Ақ түлкі (Vulpes lagopus): биологиясы, морфологиясы, таралуы және жүнінің шаруашылық маңызы

Пән: Ветеринария
Жұмыс түрі: Материал
Тегін: Антиплагиат
Көлемі: 6 бет
Таңдаулыға:

ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТІРЛІГІ

СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШӘКӘРІМ АТЫНДАҒЫ МЕМЛЕКЕТТІК УНИВЕРСИТЕТІ .

СӨЖ

ТАҚЫРЫБЫ. АҚ ТҮЛКІНІҢ ЖҮН ЖАМЫЛҒЫСЫНА СИПАТТАМА.

ТЕКСЕРГЕН: Туманбаев В. М.

ОРЫНДАҒАН : Айтқазинова А. Д.

ТОП: Оз-207

Семей 2015ж.

Polarfuchs 1 2004-11-17.jpg

Ақ түлкі (лат. Vulpes lagopus) - ит тұқымдасына жататын жыртқыш аң. Ақ түлкілер Солтүстік Америка мен Еуразияның орманды тундрасында, тундрада және Солтүстік Мұзды мұхиттың аралдары мен Командор, Алеут, Прибылов аралдарында таралған. Дене тұрқы 45 - 75 см, құйрығы 25 - 52 см, салмағы 2 - 9 кг. Сыртқы пішіні қызыл түлкіге ұқсас, бірақ тұмсығы мен құлағы қысқа келеді. Терісінің түсіне қарай ақ және көгілдір болып бөлінеді. Ақ түлкі жылына 2 рет түлейді. Қыста жүні ұзын қалың, жұмсақ және біркелкі ақ, ал жазда ақсары бурыл болады. Көгілдір түлкі түлемейді. Ақпан - наурызда ұйығып, 52 күннен кейін 3 - 15, кейде 22 күшік табады. Күшігін баулып жетілдіргенше інінен ешқайда кетпейді. Күз - қыс айларында тамақ іздеп кезіп жүреді. Тамақ талғамайды. Олар көбіне тышқантәрізді кеміргіштер - леммингтер мен және тоқалтістермен, құстармен қоректенеді. Қолда бағылып та көбейтіледі. Ақ түлкі - терісі өте бағалы аң, сол үшін ауланады.

Жүн- қой, ешкі, түйе және т. б. жануарлардың түгі, жеңіл өнеркәсіптің құнды шикізаты. Жүн талшықтары жылуды аз өткізеді, ылғал тартқыш және берік болады. Ол жіп иіру, мата тоқу, киіз басу, әр түрлі тоқыма бұйымдар жасау үшін пайдаланылады. Қой, ешкі және түйе Жүні құнды шикізат болып есептеледі. Дүние жүзінде қой Жүні көп өндіріледі. Қой Жүні талшықтарының жуан-жіңішкелігіне, құрылымына қарай бөлінеді. Жүн құрамындағы қылшықтардың ара қатынасы қой тұқымына байланысты әр түрлі болады. Сондықтан қой Жүні биязы, биязылау, ұяң және қылшық Жүн деп бөлінеді. Биязы Жүн талшығының жіңішкелігі 14, 2 - 25 мкм, ұзындығы мен ирегі біркелкі болады. Түсі ақ, шайыры мол. Бұл Жүнінен жоғары сапалы мата тоқылады. Биязылау Жүн біркелкі ірілеу Жүн мен аралық қылшықтан тұрады. Талшығының жіңішкелігі 25, 1 - 35 мкм. Мұндай Жүннен трикотаж, жоғары сапалы шұға тоқылады. Ұяң Жүн құрамында Жүннен басқа аралық және майда қылшықтар болады. Ұяң Жүннен кілем тоқылады. Қылшық Жүннің құрамында қылшық, әсіресе, өлі қылшық көп болады. Мұндай Жүн киіз, киіз аяқ киім, т. б. жасауға пайдаланылады. Жүннің барлық түрінің сапасы малдың тұқымына, оны дұрыс азықтандыруға, бағып-күтуге байланысты. Ешкі Жүні қылшықты, түбіт аралас болады. Ангор, т . б. ешкі тұқымының Жүні биязылау келеді. Түйе Жүні берік, сапасы жақсы болады. Одан жүн мата, сырт киім, әр түрлі бұйымдар жасалады. Сиыр, жылқы Жүндерінен киіз, қоян Жүнінен жеңіл киім жасайды. Ит Жүні емдік мақсатта қолданылады

Таралуы

Кәдімгі түлкі Еуропаның барлық территориясында, Солтүстік Африкада, Азияның көптеген аумағында және Солтүстік Америкада кездеседі. Кәдімгі түлкі Аустралияда акклиматизациядан өтіп, содан бастап сол материкте кең таралған.

Сыртқы түрі

Түсі жирен, сұрғылт сары. Құлағының сырты қара не қара қоңыр, құйрығы ұзын (ұзындығы 60 см-дей), қысқа сирақты. Жүні тығыз әрі жұмсақ. Реңі жыл маусымына қарай өзгеріп отырады (түлейді) : жоны мен бүйірі көбінесе сарғыш жирен, бауыры мен құйрығының ұшы ақшыл тартады. [1] Тұрқы 70 - 77 см, салмағы 6, 5 - 6, 8 кг. Селдір орманды ашық жерлерді, өзен-көл жағалауларын, аңыз, тау баурайларын мекендейді. Күндіз інінде жатып, түнге қарай қорегін іздейді. Әдетте ұсақ жәндіктермен, көбінесе тышқандармен қоректенеді, қорегінің құрамында 300-ден астам жәндік пен ондаған өсімдік түрлері болады. Моногамды. Қаңтар - ақпан айларында ұйығып, 49 - 58 күннен кейін 4 - 6 (кейде 15) күшік туады.

Шаруашылық маңызы мен зияны

Терісі бағалы аң, әсіресе, қарабурыл Түлкінің терісі жоғары бағаланады. Кеміргіштерді жеп, ауылы шаруашылығына пайда келтіреді. Құс шаруашылығына зиян келтіреді, құтыру ауруының вирусын таратады

Ақ түлкі

250 - 300 мың теңге

Ақ түлкі түгі ұзын болғандықтан оның терісінен тігілген тон көлемді әрі әдемі. Жылы және жеңіл, ұзақ киіске шыдамды. Табиғи түсі ақ немесе сұр болып келеді. Ақ түстісі сирек кездесетін түрге жатады, сондықтан бағасы қымбаттау болады. Кемшілігі - ылғалға шыдамсыздау келеді.

ОҒМ жазбалары: Қыс. Тондар тартысы

Белая лиса

Традиционно лиса представляется в фольклоре в рыжем наряде. В крайнем случае, темно-рыжем. Однако существуют различные подвиды лисы. И один из них - это полярная лиса. Ее окраска, очевидно, не может быть рыжей. Ведь рыжий свет в условиях открытых пространств будет явным демаскирующим элементом.

Как живется полярной лисице

... жалғасы

Сіз бұл жұмысты біздің қосымшамыз арқылы толығымен тегін көре аласыз.