Психологиялық аурулардың тұқымқуалауы туралы
Психологиялық аурулардың тұқымқуалауы
Шизофрения
Даун синдромы
Пайдаланған әдебиеттер тізімі:
Шизофрения
Даун синдромы
Пайдаланған әдебиеттер тізімі:
Психологиялық аурулардың тұқымқуалауы
Психологиялық аурулар қалай пайда болатынына көңіл аударсақ мысалы, барлығына таныс суйцид те психологиялық ауруға жатады сонымен қатар Психологиялық ауруларға шизофрения ауруын жатқызуға болады және де хромосомалық абберациядан да психологиялық аурулар туу мүмкін.
Өзін-өзі өлтіру — өзін өмірден қасақана айыру (суицид). Өзін-өзі өлтірудің себептері әр түрлі. Көп жағдайда өзін-өзі өлтіруге себеп болатын нәрсе өмір жағдайының шынайы қиындылығы және өмір оңалмайды деп есептеу. Депрессивті жағдайлар «жиналып» соның салдарынан өзін-өзі өлтіру болуы мүмкін. Өзін-өзі өлтіру қарттарға, нашақорларға, жазылмайтын аурумен ауыратындарға, қылмыскерлерге тән әрекет. Балалардың өзін-өзі өлтіруі ашық қарсылық білдіру түрінде, көбінесе ата-аналарына қатысты жасалады. Криминалистикада өзін-өзі өлтіру әр түрлі негіздер бойынша сараналады. Мысалы:
1. Қорытынды өзін-өзі өлтіру (өзін-өзі өлтірер алдында өз әрекетеріне есеп беретін, бірақ кінәсыз қиын жағдайдаға түскен, ойлану нәтижесінде болашақтың жоқтығына көзі жеткен адамдардың өзін-өзі өлтіруі, қаржының жоқтығы, жазылмайтын ауру және т.б.);
2. Ашық қарсыласу түріндегі өзін-өзі өлтіру (бақытсыз махаббат, ажырасу т.б. себеп болатын жан күйзеліс әрекет);
3. Аяқ астынан өзін-өзі өлтіру (жаман хабар алғаннан кейін, отбасындағы не жұмыстағы ойда жоқта пайда болған қиыншылықтан кейін өзін-өзі өлтіруге аяқ астынан бел буу);
Психологиялық аурулар қалай пайда болатынына көңіл аударсақ мысалы, барлығына таныс суйцид те психологиялық ауруға жатады сонымен қатар Психологиялық ауруларға шизофрения ауруын жатқызуға болады және де хромосомалық абберациядан да психологиялық аурулар туу мүмкін.
Өзін-өзі өлтіру — өзін өмірден қасақана айыру (суицид). Өзін-өзі өлтірудің себептері әр түрлі. Көп жағдайда өзін-өзі өлтіруге себеп болатын нәрсе өмір жағдайының шынайы қиындылығы және өмір оңалмайды деп есептеу. Депрессивті жағдайлар «жиналып» соның салдарынан өзін-өзі өлтіру болуы мүмкін. Өзін-өзі өлтіру қарттарға, нашақорларға, жазылмайтын аурумен ауыратындарға, қылмыскерлерге тән әрекет. Балалардың өзін-өзі өлтіруі ашық қарсылық білдіру түрінде, көбінесе ата-аналарына қатысты жасалады. Криминалистикада өзін-өзі өлтіру әр түрлі негіздер бойынша сараналады. Мысалы:
1. Қорытынды өзін-өзі өлтіру (өзін-өзі өлтірер алдында өз әрекетеріне есеп беретін, бірақ кінәсыз қиын жағдайдаға түскен, ойлану нәтижесінде болашақтың жоқтығына көзі жеткен адамдардың өзін-өзі өлтіруі, қаржының жоқтығы, жазылмайтын ауру және т.б.);
2. Ашық қарсыласу түріндегі өзін-өзі өлтіру (бақытсыз махаббат, ажырасу т.б. себеп болатын жан күйзеліс әрекет);
3. Аяқ астынан өзін-өзі өлтіру (жаман хабар алғаннан кейін, отбасындағы не жұмыстағы ойда жоқта пайда болған қиыншылықтан кейін өзін-өзі өлтіруге аяқ астынан бел буу);
Пайдаланған әдебиеттер тізімі:
О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік. Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл.
