С++ тілі туралы жалпы мағлұматтар



МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .

3
1 БӨЛІМ. С++ ТІЛІ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ МАҒЛҰМАТТАР
1.1 Тілдің алфавиті ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
4
1.2 Мәліметтер түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 5
1.3 Айнымалылармен мен тұрақтылар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 6
1.4 Мәліметтерді форматтап енгізу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 10
1.5 Программа құрылымы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 11
2 БӨЛІМ С++ ТІЛІДЕГІ ГРАФИКА ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 12
2.1. Модуль ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 13
2.2. Боялған фигуралар салу процедуралары ... ... ... ... ... ... ... .. 15
2.4 Графиклық есептерге мысалдар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 17
ҚОРЫТЫНДЫ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .. 23
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ... 24
КІРІСПЕ

Қазіргі кездегі программалау тілінің арасында ең көп тараған тілдердің бірі Си универсалды программалау тілі. Бірақ оны системалық программаларда, транслятор, операциялық системаларды жазуда қолдану жақсы жетістіктер береді. Си программалау тілін 1972 жылы Bell laboratories фирмасының қызметкері Денис Ритчи ойлап тапты. Тіл системалық программаларға арналған деп саналғанымен оның мүмкіндігінің өте үлкен болғандықтан оны қолданады, программаларды жазуға да пайдалануға болады. Си тілінде жазылған программаның архитиктуралары әр түрлі компьютерлердің бірінен бірін ауыстыруға бір операциялық системаның екінші операторлық системаға ауыстыруға жеңіл. Сонымен қатар Си тіліндегі программалардың орындалу жылдамдығы ассемблер тіліндегі программалардан кем емес. Си тілінің компиляторы қазіргі кездегі барлық операциялық жүйеде жұмыс істей береді. Unix, MSDOS, WINDOWS.
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1. Дейтел Х., Дейтел П. Как программировать на Си. –М.:Бином, 2000.
2. Паннас К., Мюррей У. Программирование на Си и Си++. –К.:Ирина, ВНV, 2000.
3. Подбельский В.В., Фомин С.С. Программирование на языке Си. -М.: Финансы и статистика, 1999.
4. Березин Б.И., Березин С.Б. Начальный курс С и С++. -М.: ДИАЛОГ-МИФИ, 1996.
5. Т.А.Павловская., Ю.А.Щупак. Структурное программирование: Практикум - СПб.: Питер, 2003. -240 с: ил.
6. Подбельский В.В. Язык Си++. -М.: Финансы и статистика, 1996.
7. Культин Н.Б. С/С++ в задачах и примерах. ‐СПб:BHV ‐ Петербург, 2001.
8. Культин Н. С/С++ в задачах и примерах.-СПб.: БХВ-Петербург, 2001.
9. Семакин И.Г., Шестаков А.П. Основы программирования.-М.: Мастерство; НМЦ СПО; Высшая школа, 2001.
10. Вирт Н. Алгоритмы и стуктура данных. -М.: Мир, 1989.

МАЗМҰНЫ

КІРІСПЕ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... . 3
1 БӨЛІМ. С++ ТІЛІ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ МАҒЛҰМАТТАР
1.1 Тілдің 4
алфавиті ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ... ..
1.2 Мәліметтер 5
түрлері ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ..
1.3 Айнымалылармен мен 6
тұрақтылар ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...
1.4 Мәліметтерді форматтап 10
енгізу ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..
1.5 Программа 11
құрылымы ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... .
... ... ..
2 БӨЛІМ С++ ТІЛІДЕГІ ГРАФИКА 12
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ...
2.1. Модуль 13
graphics.h ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ...
2.2. Боялған фигуралар салу 15
процедуралары ... ... ... ... ... . ... ... .
2.4 Графиклық есептерге 17
мысалдар ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ...
ҚОРЫТЫНДЫ 23
... ... ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... ... ... ... .
... ... ... ... ...
ҚОЛДАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 24
ТІЗІМІ ... ... ... ... ... ... ... ... ...

КІРІСПЕ

Қазіргі кездегі программалау тілінің арасында ең көп тараған тілдердің
бірі Си универсалды программалау тілі. Бірақ оны системалық программаларда,
транслятор, операциялық системаларды жазуда қолдану жақсы жетістіктер
береді. Си программалау тілін 1972 жылы Bell laboratories фирмасының
қызметкері Денис Ритчи ойлап тапты. Тіл системалық программаларға арналған
деп саналғанымен оның мүмкіндігінің өте үлкен болғандықтан оны қолданады,
программаларды жазуға да пайдалануға болады. Си тілінде жазылған
программаның архитиктуралары әр түрлі компьютерлердің бірінен бірін
ауыстыруға бір операциялық системаның екінші операторлық системаға
ауыстыруға жеңіл. Сонымен қатар Си тіліндегі программалардың орындалу
жылдамдығы ассемблер тіліндегі программалардан кем емес. Си тілінің
компиляторы қазіргі кездегі барлық операциялық жүйеде жұмыс істей береді.
Unix, MSDOS, WINDOWS.

