Әлеуметтік дезадаптацияның себептері жайлы



Бейімделу – бұл білім алушылардың белсенді түрде оқытудың жаңа талаптарын өз қажеттіліктері мен мүмкіндіктеріне сай меңгеруі .
Әлеуметтік дезадаптацияның жағдайы баланың әлеуметтік және тұлғалық дамуындағы мәселелерімен сипатталады, бұндай мәселелер отбасы, мұғалімдер және құрдастарымен өзара қарым-қатынастарға теріс әсер етеді.
Сонымен қатар, әлеуметтік дезадаптация іс-әрекет және қарым-қатынастар саласында сатылай дамиды .
Осылайша әлеуметтік және психологиялық-педагогикалық қолайсыз жағдайларда, білім беруде балалар мен жасөспірімдердегі дезадаптацияның қалыптасуы өзінің құрамына бес өзара байланысты деңгейлерді еңгізеді: оқудағы бастапқы қиындықтар; біліміндегі мәселелер; бір немес бірнеше пәндер бойынша бағдарламаны меңгеруде үлгермеу; жалпылай немесе жартылай нашар оқуы; оқудан бас тарту; сабаққа бармау және т.б.
Әлеуметтік қарым-қатынастар саласында дезадаптацияға теріс әсер ететін келесідей бес деңгей бар:
1) бала мен ата-ана, мұғалімдер арасындағы қарым-қатынастағы жайсыздық;
2) баланың үлкендермен қарым-қатынаста мәнді кедергілердің пайда болуы;
3) өзара қарым-қатынаста эпизодтық конфликтілік жағдайлардың болуы;
4) араласатын әріптесімен жүйелі конфликтілері;
5) баланың жеке басы үшін маңызды қарым-қатынастардың үзілуі .
Жоғарыда аталып өтілген дезадаптацияның нәтижелерінен басқа, балалар мен жасөспірімдер мінез-құлығында жағымсыз жақтар пайда болуы мүмкін, тұлғаға тән мінез-құлықтар деформациясы, оның соматикалық және психикалық денсаулығының өзгеруі.
Балалар мен жасөспірімдердегі дезадаптация әр түрлі әлеуметтік рөлдерді меңгеруге байланысты, мектеп пен отбасы сияқты, оқудағы бағдарламалар, осы сияқты әлеуметтік институттардың нормалары мен талаптарын орындауда байқалады.
Оқудағы табыстардың жүйелі түрде болмауы, баланың жақын адамдарымен конфликтілік жағдайларының күшеюі, баланың психологиялық жағдайына айтарлықтай теріс әсер етіп, зиянын тигізеді. Оқуда үнемі сәтсіздіктерге ұшырау ол үшін оқудың маңызын жоғалтады, сондықтан ол өзі табысқа жететін нәрсемен айналысуды қалап басқа нәрселермен айналысып өзін басқа қырдан көрсеткісі келеді (әуестенуі, спортпен айналысу, заңсыз жасөспірімдер топтары және т.б.)
Дезаптацияның құрылысында келесі негізгі компоненттерді ерекшелеуге болады: танымдық, эмоциялық-тұлғалық және мінез-құлықтық
Қолданылған әдебиеттер
1. Казанская В.Г. Подросток: социальная адаптация. – СПб.: Питер, 2011.
2. Агеева Л.Г. Социально-психологическая дезадаптация современных подростков и ее причины. – Ульяновск: 2010.
3. Шарапановская Е.В. Социально-психологическая дезадаптация детей и подростков. – М.: Сфера, 2005.
4. Галушина Э., Комарова О. Игра для подростков «В чем смысл жизни» Школьный психолог, 2005, № 5.

Пән: Социология, Демография
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 5 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министірлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы Мемлекеттік университеті

