Экономиканы дамытудағы еңбекті ғылыми ұйымдастырудың ролі



КІРІСПЕ 3
1 Еңбекті ғылыми ұйымдастырудың даму тарихы, мәні мен мақсаттары 4
2 Еңбекті ұйымдастырудың түрлері 5
3 Еңбекті ғылыми ұйымдастыруды (ЕҒҰ) жетілдіру 7
3. 1 Еңбектің бөлінуі мен кооперациясы 7
3. 2 Жұмыс орындарын ұйымдастыру және қызмет көрсету 8
ҚОРЫТЫНДЫ 10
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 11
ГЛОССАРИЙ 12
Қоғамның басты өндіргіш күші – адамдар. Қандай салада немесе қай кәсіпорында болса да өндірістің нәтижесі адамдардың еңбегін дұрыс ұйымдастыруға байланысты. Сондықтан еңбекті ұйымдастыруға әрқашан назар аударылуы қажет.
Еңбек – адамның мақсатқа құрылған саналы қоғамдық - пайдалы қызметі нәтижесінде шығарылған материалды адамдық қажеттілікке қолайлы ету болып табылады. Осы негізде тұтынушылық баға жасалады.
Еңбекті ғылыми ұйымдастыруды (ЕҒҰ) ендіруде пайда болуы ғылыми - техникалық дамумен шарттас келген,еңбек психологиясы мен физиологиясымен тығыз байланысты жаңа ғылыми пәндердің қорытындылары мен жетістіктері ескерілуі керек. Бұлар: биомеханика, эргономика, инженерлік психология, өндірістік эстетика және басқалар.
Еңбекті ғылыми негізде ұйымдастыру деп әрбір ұжымдағы адамдардың еңбегін ғылым мен озат әдістердің жетістіктерінің негізінде реттеп, үнемі жетілдіріп отыруды осы арқылы адамдардың ден саулықтарын сақтай отырып жоғары еңбек өнімділігіне жетуді айтады. Бұл ұғым өндіріс құралдарының неғұрлым ұтымды пайдаланылуын, озық технологияны қолдануды және жұмыс істеу мен дем алуды өзара үнемі үйлестіріп отыруды талап етеді.
Еңбекті ғылыми негізде ұйымдастыру – жұмыс уақытын үнемдеуге, еңбек өнімділігін арттыруға, адамның жұмыс істеу қабілетін неғұрлым ұзақ мерзім бойы жоғары дәрежеде болатындай қолайлы жағдайлар туғызуға бағытталған шаралар жүйесі.
1 Тәжіғұлова Ж.Ж., экономика ғылымдарының кандидаты, доцент. Т 13 Еңбек нарығы экономикасы: оқу құралы.- Алматы, 2012. – 246 бет.
2 Жалпы экономикалық теория, Шеденов Ө.Қ., Сағындықов Е.Н., Жүнісов Б.А., Байжомартов У.С. Ақтөбе -2004ж.«А- Полиграфия»
3 Я.Ә. Әубәкірова; Б.Б. Байжұмаев; Ф.Н. Жақыпова; Т.П. Табеев; «Экономикалық теория» Алматы «Әл Фараби» атындағы Қазақ мемлекеттік ұлттық университеті 2000жыл.
4 Рофе А.И. Организация и нормирование труда. «МИК», 2003 г.
5 http://kazorta.org/ekonomikany-damytuda-y-e-bekti-ylymi-jymdastyru-roli/

Пән: Экономика
Жұмыс түрі:  Реферат
Тегін:  Антиплагиат
Көлемі: 13 бет
Таңдаулыға:   
Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым министрлігі
Семей қаласының Шәкәрім атындағы мемлекеттік университеті
Химия кафедрасы

БӨЖ
Тақырыбы: Экономиканы дамытудағы еңбекті ғылыми ұйымдастырудың ролі.

Орындаған: Абекова Т.Б.
ХН - 221
Тексерген: Турусбекова А.С.

Семей 2015 жыл
Мазмұны

КІРІСПЕ3
1 Еңбекті ғылыми ұйымдастырудың даму тарихы, мәні мен мақсаттары 4
2 Еңбекті ұйымдастырудың түрлері 5
3 Еңбекті ғылыми ұйымдастыруды (ЕҒҰ) жетілдіру 7
3. 1 Еңбектің бөлінуі мен кооперациясы 7
3. 2 Жұмыс орындарын ұйымдастыру және қызмет көрсету8
ҚОРЫТЫНДЫ 10
ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР 11
ГЛОССАРИЙ 12

