Генри форд- ХХ ғасырдың ең үздік менеджері
І КІРІСПЕ
ІІ НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1. Генри Форд. ХХ ғасырдың ең үздік менеджері.
2.2. Форд бойынша бақсару
2.3. Генри Фордтың «Ford Motor Company» ұйымын басқару ерекшеліктері.
ІІІ ҚОРЫТЫНДЫ
IV ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР МЕН СІЛТЕМЕЛЕР
ІІ НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1. Генри Форд. ХХ ғасырдың ең үздік менеджері.
2.2. Форд бойынша бақсару
2.3. Генри Фордтың «Ford Motor Company» ұйымын басқару ерекшеліктері.
ІІІ ҚОРЫТЫНДЫ
IV ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР МЕН СІЛТЕМЕЛЕР
Басқару процесі дегеніміз – бұл шешімді шығаруды, қабылдауды, қабылданған шешімнің орындалуын бақылауды жүзеге асыру.
Басқару процесінде кім не істеу керектігін анықтап, шешім шығару қажет, оны орындау үшін жағдай жасап, қалай орындау керектігін айтып түсіндіріп, жұмыс барысында пайда болған кемшіліктерді жою керек.
Әрбір ұйымда көздеген мақсатқа жету үшін басқару қызметі бірінші кезектегі міндет болып табылады, ол барлық салаларда жүзеге асуы керек.
Ұйымда әртүрлі мақсат болуы мүмкін, мұның әсіресе әр түрлі типтегі ұймдарға қатысы бар. Басты мақсат, оның орындалуын қамтамасыз ететін бірнеше мақсатқа бөлінеді. Бұлар: өндірісті дамыту және тиімділігін арттыру, ресурсты үнемдеу, табысты көбейту, еңбек өнімділігін арттыру, оын жан-жақты интенсивтендіру, ғылыми техникалық прогресті көбейту, ұжымның әлеуметтік дамуы, жоғарғы еңбек өнімділігі үшін қолайлы мүмкіндіктер жасау, адамдарды, қоршаған ортаны қорғау және жақсату[1]
Ұйымның тиімділігін арттыру үшін мақсат айқын болуы тиіс. Ұйымдағы толып жатқан мақсаттар тиімді болуы үшін біріне бірі ықпал етуі-бір мақсатқа жетуге қажетті әрекет пен шешім, басқа мақсаттың жетістігіне бөгет жасамауы тиіс.
Ұйымның мақсатын орындау үшін сыртқы орта мен ішкі мүмкіндіктердің байланысы арқылы нақты міндеттерді жүзеге асыратын басқару ісінің ерекше түрі – менеджменттің функциялары деп аталады.
Іскер менеджер көздеген мақсатына жету үшін басқару функцияларын бұлжытпай орындауы тиіс. Басқару процесі жүзеге асу үшін мынандай негізгі функциялар орындалуы қажет:
1. Жоспарлау
2. Ұйымдастыру
3. Мотивация
4. Бақылау
Ұйымдастыру функциясының мақсаты – басқарушы жүйе мен басқарылатын жүйенің арасындағы байланыстар мен қарым-қатынасты қалыптастыру. Ұйымдастыру мамандықтарына байланысты тікелей және көлденең еңбек бөлінісі арқылы адамдар еңбегінің тиімділігін арттырады.
Бұл жағдайда мынадай нақты шаралар жүзеге асады:
1. Басшы қызметкерлерді іріктеп, басқару жүйесін құру;
2. Басқару объекті мен басқарушы субъект арасындағы байланыстарды үйлестіру;
3. Басқарушы субъект ішіндегі өзара байланыстарды ұйымдастыру. [1]
Басшының ең басты міндеті қол астындағы қызметкерлердің күш-жігерін алға қойылған міндеттерді шешуге және сол міндеттерді барынша жақсы атқаруға қабілетті ұйым құруға бағыттау болып табылады. Ол үшін мынадай факторларды түсініп, білу керек:
1. Өкілеттілік – ұйым ресурстарын пайдалануға және қызметкерлердің күш-жігерін нақты бір мәселені шешуге бағыттауға берілетін мүмкіндік.
2. Өкілеттілікті беру (делегирлеу) – мақсаттардың орындалуына толық жауап беретін адамға өкілеттілік пен шешімдерді жүзеге асыруды жүктеу.