Вирусология, иммунология, генетика, молекулалық биология. Орысша-қазақша сөздік. – Алматы, «Ана тілі» баспасы, 1993 жыл.
Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б.
О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік. Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл.
Вирусология, иммунология, генетика, молекулалық биология. Орысша-қазақша сөздік. – Алматы, «Ана тілі» баспасы, 1993 жыл.
Орысша-қазақша түсіндірме сөздік: Биология / Жалпы редакциясын басқарған э.ғ.д., профессор Е. Арын - Павлодар: «ЭКО» ҒӨФ. 2007. - 1028 б.
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ
ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
СӨЖ
Тақырыбы: Психологиялық аурулардың тұқымқуалауы
Орындаған: Сыдықанова А.
Тексерген: Абдуллина Г.К.
Семей 2015
Психологиялық аурулардың тұқымқуалауы
Психологиялық аурулар қалай пайда болатынына көңіл аударсақ мысалы,
барлығына таныс суйцид те психологиялық ауруға жатады сонымен қатар
Психологиялық ауруларға шизофрения ауруын жатқызуға болады және де
хромосомалық абберациядан да психологиялық аурулар туу мүмкін.
Өзін-өзі өлтіру — өзін өмірден қасақана айыру (суицид). Өзін-өзі
өлтірудің себептері әр түрлі. Көп жағдайда өзін-өзі өлтіруге себеп болатын
нәрсе өмір жағдайының шынайы қиындылығы және өмір оңалмайды деп есептеу.
Депрессивті жағдайлар жиналып соның салдарынан өзін-өзі өлтіру болуы
мүмкін. Өзін-өзі өлтіру қарттарға, нашақорларға, жазылмайтын аурумен
ауыратындарға, қылмыскерлерге тән әрекет. Балалардың өзін-өзі өлтіруі ашық
қарсылық білдіру түрінде, көбінесе ата-аналарына қатысты жасалады.
Криминалистикада өзін-өзі өлтіру әр түрлі негіздер бойынша сараналады.
Мысалы:
1. Қорытынды өзін-өзі өлтіру (өзін-өзі өлтірер алдында өз әрекетеріне
есеп беретін, бірақ кінәсыз қиын жағдайдаға түскен, ойлану нәтижесінде
болашақтың жоқтығына көзі жеткен адамдардың өзін-өзі өлтіруі, қаржының
жоқтығы, жазылмайтын ауру және т.б.);
2. Ашық қарсыласу түріндегі өзін-өзі өлтіру (бақытсыз махаббат, ажырасу
т.б. себеп болатын жан күйзеліс әрекет);
3. Аяқ астынан өзін-өзі өлтіру (жаман хабар алғаннан кейін, отбасындағы
не жұмыстағы ойда жоқта пайда болған қиыншылықтан кейін өзін-өзі
өлтіруге аяқ астынан бел буу);
4. Психикалық ауырған кезде өзін-өзі өлтіру.
БӘДСҰ (Бүкіл әлемдік денсаулықты сақтау ұйымы) берген мәлімет бойынша
дүние жүзінде жыл бойы 500 мың адамдар өз өмірлерін қияды. Ең жоғарғы
суицид көрсеткіші ол
ФРГ, ГДР, Австралия, Швецария, Венгрия, Чехославакияда болса, ең төменгі
көрсеткіш ол Болгарияда, Ирландияда және Үндістанда. АҚШ-та өзін-өзі өлтіру
деңгейі 100 мың адамға орташа алғанда 25-29 адамнан келсе, КСРО-да шамамен
23-24 адамнан келеді.
Қазақстан 2014 жыл бойынша жасөспімірдер арасында өзінөзі өлтіру деңгейі
бойынша әлемде 100 мың адамға шаққанда 25.6 жас өліп 4-ші орын алған.
