Меншік ұғымы,түрлері. ҚР меншік қатынас дамуы

1) Меншік ұғымы,түрлері. ҚР меншік қатынас дамуы.
2) Ақша жүйесінің даму кезеңдері.
3) Пайдаланған әдбиеттер.

Франсуа Кенэ «Экономикалық кесте» деген еңбегінде меншікті көбейту процесінде еңбек өнімділігі ролінің басымдығын көрсеткен. Уильям Петтидің «Еңбек-байлықтың атасы,жер-оның анасы»деген қанатты сөздері өзінің мәнін осы күнге әлі жойған жоқ. К.Маркстың тұжырымдамасы бойынша, меншік экономикалық категория ретінде адамдардың еркі мен санасынан тәуелсіз өмір сүреді. Меншік - бұл өндіріс құрал-жабдығын иелену қатынасы және материалдық игіліктерді өндіру, бөлу, айырбастау, тұтыну процесі. Меншік теориясына сүбелі үлесті батыстың қазіргі экономикалық мектептің өкілдері Рональд Коуз және Армен Алчиан қосты. Бұл теория кейінірек Й.Барцель, Г.Демесц, Д.Нарт, Р.Познер және басқалардың еңбектерінде өзінің жалғасын тапты. Олардың ойынша,меншіктің кешенді құқығы төмендегідей он бір бөлімнен тұрады:
 иелену
 пайдалану
 басқару
 табысқа деген құқық
 егеменділік
 қауіпсіздік
 игілікті мұрагерге беру
 игілікті иеленудегі мерзімсіздік
 сыртқы ортаға зиян келтіретін әдістарді қолдануға қарсылық жасау
 жауапкершілікке жазалау түрін қолдану
 қалдықты сипат.
Меншік қатынастары :
а)Иемдену бұл нақты қоғамдық затты иелену әдісі.
б)Материалдық ресурстарды тиімді пайдалану мүліктен оның пайдалы қасиеттерін алу, сондай ақ одан пайда табу.
в)Материалдық ресурстарды тұтыну, яғни өз игіліктеріне байланысты жүзеге асырудың экономикалық сипатын анықтау процесіндегі қарым қатынастарды қамтиды. Міне, осылардың барлығы да өндІріс сферасындағы аса маңызды: “адам” қарым қатынастарын бейнелейді.
Сонымен қатар, меншіктің экономикалық мазмұны мынадай түсініктермен де сипатталады:
а)екі жұп категорияларының өзара байланысы :(меншіктеу) иемдену шеттету.
ә)жекелену қоғамдастыру сияқты жұп категориялардың өзара байланысы.
б)өндірістің жеке және заттық факторларын біріктіру тәсілі .
в) табыстарды уйлестіру тәсілі.

• Ғ.С.Сейтқасымов.
“Ақша, несие, банктер”, – Алматы: Экономика, 2001 ж. 145 б
• Әубәкіров Я.Ә., Нәрібаев К.Н., Есқалиев М. Экономикалық теория негіздері.-Алматы:Санат,1998. 92-94б
• Шеденов Ө.Қ., Байжомартов У.С., Жүнісов Б.А., Комягин Б.И. Жалпы экономикалық теория.-Алматы:Ақтөбе,2002. 196 б

Пән: Экономика
Жұмыс түрі: Реферат
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 8 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ

Орындаған: Касембаева Райгүл Ғизатқызы ПД-405
Тексерген: Габдуллина Ләззат Бағлановна

Семей 2015
Жоспар:
1) Меншік ұғымы,түрлері. ҚР меншік қатынас дамуы.
2) Ақша жүйесінің даму кезеңдері.
3) Пайдаланған әдбиеттер.

