Баскаков классификациясы. Радлов және түркология

1.Н.А.Баскаков классификациясы.
2.В.В.Радлов және түркология.
3.Пайдаланған әдебиеттер тізім

Кеңес тілшілері де түркі тілдерін генеалогиялық жақтан топтастыру, оның ғылыми принциптерін анықтау мәселесіне ерекше көңіл бөледі. Олардың ішінде түркі тілдерін жан-жақты зерттеп, әрі грамматикалық, әрі фонетикалық ерекшеліктерін анықтай отырып, толық классификация жасаған ғалымдардың бірі – Н.А. Баскаков. Н.А. Баскаковтың еңбегінен кейін де түркі тілдерінің генеалогиялық классификациясы туралы пікір айтқан ғалымдарымыз болды, бірақ Н.А. Баскаковтың классификациясына ешкім күні бүгінге дейін айтарлықтай өзгеріс енгізе қойған жоқ.
Қазақтар мен ноғайлар Алтын Ордадан бөлініп шыққанда ондағы көптеген рулар екі жарылып,бір бөлігі ноғайларға,екінші бөлігі қазақ халқының құрамына енгені тарихтан белгілі.Өзбек Ордасының мұрагері Әбілхайыр мен М.Шайбаникөшпелі өзбектерді бастап Мауренахрға басып кіріп сонда орнығадыда,өзбек халқының қалыптасуына негіз қаласа,Керей мен Жәнібек сұлтанның қол астында қалған ру-тайпалар қазақ халқының негізін құрайды.Сайф ад-Дин Ахсилентидің Мәжму –ат-тауарихында көрсетілген өзбектердің 92 ру аталуы және олардың көпшілігінің қазақ рулары мен сәйкес келуі Әбілқайыр бастаған көшпелі өзбектердің қазақтармен ертеден келе жатқан туыстығынан дерек беретіні сөзсіз.Олардың тілінің,әдебиетінің де ортақ,жақын болып келуі,міне,осыған байланысты.
Н.А.Баскаков түркі тілдеріне жіктеме жасағанда осындай мәліметтерді,тілмен сол тілге сөйлеуші халықтың тарихи өсу жолын,тілдердің қарым-қатынасы мен өзіндік ерекшедліктерін негізге алады.{Баскаков Н.А. Введение в изучение тюркских языков.М.,1984.341-342,бет}

1.Баскаков Н.А. Введение в изучение тюркских языков.М.,1984
2.Ә.Қайдар,М.Оразов Түріктануға кіріспе Алматы-2004
3.Кононов А.Н В.Радлов и отечественнаятюркология Тюркологический сборник,М.,1972