XXI ғасырда дүние жүзінің ғалымдарын толғандыратын мәселе ол қазіргі кезде
жасөспірімдер арасында жиі кездесетін-суицид. БӘДСҰ-ның соңғы мәліметтері
бойынша 15-24 жас аралығындағы жасөспірімдер арасында өзін-өзі өлтіру екі
есе артып кетті. Ол мемлекеттегі экономикалық жағдайларға байланысты.
Мәселем Францияда соңғы 10 жылда суицидттен өлген балалар саны үш есе
артқан. Енді бұл өлімдер жол апатынан қайтыс болған адамдар санымен теңеліп
отыр. АҚШ-та 15-19 жас аралығындағы өзін- өзі өлтіру саны 1 жылда 5000-ға
дейін көтерілді. Қазіргі кезде АҚШ-та ең маңызды өлімдердің арасында суицид
10-шы орында тұр. Онда 1978 жылда 15-19 жас аралығындағы жасөспірімдер
арасында 29000 суицид тіркелген. Бұнда соңғы 30 жылда суицид 15-19 жас
аралығындағы қыздар арасында 200%, ал бозбалалар арасында 300%-ға дейін
көтерілген.
Суицид термині итальян психологы Г. Дэзен 1947 жылы енгізіп, оны “өзін-
өзі өлтіруге әрекет ету” - деп түсіндіреді.
Қазіргі кезде Суицидалогия деп аталатын үлкен бір ғылыми бағытты бар, ол
социология, психология, медицина, демография, психиатрия тоғысында пайда
болып осындай әрекетке баратын тұлғалардың ерекшелігін, әрекетін,
себептерін зерттеуге тырысты.
Суицидалды мінез-құлық – адамның саналы түрде өзін-өзі өлтіргісі келетін
тұлғаның мінез-құлқының бір түрі деп есептеді.
Адамзат тарихында өзін-өзі өлтіру әрекеті әртүрлі бағаланады. Европа
халқында өзін-өзі өлтіретін адамдар - вампирға айналады деген. Ал көне
Грекия, Спарта, Афинада өзін-өзі өлтірген адамдардың мәйітін өртеп
жіберген.
Орта ғасырда Австрия, Пруссия, Францияда өзін- өзі өлтіруші адамдарды
діни көзқарас бойынша – қылмыскерлер деп санаған.
Шынайы суицидальді мінез- құлық деп тұлғаға деген шынайы немесе қиын
проблемалары шешілмеген кезде өзін- өзі өлтіруін айтамыз. Ал жалған
шантажды мінез-құлық деп ол адам өзі ойлаған ойын жүзеге асыру үшін, оны
қоршаған адамдарға қысым көрсеткен кезде және басқалардың сезімін
манипуляциялаған кезде бұл әдісті қолданады. Ол көбінесе оны ренжіткен
адамның алдында жасалады. Бұнда олар өздерін өлтірмейді тек, өзінің өлгісі
келетіндігін демонстрациялайды. Шантажды мінез- құлық көбінесе бала кезден
пайда болады. Мысалы, Лилияны алатын болсақ ол кішкентай кезінен бастап
барлығына да истерика арқылы қол жеткізетін. Ол төрт жасынан бастап- ақ
дүкеннен ұнаған нәрсесін алмай кетпейтін. 13 жасында ол мен ешқашан
мектепке бармаймын деп әке- шешесін қорқытқан ол музыкалық орталық саттырып
алады. 15 жасында әке-шешесі оны туған күнге жібермеген үшін ол терезеге
шығып өлемін деп шошытқан. Шошыған әке-шешесі оны туған күнге жіберіп қана
қоймай оның қолына ақша да ұстатқан. Уақыт өткен сайын Лилияда шантажды
мінез-құлық пайда болған. Өзіне қолайлы жағдайда ол өзін өлтірем деп барлық
адамдарды манипуляциялау арқылы өз мақсатына қол жеткізген. Алайда, бұл
өзін-өзі өлтіру ойыны көбінесе қайғылы болып аяқталады өйткені өліммен
ойнамайды.
