін КСРО, АҚШ Англия және Франция әскери
басшылықтарының өкілдері және герман армиясының штаб бастығы фельдмаршал
Вильгельш Кейтель Германияның сөзсіз тізе бүгуі туралы актіге қол қойды.
Европадағы Екінші дүниежүзілік соғыс осылай аяқталды.
Берлин маңындағы Потстамдағы конференцияда ялта конференциясының
шешімдері толықтырылып бекітілді.
Конференцияның барысында Трумэн Сталинге жеке кездескенде АҚШ-ты жаппай
қырып жоятын аса қуатты қарудың жасалғандығын хабарлады. Әңгіме американ
ғалымдары жасап шығарған және конференцияның қарсаңында, 16-шілдеде, АҚШ-
тың шөлді аймағында табысты түрде сынаудан өткізілген атом бомбасы туралы
болған еді.
Бірақ КСРО-да осы кезде аса құпия жағдайда өз атом бомбасын жасау
жөніндегі жұмыстар жүргізіліп жатқан болатын. Атом бомбасын жасау жөніндегі
жұмыстарға ең таңдаулы, оның ішінде Германиядан әкелінген мамандар да
тартылды.
Қолданылған әдебиеттер
1. С.М.Бурин, Г.Д.Сүгірбаева Қазіргі заман тарихы ХХ ғасыр
Дрофа – Кітап баспасы. Алматы 2005ж.
2. Қазіргі заман тарихы.
3. Тарих Филитов
4. Тарих очерктер. Алматы 2002ж.
Тақырыбы: Екінші д.ж соғыстың басталуы
Жоспар.
І. Кіріспе
ІІ.Негізгі бөлім
1. Кеңес-герман келісімі
... жалғасы
Жоспар
І. Кіріспе
ІІ. Негізгі бөлім
а) Екінші дүниежүзілік соғыстың басталуы.
б) Басқыншылыққа қарсылықтың үдеуі.
в) Екінші дүниежүзілік соғыстың барысындағы шешуші бетбұрыс.
г) Екінші дүниежүзілік соғыстың аяқталуы.
ІІІ Қорытынды.
IV. Пайдаланған әдебиеттер.
1939ж көктемінде–ақ гитлерлік басқыншықты тыныштандыру саясатының
сәтсіздікке ұшырағаны белгілі болды. Мюнхен келісімдеріін ысырып тастап,
германия 15 наурызда Чехславакияны басыфп алып, оны, шын мәнісінде
тәуелсіздігінен айырды.
Бұл жағдайда Англия мен Франция үкіметтері ұжымдық қауіпсіздік
саясатын белсендірек жүргізу жөнінде шешім қабылдады. Олар басқыншылықтың
келесі құрбандары болып шығады – ау деген елдерге белгілі бір мөлшерде
соғыс жәрдемін беруге кепілдеме берді. әрине, бұл жерде бірінгші кезекте
гитлершілердің Чехославакияны басып алғаннан кейінгі келесі нысанасына
айналған Польша тұрды.
1939 жылы көктемінде Англия мен Франция кеңес басшылығына келісім және
соғыс конвенциясын жасау туралы ұсыныс жасаған болатын. Олар бұл жағдайда
кешірлмес жайбасарлақ жасады. КСРО өзіне соғыс қимсылджары басталмастан
бұрын Польша мен Румынияға кіргізу құқығын біреуді талап етті. Ағылшындар
мен Француздардың бұған келіскісі келмеді. Ал Польша мен Румыния әрине,
кеңес ықпалы аймағына кіргілері келмеді.
Сталиннің сол кездегі мәтіндерінен кеңес басшысының Чехославакия
құлағаннан кейін Англия және Франциямен емес, Гермапниямен жақындасу
мүмкіндіктерін ойластыра бастағандығы анық байқалды.
