Жіктеу және кодтау әдістері

Кіріспе
Негізгі бөлім
1. Жіктеу әдістері
2. Кодтау әдістері
Қорытынды
Қолданылған әдебиеттер тізімі

Жіктеу – берілген көпті жіктеудің бір немесе бірнеше белгілері бойынша көп бөлікке бөлу және нысандарды жіктеу топтарына олардың бір-бірімен ұқсастығына және айырмашылығына қарай орнатылған ережелерге сай белгілі қасиеттердің негізінде бөлінуін айтады.
Әртүрлі нысандарды, құбылыстарды және қасиеттерді жіктеу, отандық және әлемдік тәжірибеде мәліметтерді жинау, өңдеу және ұсыну үшін кең қолданылады. Сонымен, жіктеу – бұл нысандарды жүйелеудің негізі болып табылады, яғни ол бірыңғайландыру және стандарттау жұмыстарының бірінші, ең негізгі сатысы болып саналады. Нысандарды жіктеу – ең алдымен мәліметтерді өңдеу кезінде қажет, яғни көптеген нысандардың ішінен нақты өзіне керек нысанды алу үшін. Мысалы, барлық өнім атаулары ондаған миллионнан асады: ұшақ және бидай, сораптар мен маталар, аяқ киімі, шамдар және т.с.с.
Жіктелімді әзірлеуші-мемлекеттік орган жыл сайын ағымдағы жылдың 1 қазанына дейін статистикалық байқау және әкімшілік есеп өткізу үшін жіктеуіштерге, номенклатуралар немесе анықтамалықтарға деген қажеттілікті анықтайды.
Әзірлеуші-мемлекеттік орган Қазақстан Республикасында бар жіктелімдерді қолдану мүмкіншілігіне талдау жасайды. «КЛАСС» АЖ-да тиісті жіктелім болған жағдайда Әзірлеуші-мемлекеттік орган оны қолдануы және жіктелімге салааралық (ведомствоаралық) мәртебе беру үшін ол жөнінде уәкілетті органға хабарлауы тиіс. Бұдан әрі салааралық (ведомствоаралық) жіктелімге өзгертулер мен толықтырулар енгізген жағдайда оны мүдделі мемлекеттік органдармен келісу қажет.
Тиісті жіктелім болмаған жағдайда Әзірлеуші-мемлекеттік орган келесі жылға Жоспар құрады.
Жоспар жобасы Әзірлеуші-мемлекеттік органның салалық бөлімшелерінің басшыларымен ағымдағы жылдың қарашасында келісіледі және Әзірлеуші-мемлекеттік орган басшысының бұйрығымен бекітіледі.

1. «Техникалық реттеу туралы» ҚР Заңы.2008ж.
2. С.Ж.Баубеков, К.С.Таукебаева, Г.Ш.Жумадилова Оқулық/ Алматы, «Эверо» баспасы 2014, 336 б.
3. https://www.memst.kz/kz/news/?SHOWALL_2=1
4. Т.Д. Мендібаев Стандарттау, метрология, сертификаттау.-Алматы:ЖШС РПБК «Дәуір», 2011.-368.
5. Метрология, стандарттау және сертификаттау негіздері: Оқу құралы /Г.Х. Шәкібаева, Х.Қ. Оспанов, Р.Р. Сыздықов, Л.И. Сыздықова. – Алматы: Қазақ университеті, 2002. – 242 бет.
6. http://sheriazdanov.ucoz.kz/publ/standarttau/standartty_rastyru_t_rtibi/2-1-0-78
7. http://adilet.zan.kz/kaz/docs/V1300009235