Қазіргі кездегі жастардың суицидке бару себебі, олардың өмір
тәжірибелерінің болмауына, олардың алдарына қойған мақсаттарына жете алмау
себептеріне байланысты және өмір қиындықтарына шыдамауына байланысты
болады.
И.П. Павлов өзін-өзі өлтіруді мақсат рефлексін жоғалту деп түсіндірген.
Осыған байланысты ол: Мақсат рефлексі әр адамның өмір мәні және энергия
көзі. Өмір қызығы бір мақсатқа жетуге талпыну, егер сол мақсатқа жете
алмаса басқа мақсатты көздеп соған қол жеткізу, қызығу, ұмтылу. Соған
байланысты біздің өміріміз гүлденеді және мәндене түседі. Егер адамның
өмірінде мақсат жоғалса оның өмірі мәнсіз болады. Сол себепке байланысты
біз өлген адамдар артынан қалған қағаздардан, олардың өмірлерінің мәні
жоғалғанына байланысты олар өз- өздерін өлтіруге мәжбүр болғандарын
ұғынамыз. Бірақ адам өміріндегі мақсаттар саны шексіз... Тек И.П. Павлов
суицидке барған адамдардың ешқайсысында психикалық ауытқуы жоқ деген.
Шизофрения - этиологиясы анықталмаған, созылмалы ағымға бейім, наукас
тұлғасының типті өзгерістерімен әлеументтік адаптация және еңбекке
қабілеттіліктің тұрақты бұзылыстарына алып келетін әртүрлі айқындылық
дәрежесіндегі өзге психикалық бұзылыстармен көрінетін психикалық ауру.
Шизофренияның тұрғындар арасында таралу дәрежесі ғылыми және тәжірибелік
тұрғыдан маңызды мәселе болып отыр, оның таралуының барлық елдерде
бірдейлілігі және жалпы тұрғындарға шаққанда 1-2 пайыз құрайтындығыны
анықталған. Шизофрения кез-келген жас кезеңінде басталуы мүмкін, дегенмен
шизофренияның дамуына аса тән жас кезеңі 20-25 жас.Әйелдерде ауру жедел
өтеді,ал ер адамдарда әйелдерге қарағанда ауру ерте басталады. Ұстама
тәрізді үдемелі шизофренияның басталатын жас кезеңі әртүрлі:балалық
шақта,жетілген және егде жас кезеңінде де басталуы мумкін,сондықтан аурудың
клиникалық көрінісінде де жасқа байланысты ерекшеліктер болады.
Шизофренияны жеке ауру ретінде алғаш неміс психиатры Э.Крепелин бөліп
қарастырды.Бұл ауру кезінде науқастар тұйықталады, әлеуметтік қатынастарын
жоғалтады, эмоциональды реакциялардың кедейленуі бақыланады.
Шизофренияның пайда болуында тұқымқуалаушылық патологияның ролі
анықталған,себебі наукастарда осы аурумен тұқымкуалаушылық ауырлығы,
қарапайым тұрғындармен салыстырғанда бірнеше есе жоғары және
тұқымкуалаушылық ауырлығы сипатында белгілі бір заңдылық болатындығы,
шизофрения дамуының биологиялық ата-анамен байланыстылығы
дәлелденген.Сонымен қатар катехоламиндік және индолды гипотезаларына
негізделген.Науқастың психикалық жағдайының айқындылық дәрежесі аурудың
үдемелілігі мен формасына тәуелді болатындығы айқын көрінеді.
Шизофренияның томендегідей клиникалық сипаттамалары болады:
Интеллектуалды бұзылыстар ойлау бұзылысының әртүрлі вариантымен көрінеді:
науқастар бағынбайтын ой ағынына немесе кідірісіне, шағымдар айтады.Жеке
сөйлемдерден, сөздерден ерекше мағына түйсіну, жаңа сөздер ойлап табу
(неологизмдер) бақыланады.Ойлауы жиі қалқымалы болып келеді, сөздерінде
логикалық байланыссыздық бір тақырыптан бір тақырыпқа ауысу байқалады.
