Жарақатты санақ әдісімен талдау

Бастапқы материал болып бірінші құжат қызмет етеді, бұл Н1 және Н2 формасында жазым оқиға туралы құрылған акт, сондай – ақоқиғаны тергеу және ауыр бастапқымен топтық талдауға кіріспес бұрын бірінші құжаттардың дайындығын және мұқият тексеру өткізу керек.
Дайындық мынадан тұрады:
- өндірістегі жазым оқиғаның толық есебін тексеру, бұл үшін жазым оқиғаның актісін бухгалтериядағы сырқат қағазымен, осы аурухана парағында берілген диагнозбен танысып, салыстырады , ал бұл жасырылған жазым оқиғаны анықтауға көмектеседі;
- актідегі себеп мазмұндамасының нақтылығы тексеріледі күдік туғызатын жазу, жазым оқиғанының болған жерін тексіріледі;
- талдау үшін актідегі аса маңызды факторлардың дұрыс толтырылуы тексеріледі, а именно жазым оқиғаның себебі мен жағдай мазмұнының сипаттамасы, бұл пунктерін тура болмай немесе қате толтырылса қорытындысы дұрыс болмайды және жарақатты себебін болдырмауға тиімді шара өткізу мүмкін емес;
- актіде берілген топтасу мағлуматы бірыңғай белгімен тұтас өндіріс бойынша және бөлімше бойымша жазғырылғандардың жынысқа, жасқа, стажға өндірістік факторға, ырындайтын жұмыс түріне, оқиғаның уақытына, дәрежесіне және жарақса себемімен жұмысқа жарамсыздығының созылуына байланасты өткізіледі;
- жарақат оқиғасының ауыр бастауын тергеу актісін дайындау, осыған байланысты өндірісті, жабдықты, жұмыс орынының дұрыс ұйымдастырылғанын тексереді, жазым оқиған болған жердің ахуалын іздеіді.
Осы пунктің негізінде белгілі бір формада жазым оқиғалар туралы есеп беру дайындалады.
Жарақат деңгейін бағалау үшін жиілік көрсеткішінің статисикалық қатыстылығы мен жарақаттың ауырлығын қолданады.
Есеп беру кезеңінде 1000 жұмыс жасаушыға жазым оқиға саны коэффециент жиілігін көрсетеді:
Кч = n х 1000/р (21)
мұнда n- кезеңдегі жазым оқиғаның саны;
Р- орта тізімді жұмысшылар саны.
Ауырлық коэффициенті бұл жұмысқа жарамсыз күндердің саны есеп беру кезеңілдегі бір жазым оқиға:
Кт = Т/n (22)
мұнда Т- уақытша жұмысқа жарымсыз күндерінің жалпы саны;
n- жазым оқиға саны.
Берілген коэффециент жарақаттың ауырлығын түгелімен бейнелемейді, өйткені ол өлім оқиғасының бастапқысы мен мүгедек оқиғасын ескермейді.
Екі коэффециент те жұмысқа жарамсыздықтың орта деңгейін анықтайды. Өндірістік жарақаттың деңгейін бағалауда жарақаттың жалпы көрсеткіші қолданылады:
Кобщ = Кч х Кт = 1000 / р (23)
мұнда Кч- жиілік коэффециеті;
Кт- ауырлық коэффециенті;
Т- уақытша жұмысқа жарамсыз күндерінің жалпы саны;
Р- орта тізімді жұмысшылар саны.
Мүгедектік және өлім бастапқысының деңгейін анықтауға Кси қабылдаған:
Кси = С х 100 / n (24)
мұнда n- кезең бойынша жазым оқиғаның саны;
С- мүгедектік және өлімнің бастапқы жазым оқиғалары.
Жазым оқиғаның тобын қолдана отырып, барлық көрсеткіштер бойынша жарақатдеңгейінің бағасын шығару керек.
Осы түрде 1-3 күнге жұмысқа жарамдықты жоғалтумен жарақаттың жиілік көрсеткіші санап шығарылады. Жазғырылғанның бір жұмыстан басқа жұмысқа ауыстырылуы 1 жұмыс күні немесе одан көп жиілігінің көрсеткіші.

1 Васильев П.И. Безопасность жизнедеятельности: Экология и охрана труда. Количественная оценка и примеры: Учебное пособие. – М.: ЮНИТИ, 2003. -188с.
2 Масленников М.М. Охрана труда при оборудовании и эксплуатации учебных кабинетов информатики: Практическое пособие. – М.: АРТИКИ, 2006. -56с.
3 Нуржасарова М.А., Ажмуханбетова Ш.И., Жилисбаева Р.О. Пособие по охране труда. – Астана: Фолиант, 2003. -177с.
4 Охрана труда и техника безопасности в практической деятельности субъектов Республики Казахстан: производственно-практическое издание/ сост. В.И.Скала. -2-е изд.. –Алматы: LEM, 2004. -327с.
5 ППБ РК 08-97 «Правила пожарной безопасности в РК».
6 Правила № 326 от 3.03.2001 «Расследование и учет несчастных случаев на производстве в РК».
7 Правила пожарной безопасности в Республике Казахстан. Основные требования/ сост. И.А.Амандосов, Г.А.Васютинский, Б.К.Коровин. – Алматы, 1999. -156с.
8 ПУЭ РК -2005 «Правила устройства электроустановок».
9 СанПиН 1.02.006-94 «Санитарные нормы микроклимата производственных помещений».
10 СанПиН 1.02.091-98 «Гигиенические критерии оценки условий труда по показателям вредности и опасности факторов производственной среды, тяжести и напряженности трудового процесса».
11 СанПиН 1.10.076-94 «Санитарные правила и нормы для работников вычислительных центров».
12 СанПиН 1.10.077-94 «Санитарно-гигиенические нормы и правила устройства, оборудования, содержания и режима работы на персоналах электронно-вычислительных машинах и видеодисплейных терминалах в кабинетах вычислительной техники и дисплейных классах всех типов средних учебных заведений».
13 СНиП 2.04-05-2002* «Естественное и искусственное освещение».
14 СНиП РК 2.02-05-2002 «Пожарная безопасность зданий и сооружений».
15 Собурь С.В. Огнетушители: справочник. – М.: Спецтехника, 2001. -112с.

Қосымша әдебиеттер

16 Ачин В.А. Системный анализ причин производственного травматизма. - Л.: ЛДНТП,1973. -44с.
17 Долин П.А. Основы техники безопасности в электроустановках. – М.:Энергия, 1979. -408с.
18 Лесенко Г.В. Профилактика производственного травматизма. – М.: Профиздат, 1975. -120с.
19 Пыжик Г.М., Савицкий В.Е., Гогиташвили Г.Г. Управление безопасностью труда на основе стандартизации. – Киев: Техника,1981. -88с.