1 БӨЛІМ. С++ ТІЛІ ТУРАЛЫ ЖАЛПЫ МАҒЛҰМАТТАР

1.1 Тілдің алфавиті

Латын алфавитінің әріптері.
1.А,В...Z,a,b,c...z;
2.0...9;
3.”, , {}, (), [], +,-,,%,\,,’,.,:,=,=,,,=,-,!,&, *,#,((,
4. Өрнектеуге болмайтын символдар: бос орын: табуляция, жаңа жолға
көшу.
5. Коментария жазу үшін орыс альфавиті қолданылады.

Идентификаторлар. Тілдің ең негізгі түсіністерінің бірі-
идентификатор. Ол объектінің атауы ретінде қолданылады. (функцияның,
айнымалының, константалардың)
Идентифатор төмендегі ережеге сай таңдалуы қажет:
1. Олар латын әріптерінің х немесе астын сызу басталуы қажет .
2. Оның ішінде латын әрпі және астын сызу белгілері қолданылуы
мүмкін. Бөтен таңбаларды қолдануға болмайды.
3. Си тілінде кіші және үлкен латын әріптері өзгеше деп саналады.
4. Идентификатордың ұзындығы әр программаның жүйесінде әр түрлі ANSI
стандарты бойынша 32 таңбадан аспауы керек . Си ++ те шектеуі жоқ.
5. Объектілердің идентификаторы тілдің, түйінді сөздерінің стандартты
функциядан және библиотека аттарынан өзгеше болуы қажет.
Си программалау тілінде түсініктемеге көп көңіл қойылады. Ол
программаны теруді жеңілдетеді. Каментарий мына * және таңбалармен
шектеледі. *Бұл түсініктеме * Си++те мынадай тәсілі бар мына таңбадан
кейін тұрған символдың бәрін сол қатер аяғына дейін түсініктеме деп
түсінеді.
1.2 Мәліметтер түрлері

Программалар әр түрлі мәліметтермен жұмыс істейді. Олар қарапайым
мәліметтерге бүтін және нақты сандар объектінің жадыдағы адрестерінің
көрсеткіштері жатады.
Реттестірген мәліметтерге массивтер, файлдар жатады. Тілде мәлімет
түрі және түрдің модификаторы. Екі ұғым бар мәлімет түрі мысалы бұл бүтін
сан ал модификатор бар немесе таңбалары жоқ дегенді білдіреді. Таңбалары
бар бүтін сан оғ және теріс сан қабылдай алады, ал таңбасы жоқ сан тек қана
оң сан қабылдай алады. Си тілінде 5 базалық түрі бар:
1. Char-символдық.
2. Int-бүтін сан.
3. Float-нақты сан.
4. Double-ұзын нақты сан.
5. Viod-мәні жоқ.

1. Char типті айнымалының өлшемі бір байт, оның мәндері әртүрлі символдар
‘f’, ‘a’, ‘k’, ‘,’ программада оларды апострафқа алып жазу керек.
2. Си тілінде бүтін айнымалының өлшемі бір машиналық сөзге тең.-32768-
+32767.
3. Float түйінді сөзі нақты сандардан айнымалыда анықтауға қолданылады.
5,6,31,33,-2.01. Нақты санды 3 көшпелі нүкте арқылы да жазуға болады.
54000(54 ( 10 =54E 3 5.4 (54E-1(0.54E1.E таңбасы алдында тұрған санды
маркиса, ал Е деп тұрған санды көрсеткіш деп аталады. Float айнымалысына
32 бит беріледі.3.4У-387-3. 4Е+38.
4. Double-түйінді сөзі 2 еселенетін дәлдікпен берілген нақты сандарды
анықтайды. Ол ЭВМ жадында 64 бит орын алады. 1,7 Е-308-1-1,7У-308.
5. Viod-түйінді сөзі объетінің мәнін бейтарап етіп қалдыру үшін
(нейтрализовать). Ешқандай мәнді әкелмейтін функцияны хабарлау үшін
қолданылады. Кейбір базалық типтердің объектісі өзгертілуі мүмкін. Ол
үшін арнайы түйінді сөз модификатор деп аталады. ANSI стандарты бюойынша
мынадай модификатор бар Unsigned, Signed, shott, long. модификаторлар
спецификаторлардың алдында жазылады. Мысалы: Unsigned char.Егер
модификатордан соң спецификатор жазылмаса, онда Си компиляторы оны бүтін
деп түсіндіреді. Мысалы long a, long int a, екеуі де бір мағына береді.