КІРІСПЕ
Қоғамның басты өндіргіш күші - адамдар. Қандай салада немесе қай кәсіпорында болса да өндірістің нәтижесі адамдардың еңбегін дұрыс ұйымдастыруға байланысты. Сондықтан еңбекті ұйымдастыруға әрқашан назар аударылуы қажет.
Еңбек - адамның мақсатқа құрылған саналы қоғамдық - пайдалы қызметі нәтижесінде шығарылған материалды адамдық қажеттілікке қолайлы ету болып табылады. Осы негізде тұтынушылық баға жасалады.
Еңбекті ғылыми ұйымдастыруды (ЕҒҰ) ендіруде пайда болуы ғылыми - техникалық дамумен шарттас келген,еңбек психологиясы мен физиологиясымен тығыз байланысты жаңа ғылыми пәндердің қорытындылары мен жетістіктері ескерілуі керек. Бұлар: биомеханика, эргономика, инженерлік психология, өндірістік эстетика және басқалар.
Еңбекті ғылыми негізде ұйымдастыру деп әрбір ұжымдағы адамдардың еңбегін ғылым мен озат әдістердің жетістіктерінің негізінде реттеп, үнемі жетілдіріп отыруды осы арқылы адамдардың ден саулықтарын сақтай отырып жоғары еңбек өнімділігіне жетуді айтады. Бұл ұғым өндіріс құралдарының неғұрлым ұтымды пайдаланылуын, озық технологияны қолдануды және жұмыс істеу мен дем алуды өзара үнемі үйлестіріп отыруды талап етеді.
Еңбекті ғылыми негізде ұйымдастыру - жұмыс уақытын үнемдеуге, еңбек өнімділігін арттыруға, адамның жұмыс істеу қабілетін неғұрлым ұзақ мерзім бойы жоғары дәрежеде болатындай қолайлы жағдайлар туғызуға бағытталған шаралар жүйесі.

1 Еңбекті ғылыми ұйымдастырудың даму тарихы, мәні мен мақсаттары
Қоғамның басты өндіргіш күші - адамдар. Қандай салада немесе қай кәсіпорында болса да өндірістің нәтижесі адамдардың еңбегін дұрыс ұйымдастыруға байланысты. Сондықтан еңбекті ұйымдастыруға әрқашан назар аударылуы қажет.
Ұйымдастыру деген ұғым тәртіпке, белгілі бір жүйеге келтіруді талап етеді. Кез келген еңбек ұжымы адамдардан құралады. Адамдардың әр тобына немесе әр қайсысына нақтылы тапсырма беріледі де, осы тапсырманы орындауға қажетті өндіріс құралдары бекітіледі және жағдай туғызылады. Олардың еңбегінің нәтижесі әркімнің өз міндетін жете біліп, оны абыроймен орындауына байланысты. Бұл үшін еңбекті дұрыс ұйымдастыра білу қажет.
Еңбекті ғылыми ұйымдастыру (ЕҒҰ) - бұл техника мен адамдарды бірыңғай өндірістік процесте мейлінше тиімді байланыстыратын және еңбек өнімділігін жоғарылату мен адам денсаулығын қамтамасыз ететін өндіріске жүйелі ендірілген ғылым жетістігі мен тәжірибе алмасу негізіндегі еңбектің ұйымдастырылуы.
Еңбек туралы ғылымның даму тарихы Де - ля - Гир, Амонтон, Бернулли, Эйлер, Де - Камюс және т.б. француз оқымыстыларының атымен тығыз байланысты ХVІІ ғасырдың екінші жартысында басталады.
ХІХ ғасырдың соңында АҚШ-та Тейлор жүйесі деп аталатын жұмыс процесін рациональды ұйымдастыру жүйесі пайда болды. Франк Джильберт осы бағыттағы жұмысты жалғастырушы болып табылды.
Еңбек туралы ғылымның дамуы кеңес кезеңінің басында яғни ХХ ғасырдың 20 - жылдармен сәйкес келеді. Ол уақыттағы ең атақты мекемелердің ішінде Время Лигасы, Орталық еңбек институты (ОЕИ) болды. Время журналы шығып тұрды. НОТ бойынша 1 - Бүкілресейлік және 2 - Бүкілодақтық конференциялары өткізіледі. 1966 жылы Бүкілодақтық Ғылыми - зерттеу және еңбекті жобалау институты (БҒИЖИ) құрылады.
Енбек дұрыс ұйымдастырылуы үшін ол ғылыми негізді, жинақты, үйлесімді, нәтижелі жүйеге келтірілуі керек.
Ғылыми негіздегі жүйе деп еңбекті ұйымдастыруды жетілдіре беруге арналган шаралардың ғылыми талаптарға сәйкс болуын айтады.
Жинақты деген ұғым деген еңбекті ғылыми негізде ұйымдастырудың жан жақты жүргізілуін, яғни өндірістің барлық бағыттарында, салаларында іске асуын талап етеді.
Үйлесімді түрде еңбек ұйымдастырудың әр осы ұжымнын нақтылы жағдайларында, әр ғылыми талаптармен озық тәжірибе үлгісіне сәйкестендірілген түрі жатады.
Нәтижелі деп еңбек ұйымднстыруды жетілдіруге байлаиысты еңбек өнімділігімен өндіріс тиімділігінің артуын айтады.
Еңбекті ғылыми негізде ұйымдастыру үш түрлі мақсатқа жету үшін қолданылады. Олар: экономикалық, психофизиологиялық және әлеуметтік мақсаттар.
Экономикалық мақсатқа еңбек ұйымдастыруды үнемі жетілдіріп отыру арқылы адам күшін үнемдей отырып еңбектің өнімділігін, нәтижелігін қамтамасыз ету және өндіріс құралдарын ұтымды пайдалану кіреді.
Психофизиологиялық мақсатқа жұмыс орында адамдарға ең қолайлы жағдай тудыру арқылы олардын жұмысты жақсы істеумен бірге, денсаулықтарын және жұмыс қабілеттілігін сақтауды көздейді.
Әлеуметтік мақсатқа адамдарды жауапкершілікке, бірлестікке ынтымаққа және тәртіптілікке тәрбиелеу жатады.
Осы айтылған мақсаттарға жету оңай емес. Ол үшін әрбір басшы немесе маман өз ұжымында мына шараларды іске асырып отыруы қажет:
жұмысты бөліп беру, жұмысқа жұмылдыру, еңбек ұжымдарын ұйымдастыру;
жұмыс орнын дұрыс ұйымдастырып, тәртібін бақылау;
жұмыстың орындалуын жетілдіріп отыру, ол үшін озат тәжірибелерді пайдалану;
кадр іріктеу, әркімге өзіне лайық жұмыс тапсыру, олардың білімін көтеруіне қамқорлық жасау;
адамдардың жұмыс істеу, демалу ережесін ойластырып, қолайлы түрін қолдану;
еңбекті мөлшерлеу, адамдардың еңбекке ынталы болатын жолын тауып қолдану;
еңбек тәртібін сақтауды қамтамассыз ету.