СӨЖ
Тақырыбы: Әлеуметтік дезадаптацияның себептері

Тексерген: Абдуллина Г.К
Орындаған: Биназарова Ж.Б

Семей - 2015 жыл

Бейімделу - бұл білім алушылардың белсенді түрде оқытудың жаңа талаптарын өз қажеттіліктері мен мүмкіндіктеріне сай меңгеруі .
Әлеуметтік дезадаптацияның жағдайы баланың әлеуметтік және тұлғалық дамуындағы мәселелерімен сипатталады, бұндай мәселелер отбасы, мұғалімдер және құрдастарымен өзара қарым-қатынастарға теріс әсер етеді.
Сонымен қатар, әлеуметтік дезадаптация іс-әрекет және қарым-қатынастар саласында сатылай дамиды .
Осылайша әлеуметтік және психологиялық-педагогикалық қолайсыз жағдайларда, білім беруде балалар мен жасөспірімдердегі дезадаптацияның қалыптасуы өзінің құрамына бес өзара байланысты деңгейлерді еңгізеді: оқудағы бастапқы қиындықтар; біліміндегі мәселелер; бір немес бірнеше пәндер бойынша бағдарламаны меңгеруде үлгермеу; жалпылай немесе жартылай нашар оқуы; оқудан бас тарту; сабаққа бармау және т.б.
Әлеуметтік қарым-қатынастар саласында дезадаптацияға теріс әсер ететін келесідей бес деңгей бар:
1) бала мен ата-ана, мұғалімдер арасындағы қарым-қатынастағы жайсыздық;
2) баланың үлкендермен қарым-қатынаста мәнді кедергілердің пайда болуы;
3) өзара қарым-қатынаста эпизодтық конфликтілік жағдайлардың болуы;
4) араласатын әріптесімен жүйелі конфликтілері;
5) баланың жеке басы үшін маңызды қарым-қатынастардың үзілуі .
Жоғарыда аталып өтілген дезадаптацияның нәтижелерінен басқа, балалар мен жасөспірімдер мінез-құлығында жағымсыз жақтар пайда болуы мүмкін, тұлғаға тән мінез-құлықтар деформациясы, оның соматикалық және психикалық денсаулығының өзгеруі.
Балалар мен жасөспірімдердегі дезадаптация әр түрлі әлеуметтік рөлдерді меңгеруге байланысты, мектеп пен отбасы сияқты, оқудағы бағдарламалар, осы сияқты әлеуметтік институттардың нормалары мен талаптарын орындауда байқалады.
Оқудағы табыстардың жүйелі түрде болмауы, баланың жақын адамдарымен конфликтілік жағдайларының күшеюі, баланың психологиялық жағдайына айтарлықтай теріс әсер етіп, зиянын тигізеді. Оқуда үнемі сәтсіздіктерге ұшырау ол үшін оқудың маңызын жоғалтады, сондықтан ол өзі табысқа жететін нәрсемен айналысуды қалап басқа нәрселермен айналысып өзін басқа қырдан көрсеткісі келеді (әуестенуі, спортпен айналысу, заңсыз жасөспірімдер топтары және т.б.)
Дезаптацияның құрылысында келесі негізгі компоненттерді ерекшелеуге болады: танымдық, эмоциялық-тұлғалық және мінез-құлықтық

Дезадаптацияның компоненттері Дезадаптацияның компоненттері

Мазмұндық сипаттамасы
Танымдық
Оқудағы қиындықтар, танымдық процестердің қалыптаспауы немесе қабылдау деңгейінің төмендігі, жеке пәндер бойынша үлгерімнің төмендігі
Эмоциялық-тұлғалық
Мұғалімдерге, жеке пәндерге және барлық оқу процесіне жағымсыз қарым-қатынас
Мінез-құлықтық
Оқу тәртібін бұзу, мұғалімдер мен құрдастарымен біріккен іс-әрекет жасаудағы мінез-құлқы

Балалар мен жасөспірімдер арасында дезадаптациялық жағдайлардың қалыптасуына әсер негізгі себептерге мыналарды жатқызуға болады:
:: психофизиологиялық және танымдық факторлар: темпераменттің жеке-дара ерекшеліктері, шектен тыс мазасыздық, өзіндік белсенділіктің төмендігі, байқағыштығы, ойлауы, есте сақтау қабілеті және оқыту тәрбиелеу процесінің талаптары, психологиялық және физиологиялық денсаулықтың бұзылуы;
:: әлеуметтік: баланың рөлдік орнының өзгеруі, баланың жаңа мектеп талаптарын меңгеруі, оқу талаптарының көпқырлылығы, оқу бағдарламаларының деңгейінің күрделенуі, интеллектуалдық және психоэмоционалдық жүктеменің өсуі, ата-ананың балаға қарым-қатынасындағы орнының өзгеруі, күн тәртібінің өзгеруі және т.б.
Балалар мен жасөспірімдерде дезадаптацияның алдын алудың психологиялық-педагогикалық жұмысында екі негізгі стратегиялық мақсат жүзеге асырылуы тиіс:
1) балалардың барлығын мектепке бейімдеу;
2) білім алушыларда дезадаптациялық жағдайлардың алдын алу жұмыстары.
Балалар мен жасөспірімдерде дезадаптацияны алдын алу жұмыстары - жеке-дара сипатта жүргізілуі қажет, нақты оқушының дезадаптациясына жан-жақты талдау жасау керек, бұлар оқушының өзінің психикалық жағдайымен қаншалықты байланысты болса, қоршаған әлеуметтік-білім беру ортасының талаптарына да солай сәйкес болуы қажет.
Дезадаптация жағдайындағы балалардың оқудағы қиындықтары, баланың танымдық қызығушылығының төмендеуіне әкеліп соғады, сондықтан бұндай балаларды тәрбиелеудегі басты қиындықтардың бірі ұйымдасқан біліктерді құрастыру (мысалға, алгоритм бойынша тапсырмаларды өз бетімен орындай алу, дәптер жүргізе алу қабілеті және т.б.) және өзін-өзі басқара ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Әлеуметтік дезадаптацияның себептері
Жеке тұлғаның әлеуметтік психологиялық адаптациясы
Әлеуметтік дезадаптацияның себептері туралы ақпарат
Суицидтік мінез-құлықтың психофизикалық және жас шамасына байланысты себептері мен пронедивтік диагностика
СУИЦИД МӘСЕЛЕСІНІҢ ТАРИХЫ
Суицид девиантты мінез - құлық ретінде
Бастауыш мектеп жасындағы балаларды мектепке бейiмдеудiң психологиялық негiзi
Қиын балалармен Әлеуметтік педагогикалық - психологиялық қайта тәрбиелеу жұмыстың әдістері
Психологиялық факторлар
«Кіші мектеп жасындағылардың психологиялық ахуалын диагностикалау»
Пәндер