* Меншік ұғымы,түрлері. ҚР меншік қатынас дамуы.
Меншік ұғымы әрбір экономикалық жүйенің іргетасы болып табылады.
Франсуа Кенэ Экономикалық кесте деген еңбегінде меншікті көбейту процесінде еңбек өнімділігі ролінің басымдығын көрсеткен. Уильям Петтидің Еңбек-байлықтың атасы,жер-оның анасыдеген қанатты сөздері өзінің мәнін осы күнге әлі жойған жоқ. К.Маркстың тұжырымдамасы бойынша, меншік экономикалық категория ретінде адамдардың еркі мен санасынан тәуелсіз өмір сүреді. Меншік - бұл өндіріс құрал-жабдығын иелену қатынасы және материалдық игіліктерді өндіру, бөлу, айырбастау, тұтыну процесі. Меншік теориясына сүбелі үлесті батыстың қазіргі экономикалық мектептің өкілдері Рональд Коуз және Армен Алчиан қосты. Бұл теория кейінірек Й.Барцель, Г.Демесц, Д.Нарт, Р.Познер және басқалардың еңбектерінде өзінің жалғасын тапты. Олардың ойынша,меншіктің кешенді құқығы төмендегідей он бір бөлімнен тұрады:
иелену
пайдалану
басқару
табысқа деген құқық
егеменділік
қауіпсіздік
игілікті мұрагерге беру
игілікті иеленудегі мерзімсіздік
сыртқы ортаға зиян келтіретін әдістарді қолдануға қарсылық жасау
жауапкершілікке жазалау түрін қолдану
қалдықты сипат.
Меншік қатынастары :
а)Иемдену бұл нақты қоғамдық затты иелену әдісі.
б)Материалдық ресурстарды тиімді пайдалану мүліктен оның пайдалы қасиеттерін алу, сондай ақ одан пайда табу.
в)Материалдық ресурстарды тұтыну, яғни өз игіліктеріне байланысты жүзеге асырудың экономикалық сипатын анықтау процесіндегі қарым қатынастарды қамтиды. Міне, осылардың барлығы да өндІріс сферасындағы аса маңызды: "адам" қарым қатынастарын бейнелейді.
Сонымен қатар, меншіктің экономикалық мазмұны мынадай түсініктермен де сипатталады:
а)екі жұп категорияларының өзара байланысы :(меншіктеу) иемдену шеттету.
ә)жекелену қоғамдастыру сияқты жұп категориялардың өзара байланысы.
б)өндірістің жеке және заттық факторларын біріктіру тәсілі .
в) табыстарды уйлестіру тәсілі.
г)субъектілік обектілік талдау.
Батыстың экономикалық және заң әдебиеттерінде пайдаланылып жүрген анықтамалардың ойынша меншік құқығы төмендегідей 11 бөлімнен тұрады:
1.Иелену құқығы , яғни игіліктерге міндеттелген денелік ( күш қуаттылық ) бақылау құқығы
2.Пайдалану құқығы , яғни игіліктің пайдалы қасиетін өзі үшін қолдану құқығы
3.Басқару құқығы, яғни игіліктерді қолдануды кім және қашан қамтамасыз етуді шешу құқығы
4.Табысқа деген құқық , яғни игіліктерді қолдану нәтижесінде ие болу құқығы
5.Егеменділік құқығы , яғни бейтараптандыру , тұтыну , игілікті жою немесе өзгерту құқығы
6. Қауіпсіздік құқығы , яғни игілікті қанаудан және сыртқы ортаның зияндылығынан қорғау құқығы
7. Игілікті мұрагерге беру құқығы
8. Игілікті иеленудегі мерзімсіздік құқығы
9.Сыртқы ортаға зиян келтіретін әдістерді қолдануға қарсылық жасау құқығы
10.Жауапкершілікке жазалау түрін қолдану құқығы, яғни қарызды төлеуге игіліктермен жазалау мүмкіндігі
11.Қалдықты сипат құқығы, яғни процедура мен институттардың өмір сүру құқығы , бұзылған құқық шараларын қалпына келтіруді қамтамасыз ету.
Айтылғандардан мынадай қорытынды шығаруға болады:
меншіктің экономикалық және құқықтық мазмұны өзара байланысты, олардың арасында бір сөзбен айтқанда "тамырлар қатынасының заңы " әрекет етеді .Осы тұрғыдан алғанда меншік бір мезгілде әрі экономика, әрі заң категориясына жатады. Қазақстан Республикасы Азаматтық кодексі меншіктің жеке, мемлекеттік және аралас нысандарының құқықтық ауқымын анықтайды. Әлемдік тәжірибеде және батыс ғылымында мемлекеттік болып табылмайтын барлық меншік "жеке" деп танылады. "Жеке" жеке-дара және топтық (аралас меншік) бола алады. Қазақстан Республикасында меншік нысанына қарай тіркелген заңды тұлғалардың саны 2002жылғы 1 қаңтарда келесідей болды: барлығы 156,4 мың, соның ішінде мемлекеттік меншік - 24,1 мың; жеке меншік - 127,1 мың; оның ішінде мемлекеттің қатысуымен - 1,3 мың; біріккен кәсіпорындар (шетелдіктердің қатысуымен ) - 4,1 мың; шетелдік меншік -5,1. Қорыта келгенде, Қазақстан Республикасында 1991 жылдан бастап жүргізіліп келе жатқан экономикалық реформалар, әсіресе нарықтық экономикаға өту үшін жекеше секторды дамыту мақсатындағы іс- шаралар республикадағы ішкі жалпы өнімде және жұмыспен қамтуды қамтамасыз етуде жекеше сектордың үлесін ұлғайту, сондай-ақ өндірісті диверсификациялаудың негізін қалау міндеттерінің қай денгейде орындалғанын анықтайды. Бұл міндеттер толығымен орындалуы үшін республикадағы алдағы уақытта да тиісті істер атқарыла береді.
1. Сұраныс және ұсыныс икемділігі және түрлері.
Нарықтық механизм - сатушы мен сатып алушының өзара іс-әрекетінің бәсекелестік механизмі және сұраным мен ұсынымның негізінде төмендегідей үш мәселені шешеді: не өндіру керек?, қалай өндіру керек?, кімдер үшін өндіру керек?. Сұраныс мен ұсыныс нарықтық экономиканың ең маңызды элементтері.
Сұраныс деп- тұтынушылардың белгілі бір өнімді таңдау және сатып алу қабілетін айтады. Сұраныс тауардың бағасы мен көлемінің арасындағы тікелей байланысты көрсетеді.Олардың бірнеше баламалы түрін былай көрсетеді. Сұраныс көлемі- сұранысқа әсер ететін басқа факторлар тұрақты деп ұйғарғандағы,әр түрлі бағамен сатып алынатын тауардын санын көрсетеді.
Сұраныс қисығы- зертеліп отырған тауардын сатып алынатын бағасы мен оның сұраныс көлемінің арасындағы тәуелділікті көрсетеді.Егер баға 500-ден 600 тенгеге дейін жоғарласа,опда сұраныс көлемі 5,5 кг-нан 5 кг-ға дейін төмендейді.Бағныңтөмендеуі сұраныс көлемін көбейтеді.Сұраныс қисығы тауардың бағасы (Р) мен тұтынушылар қалап,сатып ала алатын тауарлар саны арасындағы тәуелділікті көрсетеді.
Сұраныс заңы бойынша тауардың бағасы неғұрлым төмендеген сайын тұтынушының сатып алатын тауарларының саны көбейеді немесе керсінші.Бұл заң нақты ақиқаттармен дәлелденген гипотеза болып табылады. Нарықтық сұраныс көптеген факторлардың ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.