Қор биржасы жайлы

Бағалы қағаздармен сауда-саттықты қор биржасы, заңдарға сәйкес өзге де ұйымдар ұйымдастырады.
Қор биржасы – акционерлік қоғамның ұйымдық-құқықтық нысанында құрылған, осы сауда- саттықты ұйымдастырушының сауда жүйесін пайдалана отырып, оларды тікелей жүргізу арқылы сауда- саттықты ұйымдық және техникалық жағынан қамтамасыз етуді жүзеге асыратын заңи тұлға және акционерлік қоғам нысанындағы өзін - өзі реттейтін коммерциялық емес ұйым. Қор биржасының қызметі өзін - өзі өтеу қағидатына негізделеді және оның қызметінен түскен кірістер биржаны материалдық- техникалық дамытуға пайдаланылады.
Қор биржасы:
1)сауда жүйелерін пайдалану және қолдау;
2)қор биржасының тізіміне бағалы қағаздарды енгізуге жорамалданып отырған немесе енгізілген эмитенттерге, сондай-ақ қор биржасында айналысқа жіберілетін (жіберілген) бағалы қағаздар мен өзгеде қаржы құралдарына талап қою;
3)қор биржасында айналысқа жіберілген бағалы қағаздармен және өзге де қаржы құралдарымен мәміле жасау мақсатында сауда жүйесіне кіруге өз мүшелеріне мүмкіндік беру, осы қаржы құралдары бойынша тұрақты сауда-саттық ұйымдастыру және өткізу, қаржы құралдарымен мәмілелер бойынша есеп айырысуды ұйымдастыру және жүзеге асыру, не осындай есеп айырысуды жүзеге асыру үшін қажет ақпаратты әзірлеу;
4)өз мүшелеріне ұйымдық, консультациялық, ақпараттық және өзге де қызметтер көрсету;
5)бағалы қағаздар рыногы және өзге де қаржы құралдары мәселелері бойынша талдамалық зерттеулер жүргізу;
6)банк заңнамасында белгіленген тәртіппен банк операцияларының жекелеген түрлерін жүзеге асыру және қор биржасының ішкі құжаттарында көзделген өзге де функцияларды жүзеге асырады.
Қор биржасы бағалы қағаздардың қайталама рыногының ұйымдастырушысы болып табылады. Биржадан тыс рынок, әдеттегідей, тек бағалы қағаздардың жаңа шығарылымдарын қамтиды. Онда көбінесе облигациялар орналастырылады. Биржада, керісінше, бағалы қағаздардың ескі шығарылымдарының, негізінен акционерлік қоғамдардың акцияларының бағамы белгіленеді. Заңнамамен қор биржаларының ең төмен жарғылық капиталы белгіленеді. Қор биржасы инвестициялық институттар ретінде қызметпен айналыспайды, бірақ меншікті акциялар шығара алады және сата алады, бұл оның мүшелері болуға құқық береді.
Қор биржасы заңнамаға сәйкес тіркелінеді және бағалы қағаздармен биржалық қызмет жүргізуге Бағалы қағаздар жөніндегі ұлттық комиссиясында лицензия алады.

1) Қазақстан Республикасы Президентінің және Қазақстан Респуликасы Үкіметінің актілер жинағы
2) У.М.Искакова, Д.Т.Бохаев, Э.А.Рузиева. – Алматы: Экономика, 2005.
3) Бағалы қағаздар рыногы туралы: Қазақстан Републикасы Заңының ресми мәтіні, - О рынке ценных бумаг: Официальный текст Закона РК. – Алматы: Жеті жарғы, 2004. 192 бет.
4) Балабанов А.И., Балабанов И.Т. Финансы. Учебное пособие – Петербург: 2000. 192с.
5) Мамыров Н.К., Саханова А.Н. и др. Государство и бизнес. В 4-х т. – Алматы: Экономика, 2002.
6) Рынок ценных бумаг и его финансовые институты: Учебное пособие / под ред.С. Торкановского. – СПб.: АО «Комплект», 1994. 421с
7) Ілиясов Қ.Қ., Құлпыбаев С. Оқулық.-Алматы: 2005. 551 бет
8) Құлпыбаев С. және басқалары. Қаржы теориясы. Оқу құралы. – Алматы: Мерей, 2001. 176 бет.
9) Құлпыбаев С., Баязитова А. Қаржы теориясы. Оқу құралы.-Алматы
10) Берлин С.И. теория финансов. Учебное пособие. – М.: Приор, 2000. 256 с.
11) Көшенова Б.А. Бағалы қағаздар нарығы. Оқу құралы. – Алматы: Экономика. 1999. 234 бет.
12) Русско-казахский экономичский словарь предпринемителя.
13) Финансовые рынки и посредники: Учебное пособие/ под ред.
14) Финансы. Учебное пособие (под ред. Проф. А.М. Ковалевой) 4-изд.- М.: 2000. 437с.