3. Жауапкершілік – алда тұрған мақсаттарды орындау жөніндегі міндеттеме және оның орындалу нәтижесіне жауап беру.
Басқару процесінде кім не істеу керектігін анықтап, шешім шығару қажет, оны орындау үшін жағдай жасап, қалай орындау керектігін айтып түсіндіріп, жұмыс барысында пайда болған кемшіліктерді жою керек.
Әрбір ұйымда көздеген мақсатқа жету үшін басқару қызметі бірінші кезектегі міндет болып табылады, ол барлық салаларда жүзеге асуы керек.
Ұйымда әртүрлі мақсат болуы мүмкін, мұның әсіресе әр түрлі типтегі ұймдарға қатысы бар. Басты мақсат, оның орындалуын қамтамасыз ететін бірнеше мақсатқа бөлінеді. Бұлар: өндірісті дамыту және тиімділігін арттыру, ресурсты үнемдеу, табысты көбейту, еңбек өнімділігін арттыру, оын жан-жақты интенсивтендіру, ғылыми техникалық прогресті көбейту, ұжымның әлеуметтік дамуы, жоғарғы еңбек өнімділігі үшін қолайлы мүмкіндіктер жасау, адамдарды, қоршаған ортаны қорғау және жақсату[1]
Ұйымның тиімділігін арттыру үшін мақсат айқын болуы тиіс. Ұйымдағы толып жатқан мақсаттар тиімді болуы үшін біріне бірі ықпал етуі-бір мақсатқа жетуге қажетті әрекет пен шешім, басқа мақсаттың жетістігіне бөгет жасамауы тиіс.
Ұйымның мақсатын орындау үшін сыртқы орта мен ішкі мүмкіндіктердің байланысы арқылы нақты міндеттерді жүзеге асыратын басқару ісінің ерекше түрі – менеджменттің функциялары деп аталады.
Іскер менеджер көздеген мақсатына жету үшін басқару функцияларын бұлжытпай орындауы тиіс. Басқару процесі жүзеге асу үшін мынандай негізгі функциялар орындалуы қажет:
1. Жоспарлау
2. Ұйымдастыру
3. Мотивация
4. Бақылау
Ұйымдастыру функциясының мақсаты – басқарушы жүйе мен басқарылатын жүйенің арасындағы байланыстар мен қарым-қатынасты қалыптастыру. Ұйымдастыру мамандықтарына байланысты тікелей және көлденең еңбек бөлінісі арқылы адамдар еңбегінің тиімділігін арттырады.
Бұл жағдайда мынадай нақты шаралар жүзеге асады:
1. Басшы қызметкерлерді іріктеп, басқару жүйесін құру;
2. Басқару объекті мен басқарушы субъект арасындағы байланыстарды үйлестіру;
3. Басқарушы субъект ішіндегі өзара байланыстарды ұйымдастыру. [1]
Басшының ең басты міндеті қол астындағы қызметкерлердің күш-жігерін алға қойылған міндеттерді шешуге және сол міндеттерді барынша жақсы атқаруға қабілетті ұйым құруға бағыттау болып табылады. Ол үшін мынадай факторларды түсініп, білу керек:
1. Өкілеттілік – ұйым ресурстарын пайдалануға және қызметкерлердің күш-жігерін нақты бір мәселені шешуге бағыттауға берілетін мүмкіндік.
2. Өкілеттілікті беру (делегирлеу) – мақсаттардың орындалуына толық жауап беретін адамға өкілеттілік пен шешімдерді жүзеге асыруды жүктеу.
3. Жауапкершілік – алда тұрған мақсаттарды орындау жөніндегі міндеттеме және оның орындалу нәтижесіне жауап беру.
1.http://sheriazdanov.ucoz.kz/publ/menedzhment/bas_aru_funkcijalary/10-1-0-397
2. Организация производства и управление предприятием. // Под ред. О.Г. Туровца. М.: ИНФРА•М. 2002 г.
3. http://managment-study.ru/osnovnye-polozheniya-fordizma.html
4. Журнал “Страна и мир” (Алматы) №29 (525) //“Стратегия успеха”
5. http://national-business.ru//
6. http://www.finarticles.ru/pins-308-1.html
7. http://ppt-online.org/29010
2. Организация производства и управление предприятием. // Под ред. О.Г. Туровца. М.: ИНФРА•М. 2002 г.