2 Еңбекті ұйымдастырудың түрлері
Өндірістің қайсы саласында болса да еңбек ұжымдары қызмет етеді. Ұжым мүшелерінің саны әр қийлы болғанымен, олардың әрқайсысына нақты жұмыс тапсырылуы тиіс. Ол үшін осы жұмыстардың түрлерін, олардың қалай және не себпті жіктелетінің жете білу керек кәсіпорындарында ерекшеліктеріне байланысты жұмыстар төмендегідей төрт түрге бөлінеді.
Техиологиялық жұмыстар. Бұған өсімдіктер мен малдың өсі кезеңдеріне байланысты түрлі технологиялық жер жырту, егін егу, егінді күту, ору, аналықтарды ұрықтандыру, төл алу, малды күту, бордақылау, тағы сол сияқты жұмыстар жатады.
Міндеттік жұмыстар. Өндірістік құралдарға қатысына байланысты әр адам негізгі жұүмысшы қатарына немесе оған қызмет ететін көмекшісіне жатады, сондай ақ маман немесе басшы қатарында болады.
Кәсіптік жұмыстар. Негізгі жұмысшылар өз кәсібі бойынша тракторшы, сауыншы, жылқышы тағы басқа кәсіптік қызмет атқаруға тиіс.
Мамандық дәрежесін керек ететін жұмыстар. Кейтір жұмыстар мамандықтың жоғарғы разрядын керек етеді. Мысалы, бірінші классты тракторшы немесе бірінші классты автомобиль жүргізуші, тағы басқалар.
Осы ерекшеліктері ескеріліп бөлінген жұмыс жеңіл орындалады, оның сапасы артады және оған дайындықтың керегі азаяды. Бірақ осылай ... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.
Ұқсас жұмыстар
Нарықтың әлеуметтік- экономикалық заңы
Ғылыми-техникалық прогресс және қаржы
Ұйымның тәртібін басқару
КӘСІПКЕРЛІК ӘЛЕУМЕТТАНУЫ ПӘНІНІҢ ОҚУ- ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ
Өнеркәсіп салаларын қайта құрудағы мемлекеттік басқару органдарының ролі
Басқарудың экономикадағы рөлі
Нарық түсінігі
Басқарудағы жүйелік тәсілдер
Қазақстан Республикасының экономикасын аймақтық басқарудың теориялық және әдістемелік аспектілері
Қазақстан Республикасында кәсіпкерік жүргізу
Пәндер