Аккумулятор батареялары

Кіріспе
2. Аккумулятор батареялары
2.1. Аккумулятор батареяларының түрлері, жіктелуі және қызметі ... ... ... ... ... ..4
2.2. Қорғасынды аккумулятор батареясының құрылысы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 4
2.3. Аккумулятор батареясындағы электролит ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .5
2.4. Аккумулятордың сипаттамасы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 7
2.5. «Масса» ажыратқышы ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .8
3. Қазақстандық аккумулятор батареяларын шығарушы завод ... ... ... ... ... ... ... ..9
Қорытынды ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .10
Пайдаланылған әдебиеттер ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ...11

Автомобильдердің электр энергиясы іштен жанатын қозғалтқышты іске қосуға, жанғыш қоспаны тұтатуға, дыбыс және жарық дабылдарына, қозғалыс жолдары мен кабинаны жарықтандыруға, электронды басқару жүйесіне, бақылау-өлшеу аспаптары мен қосымша жабдықтарды қоректендіруге жұмсалады.
Электр энергиясын өндіретін аспаптар электр тоғының көздері, ал оны тұтынатындар тұтынушы деп аталады.
Электр тоғының көздері: генератор мен аккумулятор батареясы. Жалпы аккумулятор (лат.accumulator — жинақтауыш) - химиялық реакция энергиясын электр энергиясына айналдыратын аспап. Ол энергия түріне сәйкес электр аккумуляторы, жылу аккумуляторы, бу аккумуляторы және т.б болып бөлінеді. Ал автомобильде қолданылатын аккумулятор батареяларының түрлері: қышқылды және сілтілі.
Тұтынушылар – ЭББ (электронды басқару блогы), электроқозғалтқыштар, стартер, дабылдар мен жарықтандыру және бақылап-өлшеу аспаптары.
Электр тоғының көздері механикалық және химиялық энергияны электр энергиясына айналдырады. Тұтынушылар электр тогы энергиясын энергияның басқа түріне (механикалық, жарық, дыбыс, жылу) айналдыруға қызмет етеді.
Қазіргі таңда қолданылып жүрген алғашқы аккумулятор түрін француз ғалымы Гостан Планте шамамен 150 жыл бұрын әзірлеген. Дегенмен уақыт өте келе аккумулятор батареялары жаңарды, бірақ жұмыс принципі мен құрылысы өзгермеді. Аккумулятор батареяларының әр түрлілігіне қарамастан, стартерлі автомобиль аккумуляторлары ретінде тек қышқылды-сілтілі түрі ғана қолданылады. Себебі бұл аккумулятор батареясының түрі жоғары энергиялық сыйымдылық қасиетіне ие. Бұндай аккумуляторларда сілті мен күкірт қышқылының зияны мен қауіптілігіне қарамастан, қазіргі уақытқа дейін осындай аккумулятор батареяларына жетері жоқ.
Аккумулятор батареясы – электрстартері мен оталдыру жүйесін қозғалтқышты іске қосқан кезде электр тоғымен қоректендіруге, қозғалтқыштың жұмыс істемей тұрған кезінде немесе генератор зәрінің төмен айналу жиілігі кезінде ток тұтынушыларды электр энергиясымен қамтамасыз етуге арналған. Сонымен қатар генераторға күш түскенде, электрмен жабдықтау жүйесінде тұрақтылық сақтауға арналған.
Аккумулятор батареясының негізгі тұтынушысы электр стартері болып табылады.Қоршаған ортаның ауа температурасы төмен кезде стартердің алатын ток күші бірнеше жүз (200-600А) амперге жетеді.

1. Автомобильдер құрылысы:Б.Т.Тұрысбекова, Е.Е.Белгібеков, Р.Күнтуған, Н.А.Дүйсенбаев, Н.С.Сабралиев –. Алматы, 2013
2. Автомобильдің құрылысы және пайдаланылуы: П.Ж. Жүнісбеков –Астана, «Фолиант» баспасы,2011
3. www.kainar.kz
4. https://kk.wikipedia.org