Дертті өзгерістер тереңге кеткен науқастардың сөздеріндегі логикалық
ретсіздік сөз үзілісі ( шизофазия) сипатын алады.
Эмоциональды бұзылыстар моральды-этикалық қасиеттерді үйірлік және
жақындарына деген аяныш, түсіністік сезімін жоғалтудан басталады, ал кейде
бұл жеккөру және ызалылық сезімімен бірге жүреді. Сүйікті ісіне қызығушылық
төмендеп, уақыт өте келе тіпті жоғалтады, қарапайым жеке бас гигиенасын
сақтамайды. Аурудың елеулі белгісі олардың жүріс-тұрыстарының ерекшеліктері
де болып табылады.
Шизофрения ауруының даму ағымына қарай екі түрі болады. Ұстама тәрізді
ағымда шизофренияда ауру ұстамаларының ашық аралықтармен кезектесуі
бақыланады. Ауру ұстамасы жедел психопатологиялық жағдайлармен сипатталады.
Галлюцинаторлы, сандырақтық немесе басқа психопатологиялық көріністер
эмоциональды кернеліс күйімен – қорқыныш, депрессия, көңіл-күйдің
көтерілуімен, кейде сана бұзылысымен бірге жүреді.
Үзіліссіз агымды шизофрения шеңберінде үрдістің қатерлілік дәрежесімен
анықталатын аурудың жеке формалары анықталады: қатерлі (ядролық),
орташаүдемелі (параноидты), баяу ағымды немесе невроз тәрізді және
психопатия тәрізді болып кездеседі.
Қазіргі кезде шизофрения ауруларын емдеуде көп мумкіндіктер бар.Сандырақ
және галлюцинациялары басым көрініс берген психотикалық қозу жағдайында
нейролепиктер,транквлизаторлар қолданылады. Депрессивті және деприссивті-
параноидты көріністері бар жағдайында науқастарға антидепресанттар
тағайындау керек. Күрделі психопатологиялық синдромдар тізбегі бар
психотикалық жағдайында, қажет препараттардың комбинациясын қолдану арқылы
емделеді. Ауру көрінісінде негативті бұзылыстар басым болған жағдайда
ынталандырушы әсері бар нейролептиктерді қолдануға болады.
Шизофрения профилактикасының ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ СЕМЕЙ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ
СӨЖ
Тақырыбы: Психологиялық аурулардың тұқымқуалауы
Орындаған: Сыдықанова А.
Тексерген: Абдуллина Г.К.
Семей 2015
Психологиялық аурулардың тұқымқуалауы
Психологиялық аурулар қалай пайда болатынына көңіл аударсақ мысалы,
барлығына таныс суйцид те психологиялық ауруға жатады сонымен қатар
Психологиялық ауруларға шизофрения ауруын жатқызуға болады және де
хромосомалық абберациядан да психологиялық аурулар туу мүмкін.
Өзін-өзі өлтіру — өзін өмірден қасақана айыру (суицид). Өзін-өзі
өлтірудің себептері әр түрлі. Көп жағдайда өзін-өзі өлтіруге себеп болатын
нәрсе өмір жағдайының шынайы қиындылығы және өмір оңалмайды деп есептеу.
Депрессивті жағдайлар жиналып соның салдарынан өзін-өзі өлтіру болуы
мүмкін. Өзін-өзі өлтіру қарттарға, нашақорларға, жазылмайтын аурумен
ауыратындарға, қылмыскерлерге тән әрекет. Балалардың өзін-өзі өлтіруі ашық
қарсылық білдіру түрінде, көбінесе ата-аналарына қатысты жасалады.
Криминалистикада өзін-өзі өлтіру әр түрлі негіздер бойынша сараналады.