3. http://managment-study.ru/osnovnye-polozheniya-fordizma.html
4. Журнал “Страна и мир” (Алматы) №29 (525) //“Стратегия успеха”
5. http://national-business.ru//
6. http://www.finarticles.ru/pins-308-1.html
7. http://ppt-online.org/29010
ЖОСПАР
І КІРІСПЕ
ІІ НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1. Генри Форд- ХХ ғасырдың ең үздік менеджері.
2.2. Форд бойынша бақсару
2.3. Генри Фордтың Ford Motor Company ұйымын басқару ерекшеліктері.
ІІІ ҚОРЫТЫНДЫ
IV ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР МЕН СІЛТЕМЕЛЕР
КІРІСПЕ
Басқару процесі дегеніміз - бұл шешімді шығаруды, қабылдауды, қабылданған шешімнің орындалуын бақылауды жүзеге асыру.
Басқару процесінде кім не істеу керектігін анықтап, шешім шығару қажет, оны орындау үшін жағдай жасап, қалай орындау керектігін айтып түсіндіріп, жұмыс барысында пайда болған кемшіліктерді жою керек.
Әрбір ұйымда көздеген мақсатқа жету үшін басқару қызметі бірінші кезектегі міндет болып табылады, ол барлық салаларда жүзеге асуы керек.
Ұйымда әртүрлі мақсат болуы мүмкін, мұның әсіресе әр түрлі типтегі ұймдарға қатысы бар. Басты мақсат, оның орындалуын қамтамасыз ететін бірнеше мақсатқа бөлінеді. Бұлар: өндірісті дамыту және тиімділігін арттыру, ресурсты үнемдеу, табысты көбейту, еңбек өнімділігін арттыру, оын жан-жақты интенсивтендіру, ғылыми техникалық прогресті көбейту, ұжымның әлеуметтік дамуы, жоғарғы еңбек өнімділігі үшін қолайлы мүмкіндіктер жасау, адамдарды, қоршаған ортаны қорғау және жақсату[1]
Ұйымның тиімділігін арттыру үшін мақсат айқын болуы тиіс. Ұйымдағы толып жатқан мақсаттар тиімді болуы үшін біріне бірі ықпал етуі-бір мақсатқа жетуге қажетті әрекет пен шешім, басқа мақсаттың жетістігіне бөгет жасамауы тиіс.
Ұйымның мақсатын орындау үшін сыртқы орта мен ішкі мүмкіндіктердің байланысы арқылы нақты міндеттерді жүзеге асыратын басқару ісінің ерекше түрі - менеджменттің функциялары деп аталады.
Іскер менеджер көздеген мақсатына жету үшін басқару функцияларын бұлжытпай орындауы тиіс. Басқару процесі жүзеге асу үшін мынандай негізгі функциялар орындалуы қажет:
1. Жоспарлау
2. Ұйымдастыру
3. Мотивация
4. Бақылау
Ұйымдастыру функциясының мақсаты - басқарушы жүйе мен басқарылатын жүйенің арасындағы байланыстар мен қарым-қатынасты қалыптастыру. Ұйымдастыру мамандықтарына байланысты тікелей және көлденең еңбек бөлінісі арқылы адамдар еңбегінің тиімділігін арттырады.
Бұл жағдайда мынадай нақты шаралар жүзеге асады:
1. Басшы қызметкерлерді іріктеп, басқару жүйесін құру;
2. Басқару объекті мен басқарушы субъект арасындағы байланыстарды үйлестіру;
3. Басқарушы субъект ішіндегі өзара байланыстарды ұйымдастыру. [1]
Басшының ең басты міндеті қол астындағы қызметкерлердің күш-жігерін алға қойылған міндеттерді шешуге және сол міндеттерді барынша жақсы атқаруға қабілетті ұйым құруға бағыттау болып табылады. Ол үшін мынадай факторларды түсініп, білу керек:
1. Өкілеттілік - ұйым ресурстарын пайдалануға және қызметкерлердің күш-жігерін нақты бір мәселені шешуге бағыттауға берілетін мүмкіндік.
2. Өкілеттілікті беру (делегирлеу) - мақсаттардың орындалуына толық жауап беретін адамға өкілеттілік пен шешімдерді жүзеге асыруды жүктеу.