1939ж көктемінде-ақ құпия кеңес-герман байланыстары орнатылып, оның
барысында екі жақ та Еуропадағы аса ірі жанжал қарсаңында өздеғріне тиімді
жағдайларды қамтамасыз етуге тырысты. Келе-келе Германияны да, КСРО-ны да
қанағаттандыратындай алғы шарттар жасалды. Нәтижесінде үлкен соғыс қауіпі
алыстатылудың орнына жақындай түсті.
Қыркүйекте герман әскері Польшаға басып кірді. Бұл күн ресми түрде
Еккінші дүниежүзілік соғысытың басталған күні деп есептеліп жүрді.
Шын мәнісінде, ол Англия мен Франция өздерінің Полшаның алдындағы
міндеттерін орындай отырып, Германияға соғыс жариялаған күні-3 қырүйекте
басталды. Бұл жарты жылдан артық уақытқа созылған кезең кейіннен
түсініксіз соғыс деген атақ алды.
17 қыркүйекте поляк армиясының негізгі күштерін немістер талқандап
болғаннан соң, КСРО Польшаның батыс аудандарында өз әскерін енгізді.
Польша іс жүзінде өмір сүруін тоқтатты. Оның шығыс аудандары Украина және
Белорусия ССР-ның құрамына енгізілді, ал елдің батыс бөлігін Германия
өзіне қосып алды.
1940ж 9 сәуірде батыстағы түсініксіз соғыс кезеңі аяқталды.
Блицкриг стратегиясын іске асыра отырып, герман әскерлері Дания мен
Норвегияға тұтқиылдан күшті соққы берді. Дания үкіметі бірден тізе бүкті.
Норвегияның қарсылығы тез арада басылып тасталды.
Бір айдан соң, 10 мамырда герман әскерлері Бельгияның, Голландияның
және Францияның жерлеріне басып кірді. 14 мамырда Голландия, ал екі
аптадан соң Бельгия тізе бүкті.
Франция және Еуропаның біраз басқа елдері жеңіліс тапты. Германия теңіз
арқылы Англияға басып кіруге дайындала бастады. Неміс авлациясы ағылшын
қалаларын үздіксіз бомбалап тұрды.
КСРО өзінің Германиямен жасасқан келіссөздерін толығымен пайдаланып
қалуға кірісті.
КСРО-мен шабуыл жасаспау туралы тактіге қол қоя отырып, Гитлер оны әуел
бастан-ақ Германияның шығыс шептеріне уақытша кепілдеме ретінде қарастырған
болатын. Ал КСРО-ның өз аумағын ұлғайтуы фашист диктаторын мазасыздандырды.
1940ж жазында Гитлер өзінің генералдарына КСРО-ға қарсы соғыс жоспарын
жасауға тапсырма берді.
1940ж қыркүйектің соңында Германия, Италия және жапония Үштік пактіге
қол қойды, ол бұрынғы келісімді осы елдерге әлем үстемдігі туралы келісімге
айналдырды.
Гитлер ол кезде КСРО-ға шабуыл жасау туралы түпкілікті шешім
қабылдамаған болатын. Ол тіпті Сталинге Үштік пактіге қосылуды, Үндістанды
және басқа да Оңтүстік жерлерді басып алуға қатысуды ұсынды. Сталинді алыс
Үндістаннан гөрі көбірек қызықтырған сияқты. Бұл Гитлерге үзілді-кесілді
ұнамады.
Германия Югославияға шабуыл жасап, оны 17 сәуір күні тізе бүктірді.
Осымен бір мезгілде Германия алты ай бойы Итальян әскерлерінің тегеурініне
тойтарыс беріп келген Грецияны талқандады.
Енді Еуропа құрлығында германия басып алмаған және оның одақтасы емес
төрт мемлекет қана қалды.
