Электр тоғы зақымынан қорғанудың техникалық әдістері жайында

Пән: Электротехника
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ

БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ

МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Инженерлік-технологиялық факультеті

ТФ және ЖЭ кафедрасы

СӨЖ

Тақырыбы: Электр тоғы зақымынан қорғанудың техникалық әдістері

Орындаған: Дүйсенбкова А. А

ТФ-205

Тексерген:Жуманова Г. Т

Семей 2015

Мазмұны

Кіріспе3

Электр тоғы зақымынан қорғанудың техникалық әдістері4

Қорытынды7

Пайдаланылған әдебиеттер8

Кіріспе

Электр тогы деп электр қозғаушы күштің әсерінен зарядтардың (зарядталған бөлшектер немесе дене) бағытталған қозғалысын айтамыз. Электр тоғының әсерінен адам екі түрлі жарақат алады: олар - электр соққы және электрошок.

Электр соққы дегеніміз тірі ткандардың ретсіз жұмысын қоздыратын процесс.

Электрошок деп электр тоғының әсерінен болатын адам организміндегі жүйке рефлекторының өзгерісін айтамыз.

Электр тоғы зақымынан қорғанудың техникалық әдістері туралы айта кетсек, электр қондырғылардың бірнеше түрімен жұмыс істеген кезде ереже бұзып немесе тоқ жүретін қондырғының ашық жеріне тиіп кеткен жағдайда адамның өміріне қауіп төнуі мүмкін.

Адам ағзасына тоқ тиген кезде, есінен танып қалуы, демалу органдары жұмыс істемеуі және жүйке жүйелерінің бүлінуі мүмкін.

Электр тоғы зақымынан қорғанудың техникалық әдістері

Электр тоғынан жарақат алған адамға көмек көрсетуші өзі тоқ көзіне түсіп қалмау жағын ойластырғаны абзал. Ол үшін жарақаттанған адамға көмектесудің мынадай түрлері бар:

1. Жарақаттанушыны тоқ көзінен ажырату үшін өшіру құрылғысын пайдалану

2. Жарақаттанушыны тоқ көзінен ажырату ол үшін тоқ өткізбейтін, құрғақ заттарды пайдаланған жөн. Жәбірденген адамды киімнен ұстап тоқ көзінен босатады.

3. Тоқ көзінен босатқаннан кейін алғашқы көмек көрсету жолдары зақымдану-шының жағдайына байланысты. (қанды тоқтату, жарақатты байлау, жасанды дем алдыру, жүрекке тура массаж жасау) .

Электр қондырғылардың бірнеше түрімен жұмыс істеген кезде ереже бұзып немесе тоқ жүретін қондырғының ашық жеріне тиіп кеткен жағдайда адамның өміріне қауіп төнуі мүмкін.

Бұдан басқа электр тоғы адам денесінің ашық жерлерін күйдіруі мүмкін және күюдің ауырлық жағдайы тоқтың шамасына байланысты болады.

Адам ағзасының өтіп жатқан тоққа кедергісі бірнеше факторларға байланысты, тұрақты тоқ па жоқ ауыспалы тоқ па? Адам шаршаған болса, қанша көлемде тоқ тартқан ауыспалы тоқтың соғуына теріс байланысты. Адам ағзасынан тоқ қанша көлемде өтсе, тоқ тарту сонша көлемде өтеді. Адамды тоқ тартқан кезде, 30 секундта денесі 25 % төтеп береді, ал 90 секундта - 70 % күйіп қалады. Адам ағзасы үшін тұрақты тоқта ауыспалы тоқта қауіпті, бірақ тұрақты тоқтың қауіпсіздігі 3-5 рет аз, ауыспалы тоқтан. Тұрақты тоқ 50 МА-ге дейін, ал ауыспалы тоқ 10 МА-ге дейін қауіпті.

Тоқ күші 0, 05 А болса, адамға қауіпті, ал 0, 1 А - адам өмірін қияды. Тоқ өткізудің екі түрі бар:

1) электрлік соғулар - олар адамның ішкі ағзасын жарақаттайды, жүйке жүйелерін, көкірек клеткаларын жарақаттайды.

2) электрлік жарақаттар - олар адамның сыртқы терілерін жарақаттайды.

Электр қауіпсіздігінің техникалық ұйымдастыру шаралары жұмыс орнын ұйымдастыру. Электр қауіпсіздігінің техникалық үйымдастыру шаралары 3-ке бөлінеді. Бұларды орындайтын жұмысшылар электр қондырғыларын іске қосқанда өте білімді жауапты маман болуы тиіс.

1) оперативтік персонал - кезекші электротехникалық персонал - бүкіл қарамағындағы электр қондырғыларын қосып және соған жауап береді.