1.3 Айнымалылармен мен тұрақтылар

Программада қолданылатын барлық айнымалылар оларды пайдалануға
дейін хабарлануы тиіс.
Хабарлау-объектің қасиеттерін көрсетеді. Мыс: типі бүтін сан,размері 4
байт хабарлау оған ЭВМ жадыларына орын дайындау үшін қажет Айнымалыларды
бірнеше қатарға жазуға болады. Айнымалыларға оларды хабарлау кезінде мән
беруге де болады.
int a=5,b=47;
char x=’b’;
char
Си тілінде жалпы глобальные және жеке локальные объектілер болуы
мүмкін.
Глобальды-функциясынан тыс анықталады. Сондықтан кез-келген функция
үшін жұмыс.
Локальды-функцияның ішінде қолданылады.
Int a*-Жалпы айнымалыны анықтау.*
int function (int b, char c)-*Функцияны хабарлау.*
{ *программа денесі.*
int d,l; жеке айнымалыларды сипаттау.
float.f
int function(int b,char c)*-функцияны және оның
формальдық параметрлерін анықтау.*
{ *функция денесі.*
char g;
}
Программа main() функциясын шақырудан басталады. Ол программа денесі.
Ал программа денесі {} арасында жазылады. Функция денесі де аралығында
жазылады.

Константалар

1.Нақты сандар-123.456,5.6Е-4.Олар функциясы түрінде жазылады:
123.456 5.6Е-4 .
2. Бүтін сандар 125.
3. Қысқа бүтін сандар - олардың соңында Н немесе әрпі
жазылады. 275Н,275n.
4. Ұзын бүтін сандар – олрадың соңында немесе әріптері
жазылады. 361327L ,247499l.
5. Таңбасыз - олрадың соңында және әріптері жазылады.
361327U, 361327u.
6. Сегіздік сандар – олрадың алдында әрпі жазылады.
7. Ол алтылық санау жүйесіндегі сандар – олардың алдында ОХ және
Ох жазылады. Ох 57.
8. Символдық – апостровқа алынатын жалғыз символ 0,2.
9. Қатарлық (строк) – тырнақшаға алынған символдар тізбегі бұл
қатарлық константа.
10. Константалық өрнек – а 60+301.

Мәліметтерді енгізу және шығару.

СИ де мәліметтерді енгізу – шығару билиотека функциялары арқылы
ұйымдастырылады. Ең қарапайым енгізу механизмі detchar( ) функция арқылы
бір символды оқу. Ол былай жазылады: int detchar(void).
Бұл жерде аргумент типі, ал функцияның мәні бүтін болады.

Операторлар.
x=detchar( )
x айнымалысына келесі енгізілетін символды меншіктейді. Ол бүтін
немесе символдық болу мүмкін.
2)putchar(x); х-айнымалының мәндерін шығарады detchar(x); және puts
хабарлаулары stdio.h атты библиотека функциялары да бар фаилда жазылған.
Библиотекалық программаларды библиотекаларда қолдану үшін stdio.h фаилды
іске қосу керек. Ол препроцессорлардың мынадай дерективасы арқылы
#includestdio.h.
Программалардың басында detchar( ) функциясы үшін символды
енгізілгеннен кейін Enter клавишін басу қажет,ал detche ( ) және detch( )
функциялары . Ол режимді, алып тастайды. Enter-ді баспауға болады.
Екеуінің айырмашылығы енгізілген символдарды экранда көрсетеді. Ал
detch - көрсетпейді.

Мәліметтерді формат бойынша шығару.
Фаил ішінде f функциясы мәліметтерді форматтап шығаруды, іске
асырады.
Форматы: stdio.h (“басқару жолы”, аргумент 1, аргумент 2, ...,)
Басқару жолы – үш тип компанентінен тұрады.
1. Кәдімгі символдар.
2. Түрлендіретін символдар.
3. Басқару константалары.