Мысалы:
1. Қорытынды өзін-өзі өлтіру (өзін-өзі өлтірер алдында өз әрекетеріне
есеп беретін, бірақ кінәсыз қиын жағдайдаға түскен, ойлану нәтижесінде
болашақтың жоқтығына көзі жеткен адамдардың өзін-өзі өлтіруі, қаржының
жоқтығы, жазылмайтын ауру және т.б.);
2. Ашық қарсыласу түріндегі өзін-өзі өлтіру (бақытсыз махаббат, ажырасу
т.б. себеп болатын жан күйзеліс әрекет);
3. Аяқ астынан өзін-өзі өлтіру (жаман хабар алғаннан кейін, отбасындағы
не жұмыстағы ойда жоқта пайда болған қиыншылықтан кейін өзін-өзі
өлтіруге аяқ астынан бел буу);
4. Психикалық ауырған кезде өзін-өзі өлтіру.
БӘДСҰ (Бүкіл әлемдік денсаулықты сақтау ұйымы) берген мәлімет бойынша
дүние жүзінде жыл бойы 500 мың адамдар өз өмірлерін қияды. Ең жоғарғы
суицид көрсеткіші ол
ФРГ, ГДР, Австралия, Швецария, Венгрия, Чехославакияда болса, ең төменгі
көрсеткіш ол Болгарияда, Ирландияда және Үндістанда. АҚШ-та өзін-өзі өлтіру
деңгейі 100 мың адамға орташа алғанда 25-29 адамнан келсе, КСРО-да шамамен
23-24 адамнан келеді.
Қазақстан 2014 жыл бойынша жасөспімірдер арасында өзінөзі өлтіру деңгейі
бойынша әлемде 100 мың адамға шаққанда 25.6 жас өліп 4-ші орын алған.
XXI ғасырда дүние жүзінің ғалымдарын толғандыратын мәселе ол қазіргі кезде
жасөспірімдер арасында жиі кездесетін-суицид. БӘДСҰ-ның соңғы мәліметтері
бойынша 15-24 жас аралығындағы жасөспірімдер арасында өзін-өзі өлтіру екі
есе артып кетті. Ол мемлекеттегі экономикалық жағдайларға байланысты.
Мәселем Францияда соңғы 10 жылда суицидттен өлген балалар саны үш есе
артқан. Енді бұл өлімдер жол апатынан қайтыс болған адамдар санымен теңеліп
отыр. АҚШ-та 15-19 жас аралығындағы өзін- өзі өлтіру саны 1 жылда 5000-ға
дейін көтерілді. Қазіргі кезде АҚШ-та ең маңызды өлімдердің арасында суицид
10-шы орында тұр. Онда 1978 жылда 15-19 жас аралығындағы жасөспірімдер
арасында 29000 суицид тіркелген. Бұнда соңғы 30 жылда суицид 15-19 жас
аралығындағы қыздар арасында 200%, ал бозбалалар арасында 300%-ға дейін
көтерілген.
Суицид термині итальян психологы Г. Дэзен 1947 жылы енгізіп, оны “өзін-
өзі өлтіруге әрекет ету” - деп түсіндіреді.
Қазіргі кезде Суицидалогия деп аталатын үлкен бір ғылыми бағытты бар, ол
социология, психология, медицина, демография, психиатрия тоғысында пайда
болып осындай әрекетке баратын тұлғалардың ерекшелігін, әрекетін,
себептерін зерттеуге тырысты.
Суицидалды мінез-құлық – адамның саналы түрде өзін-өзі өлтіргісі келетін
тұлғаның мінез-құлқының бір түрі деп есептеді.
Адамзат тарихында өзін-өзі өлтіру әрекеті әртүрлі бағаланады. Европа
халқында өзін-өзі өлтіретін адамдар - вампирға айналады деген. Ал көне
Грекия, Спарта, Афинада өзін-өзі өлтірген адамдардың мәйітін өртеп
жіберген.
Орта ғасырда Австрия, Пруссия, Францияда өзін- өзі өлтіруші адамдарды
діни көзқарас бойынша – қылмыскерлер деп санаған.