2) жөндейтін персонал - бұлар электр қондырғыларын жөндеу, реттеу, монтаждау сияқты жұмыстарға жауап береді.

3) оперативтік жөндеу персоналы - бұлар әрі жөндеу, реттеу, монтаждаумен қоса бүкіл электр қондырғыларын іске қосып, әрі жауап береді.

Электр қондырғыларын жөндейтін, әрі іске қосатын жұмысшылар, денсаулықтары мықты, ешқандай науқас емес және білікті, білімді болуы керек, әрбір жұмысшы электрлік жұмысқа барар кезде электр қауіпсіздігі туралы емтихан тапсырып, білімін тексереді. Электр қауіпсіздігі жөнінде курстық сабақтар өтіп, жұмыс орнында квалификациялық комиссиялар жұмысшыларды тексереді.

Комиссия жұмысшылардың біліміне қарай оқу дәрежесін жоғарылатады, сөйтіп білімін және дәрежесін көрсететін куәлік беріледі.

Жұмыс орнын ұйымдастыру электротехникалық жабдықтарды қолданарда техникалық қауіпсіздікті сақтау екі түрге бөлінеді:

1) оперативтік электр қондырғыларды іске қосып тексеру, жеңіл жұмыстар істеу, қорғаныс жабдықтарын ереже бойынша қарап шығу, қауіпсіздігін қарау, еңбекті қорғау;

2) электр қондырғыларында өндірістік жұмыс істеу дегеніміз - жөндеу, монтаждау, құрылыс жұмыстарын және т. б. жұмыстарды орындау - электр қондырғыларында.

Пайдаланылатын электр қондырғыларын еңбек қауіпсіздігі шараларымен қамтамасыз ету.

Электр қондырғыларының еңбек қауіпсіздігі шаралары немесе электр тоғынан қорғану шаралары:

1) тоқ өткізгіш бөліктерді қауіпсіз жерге орналастыру;

2) изоляцияны бақылау (ашық қалған жерлері болмау) ;

3) қорғаныстық жерге қосқыш;

4) қорғаныстық нөлдік сым;

5) автоматтық ажыратқыш;

Қорғаныстық жерге қосқыштың 2 түрі бар: кәдімгі және жасанды.

Кәдімгідей қорғаныстық жерге қосқышқа кез-келген металл құрылмалы ғимараттар жер астындағы металл труба өткізгіштер, кран жолдары жатады.

Ал, жасанды қорғаныстық жерге қосқышқа металл стержендер немесе трубалар 25-50 мм, ұзындығы 2-3 м, бұрыштық болат 50х50х5 мм және металл ленталар 40х4 мм өлшемдегі.

Автоматтық ажыратқыш - аппаратын ішіне орналасқан, ол электр құбырлардың немесе электр қондырғылардың (1000 В-тық) ішіне орналастырады қауіпті жағдайда ол өздері тоқтан ажыратады.

Пайдаланушылар үшін еңбекті қорғаудың және техниканың қауіпсіздігін, қорғану құралдары.

Қорғану құралдары 2 түрге бөлінеді:

1) Негізгі құралдар: изоляцияланған өлшем штанглері, тоқ өлшейтін қысқыштар, кернеу көрсеткіштері изоляцияланған кұрылғылар, сатылар монтерлық құрал-жабдықтар изоляцияланған ұстатқыштары бар тораптар, алаңдар.

2) Қосымша қорғаныс құралдарына 1000 В кернеулік электр құрылғыларда: диэлектрикалық қолғаптар, дорожкалар және де изоляцияланған подставкалар, резина фартуктар.

Қоршаулы қорғаныстарға: щиттар уақытына қорғаныстық жерге қосқыш, уақытша алып жүретін жерге қосқыштар, сосын қорғаныс плакаттары.

Қорғаныс құралдары жұмысшыларға қорғаныс көзілдірігі арнайы қолғаптар жанбайтын матадан жасалған қорғайтын монтерлық белдіктер, қорғаныс халаттары және т. б.

Жоғарыдан түсу үшін монтерлық белдіктер, тырнақшалар, ременьмен телескоптық қондырғылар, сатылар.

Белдіктер 225 кг салмақты, ал тырнақшалар - 135 кг салмақты 5 минуттай ұстап тұра алады. Қорғаныс плакаттары 4-ке бөлінеді:

1) қорғану плакаттары: «тиіспе қауіпті», «жоғары кернеу», «өміріңе қауіпті» және т. б.

2) өткізбейтін: «адамдар жұмыс істеп жатыр - қосуға болмайды», «желілерде жұмыс жүріп жатыр - қосуға болмайды».

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.