3. Жауапкершілік - алда тұрған мақсаттарды орындау жөніндегі міндеттеме және оның орындалу нәтижесіне жауап беру.
Егер жауапкершілік аз, өкілеттілік көп болса, онда әкімшілік, озбырлық басым болады, ал өкілеттілік дәрежесі аз болса, қажетті шешімдер қабылдау мүмкіндігін жояды. Мұндай жағдайда ең ынталы қызметкердің өзі көбінесе дәрменсіз болып шығады.
4. Компетенция - бекітіліп берілген қызмет саласы бойынша басқару органдарының өкілеттілігі мен міндеттерінің жиынтығы. Басқару қызметкерлерінің өздеріне жүктелген міндеттерді орындауы, олардың бойында жауапкершілік сезімнің дамуы ең бірінші олардың компетенттігі мен саналылығына байланысты.
5. Өкілеттілік пен билік - бір-бірімен байланысты, билік - ықпал ету мүмкіндігі. Айырмашылығы, өкілеттілікке ие болмай-ақ билік жүргізуге болады. Өкілеттілік жеке тұлғаға емес жеке тұлғаның лауазымына беріледі.
6. Ұйымдық өкілеттілік - бүкіл ұйымның ресурстарына жауап беру.
7. Сызықтық өкілеттілік - жоғарыдан төмен қарай басшылық ету - басқару иерерхиясы. Иерархиялық құрылым - скалярлық процесс деп аталады. [2]
Ұйымдастыру функциясының міндеті - өндіріс процесіне қатысты жүйедегі әрбір қызметкерлердің орны мен ролін анықтап, белгілеу, бөлімшелер мен звеноларға орналастыру, жоспарда көрсетілген іс-әрекеттің жүзеге асуын қамтамасыз ету. Яғни, әрбір қызметкер өз міндетін анық түсініп, барлығы бірігіп, ұйымның көздеген мақсатына жетеді.
Ұйымдастыру қызметі арқылы ұйымның құрылымы мынадай қағидалар негізінде құрылады:
1. Жүйелілік - ұйымның жұмысын толық қамти отырып, белгілі бір жүйеге келтіріп, бүкіл жүйенің тиімділігін арттыру.
2. Шектеулік - әрбір қызметкердің міндеті, белгіленген құқы, өкілеттілігі, жауапкершілігінің болуы.
3. Мамандандыру - әр бөлімге, әр адамға өзінің саласы мен мамандығы бойынша нәтижесіне толық жауап беретіндей жұмыстарды тапсыру.
4. Үздіксіздік - бек ұжымы өзі қабылдаған шешім бойынша міндеттерін динамикалы түрде үздіксіз орындауы шарт.
5. Ырғақтылық - белгілі бір уақыт аралығында орындалатын жұмыс көлемі, сол қарқыннан төмендемей, қайталанып отыруы тиіс.
6. Жеделдік - басқару жүйесін жетілдіру барысында талданған мәселелер бойынша дер кезінде шешім қабылдау.
7. Икемділік - басқару жүйесі кез-келген өзгерістерді қабылдап, жұмысты үзіліссіз жалғастыруға бейім болуы қажет.
Құрылымның түрлері:
1. Линиялық құрылым - тікелей еңбек бөлінісі арқылы пайда болады. Мұндай құрылымда басқарудың барлық қызметтері басшының өкілеттілігінде болады, кейінгі органдар тек басшыдан ғана тиісті нұсқауларды алады, яғни бұл құрылымда басшы басқарудың барлық қызметтерін дербес атқарады.
2. Функционалдық құрылым - көлденең еңбек бөлінісі арқылы пайда болады. Басқару функцияларын бірнеше басшылар жүргізеді. [1]
2.1. ГЕНРИ ФОРД- ХХ ҒАСЫРДЫҢ ЕҢ ҮЗДІК МЕНЕДЖЕРІ.
Генри Форд ХХ ғасырдың аты аңызға айналған бизнесмені, ағымдық-конвейерлік өндіріс ұйымдастырушысы және автомобиль өнеркәсібінің атасы, 1863 жылдың 30 шілдесінде Мичиган штатының Дирборн маңындағы фермасында дүниеге келді.
