Екінші деңгейлі банк қызметін бақылау мен қадағалаудың теориялық негіздері

МАЗМҰНЫ

Бірінші бөлім ЕКІНШІ ДЕҢГЕЙЛІ БАНК ҚЫЗМЕТІН БАҚЫЛАУ МЕН ҚАДАҒАЛАУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ ... ... ...
1.1 Екінші деңгейлі банк қызметін бақылау
мен қадағалаудың теориялық негіздері
Екінші бөлім ҚАЗІРГІ КЕЗДЕГІ БАНК ҚЫЗМЕТІН БАҚЫЛАУ ЖӘНЕ ҚАДАҒАЛАУ ІСІНІҢ БАРЫСЫН ТАЛДАУ
2.1 Қазақстан Республикасында 1993.2006 жылдар аралығындағы екінші деңгейлі банктерді бақылау және
қадағалау ісінің жалпы жағдайы сараптау

Бірінші бөлім ЕКІНШІ дЕЙЛІ БАНК ҚЫЗМЕТІН БАҚЫЛАУ МЕН ҚАДАҒАЛАУДЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1.1. Екінші деңгейлі банк қызметін бақылау мен қадағалаудың теориялық негіздері

Екі денгейлі банк жағдайында Ұлттық Банктің негізгі міндеттерінің бірі – банктік қызметтерді макроэкономикалық денгейде басқару процессін ұйымдастыру, еліміздегі банктердің және басқа да қаржы несие инстуттарының қызметін реттеу, банк және ақша жүйелерінің қызмет етуінің тұрақтылығын ұстап отыру болып табылады.
Ұлттық Банк бактік қызметтерді бақылау және қадағалау кезінде тікелей (әкімшілік) және жанама (экономикалық) әдістерді қолданады. Мұндай әдістердің қатарына:
- пруденциалдық және басқа да банктердің орындауы міндеті нормалар мен лимиттерді қою, реквизиттік талаптар, оған қоса күмәнді және үмітсіз активтерге қарсы провизиялардың номалары;
- банктердің орындауы міндетті ережелермен басқа да нормативті актілерді шығару;
- банк қызметтерін тексеру;
-банк қаржылық жағдайын сақтандыру жөніндегі ұсыныстар беру;
-ұсыныстар беру;
-тарату жөнінде міндеттеме хатты алап ету, Ұлттық Банктің бұйрық хатты және шектеу шараларын қолдану;
-банктерді ашудан бастап, рұқсатты қайтарып алуға дейінгі жазалау шараларын қолдану.
Банктік қызметтерді реттеудің экономикалық әдістеріне Ұлттық Банктің айналысағы ақша массасын басқару үшін қолданылатын қызметтері жатады. Банктік қызметтерге әсер етудің жанама жолдары икемділік және тезірек болып келеді.
Ұлттық Банктің екінші деңгейлі банктермен қарым-катынастары келесі қағидаларға сүйене отырып қалыптасады:
Ұлттық Банк:
■ Банктік тораптың қызмет етуіне жалпы жағдай жасауға және
шынайы банктік бәсеке қағидаларын орнатуға өз септігін тигізеді;
■ Банк қызметтерін заңға сәйкес реттейді;
■ Ақша- несие жүйесінің тұрақтылығын ұстап тұру мақсатында
банк қызметтерін қадағалайды;
■ Банктердің шүғьл қызметіне араласпайды;
Ұлттық Банк тіндеттеріне лицензилау және лицензияны қайтарып алу, жарғыны тіркеу және банктерді тіркеуді жүргізу, сонымен қатар, "Қазақстан Республикасы банктері және банктік қызметтер туралы" Заңға сәйекес банктерді қадағалау кіреді. Осы мақсатта Ұлттық Банк:
■ Банктің құрылтайшыларын, олардың бекіткен шектен асқан
акциялар көлемін иемденуіне, иелік етуіне, басқаруына
бақылау жасауға;
■ Банктің басқару орындарына кағдидаттардың іскерлік