Шынайы суицидальді мінез- құлық деп тұлғаға деген шынайы немесе қиын
проблемалары шешілмеген кезде өзін- өзі өлтіруін айтамыз. Ал жалған
шантажды мінез-құлық деп ол адам өзі ойлаған ойын жүзеге асыру үшін, оны
қоршаған адамдарға қысым көрсеткен кезде және басқалардың сезімін
манипуляциялаған кезде бұл әдісті қолданады. Ол көбінесе оны ренжіткен
адамның алдында жасалады. Бұнда олар өздерін өлтірмейді тек, өзінің өлгісі
келетіндігін демонстрациялайды. Шантажды мінез- құлық көбінесе бала кезден
пайда болады. Мысалы, Лилияны алатын болсақ ол кішкентай кезінен бастап
барлығына да истерика арқылы қол жеткізетін. Ол төрт жасынан бастап- ақ
дүкеннен ұнаған нәрсесін алмай кетпейтін. 13 жасында ол мен ешқашан
мектепке бармаймын деп әке- шешесін қорқытқан ол музыкалық орталық саттырып
алады. 15 жасында әке-шешесі оны туған күнге жібермеген үшін ол терезеге
шығып өлемін деп шошытқан. Шошыған әке-шешесі оны туған күнге жіберіп қана
қоймай оның қолына ақша да ұстатқан. Уақыт өткен сайын Лилияда шантажды
мінез-құлық пайда болған. Өзіне қолайлы жағдайда ол өзін өлтірем деп барлық
адамдарды манипуляциялау арқылы өз мақсатына қол жеткізген. Алайда, бұл
өзін-өзі өлтіру ойыны көбінесе қайғылы болып аяқталады өйткені өліммен
ойнамайды.
Қазіргі кездегі жастардың суицидке бару себебі, олардың өмір
тәжірибелерінің болмауына, олардың алдарына қойған мақсаттарына жете алмау
себептеріне байланысты және өмір қиындықтарына шыдамауына байланысты
болады.
И.П. Павлов өзін-өзі өлтіруді мақсат рефлексін жоғалту деп түсіндірген.
Осыған байланысты ол: Мақсат рефлексі әр адамның өмір мәні және энергия
көзі. Өмір қызығы бір мақсатқа жетуге талпыну, егер сол мақсатқа жете
алмаса басқа мақсатты көздеп соған қол жеткізу, қызығу, ұмтылу. Соған
байланысты біздің өміріміз гүлденеді және мәндене түседі. Егер адамның
өмірінде мақсат жоғалса оның өмірі мәнсіз болады. Сол себепке байланысты
біз өлген адамдар артынан қалған қағаздардан, олардың өмірлерінің мәні
жоғалғанына байланысты олар өз- өздерін өлтіруге мәжбүр болғандарын
ұғынамыз. Бірақ адам өміріндегі мақсаттар саны шексіз... Тек И.П. Павлов
суицидке барған адамдардың ешқайсысында психикалық ауытқуы жоқ деген.
Шизофрения - этиологиясы анықталмаған, созылмалы ағымға бейім, наукас
тұлғасының типті өзгерістерімен әлеументтік адаптация және еңбекке
қабілеттіліктің тұрақты бұзылыстарына алып келетін әртүрлі айқындылық
дәрежесіндегі өзге психикалық бұзылыстармен көрінетін психикалық ауру.
Шизофренияның тұрғындар арасында таралу дәрежесі ғылыми және тәжірибелік
тұрғыдан маңызды мәселе болып отыр, оның таралуының барлық елдерде
бірдейлілігі және жалпы тұрғындарға шаққанда 1-2 пайыз құрайтындығыны
анықталған. Шизофрения кез-келген жас кезеңінде басталуы мүмкін, дегенмен
шизофренияның дамуына аса тән жас кезеңі 20-25 жас.Әйелдерде ауру жедел
өтеді,ал ер адамдарда әйелдерге қарағанда ауру ерте басталады. Ұстама
тәрізді үдемелі шизофренияның басталатын жас кезеңі әртүрлі:балалық
шақта,жетілген және егде жас кезеңінде де басталуы мумкін,сондықтан аурудың
клиникалық көрінісінде де жасқа байланысты ерекшеліктер болады.