Гитлер Англияға басып кіру ойын тастамады, бірақ енді оны іске асыруға
бұрынғыдай асыға қоймады. Ол қуатты британ флотынан және АҚШ-тың ағылшындар
жағында соғысқа араласуынан сескенді. Фашистік басқыншылықтың нақты
объектісі енді ЖСРО болды.
1941ж 22 маусымында Германия әскерлері шабуыл жасаспау туралы пактіні
бұзып, кеңес жеріне басып кірді.
КСРО-да соғыс өнеркәсібінің қарқынды дамытпағандығына, қару-жарақтардың
жаңа жүйелерінің жасалынып, өндіріске енгізілуіне қарамастан, ол армияны
қайта жарақтандыру қарқыны жағынан Германиядан артта болатын. Ол
Германиямен ертелі–кеш соғысуға тура келетіндігін түсінді, бірақ немістер
Англиямен соғысты аяқтамай жатып, КСРО-ға шабуыл жасайды дегенге сенбеді.
Соғыстың алғашқы апталарының өзінде-ақ дұшпан әскерлері кеңес жеріне
тереңдеп еніп, Ленинград пен Киевке таяды, Смоленскіні басып алды. Қазанда
гитлер-шілдер Киевті алып, Ленинградты жан-жақтан қоршады, ал айдың соңына
қарай Мәскеуге күшті шабуыл бастады. КСРО—ға соғыста жеңілу қаупі төнді.
Германияның КСРО-ға шабуыл жасағанынан кейінгі алғашқы күндердің өзінде-
ақ Англия, содан соң АҚШ өздерінің КСРО-ның жақтайтындықтарын мәлімдеді.
Ұзамай АҚШ, Англия және КСРО-ның саяси-соғыс одағының негізін қалаған
бірнеше келісімдерге қол қойылды. Бұл одақты Гитлерге қарсы одақ деп атай
бастады.
1941ж күзіне дейін гитлершіл әскери ешқандай елеулі қарсылықтар
кездестірмеді. Аздаған уақыттың ішінде олар аса қиналмай-ақ бүкіл Еуропаны
бағындырды, кейде қуатты Англияның тағдыры да қыл үстінде тұрғандай болып
көрінді. Гитлер тағы да бір ұмтылыс жасасам, Қызыл Армия қарсыласуын
доғарады деген сенімде болды.
Күздің басында-ақ Гитлердің тұтқиыд соғыс жөніндегі жоспарының
сәтсіздікке ұшырағандығы белгілі болған еді. Ал Мәскеу түбіндегі жеңілістен
соң гитлершілдерге өздерінің соғыс жоспарларын асығыс түрде қайта қарауға
тура келді.
1944ж барысында Қызыл Армияның жауынгері барлық майдандарда шабуылдарын
табыспен жалғастыра береді. Ленинград қоршаудан құтқарылды, Украина мен
белоруссия азат етілді. 1944ж көктеміне қарай ағылшындар мен
американдықтардың ең басты міндетті екінші майданды тезірек ашып,
мүмкіндігінше шығысқа қарай тереңірек еніп, кеңес ықпалының аясын таратылу
болды.
Гитлерлік режимінің толық талқандасуының жақындап қалғандығы айдан анық
болды. Неміс армиясы егде тартқан адамдар мен жасөспірімдерді алына
бастады, бірақ бұл майдандардан ауыр жағдайды түзей алмады.
4-11 ақпанда Ялтада Сталин, Рузвельт және черчиль бас қосқан
конференция өтті. Ялта конференциясында КСРО, АҚШ және Англияның басшылары
планетада бейбітшілік пен жаңа халықаралық ұйым құру жөніндегі түпкілікті
ккелісімге келді. Кейінгі айлардың ішінде туған күні 1945ж. 24 қазаны
болып есептелінетін БҰҰ-ң жұмысының барлық егжей-тегжейі анықталды.
1944-1945ж.ж. ағылышын-американ әскерлері мен жергілікті партизандар
жапонияны бұрын басып алған жерлердің көпшілігінен ығыстырып шығарды.