Түрлендіру спецификациялары % белгісінен басталады да түрлендір
символыменен бітеді.
% (белгілер( (өріс ені( (дәлдігі(FNh(l( c-n.
С-n- түрлендіру символы блай жазылуы мүмкін.
С-аргумент мәні символ болады.
D немесе i – аргумент мәні ондық сан болады.
е -аргумент мәні ехе потенциалды түрде берліген нақты сан.
E-аргумент мәні ехе потенциалды түрде берліген нақты сан.
F және f – жылжымалы нүкте арқылы берілген нақты сан.
G,g – қажет емес 0-ді өшіреді.
O – аргумент мәні сегіздік жүйедегі сан.
S – сегіздік жүйедегі символдар қатары.
u – таңбасыз бүтін сан.
х,x – аргумент мәні он алтылық жүйедегі сандарды
қабылдайды.
р – аргумент мәні көрсеткіш (указатель).
n - форматтау операциясының ішінде қолданылады.
( g,f,l,x –символдарының алдында қолданады.
Егер ( таңбасынан кейін түрлендіру символы тұрмаса оны экранға
шығарады.
Print f () функциясы басқару қатарын қолданады.
Қанша аргумент бар, олардың типтері қандай?
Басқару символдарының ең көп қолданылатындары:
а – дыбыс символдарын аз уақыт беру.
в – курсорды бір позицияға солға жылжыту.
f – формат көрсету.
n -жаңа жолға шығу.
r -көрсеткішті қатар басына келу.
t-горизантальды табуляция.
v-вертикалды табуляция.
\\-- тағбаларын экранға шығару.
-.-экранға шығады.
\-- экранға шығады.
\?-?-белгісін экранға шығарады.

Мысалы: print f((tcomputer)n(d\n,(i)
Алдымен горизантальды табуляция орындалады, яғни курсор экран шетінен
жылжиды. Одан соң компьтер деген сөз экранға шығады. Одан соң курсор келесі
жолдың басына көтеріледі. Одан соң I деген бүтін сан % d ондық формуласы
бойынша экранға шығады. Ең соңында курсор келесі жолдың басына көшеді.
Символдар қатарын экранға былайша шығаруға болады. print f((бұл
символдар қатары()

1.4 Мәліметтерді форматтап енгізу

Scan f () функциясы формат бойынша мәліметтерді енгізеді.
Форматы : Scan f () (“басқару қатары”, аргумент 1,аргумент 2...).
Аргументтер-сәйкес мәндер көрсеткіштері. Сондықтан айнымалылар алдында
белгісі жазылады.
Басқару қатары-түрлендіру спецификаттарын көрсетеді. Оларға бос
орындар,табуляция символдары, жаңа жолға көшу. Түрлендіру символды баспаға
шығару символдарына ұқсас. Кейбір симолдарының алдында модификациялар
жазылуы мүмкін.
F – tar типті көрсеткішті көрсетеді.
N - near типті көрсеткішті көрсетеді.
h – char int типті көрсеткішті көрсетеді; бұл d,i,o-u,x символдарының
алдында жазылуы мүмкін.
l - long int типті көрсеткішті көрсетеді.
L - long double типті көрсеткішті көрсетеді.
Мыс: бүтін сан int a символ в-ны нақты сан t былай енгізуге болады.
Scanf ((% d(, (a)
Scanf ((% l(, (b); Scanf ((% d%c%f((a,(b,(c”)

1.5 Программа құрылымы

Программа мынандай элементтердің жиынынан тұрады. Процессорлардың
командаларды, компилятор көрсеткіштері, хабарламалар мен анықтамалардан
тұрады.

Припроцессорлардың дерективалары программа тестерінің
компиляция алдында өзгертеді. Компиляторға көрсеткіштер арнайы
құрал-саймандар (указатель), олар арқылы программа орындалады.

Айнымалыларды хабарлау – айнымалының атрибутын көрсетеді.
Айнымалыларды анықтау – – оған ЭВМ жадынан орын береді.
Функцияларды хабарлау – оның атын, оның формальдық параметрлерінің
атрибутын көрсетеді. Cu тіліндегі программа орындалуы үшін кем дегенде бір
функция болуы қажет. Егер бірнеше функция болса олардың біреуі бас функция
болып, оның аты main () болуы мүмкін.
Мысалы: int x =1;\* айнымалыларды анықтау*
int y=2;
extern int printf (char*, ...); \* функцияны хабарлау*
main () \* бас функцияны анықтау *
{int r ;* айнымалыларды анықтау *
int w;
z=y+x; .w=y-x;
printf ((r=%d\w=%d\n(,r,w);
}

2 БӨЛІМ С++ ТІЛІДЕГІ ГРАФИКА

С++ тілі алфавитті-цифрлық ақпараттармен қатар, графикалық
мәліметті де экранға ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Ақпарат және оның түрлері
Пәндік ақпараттарды сипаттау және мәліметтер қорының құрылымын дайындау туралы
Бастауыш сыныптарда грамматика сабақтары
Ақпарат туралы түсінік
Қазақ тілі бағдарламасы, оның оқулықпен байланысы
Бірінші сыныпта сауат ашу мен қазақ тілін оқытудың тиімді әдіс- тәсілдері
Түркологиялық еңбектерде зат есімнің зерттелуі
Қазақ тілін оқыту әдістемесі және оның зерттеу нысаны
Жүйені тексеруге қойылатын талаптар
Грамматика мен жазу методикасының ғылыми негіздері
Пәндер