Шизофренияны жеке ауру ретінде алғаш неміс психиатры Э.Крепелин бөліп
қарастырды.Бұл ауру кезінде науқастар тұйықталады, әлеуметтік қатынастарын
жоғалтады, эмоциональды реакциялардың кедейленуі бақыланады.
Шизофренияның пайда болуында тұқымқуалаушылық патологияның ролі
анықталған,себебі наукастарда осы аурумен тұқымкуалаушылық ауырлығы,
қарапайым тұрғындармен салыстырғанда бірнеше есе жоғары және
тұқымкуалаушылық ауырлығы сипатында белгілі бір заңдылық болатындығы,
шизофрения дамуының биологиялық ата-анамен байланыстылығы
дәлелденген.Сонымен қатар катехоламиндік және индолды гипотезаларына
негізделген.Науқастың психикалық жағдайының айқындылық дәрежесі аурудың
үдемелілігі мен формасына тәуелді болатындығы айқын көрінеді.
Шизофренияның томендегідей клиникалық сипаттамалары болады:
Интеллектуалды бұзылыстар ойлау бұзылысының әртүрлі вариантымен көрінеді:
науқастар бағынбайтын ой ағынына немесе кідірісіне, шағымдар айтады.Жеке
сөйлемдерден, сөздерден ерекше мағына түйсіну, жаңа сөздер ойлап табу
(неологизмдер) бақыланады.Ойлауы жиі қалқымалы болып келеді, сөздерінде
логикалық байланыссыздық бір тақырыптан бір тақырыпқа ауысу байқалады.
Дертті өзгерістер тереңге кеткен науқастардың сөздеріндегі логикалық
ретсіздік сөз үзілісі ( шизофазия) сипатын алады.
Эмоциональды бұзылыстар моральды-этикалық қасиеттерді үйірлік және
жақындарына деген аяныш, түсіністік сезімін жоғалтудан басталады, ал кейде
бұл жеккөру және ызалылық сезімімен бірге жүреді. Сүйікті ісіне қызығушылық
төмендеп, уақыт өте келе тіпті жоғалтады, қарапайым жеке бас гигиенасын
сақтамайды. Аурудың елеулі белгісі олардың жүріс-тұрыстарының ерекшеліктері
де болып табылады.
Шизофрения ауруының даму ағымына қарай екі түрі болады. Ұстама тәрізді
ағымда шизофренияда ауру ұстамаларының ашық аралықтармен кезектесуі
бақыланады. Ауру ұстамасы жедел психопатологиялық жағдайлармен сипатталады.
Галлюцинаторлы, сандырақтық немесе басқа психопатологиялық көріністер
эмоциональды кернеліс күйімен – қорқыныш, депрессия, көңіл-күйдің
көтерілуімен, кейде сана бұзылысымен бірге жүреді.
Үзіліссіз агымды шизофрения шеңберінде үрдістің қатерлілік дәрежесімен
анықталатын аурудың жеке формалары анықталады: қатерлі (ядролық),
орташаүдемелі (параноидты), баяу ағымды немесе невроз тәрізді және
психопатия тәрізді болып кездеседі.
Қазіргі кезде шизофрения ауруларын емдеуде көп мумкіндіктер бар.Сандырақ
және галлюцинациялары басым көрініс берген психотикалық қозу жағдайында
нейролепиктер,транквлизаторлар қолданылады. Депрессивті және деприссивті-
параноидты көріністері бар жағдайында науқастарға антидепресанттар
тағайындау керек. Күрделі психопатологиялық синдромдар тізбегі бар
психотикалық жағдайында, қажет препараттардың комбинациясын қолдану арқылы
емделеді. Ауру көрінісінде негативті бұзылыстар басым болған жағдайда
ынталандырушы әсері бар нейролептиктерді қолдануға болады.
Шизофрения профилактикасының ... жалғасы
Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz