Тұздар

Кіріспе
Қолданылған әдебиеттер

Тұздар — химиялық қосылыстар класы; қышқыл молекулаларындағы
сутек атомдарының орны толықтай немесе жартылай металл атомдары не ОН топтарына ауысқан қосылыстар; қалыпты жағдайда иондық құрылымдағы кристалл заттар.[1]
Тұздар ерте заманнан белгілі. 1812 жылы Я.Берцелиус тұздардың
электрхимиялық теориясын құрды. Электролиттік диссоциациялану теориясы шыққаннан кейін, тұздардың суда ерігенде металл атомдары катиондарын және қышқыл қалдығы аниондарын түзетін күрделі заттар екені анықталды.
Тұз иондары мен су иондарының әрекеттесуі нәтижесінде әлсіз электролиттер түзілуі және ерітіндінің ортасы өзгеру арқылы жүретін химиялық реакцияларды тұздардың гидролизі деп атайды. Гидролиз кезінде тұз иондарымен не сутек иондары, не гидроксид иондары немесе сутектің де, гидроксидтің де иондары байланысады.
Тұздар гидролизі теңдеуін қарастырғанда су мен түзілген әлсіз электролиттерді молекула түрінде жазу керек.
Тұздар гидролизінің төрт жағдайы болады:
1. Күшті негіз Бен әлсіз қышқылдың тұздарының гидролизі. Мысал ретінде натрий карбонатының немесе соданың гидролизін келтіруге болады. (Сода Na2CO3 күшті негіз NaoH пен әлсіз қышқыл H2CO3- тен түзілген.) Сода күшті электролит, ол суға еріткенде толықтай иондарға ыдрайды:
Na2CO3↔2Na++CO32-
Су өте аз мөлшерде иондарға ыдырайды
НОН↔Н-+ОН-
Көмір қышқылы Н2СО3 әлсіз электролит. Бұл оның молекуласында сутек иондары қышқыл қалдығымен берік қосылады деген сөз. Олай болса соданың диссоциациялануынан түзілген көмір қышқылының қалдығымен СО32- -дан сутек ионын өзіне берік қосып алып гидролизденеді:
2Na+CO32- HOH↔ Na++HCO3-+Na++OH-
немесе
CO32- +HOH↔ HCO3-+ OH-
Бұл реакция екі негізді көмір қышқыл қалдығы гидролизінің бірінші сатысы. Гидролизінің екінші сатысын былай көрсетуге болады:
HCO3-+ HOH↔ H2CO3+OH-

1. О.Д.Дайырбеков, Б.Е.Алтынбеков, Б.К.Торғауытов, У.И.Кенесариев, Т.С.Хайдарова Аурудың алдын алу және сақтандыру бойынша орысша-қазақша терминологиялық сөздік. Шымкент. “Ғасыр-Ш”, 2005 жыл. ISBN 9965-752-06-0
2. Жоғарыға көтеріліңіз↑ Қазақстанның мұнай энциклопедиясы. 2 томдық - Алматы: "Мұнайшы" Қоғамдық қоры, 2005. ISBN 9965-9765-1-1
3. Химия: Жалпы білім беретін мектептің 9-сыныбына арналған оқулық. Өңделген, толықтырылған 2-бас. / Н. Нұрахметов, К. Сарманова, К. Жексембина, т.б. - Алматы: "Мектеп" баспасы, 2009. — 208 бет: суретті. ISBN 9965-36-702-7

Пән: Химия
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

Кіріспе:

Тұздар -- химиялық қосылыстар класы; қышқыл молекулаларындағы
сутек атомдарының орны толықтай немесе жартылай металл атомдары не ОН топтарына ауысқан қосылыстар; қалыпты жағдайда иондық құрылымдағы кристалл заттар.[[][1]]
Тұздар ерте заманнан белгілі. 1812 жылы Я.Берцелиус тұздардың
электрхимиялық теориясын құрды. Электролиттік диссоциациялану теориясы шыққаннан кейін, тұздардың суда ерігенде металл атомдары катиондарын және қышқыл қалдығы аниондарын түзетін күрделі заттар екені анықталды.

ІІ. Негізгі бөлім
Тұз иондары мен су иондарының әрекеттесуі нәтижесінде әлсіз электролиттер түзілуі және ерітіндінің ортасы өзгеру арқылы жүретін химиялық реакцияларды тұздардың гидролизі деп атайды. Гидролиз кезінде тұз иондарымен не сутек иондары, не гидроксид иондары немесе сутектің де, гидроксидтің де иондары байланысады.
Тұздар гидролизі теңдеуін қарастырғанда су мен түзілген әлсіз электролиттерді молекула түрінде жазу керек.
Тұздар гидролизінің төрт жағдайы болады:
1. Күшті негіз Бен әлсіз қышқылдың тұздарының гидролизі. Мысал ретінде натрий карбонатының немесе соданың гидролизін келтіруге болады. (Сода Na2CO3 күшті негіз NaoH пен әлсіз қышқыл H2CO3- тен түзілген.) Сода күшті электролит, ол суға еріткенде толықтай иондарға ыдрайды:
Na2CO3--2Na[+]+CO3[2-]
Су өте аз мөлшерде иондарға ыдырайды
НОН--Н[-]+ОН[-]
Көмір қышқылы Н2СО3 әлсіз электролит. Бұл оның молекуласында сутек иондары қышқыл қалдығымен берік қосылады деген сөз. Олай болса соданың диссоциациялануынан түзілген көмір қышқылының қалдығымен СО3[2-] -дан сутек ионын өзіне берік қосып алып гидролизденеді:
2Na+CO32- HOH-- Na++HCO3-+Na++OH-
немесе
CO32- +HOH-- HCO3-+ OH-
Бұл реакция екі негізді көмір қышқыл қалдығы гидролизінің бірінші сатысы. Гидролизінің екінші сатысын былай көрсетуге болады:
HCO3-+ HOH-- H2CO3+OH-
Бірақ HCO3- қышқыл қалдығы көмір қышқылына қарағанда тұрақты болғандықтан бұл тұз негізінен бірінші саты бойынша гидролизденеді.
Теңдеулерден көрініп тұрғандай судың сутек иондары әлсіз көмір қышқылының қалдығымен байланысады да, гидроксид иондары ерітіндіде қалып оған сілтілік қасиет береді (рН7). Сонымекн күшті негіз бен әлсіз қышқылдың тұздары гидролизденгенде сутек иондары қышқыл қалдығымен берік қосылады да, ал гидроксид иондары көбейіп ерітіндіге қасиет береді (рН7).
2. Әлсіз негіздер мен күшті қышқылдан түзілген тұздар.
Алюминий хлориді әлсіз алюминий гидроксиді мен күшті тұз қышқылынан түзілген. Әлсіз негіздің қалдығы Al3+ судан гидроксид ионын өзіне берік қосып алады. Ал сутек иондары ерітіндіге қышқылдық қасиет береді:
Al3++3Cl-+HOH--AlOH2++2Cl-+H++Cl-
немесе
Al3++ HOH--AlOH2++ H+
Al(OH)2+ионы Al(OH)2+ және Al(OH)3 қосылыстарына қарағанда тұрақты болғандықтан тұз гидролизінің екінші және үшінші сатысы өте аз мөлшерде жүреді.
Сонымен әлсіз негіз бен күшті қышқылдан түзілген тұз гидролизденгенде металл катионы гидроксид иондарын өзіне берік қосып алады, ал сутек иондары судан босанып шығып ерітіндіге қышқылдық қасиет береді (рН7).
3. Әлсіз негіз бен әлсіз қышқылдан түзілген тұз. Мысал ретінде аммоний ацетатының гидролизінің теңдеуін жазып көрсетуге болады:
NH4++CH3COO-+HOH--NH4OH+CH3COOH
Бұл реакцияда тұз иондары сутек иондарымен де, гидроксид иондарымен ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.