Оның отбасы ауқатты болды, бірақ, Фордтың айтуы бойынша, нәтижелерімен салыстырғанда, шаруашылықтың бейнеті тым көп болды. Әлі де көп жақсартуды қажет ететін білімін Генри шіркеу мектебінде алады. Есейген Форд маңызды келісім-шарттарды жазған кезінде әлі де қателіктер жіберетін. Бірде ол өзін білімсіз деп атаған газетті сотқа береді, ал сауатсыз деп айыптағаны үшін былай жауап қайтарады: Егер менің ... сіздердің сұрақтарыңызға жауап беруім керек болса, мен кабинетімдегі түймені басып қалған сәтте, менің әмірім бойынша дайын жауаптары бар мамандар шыға келетін еді[3]
Сауатсыздықтың болмауын Форд кемшілік деп санады, ал өмірде миды қолдануды қаламауды: Өмірдегі ең қиын нәрсе - өзіңнің жеке басыңмен ойлау. Міне, бұнымен өте аз адамдар айналысатыны, мүмкін, сондықтан болар. 12 жасар бала болғанда Генри ең алғаш рет автомобильді көреді. Экипажбен, мотормен кездесу Фордқа қатты әсер етті, осыдан бастап оның қозғалатын механизм құрастыру әрекеттері басталады. Ата-анасы оның механикаға қызыққандығын жақтырмады және Генриді қайырымды фермер ретінде көргілері келді. Ол 17 жасында механикалық шеберханаға оқуға түскенде олар оны өлді деп ойлауға дайын болды. 4 жылдан соң Форд үйіне қайтып келеді де, күндізгі фермадағы жұмыстың кезекті туындысын түнімен ойлап, ұйықтамаумен қатар алып жүреді.
Америкалықтардың көпшілігі Генри Фордты автокөлікті ойлап табушы деп есептейді. Тіпті олар оған дейін 6 жыл бұрын Рэнс Олд есімді адам өндірісте жүретін арбаларды қолданғанына және таспалық транспортерлер астық жинайтын элеваторларда, Чикагоның ет комбинаттарында қолданғанына қарамастан, конвейерді де ойлап тапқан Генри Форд екеніне сенімді. Фордтың еңбегі - өндірісті тасқынды еткенінде. Ол автокөлік өндірісін ойлап тапты. Кәсіпорын экономикалық тұрғыдан ұйымдастырылды, менеджерге деген қажеттілік туды. ХХ ғасыр - басқару дәуірі болды. Бірақ мұның бәріне қол жеткізу үшін ғасыр басында жасаушылар пайда болуы керек еді. Сондай жасаушы Генри Форд болды. Және осы еңбегі үшін Fortune журналында ХХ ғасырдың ең үздік табыскері атанды. [3]
Генри Форд ХХ ғасырдың басында ең үлкен индустриялы өндіріс құрап, $1 млрд пайда тапты, (қазіргі доллармен есептегенде $36 миллиард), оның ұстанатын қағидалары АҚШ-тың қоғамдық өміріне өз әсерін тигізді. Форд-Т автокөлігінің 15 жарым миллионын сатады, конвейер оның әдеттегі және керекті ісіне айналады. Форд жұмыскерлеріне екі есе көп төлеп, көк жағалылар класын құрды. Оның жұмыскерлері өздеріне Форд-Т автокөлігін алу үшін ақшаларын жинады. Форд автокөліктерге сұраныс жасаған жоқ, ол сұранысқа жағдай жасады. Форд қағидаларымен күрес жолында америкалық менеджмент пайда болды. Менеджмент теориясының негізін салушылар өз қағидаларын Фордпен сырттай тартыс жолында қалыптастырды, ал ең алғашқы менеджер-практиктердің бірі ... жалғасы
І КІРІСПЕ
ІІ НЕГІЗГІ БӨЛІМ
2.1. Генри Форд- ХХ ғасырдың ең үздік менеджері.
2.2. Форд бойынша бақсару
2.3. Генри Фордтың Ford Motor Company ұйымын басқару ерекшеліктері.
ІІІ ҚОРЫТЫНДЫ
IV ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР МЕН СІЛТЕМЕЛЕР
КІРІСПЕ
Басқару процесі дегеніміз - бұл шешімді шығаруды, қабылдауды, қабылданған шешімнің орындалуын бақылауды жүзеге асыру.
Басқару процесінде кім не істеу керектігін анықтап, шешім шығару қажет, оны орындау үшін жағдай жасап, қалай орындау керектігін айтып түсіндіріп, жұмыс барысында пайда болған кемшіліктерді жою керек.
Әрбір ұйымда көздеген мақсатқа жету үшін басқару қызметі бірінші кезектегі міндет болып табылады, ол барлық салаларда жүзеге асуы керек.
Ұйымда әртүрлі мақсат болуы мүмкін, мұның әсіресе әр түрлі типтегі ұймдарға қатысы бар. Басты мақсат, оның орындалуын қамтамасыз ететін бірнеше мақсатқа бөлінеді. Бұлар: өндірісті дамыту және тиімділігін арттыру, ресурсты үнемдеу, табысты көбейту, еңбек өнімділігін арттыру, оын жан-жақты интенсивтендіру, ғылыми техникалық прогресті көбейту, ұжымның әлеуметтік дамуы, жоғарғы еңбек өнімділігі үшін қолайлы мүмкіндіктер жасау, адамдарды, қоршаған ортаны қорғау және жақсату[1]
Ұйымның тиімділігін арттыру үшін мақсат айқын болуы тиіс. Ұйымдағы толып жатқан мақсаттар тиімді болуы үшін біріне бірі ықпал етуі-бір мақсатқа жетуге қажетті әрекет пен шешім, басқа мақсаттың жетістігіне бөгет жасамауы тиіс.
Ұйымның мақсатын орындау үшін сыртқы орта мен ішкі мүмкіндіктердің байланысы арқылы нақты міндеттерді жүзеге асыратын басқару ісінің ерекше түрі - менеджменттің функциялары деп аталады.
Іскер менеджер көздеген мақсатына жету үшін басқару функцияларын бұлжытпай орындауы тиіс. Басқару процесі жүзеге асу үшін мынандай негізгі функциялар орындалуы қажет:
1. Жоспарлау
2. Ұйымдастыру
3. Мотивация
4. Бақылау
Ұйымдастыру функциясының мақсаты - басқарушы жүйе мен басқарылатын жүйенің арасындағы байланыстар мен қарым-қатынасты қалыптастыру. Ұйымдастыру мамандықтарына байланысты тікелей және көлденең еңбек бөлінісі арқылы адамдар еңбегінің тиімділігін арттырады.
Бұл жағдайда мынадай нақты шаралар жүзеге асады:
1. Басшы қызметкерлерді іріктеп, басқару жүйесін құру;
2. Басқару объекті мен басқарушы субъект арасындағы байланыстарды үйлестіру;
3. Басқарушы субъект ішіндегі өзара байланыстарды ұйымдастыру. [1]
Басшының ең басты міндеті қол астындағы қызметкерлердің күш-жігерін алға қойылған міндеттерді шешуге және сол міндеттерді барынша жақсы атқаруға қабілетті ұйым құруға бағыттау болып табылады. Ол үшін мынадай факторларды түсініп, білу керек:
1. Өкілеттілік - ұйым ресурстарын пайдалануға және қызметкерлердің күш-жігерін нақты бір мәселені шешуге бағыттауға берілетін мүмкіндік.
2. Өкілеттілікті беру (делегирлеу) - мақсаттардың орындалуына толық жауап беретін адамға өкілеттілік пен шешімдерді жүзеге асыруды жүктеу.
3. Жауапкершілік - алда тұрған мақсаттарды орындау жөніндегі міндеттеме және оның орындалу нәтижесіне жауап беру.
Егер жауапкершілік аз, өкілеттілік көп болса, онда әкімшілік, озбырлық басым болады, ал өкілеттілік дәрежесі аз болса, қажетті шешімдер қабылдау мүмкіндігін жояды. Мұндай жағдайда ең ынталы қызметкердің өзі көбінесе дәрменсіз болып шығады.
4. Компетенция - бекітіліп берілген қызмет саласы бойынша басқару органдарының өкілеттілігі мен міндеттерінің жиынтығы. Басқару қызметкерлерінің өздеріне жүктелген міндеттерді орындауы, олардың бойында жауапкершілік сезімнің дамуы ең бірінші олардың компетенттігі мен саналылығына байланысты.
5. Өкілеттілік пен билік - бір-бірімен байланысты, билік - ықпал ету мүмкіндігі. Айырмашылығы, өкілеттілікке ие болмай-ақ билік жүргізуге болады. Өкілеттілік жеке тұлғаға емес жеке тұлғаның лауазымына беріледі.
6. Ұйымдық өкілеттілік - бүкіл ұйымның ресурстарына жауап беру.
7. Сызықтық өкілеттілік - жоғарыдан төмен қарай басшылық ету - басқару иерерхиясы. Иерархиялық құрылым - скалярлық процесс деп аталады. [2]
Ұйымдастыру функциясының міндеті - өндіріс процесіне қатысты жүйедегі әрбір қызметкерлердің орны мен ролін анықтап, белгілеу, бөлімшелер мен звеноларға орналастыру, жоспарда көрсетілген іс-әрекеттің жүзеге асуын қамтамасыз ету. Яғни, әрбір қызметкер өз міндетін анық түсініп, барлығы бірігіп, ұйымның көздеген мақсатына жетеді.
Ұйымдастыру қызметі арқылы ұйымның құрылымы мынадай қағидалар негізінде құрылады:
1. Жүйелілік - ұйымның жұмысын толық қамти отырып, белгілі бір жүйеге келтіріп, бүкіл жүйенің тиімділігін арттыру.
2. Шектеулік - әрбір қызметкердің міндеті, белгіленген құқы, өкілеттілігі, жауапкершілігінің болуы.
3. Мамандандыру - әр бөлімге, әр адамға өзінің саласы мен мамандығы бойынша нәтижесіне толық жауап беретіндей жұмыстарды тапсыру.
4. Үздіксіздік - бек ұжымы өзі қабылдаған шешім бойынша міндеттерін динамикалы түрде үздіксіз орындауы шарт.
5. Ырғақтылық - белгілі бір уақыт аралығында орындалатын жұмыс көлемі, сол қарқыннан төмендемей, қайталанып отыруы тиіс.
6. Жеделдік - басқару жүйесін жетілдіру барысында талданған мәселелер бойынша дер кезінде шешім қабылдау.
7. Икемділік - басқару жүйесі кез-келген өзгерістерді қабылдап, жұмысты үзіліссіз жалғастыруға бейім болуы қажет.
Құрылымның түрлері:
1. Линиялық құрылым - тікелей еңбек бөлінісі арқылы пайда болады. Мұндай құрылымда басқарудың барлық қызметтері басшының өкілеттілігінде болады, кейінгі органдар тек басшыдан ғана тиісті нұсқауларды алады, яғни бұл құрылымда басшы басқарудың барлық қызметтерін дербес атқарады.
2. Функционалдық құрылым - көлденең еңбек бөлінісі арқылы пайда болады. Басқару функцияларын бірнеше басшылар жүргізеді. [1]
2.1. ГЕНРИ ФОРД- ХХ ҒАСЫРДЫҢ ЕҢ ҮЗДІК МЕНЕДЖЕРІ.
Генри Форд ХХ ғасырдың аты аңызға айналған бизнесмені, ағымдық-конвейерлік өндіріс ұйымдастырушысы және автомобиль өнеркәсібінің атасы, 1863 жылдың 30 шілдесінде Мичиган штатының Дирборн маңындағы фермасында дүниеге келді.
Оның отбасы ауқатты болды, бірақ, Фордтың айтуы бойынша, нәтижелерімен салыстырғанда, шаруашылықтың бейнеті тым көп болды. Әлі де көп жақсартуды қажет ететін білімін Генри шіркеу мектебінде алады. Есейген Форд маңызды келісім-шарттарды жазған кезінде әлі де қателіктер жіберетін. Бірде ол өзін білімсіз деп атаған газетті сотқа береді, ал сауатсыз деп айыптағаны үшін былай жауап қайтарады: Егер менің ... сіздердің сұрақтарыңызға жауап беруім керек болса, мен кабинетімдегі түймені басып қалған сәтте, менің әмірім бойынша дайын жауаптары бар мамандар шыға келетін еді[3]
Сауатсыздықтың болмауын Форд кемшілік деп санады, ал өмірде миды қолдануды қаламауды: Өмірдегі ең қиын нәрсе - өзіңнің жеке басыңмен ойлау. Міне, бұнымен өте аз адамдар айналысатыны, мүмкін, сондықтан болар. 12 жасар бала болғанда Генри ең алғаш рет автомобильді көреді. Экипажбен, мотормен кездесу Фордқа қатты әсер етті, осыдан бастап оның қозғалатын механизм құрастыру әрекеттері басталады. Ата-анасы оның механикаға қызыққандығын жақтырмады және Генриді қайырымды фермер ретінде көргілері келді. Ол 17 жасында механикалық шеберханаға оқуға түскенде олар оны өлді деп ойлауға дайын болды. 4 жылдан соң Форд үйіне қайтып келеді де, күндізгі фермадағы жұмыстың кезекті туындысын түнімен ойлап, ұйықтамаумен қатар алып жүреді.
Америкалықтардың көпшілігі Генри Фордты автокөлікті ойлап табушы деп есептейді. Тіпті олар оған дейін 6 жыл бұрын Рэнс Олд есімді адам өндірісте жүретін арбаларды қолданғанына және таспалық транспортерлер астық жинайтын элеваторларда, Чикагоның ет комбинаттарында қолданғанына қарамастан, конвейерді де ойлап тапқан Генри Форд екеніне сенімді. Фордтың еңбегі - өндірісті тасқынды еткенінде. Ол автокөлік өндірісін ойлап тапты. Кәсіпорын экономикалық тұрғыдан ұйымдастырылды, менеджерге деген қажеттілік туды. ХХ ғасыр - басқару дәуірі болды. Бірақ мұның бәріне қол жеткізу үшін ғасыр басында жасаушылар пайда болуы керек еді. Сондай жасаушы Генри Форд болды. Және осы еңбегі үшін Fortune журналында ХХ ғасырдың ең үздік табыскері атанды. [3]
Генри Форд ХХ ғасырдың басында ең үлкен индустриялы өндіріс құрап, $1 млрд пайда тапты, (қазіргі доллармен есептегенде $36 миллиард), оның ұстанатын қағидалары АҚШ-тың қоғамдық өміріне өз әсерін тигізді. Форд-Т автокөлігінің 15 жарым миллионын сатады, конвейер оның әдеттегі және керекті ісіне айналады. Форд жұмыскерлеріне екі есе көп төлеп, көк жағалылар класын құрды. Оның жұмыскерлері өздеріне Форд-Т автокөлігін алу үшін ақшаларын жинады. Форд автокөліктерге сұраныс жасаған жоқ, ол сұранысқа жағдай жасады. Форд қағидаларымен күрес жолында америкалық менеджмент пайда болды. Менеджмент теориясының негізін салушылар өз қағидаларын Фордпен сырттай тартыс жолында қалыптастырды, ал ең алғашқы менеджер-практиктердің бірі ... жалғасы
Ұқсас жұмыстар
Пәндер
- Іс жүргізу
- Автоматтандыру, Техника
- Алғашқы әскери дайындық
- Астрономия
- Ауыл шаруашылығы
- Банк ісі
- Бизнесті бағалау
- Биология
- Бухгалтерлік іс
- Валеология
- Ветеринария
- География
- Геология, Геофизика, Геодезия
- Дін
- Ет, сүт, шарап өнімдері
- Жалпы тарих
- Жер кадастрі, Жылжымайтын мүлік
- Журналистика
- Информатика
- Кеден ісі
- Маркетинг
- Математика, Геометрия
- Медицина
- Мемлекеттік басқару
- Менеджмент
- Мұнай, Газ
- Мұрағат ісі
- Мәдениеттану
- ОБЖ (Основы безопасности жизнедеятельности)
- Педагогика
- Полиграфия
- Психология
- Салық
- Саясаттану
- Сақтандыру
- Сертификаттау, стандарттау
- Социология, Демография
- Спорт
- Статистика
- Тілтану, Филология
- Тарихи тұлғалар
- Тау-кен ісі
- Транспорт
- Туризм
- Физика
- Философия
- Халықаралық қатынастар
- Химия
- Экология, Қоршаған ортаны қорғау
- Экономика
- Экономикалық география
- Электротехника
- Қазақстан тарихы
- Қаржы
- Құрылыс
- Құқық, Криминалистика
- Әдебиет
- Өнер, музыка
- Өнеркәсіп, Өндіріс
Қазақ тілінде жазылған рефераттар, курстық жұмыстар, дипломдық жұмыстар бойынша біздің қор #1 болып табылады.
Ақпарат
Қосымша
Email: info@stud.kz