Көшет отырғызу технологиясы

I.Кіріспе
II.Негізгі бөлім
2.1. Көшет отырғызу технологиясы.
2.2. Жылыжайлар мен көшетханалардың құрылысы.
2.3.Жылыжайлар үшін топырақ дайындау.
III.Қорытынды
IY.Пайдаланылған әдебиеттер

КӨШЕТ– ашық не қалқаланған жерге көшіріп отырғызу үшін өсірілетін жас өсімдік. К. жылыжайда, парникте өсіріледі. К-терді күзде немесе көктемде алу қажет. Егер екпе К-тер күзде дайындалып, көктемде отырғызу көзделсе, оларды қыс бойы тереңд. 50 – 60 см, ені 40 – 50 см шұңқырға оңт-ке қарай еңкейте көміп тастаған жөн. Сонан соң тамырын дымқыл топырақпен 0,5 м-ге жауып, жақсылап су себеді. Алма ағашы мен алмұртты күзде де (жапырақтар түскеннен кейін), сондай-ақ көктемде де (бүршіктемес бұрын) отырғыза береді. Шие мен қара өрікті көктемде отырғызған дұрыс. Отырғызуға арналған екі жылдық жеміс К-інің кемінде 3 бұтағы болуы және мынадай талаптар ескерілуі керек: тамырының ұзындығы 35 – 40 см; жақсы өскен екпе алма ағашының діңінің биікт. 50 – 60 см; жуанд. 2,0 – 2,5 см, бұтақтарының ұзындығы 50 – 60 см; шие мен қара өрік К-інің биікт. 40 – 60 см, жуанд. 2,0 – 2,5 см, бұтақтарының ұзындығы 40 – 60 см болуы керек. К. тамырларының сабағынан тарамданған жері шұңқырдың түбінен 5 – 6 см биікте болатындай етіп орналастырған жөн. Шымтезек қарашірікті топырақта өсірген К-тің сапасы жақсы болады. К-тен өсірілген көкөністер (капуста, қияр, бұрыш, т.б.) тұқымынан өсіргенге қарағанда 1 – 1,5 ай ерте піседі және өнімі мол болады. К. өсіру көкөніс, бақ, жеміс, темекі ш-тарында, тех., дәрілік және эфир майлы дақылдар өсіруде кеңінен қолданылады.‎
Көшетхана немесе көшетжай (орыс. парник) - көкөніс және гүл көшеттерін, сондай-ақ ерте пісетін көкөніс өсіруге арналған жабық құрылыс. Жылыжайға қарағанда ауданы және сиымдылығы жағынан кішірек болып келеді. Сонымен қатар, жұмыс істеу мерзімі және жабдықталуы жағынан айырмашылықтары бар.
Қалмасына қарай көшетжайлар бір еңісті және екі еңісті болып ажыратылады. Шұңқырға және тегіс жерге жасалады, соңғысының орнықты әрі жылжымалы түрі болады. Жылыту үшін күн сәулесі, биологиялық (био отын жылуы) не техникалық (әр түрлі жылыту қондырғылары) жылу пайдаланылады. Тәуліктің суық кезінде беті шынылы жақтау немесе жарық өткізгіш полимер үлбірлермен жабылады. Жыл маусымына қарай ерте, қалыпты және кеш пайдаланылатын түрлері бар. Ақпанның соңынан наурыздың басына дейін ерте көшетхана , наурыздың 2- жартысынан — қалыпты көшетхана, ал сәуірдің басынан кеш көшетхана пайдаланылады.
Жылыжай (орыс. теплица, ағылш. greenhouse) - жылу сүйетін жидектер мен көкөністерді, гүлдерді және басқа да өсімдіктерді жыл бойы өсіруге мүмкіндік беретін, қорғалған, жылытылатын, кендігі әр алуан құрылыс. Көшетханаға қарағанда құралымы, жылыту жүйесі күрделірек келеді.

1. Тұрсын-бек Есіркепбайұлы «Қазақстанда өсетін дақылдарды тыңайту жүйесі» 2008 жыл.
2. Қалықов Баймұрат «Көшетхана парниктік эффектісі»