1945ж жазына қарай американ авиациясының Жапонияның соғыс және
өнеркәсіп объектілерін бастырмалата бомбалауларынан кейін американдықтарды
жапон аралдарына түсіру мәселесі көтерілді.
Өз солдаттарының өмірін сақтап қалу мақсатымен америка басшылығы әскери
күштерді түсірудің алдында атом қаруын қолдануға шешім қабылдады.
6 тамызда атом бомбасы Хиросимаға, 9 тамызда Нагасакиге тасталды. Екі
Жапон қаласы да түгелдей қиратылды, бірнеше жүз мыңдаған адамдар бірден
өліп кетті.
14 тамызда Жапон үкіметі өзінің тізе бүгуге дайын екендігін жариялады.
Адамзат тарихындағы ең қырғын соғыс осылайша аяқталды.
Сонымен, Германия мен оның одақтастары жеңіліс тапты. Басты герман және
жапон соғыс қылмыстыларын халықаралық тумбунал соттап, кінәлілердің
көпшілігі өлім жазасына кесілді. Әрине, бұл соғыстың ондаған миллион
құрбандықтарын өмірге қайта әкеле алмады. Орасан зор материалдық және адам
шығыны көптеген елдердің экономикасын күйзеліске ұшыратып, дамуларын
тежеді.
КСРО шекараларының бойында оның одақтастарының лагері қалыптасты.
Адамзат тарихының жаңа кезеңі басталды.
12 сәуірде президент Ф.Рузвельт қайтыс болды, АҚШ Конституциясына
сәйкес оның орнына вице-президент Гарри Трумэн отырды.
Гитлер мен оның айналасы бұл хабарды қуанышпен қарсы алды: олар АҚШ пен
Англия және КСРО арасындағы алауыздық енді күшейе түседі деп үміттенді.
Бірақ олардың үмітті ақталмады. Бірнеше күннен кейін 16 сәуірде Қызыл Армия
Берлинді басып алу операциясын бастады. Гитлершілердің жанталасқан
қарсылығына қарамастан, 2 мамырда герман астанасының гарнизоны тізе бүгуге
мәжбүр болды.
8 мамырда келекісін КСРО, АҚШ Англия және Франция әскери
басшылықтарының өкілдері және герман армиясының штаб бастығы фельдмаршал
Вильгельш Кейтель Германияның сөзсіз тізе бүгуі туралы актіге қол қойды.
Европадағы Екінші дүниежүзілік соғыс осылай аяқталды.
Берлин маңындағы Потстамдағы конференцияда ялта конференциясының
шешімдері толықтырылып бекітілді.
Конференцияның барысында Трумэн Сталинге жеке кездескенде АҚШ-ты жаппай
қырып жоятын аса қуатты қарудың жасалғандығын хабарлады. Әңгіме американ
ғалымдары жасап шығарған және конференцияның қарсаңында, 16-шілдеде, АҚШ-
тың шөлді аймағында табысты түрде сынаудан өткізілген атом бомбасы туралы
болған еді.
Бірақ КСРО-да осы кезде аса құпия жағдайда өз атом бомбасын жасау
жөніндегі жұмыстар жүргізіліп жатқан болатын. Атом бомбасын жасау жөніндегі
жұмыстарға ең таңдаулы, оның ішінде Германиядан әкелінген мамандар да
тартылды.
Қолданылған әдебиеттер
1. С.М.Бурин, Г.Д.Сүгірбаева Қазіргі заман тарихы ХХ ғасыр
Дрофа – Кітап баспасы. Алматы 2005ж.
2. Қазіргі заман тарихы.
3. Тарих Филитов
4. Тарих очерктер. Алматы 2002ж.
Тақырыбы: Екінші д.ж соғыстың басталуы
Жоспар.
І. Кіріспе
ІІ.Негізгі бөлім
1. Кеңес-герман келісімі
... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz